O93, f. 103va; V630, f. 183vb; N442, f. 75rb; I83, f. 162rb; VD38, f. 154rb; P9629, f. 54ra; SG670, p. 329b; Bcan4, f. 117r; E97, f. 89rb; P102

INCIPIT^{1 2} EPISTOLA MARCI PAPAE SUCCESSORIS VIDELICET³ SILVES<I83, f. 162va>TRI⁴ RESCRIPTA DE MISSIONE NICENI⁵ CONCILII CAPITULORUM ATHANASIO⁶ ET OMNIBUS AEGYPTIORUM EPISCOPIS.

[H. 1] Dominis^{7 8} venerabilibus⁹ fratribus Athanasio¹⁰ et universis Aegyptiorum episcopis Marcus sanctae¹¹ Romanae¹² apostolicaeque¹³ sedis et universalis ecclesiae episcopus¹⁴.

Doleo, fratres, et nimis¹⁵ contristor super afflictione¹⁶ vestra, sed oppido¹⁷ consolor, quod vento agitata¹⁸ harundo¹⁹ non estis, sed recta²⁰ in fide inter omnes procellarum²¹ et turbinum colluctationes²² incessanter²³ perduratis^{24 25}.

Lectis ergo fraternitatis vestrae²⁶ litteris vigorem²⁷ constantiae vestrae, quem olim²⁸ noveramus, agnovimus congratulantes²⁹ vobis, quod ad custodiendum Christi³⁰ gregem pastoralem curam vigilanter insequimini³¹, ne lupi, qui sub specie ovium subintrarunt, bestiali saevitia³² <Bcan4, f. 117v> simplices³³ quosque³⁴ dilacerent, qui non ad hoc subintrarunt, ut³⁵ aliqua cor<VD38, f. 154va>rectione³⁶ proficiant³⁷, sed ut <V630, f. 184ra> ea, quae sunt sana, corrumpant. Quapropter moneo et hortor dilectionem vestram³⁸, ut³⁹ bonum, quod coepistis, adminiculante⁴⁰ divina gratia⁴¹ usque in finem <I83, f. 162vb> perducere⁴² sataga<SG670, p. 330a>tis^{43 44} veritatis voce monente⁴⁵: Beatus, qui persevera<N442, f. 75va>verit usque in finem. Unde enim beata perseverantia nisi de virtute patientiae? Nam iuxta apostolum omnes, qui voluerint in⁴⁶ Christo pie vivere, persecutionem patientur⁴⁷, quae⁴⁸ non in eo tantum computanda est, quod contra christianam pietatem aut⁴⁹ ferro aut ignibus agitur⁵⁰ aut quibuscumque suppliciis, <E97, f. 89va> cum persecutionum saevitiam suppleant⁵¹ et⁵² dissimilitudines morum et contumaciae⁵³ inoboedientium et malignarum tela linguarum⁵⁴, quibusque conflictationibus communia semper membra⁵⁵ pulsantur⁵⁶, et nulla piorum portio conflictatione sit libera, ita ut⁵⁷ periculis nec⁵⁸ otio careant nec labore. Nam⁵⁹ haec⁶⁰ et⁶¹ omnia incrementa probabilium studiorum et in eis usque ad finem perseve<P9629, f. 54rb>rantia⁶² atque bonae voluntatis incrementa ad Christi <VD38, f. 154vb> gratiam⁶³ semper sunt referenda⁶⁴, ut in omnibus⁶⁵, quae⁶⁶ agimus, deus omni⁶⁷ perfecte laudetur tempore.

De⁶⁸ capitulorum namque verorum⁶⁹ Niceni concilii⁷⁰, quibus vos <SG670, p. 330b> interfuisse litteris vestrae fraternitatis significastis, a nostris, qui una vobiscum⁷¹ interfue<I83, f. 163ra>runt, diligentioribus requisivimus collocutionibus⁷², qui ita, ut vestrae testatae⁷³ sunt litterae omnem nobis ordinem exposuerunt et vestram epistolam per omnia⁷⁴ veram esse testificaverunt^{75 76}, non ut nos aliquid sinistrum⁷⁷ vestra ex parte arbitraremur⁷⁸, sed⁷⁹ nos et vos illosque absque ulla⁸⁰ in⁸¹ posterum titubatione unum sentire optaremus⁸², et sancta Romana ecclesia, quae semper immaculata mansit et domino praevidente⁸³ et beato apostolo⁸⁴ Petro opem ferente in futuro manebit, sine ulla hereticorum insultatione firma et immobilis⁸⁵ omni tempore persisteret⁸⁶.

His⁸⁷ ita peractis diligenter requiretis⁸⁸ in sancto nostrae⁸⁹ et apostolicae sedis scrinio eadem, quae sanctae recordationis praedecessori meo Silvestro sunt directa LXX, sicut si<VD38, f. 155ra>gnificastis, capitula⁹⁰ illaesa invenimus. Ipsa enim vobis propter auctoritatem et subscriptionem⁹¹ <SG670, p. 331a> tantorum⁹² patrum et eius magni concilii minime misimus, sed per eadem coram⁹³ apocrisiariis⁹⁴ vestris⁹⁵ alia similia <N442, f. 75vb> eundem numerum eademque verba et ipsam⁹⁶ subscriptionem continentia⁹⁷ vobis scribere et sub certa stipulatione et confirmatione mittere curavimus. Et <I83, f. 163rb> quis est, qui fratribus talia negare⁹⁸ audeat? Nam non neglegenda nobis haec per sancti spiritus gratiam dominus docuit, sed fideliter exercenda et fratribus contradenda et docenda distribuit⁹⁹. Haec apostolorum viva traditio, haec est vera caritas, quae praedicanda est et praecipue diligenda <E97, f. 89vb> ac fovenda atque fiducialiter ab omnibus tenenda. <O93, f. 103vb> [H. 2] Haec^{100 101} sancta et apostolica mater omnium¹⁰² ecclesiarum Christi ecclesia¹⁰³, quae¹⁰⁴ per dei^{105 106} omnipotentis¹⁰⁷ gratiam a tramite apostolicae traditionis¹⁰⁸ numquam errasse probabitur¹⁰⁹ nec hereticis¹¹⁰ novitatibus depravanda¹¹¹ succubuit, sed ut in exordio normam fidei christianae percepit ab auctoribus <SG670, p. 331b> suis apostolorum Christi principibus illibata finetenus manet, <VD38, f. 155rb> secundum ipsius domini salvatoris divinam pollici<P9629, f. 54va>tationem, qui suorum discipulorum principi <V630, f. 184rb> in suis fatus¹¹² est evangeliis¹¹³: Petre, inquiens, ecce satan¹¹⁴ expetivit, ut cribraret¹¹⁵ vos sicut, qui cribrat¹¹⁶ triticum. Ego autem pro¹¹⁷ te rogavi, ut non <I83, f. 163va> deficiat fides tua, et tu aliquando¹¹⁸ confirma fratres tuos.

Consideret itaque vestra excellens prudentia, quam bonum sit persistere in dispensatione¹¹⁹ vobis credita et in fide recta <Bcan4, f. 118r> atque hereticis et aemulis¹²⁰ Christi repugnare et numquam a veritatis tramite declinare, quoniam dominus et salvator omnium, cuius fides est, qui pro nobis mori non dubitavit et proprio nos suo redemit sanguine, qui¹²¹ fidem beati Petri non defecturam promisit et confirmare eum¹²² fratres suos admonuit. Quod apostolicos pontifices meae exiguitatis^{123 124} praedecessores¹²⁵ confidenter fecisse semper cunctis est cognitum, quorum <SG670, p. 332a> et pusillitas mea, licet impar¹²⁶ et minima¹²⁷, pro suscepto tamen divina dignatione¹²⁸ ministerio¹²⁹ pedissequa cupit exsistere. [H. 3] Vae¹³⁰ enim erit nobis, qui huius ministerii¹³¹ onus susceptum habemus, si veritatem¹³² salvatoris nostri Iesu Christi, quae¹³³ <VD38, f. 155va> apostoli praedicaverunt, praedicare neglexerimus^{134 135}. Vae erit <I83, f. 163vb> nobis, si silentio <N442, f. 76ra> veritatem oppresserimus, qui erogare nummulariis¹³⁶ iubemur¹³⁷, id¹³⁸ est christianos populos imbuere et docere¹³⁹. Quid in ipsius Christi futuro dicturi sumus examine, si sermonum¹⁴⁰ eius veritatem confundimur¹⁴¹ praedicare? Quid¹⁴² erit de nobis, cum de commissis nobis animabus et de officio suscepto rationem iustus iudex Christus deus noster districtam exegerit¹⁴³? Ideo, fratres, hortor dilectionem vestram, obtestor et moneo, ut, qua debetis et¹⁴⁴ potestis sollicitudine¹⁴⁵, vigiletis ad investigandos <E97, f. 90ra> hereticos et inimicos sanctae dei ecclesiae, et¹⁴⁶ a sanis mentibus, ne pestis haec latius divulgetur, <SG670, p. 332b> severitate, qua potestis, pro viribus exstirpetis, quoniam, ut¹⁴⁷ habebit a deo dignae remunerationis praemium, qui diligentius, quod ad salutem¹⁴⁸ commissae sibi plebis proficiat, fuerit exsecutus¹⁴⁹, ita ante tribunal domini de reatu neglegentiae se non poterit excusare, quicumque plebem suam contra sacrilegae persuasionis auctores noluerit custodire.

Data VIIII Kalendas Novembris Nepotiano et <VD38, f. 155vb> Fecundo¹⁵⁰ viris¹⁵¹ clarissimis consulibus.

O93, f. 103vb; V630, f. 184rb; N442, f. 76ra; I83, f. 163vb; VD38, f. 155vb; P9629, f. 54va; SG670, p. 332b; Bcan4, f. 118r; E97, f. 90ra; P102