Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

O93, f. 34ra; V630, f. 74ra; I83, f. 157rb; VD38, f. 149rb; SG670, p. 318b; P9629, f. 48ra; Bcan4, f. 114r; E97, f. 82va; P102; BII13, f. 131va; S105, f. 116v

INCIPIT^¹ ^² EXEMPLAR CONSTITUTI^³ DOMNI^⁴ CONSTANTINI IMPERATORIS.

<V630, f. 74va> [H. 1] In^⁵ ^⁶ nomine sanctae et individuae^⁷ ^⁸ trinitatis, patris scilicet et filii^⁹ et^¹⁰ spiritus^¹¹ sancti, imperator <E97, f. 82vb> Caesar^¹² Flavius Constantinus, in Christo Iesu^¹³ uno ex eadem^¹⁴ sancta^¹⁵ trinitate salvatore domino^¹⁶ deo nostro fidelis, mansuetus, maximus^¹⁷, beneficus^¹⁸, Alamannicus^¹⁹, <BII13, f. 131vb> Gothicus, Sarmaticus, Germanicus, Britannicus, Hunicus, pius, felix, victor ac triumphator^²⁰, semper augustus sanctissimo ac beatissimo patri patrum Silvestro, urbis Romae episcopo et papae atque omnibus eius successoribus, qui in sede beati^²¹ Petri usque in finem saeculi sessuri sunt, <SG670, p. 319a> pontificibus nec^²² non et omnibus reverentissimis^²³ et deo amabilibus catholicis episcopis eidem <I83, f. 157va> sacrosanctae Romanae ecclesiae per hanc nostram imperialem constitutionem^²⁴ subiectis in^²⁵ universo orbe^²⁶ terrarum, nunc et in pos<Bcan4, f. 114v>teris^²⁷ cunctis retro temporibus constitutis gratia, pax, caritas, gaudium, longanimitas^²⁸, misericordia^²⁹ a deo patre^³⁰ omnipotente et^³¹ Iesu Christo filio eius et spiritu sancto cum omnibus vobis.

<VD38, f. 149va> Ea, quae salvator et redemptor noster^³², dominus noster^³³ Iesus Christus, altissimi patris filius, per suos sanctos apostolos Petrum et Paulum, interveniente patre nostro Silvestrio^³⁴, summo^³⁵ pontifice^³⁶ et universali papa^³⁷ mirabiliter operari dignatus est, liquida^³⁸ enarratione^³⁹ per huius nostrae imperialis institutionis paginam, ad agnitionem^⁴⁰ omnium populorum^⁴¹ in^⁴² universo^⁴³ orbe terrarum nostra^⁴⁴ ^⁴⁵ ^⁴⁶ studuit^⁴⁷ ^⁴⁸ propagare^⁴⁹ mansuetissima serenitas^⁵⁰.

Primum^⁵¹ quidem fidem^⁵² nostram, quam a^⁵³ praelato^⁵⁴ beatissimo <BII13, f. 132ra> patre et^⁵⁵ oratore nostro Silvestrio^⁵⁶ universali pontifice^⁵⁷ docti^⁵⁸ ^⁵⁹ sumus^⁶⁰, intima^⁶¹ cor<SG670, p. 319b>dis confessione ad instruendas <I83, f. 157vb> omnium vestrum^⁶² mentes proferentes^⁶³ ^⁶⁴ et ita demum^⁶⁵ misericordiam dei super nos diffusam annuntiantes.

Nosse enim vos volumus, sicut per anteriorem nostram^⁶⁶ sacram pragmaticam^⁶⁷ iussionem significavimus^⁶⁸, nos a culturis idolorum, simulacris^⁶⁹ mutis et surdis <O93, f. 34va> manufactis diabolicis compositionibus atque ab^⁷⁰ omnibus^⁷¹ satanae pompis recessisse et ad^⁷² integram christianorum fidem, quae est vera lux et vita perpetua, pervenisse <VD38, f. 149vb> credentes iuxta id^⁷³, quod nos isdem^⁷⁴ almificus^⁷⁵, summus pater et doctor noster Silvester instruit^⁷⁶, pontifex, in deum patrem omnipotentem^⁷⁷, <E97, f. 83ra> factorem caeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium, et in Iesum Christum filium eius unicum dominum^⁷⁸ nostrum, <S105, f. 117r> per quem creata^⁷⁹ sunt omnia, et in spiritum sanctum dominum et vivificatorem universae^⁸⁰ <V630, f. 74vb> creaturae. [H. 2] Hos^⁸¹ ^⁸², patrem et filium et spiritum sanctum, confitemur ita, ut in trinitate perfecta et plenitudo^⁸³ sit divinitatis et unitas <P9629, f. 48rb> potestatis, pater deus, filius deus et spiritus sanctus deus, et tres unum sunt <BII13, f. 132rb> in Iesu^⁸⁴ Christo. Tres itaque <SG670, p. 320a> formae^⁸⁵, sed una potestas. Nam sapiens^⁸⁶ retro semper deus edidit^⁸⁷ ex^⁸⁸ se, per^⁸⁹ ^⁹⁰ quod^⁹¹ semper^⁹² erant^⁹³ <I83, f. 158ra> gignenda^⁹⁴ ^⁹⁵ saecula, verbum. Et quando^⁹⁶ eodem^⁹⁷ solo suae sapientiae verbo universam ex nihilo formavit creaturam, cum eo erat^⁹⁸ cuncta suo^⁹⁹ archana^¹⁰⁰ ^¹⁰¹ componens^¹⁰² mysterio^¹⁰³, igitur perfectis^¹⁰⁴ ^¹⁰⁵ caelorum virtutibus et universis terrae materiis pio sapientiae suae nutu^¹⁰⁶ ad imaginem et similitudinem^¹⁰⁷ suam primum^¹⁰⁸ de limo terrae fingens hominem^¹⁰⁹ hunc^¹¹⁰ in paradyso posuit <VD38, f. 150ra> voluntatis^¹¹¹ ^¹¹². Quem antiquus^¹¹³ serpens et hostis^¹¹⁴ invidens diabolus per amarissimum ligni^¹¹⁵ vetiti^¹¹⁶ gustum, exulem^¹¹⁷ ab eisdem effecit^¹¹⁸ gaudiis eoque expulso non desinit^¹¹⁹ sua venenosa multis modis protelare^¹²⁰ iacula^¹²¹, ut^¹²² a via veritatis humanum abstrahens^¹²³ genus^¹²⁴ idolorum culturae videlicet creaturae et non creatori^¹²⁵ deservire suadeat^¹²⁶, quatenus per^¹²⁷ hos^¹²⁸ eos^¹²⁹, quos suis^¹³⁰ voluerit^¹³¹ irretire^¹³² ^¹³³ insidiis, secum aeterno afficiat^¹³⁴ ^¹³⁵ concremandos^¹³⁶ supplicio. Sed deus noster misertus^¹³⁷ plasmae^¹³⁸ ^¹³⁹ <SG670, p. 320b> suae dirigens^¹⁴⁰ sanctos^¹⁴¹ suos prophetas, per quos lumen futurae vitae^¹⁴², adventum videlicet filii sui domini dei et salvato<I83, f. 158rb>ris nostri Iesu Christi annuntians^¹⁴³ misit eundem unigenitum^¹⁴⁴ suum^¹⁴⁵ filium et sapientiae verbum. <BII13, f. 132va> Qui descendens de caelis propter nostram salutem, natus de spiritu sancto ex Maria virgine, verbum caro factum est et habitavit^¹⁴⁶ in nobis, non^¹⁴⁷ amisit, quod fuerat^¹⁴⁸, sed coepit esse, quod^¹⁴⁹ non^¹⁵⁰ erat. Deum^¹⁵¹ perfectum et hominem perfectum, ut deus mirabilia perficiens^¹⁵² et^¹⁵³ ut homo humanas^¹⁵⁴ passiones sustinens, <VD38, f. 150rb> ita verum^¹⁵⁵ hominem et verum^¹⁵⁶ deum praedicante^¹⁵⁷ ^¹⁵⁸ patre^¹⁵⁹ nostro Silvestrio^¹⁶⁰ summo pontifice intellegimus, ut verum deum, verum^¹⁶¹ hominem fuisse nullo modo ambigamus^¹⁶². <E97, f. 83rb> Electisque^¹⁶³ duodecim apostolis, miraculis coram eis et innumerabilis populi multitudine^¹⁶⁴ chorusca<Bcan4, f. 115r>vit^¹⁶⁵ ^¹⁶⁶. Confitemur^¹⁶⁷ eundem dominum deum^¹⁶⁸ Iesum Christum et^¹⁶⁹ implesse legem et prophetas, passum, crucifixum^¹⁷⁰ secundum scripturas, tertia die^¹⁷¹ a mortuis resurrexisse, assumptum in caelos atque sedentem ad dexteram^¹⁷² patris, inde venturum^¹⁷³ iudi<SG670, p. 321a>care vivos et mortuos, cuius imperio^¹⁷⁴ non erit finis. Haec est^¹⁷⁵ enim^¹⁷⁶ fides nostra <I83, f. 158va> orthodoxa^¹⁷⁷ ^¹⁷⁸ a beatissimo patre nostro Silvestrio^¹⁷⁹ summo pontifice nobis prolata^¹⁸⁰.

[H. 3] Exhortantes^¹⁸¹ ^¹⁸² idcirco omnem <V630, f. 75ra> populum et diversas gentium nationes hanc fidem tenere, <BII13, f. 132vb> colere^¹⁸³ ac^¹⁸⁴ praedicare et^¹⁸⁵ in sanctae trinitatis nomine^¹⁸⁶ beatissimi^¹⁸⁷ gratiam consequi^¹⁸⁸, et^¹⁸⁹ dominum Iesum Christum salvatorem nostrum^¹⁹⁰, qui cum^¹⁹¹ patre et spiritu sancto per^¹⁹² infinita vivit et regnat^¹⁹³ saecula, <VD38, f. 150va> quem Silvester beatissimus pater^¹⁹⁴ noster universalis praedicat^¹⁹⁵ pontifex corde devoto adorare.

[H. 4] Ipse^¹⁹⁶ enim dominus^¹⁹⁷ deus^¹⁹⁸ noster misertus mihi peccatori misit sanctos^¹⁹⁹ suos apostolos <S105, f. 117v> ad visitandum nos et lumen sui^²⁰⁰ splendoris^²⁰¹ infulsit^²⁰² nobis, et abstracto^²⁰³ <P9629, f. 48va> a tenebris ad veram lucem et^²⁰⁴ agnitionem veritatis^²⁰⁵ me pervenire^²⁰⁶ gratulamini^²⁰⁷. Nam dum valida^²⁰⁸ squaloris^²⁰⁹ ^²¹⁰ lepra^²¹¹ tota^²¹² mei corporis invasisset^²¹³ carnem et multorum medicorum convenientium cura^²¹⁴ ^²¹⁵ adhiberetur^²¹⁶ nec^²¹⁷ unius^²¹⁸ quidem^²¹⁹ promeriti^²²⁰ in^²²¹ salutem, ad haec <SG670, p. 321b> advenerunt^²²² sacerdotes Capitolii dicentes^²²³ mihi debere^²²⁴ fieri fontem in Capitolio <I83, f. 158vb> et compleri^²²⁵ hunc innocentium sanguine^²²⁶ et^²²⁷ ^²²⁸ calente^²²⁹ in eo loco me posse mundari. Et secundum eorum dicta aggregatis^²³⁰ plurimis innocentibus infantibus, dum vellent sacrilegii^²³¹ ^²³² paganorum sacerdotes eos^²³³ mactari^²³⁴ ^²³⁵ et ex^²³⁶ eorum sanguine fontem^²³⁷ repleri, cernens serenitas nostra <BII13, f. 133ra> lacrimas^²³⁸ matrum eorum, ilico exhorrui^²³⁹ ^²⁴⁰ facinus^²⁴¹ ^²⁴² misertusque^²⁴³ eos^²⁴⁴ proprios^²⁴⁵ illos^²⁴⁶ restitui^²⁴⁷ praecipimus^²⁴⁸ filios suos datisque vehi<VD38, f. 150vb>culis^²⁴⁹ et donis concessis gaudentes ad propria relaxavimus.

Eadem igitur transacta die nocturna^²⁵⁰ ^²⁵¹ ^²⁵² nobis facta^²⁵³ silentia^²⁵⁴, dum <O93, f. 34vb> somni^²⁵⁵ tempus^²⁵⁶ advenisset, adsunt apostoli sanctus^²⁵⁷ Petrus^²⁵⁸ et Paulus dicentes mihi: Quoniam flagitiis^²⁵⁹ <E97, f. 83v> posuisti terminum et effusionem^²⁶⁰ sanguinis innocentis horruisti^²⁶¹, missi^²⁶² sumus a Christo domino deo nostro dare tibi sanitatis recuperandae^²⁶³ consilium. Audi ergo monita nostra et fac, quodcumque indicamus^²⁶⁴ tibi. Silvester^²⁶⁵ episcopus^²⁶⁶ civitatis ad montem Sareptem^²⁶⁷ per<SG670, p. 322a>secutiones tuas fugiens in^²⁶⁸ cavernis petrarum cum suis clericis latebram^²⁶⁹ ^²⁷⁰ fovet. Hunc, cum ad te <I83, f. 159ra> adduxeris, ipse tibi piscinam pietatis^²⁷¹ ostendet^²⁷², in qua, dum^²⁷³ ^²⁷⁴ te^²⁷⁵ tertio merserit, omnis te valitudo^²⁷⁶ ^²⁷⁷ ista deseret^²⁷⁸ leprae. Quod dum^²⁷⁹ factum fuerit, hanc^²⁸⁰ vicissitudinem^²⁸¹ ^²⁸² tuo salvatori^²⁸³ compensa^²⁸⁴, ut omnes iussu^²⁸⁵ tuo per totum orbem ecclesiae^²⁸⁶ restaurentur. Te autem ipsum in hac parte purifica, ut^²⁸⁷ relicta omni^²⁸⁸ superstitione^²⁸⁹ ^²⁹⁰ idolorum^²⁹¹ deum vivum et verum, qui solus^²⁹² est et^²⁹³ verus, adores^²⁹⁴ <BII13, f. 133rb> et excolas^²⁹⁵ ^²⁹⁶, ut^²⁹⁷ ad eius voluntatem <VD38, f. 151ra> attingas. Exsurgens igitur a somno, protinus iuxta id, quod a^²⁹⁸ sanctis apostolis admonitus sum, peregi advocatoque eodem praecipuo^²⁹⁹ ^³⁰⁰ et^³⁰¹ magnifico patre^³⁰² et illuminatore nostro Silvestrio^³⁰³, universali papa, omnia <V630, f. 75rb> a sanctis apostolis mihi praecepta dixi^³⁰⁴ verba percunctatique^³⁰⁵ ^³⁰⁶ eum sumus, qui isti dii essent Petrus et Paulus. Ille^³⁰⁷ vero^³⁰⁸ non eos^³⁰⁹ deos vere dici^³¹⁰, sed apostolos salvatoris nostri domini^³¹¹ dei^³¹² Iesu Christi^³¹³. Et rursum^³¹⁴ interrogare coepimus <SG670, p. 322b> eundem beatissimum^³¹⁵ papam, utrum^³¹⁶ istorum^³¹⁷ apostolorum imaginem^³¹⁸ expressam^³¹⁹ haberet, ut ex pictura^³²⁰ disceremus hos^³²¹ esse, quod^³²² revelatio^³²³ ^³²⁴ docuerat. Tunc isdem^³²⁵ venerabilis pater, <I83, f. 159rb> imaginem^³²⁶ eorundem apostolorum per diaconem^³²⁷ suum^³²⁸ exhiberi^³²⁹ praecepit, quas, dum aspicerem et eorum^³³⁰, quos in somno videram, figuratos in^³³¹ ipsis imaginibus cogno<P9629, f. 48vb>vissem vultus, ingenti clamore^³³² coram omnibus^³³³ satrapibus^³³⁴ meis confessus sum eos esse, quos <Bcan4, f. 115v> in somno^³³⁵ videram. Ad haec beatissimus isdem^³³⁶ Silvester pater^³³⁷ noster, urbis Romae^³³⁸ episcopus, indixit^³³⁹ ^³⁴⁰ nobis^³⁴¹ poenitentiae tempus intra <VD38, f. 151ra> palatium nostrum Lateranense^³⁴², in uno cilicio^³⁴³, ut omnia^³⁴⁴, quae a nobis impie peracta^³⁴⁵ atque^³⁴⁶ iniusta^³⁴⁷ disposita fuerant, <S105, f. 118r> vigiliis, ieiuniis atque lacrimis et orationibus <BII13, f. 133va> apud dominum^³⁴⁸ deum nostrum Iesum Christum salvatorem^³⁴⁹ impetraremus^³⁵⁰. Deinde per manus^³⁵¹ impositionem^³⁵² clericorum usque ad ipsum <E97, f. 83vb> praesulem^³⁵³ veni ibique^³⁵⁴ abrenuntians^³⁵⁵ ^³⁵⁶ satanae, pompis et operibus eius vel^³⁵⁷ universis idolis manufac<SG670, p. 323a>tis, credere^³⁵⁸ me^³⁵⁹ in deum patrem omnipotentem, factorem caeli ac^³⁶⁰ terrae, visibilium^³⁶¹ et invisibilium, et^³⁶² in Iesum^³⁶³ Christum filium eius unicum dominum nostrum, qui natus^³⁶⁴ est de spiritu sancto et Maria virgine, spontanea^³⁶⁵ voluntate coram omni populo professus^³⁶⁶ ^³⁶⁷ sum. Benedictoque fonte illic me trina <I83, f. 159va> mersione^³⁶⁸ unda^³⁶⁹ salutis purificavit. Positoque me^³⁷⁰ in fontis gremio manu^³⁷¹ ^³⁷² de caelo me contingente^³⁷³ propriis vidi oculis. De^³⁷⁴ qua^³⁷⁵ mundus exsurgens ab omni^³⁷⁶ me leprae squalore^³⁷⁷ mundatum agnoscite^³⁷⁸. [H. 5] Levatoque^³⁷⁹ me de venerabili^³⁸⁰ <VD38, f. 151va> fonte indutus^³⁸¹ vestibus candidis septiformis^³⁸² sancti^³⁸³ spiritus in^³⁸⁴ me^³⁸⁵ consignatione^³⁸⁶ adhibuit^³⁸⁷ beati chrismatis unctione^³⁸⁸ et vexillum^³⁸⁹ sanctae crucis in mea fronte^³⁹⁰ linivit^³⁹¹ ^³⁹² dicens: Signat^³⁹³ ^³⁹⁴ te deus sigillo fidei suae in nomine patris et filii et spiritus^³⁹⁵ sancti in^³⁹⁶ consignatione^³⁹⁷ ^³⁹⁸ fidei. Cunctusque^³⁹⁹ clerus respondit^⁴⁰⁰: Amen. Et adiecit praesul: Pax tibi.

Prima itaque die post perceptum^⁴⁰¹ sacri baptismatis mys<BII13, f. 133vb>terium et post curationem^⁴⁰² ^⁴⁰³ cor<SG670, p. 323b>poris mei a leprae squalore agnovi non esse alium deum nisi patrem et filium et spiritum sanctum, quem beatissimus Silvester papa praedicat^⁴⁰⁴, veritatem^⁴⁰⁵ ^⁴⁰⁶ in unitate^⁴⁰⁷, unitate^⁴⁰⁸ in trinitatem^⁴⁰⁹. Nam omnes dii gentium, <I83, f. 159vb> quos^⁴¹⁰ usque^⁴¹¹ hactenus colui^⁴¹², daemonia^⁴¹³, opera hominum manufacta comprobantur. Etenim quantam potestatem isdem^⁴¹⁴ salvator noster suo apostolo beato Petro contulerit in caelo ac terra^⁴¹⁵, lucidissime^⁴¹⁶ nobis isdem^⁴¹⁷ venerabilis pater edixit^⁴¹⁸ ^⁴¹⁹, dum fidelem^⁴²⁰ eum^⁴²¹ in sua interro<V630, f. 75va>gatione^⁴²² inveniens ait: <VD38, f. 151vb> Tu es Petrus et super hanc petram aedificabo^⁴²³ ecclesiam meam et portae inferi non praevalebunt adversus eam. Advertite^⁴²⁴ ^⁴²⁵, potentes^⁴²⁶, et aure cordis intendite^⁴²⁷, quid^⁴²⁸ bonus^⁴²⁹ magister et dominus <P9629, f. 49ra> suo discipulo adiunxit, inquiens^⁴³⁰ ^⁴³¹: Et^⁴³² tibi dabo claves regni caelorum^⁴³³. Quodcumque ligaveris super terram, erit ligatum et^⁴³⁴ in caelis, et^⁴³⁵ quodcumque^⁴³⁶ solveris^⁴³⁷ super terram, erit solutum^⁴³⁸ et^⁴³⁹ in caelis. Mirum est hoc valde^⁴⁴⁰ et gloriosum <SG670, p. 324a> in terra ligare et solvere, et^⁴⁴¹ in caelo^⁴⁴² ligatum^⁴⁴³ et^⁴⁴⁴ solutum esse. Et dum haec praedicante beato Silvestrio^⁴⁴⁵ agnoscerem^⁴⁴⁶ ^⁴⁴⁷ et^⁴⁴⁸ beneficiis^⁴⁴⁹ ipsius <E97, f. 84ra> beati Petri integrae^⁴⁵⁰ ^⁴⁵¹ me sanitati^⁴⁵² comperi^⁴⁵³ <O93, f. 35ra> restitutum^⁴⁵⁴ ^⁴⁵⁵, utile^⁴⁵⁶ iudicavimus una cum omnibus nostris satrapibus et universo senatu, optimatibus etiam et cuncto populo Romano^⁴⁵⁷ gloriae^⁴⁵⁸ imperium^⁴⁵⁹ subiacenti^⁴⁶⁰, ut, sicut in terris vicarius filii^⁴⁶¹ dei esse^⁴⁶² videtur constitutus^⁴⁶³, etiam et pontifices, qui ipsius principis apostolorum gerunt vices principatus, potestatem amplius quam terrena imperialis nostrae serenitatis^⁴⁶⁴ mansuetudo habere videtur, concessam a nobis nostroque imperio obtineant, eligentes nobis ipsum principem apostolorum vel eius vicarios firmos apud deum esse patronos, et sicut nostra est terrena imperialis potentia, eius sacrosanctam Romanam ecclesiam decrevimus veneranter honorare et amplius quam nostrum imperium et terrenum thronum sedem sacratissimam beati Petri gloriose exaltari^⁴⁶⁵, tribuentes ei potestatem et gloriae dignitatem atque vigorem et honorificentiam imperialem, atque decernentes sancimus, ut^⁴⁶⁶ principatum teneat tam super quattuor praecipuas sedes Antiocenam, Alexandriam^⁴⁶⁷, Constantinopolitanam et Hierosolimitanam, quamque^⁴⁶⁸ etiam super omnes in^⁴⁶⁹ universo orbe terrarum dei ecclesias. Et pontifex, qui^⁴⁷⁰ pro tempore ipsius sacrosanctae Romanae ecclesiae exstiterit, celsior et princeps cunctis sacerdotibus totius mundi exsistat, et eius iudicio quaeque ad cultum dei vel fidei christianorum stabilitatem^⁴⁷¹ procuranda^⁴⁷² fuerint, disponantur, iustum quippe est, ut ibi lex sancta caput teneat principatus, ubi sanctarum legum institutor^⁴⁷³ salvator noster beatum Petrum apostolatus^⁴⁷⁴ obtinere praecepit cathedram, ubi et crucis patibulum sustinens beatae mortis^⁴⁷⁵ sumpsit poculum suique magistri et domino^⁴⁷⁶ imitator apparuit. Et ibi gentes pro Christi nominis confessione colla flectant, ubi eorum^⁴⁷⁷ doctor, beatus Paulus apostolus, pro Christo extenso collo martyrio coronatus est, illic usque in finem quaerant doctorem, ubi sanctum doctoris quiescit corpus et ibi proni ac humiliati^⁴⁷⁸ <P9629, f. 49rb> caelesti^⁴⁷⁹ regis dei salvatoris nostri Iesu Christi famulentur officio, ubi superbi^⁴⁸⁰ terreni regis serviebant imperio.

Interea^⁴⁸¹ nosse volumus omnem populum universarum gentium ac nationum, <V630, f. 75vb> per totum orbem terrarum construxisse nos <E97, f. 84rb> intra palatium nostrum Lateranense^⁴⁸² eidem salvatori^⁴⁸³ nostro domino^⁴⁸⁴ Iesu Christo ecclesiam a fundamentis cum baptisterio, et XII nos sciatis de eius fundamentis secundum numerum XII apostolorum cophinos terrae^⁴⁸⁵ onustatos^⁴⁸⁶ propriis asportasse humeris, quam sacrosanctam ecclesiam caput et vertice^⁴⁸⁷ montium^⁴⁸⁸ omnium ecclesiarum^⁴⁸⁹ universo orbe terrarum dici, coli, venerari ac praedicari sancimus^⁴⁹⁰, sicut per alia nostra imperialia decreta statuimus. Construximus^⁴⁹¹ itaque ecclesias beatorum Petri et Pauli, primum^⁴⁹² apostolorum, quas^⁴⁹³ auro et argento locupletavimus, ubi et sacratissima eorum corpora cum magno^⁴⁹⁴ honore recondentes thecas ipsorum ex electro, cui nullo^⁴⁹⁵ fortitudo praevalet elementorum construximus, et crucem ex auro^⁴⁹⁶ purissimo et gemmis pretiosis per singulas^⁴⁹⁷ eorum thecas posuimus et clavis aureis confiximus. Quibus pro concinnatione^⁴⁹⁸ luminariorum possessionum praedia contulimus et rebus diversis^⁴⁹⁹ eas ditavimus, et per nostram^⁵⁰⁰ imperialium^⁵⁰¹ iussionum sacras^⁵⁰² tam in oriente quam in occidente vel etiam septentrionali et meridiana plaga, videlicet in Iudaea, Graecia, Asia, Thracia, Africa et Italia vel diversis insulis nostram largitatem^⁵⁰³ eis concessimus, ea prorsus ratione, ut per manus beatissimi patris nostri Silvestrii^⁵⁰⁴ pontificis^⁵⁰⁵ successorumque eius omnia disponantur. Gaudeat enim^⁵⁰⁶ una nobiscum omnis populus et gentium nationes in^⁵⁰⁷ universo orbe terrarum exhortantes^⁵⁰⁸ omnes, ut deo nostro et salvatori^⁵⁰⁹ Iesu Christo immensas una nobiscum referatis^⁵¹⁰ gratias, quoniam ipse^⁵¹¹ deus in caelis desuper et in terra deorsum, qui nos per suos sanctos visitans^⁵¹² apostolos sanctum baptismatis sacramentum percipere et corporis sanitate^⁵¹³ dignos effecit^⁵¹⁴, pro quo concedimus ipsis sanctis apostolis, dominis meis beatissimis Petro et Paulo, et per eos etiam beato Silvestrio^⁵¹⁵ patri nostro <O93, f. 35rb> summo pontifici et universali urbis Romae papae^⁵¹⁶ et omnibus eius^⁵¹⁷ successoribus pontificibus, qui usque in finem mundi in sede beati Petri apostoli^⁵¹⁸ erunt sessuri, atque de praesenti contradimus palatium imperii nostri Lateranense, quod omnibus in toto orbe terrarum praefertur <E97, f. 84va> atque praecellit^⁵¹⁹ palatiis, <P9629, f. 49va> deinde diadema, videlicet coronam capitis nostri simulque frigium^⁵²⁰, necnon et superhumeralem^⁵²¹, videlicet lorum, qui^⁵²² imperiale circumdare assolet collum, verum etiam et clamidem purpuream atque tunicam coccineam et omnia imperialia indumenta seu et dignitatem imperialium praesidentium equitum conferentes etiam et imperialia sceptra^⁵²³, simulque et conta^⁵²⁴ atque^⁵²⁵ signa banda^⁵²⁶ etiam et diversa ornamenta imperialia et omnem^⁵²⁷ processionem imperialis^⁵²⁸ ^⁵²⁹ culminis et gloriam potestatis nostrae.

Viris enim^⁵³⁰ reverentissimis clericis diversis ordinibus eidem sacrosanctae Romanae ecclesiae servientibus illud culmen, singularitatem^⁵³¹, potentiam <V630, f. 76ra> et praecellentiam habere sancimus, cuius^⁵³² amplissimus noster senatus videtur gloria adornari, id est patricios atque consules effici necnon et ceteris dignitatibus imperialibus eos promulgantes^⁵³³ decorari. Et sicut imperialis militia, ita et^⁵³⁴ clero^⁵³⁵ sanctae Romanae ecclesiae ornari decernimus. Et quemadmodum imperialis potentia officiis diversis cubiculariorum, nempe et ostiariorum atque omnium excubiorum^⁵³⁶ ornatu, ita et sanctam Romanam ecclesiam decorari volumus, et ut amplissimum^⁵³⁷ pontificalis^⁵³⁸ decus profulgeat^⁵³⁹, decernimus et hoc, ut^⁵⁴⁰ clerici^⁵⁴¹ eiusdem sanctae Romanae ecclesiae mappulis ex^⁵⁴² linteaminibus, id est candidissimo colore^⁵⁴³ decorari equos et^⁵⁴⁴ ita equitari^⁵⁴⁵. Et sicut noster^⁵⁴⁶ senatus calciamentis utitur^⁵⁴⁷ cum udonibus, id est candido linteamine illustrari, ut sicut caelestia ita et terrena ad laudem dei decorentur.

Prae omnibus autem licentiam tribuentes^⁵⁴⁸ ipso^⁵⁴⁹ sanctissimo patri nostro Silvestrio^⁵⁵⁰, urbis Romanae^⁵⁵¹ episcopo et papae et omnibus, qui post eum in successum et perpetuis temporibus advenerint, beatissimis pontificibus pro honore et gloria Christi dei nostri in eandem^⁵⁵² ^⁵⁵³ magnam dei catholicam et apostolicam ecclesiam, ex nostro inclyto^⁵⁵⁴, quem placatus proprio consilio clericare voluerit et in numero religiosorum clericorum connumerare, nullum^⁵⁵⁵ ex omnibus praesumentem <E97, f. 84vb> superbe agere. Decrevimus itaque et hoc, ut isdem^⁵⁵⁶ venerabilis pater noster Silvester, summus pontifex vel omnes eius successores pontifices diadema^⁵⁵⁷, videlicet corona^⁵⁵⁸, quam^⁵⁵⁹ ex capite nostro illi concessimus, ex auro purissimo et gemmis pretiosis^⁵⁶⁰ uti debeant et eorum capite ad laudem dei pro honore beati <P9629, f. 49vb> Petri gestare. Ipse vero beatissimus papa super coronam clericatus, quam gerit ad gloriam beati Petri omnino ipsa ex auro non est passus^⁵⁶¹ uti corona^⁵⁶², frigium vero candido nitore^⁵⁶³ splendidam resurrectionem dominicam designans, eius sacratissimo vertici manibus nostris posuimus^⁵⁶⁴ et tenentes frenum equi^⁵⁶⁵ ipsius pro reverentia beati Petri stratoris^⁵⁶⁶ officium illi exhibuimus, statuentes eodem^⁵⁶⁷ frigio omnes eius successores singulariter uti^⁵⁶⁸ in processionibus ad imitationem imperii nostri. Unde ut non pontificalis apex vilescat, sed magis amplius quam terreni imperii dignitas et gloriae potentia decoretur^⁵⁶⁹, ecce tam palatium nostrum^⁵⁷⁰, ut praelatum est, quamque Romae^⁵⁷¹ urbis et omnes Italiae seu occidentalium regionum provincias, loca et civitates saepe fato beatissimo pontifici patri nostro Silvestrio^⁵⁷² universali papae contradentes atque relinquentes eius vel successorum^⁵⁷³ ipsius pontificum potestati et ditioni^⁵⁷⁴ firma imperiali^⁵⁷⁵ censura per hanc nostram divalem sacram et pragmaticum constitutum decernimus disponendam^⁵⁷⁶, atque iure^⁵⁷⁷ sanctae Romanae ecclesiae concedimus permanendum. Unde congruum prospeximus^⁵⁷⁸ nostrum^⁵⁷⁹ imperium et regni potestatem orientalibus transferri ac transmutari regionibus et in Byzantiae provincia in optimo loco nomini nostro civitatem aedificari et nostrum illic constitui imperium, quoniam, ubi principatus sacerdotum et christianae religionis caput ab imperatore caelesti constitutum est, iustum non est, ut illic imperator terrenus habeat potestatem.

Haec vero omnia, quae per hanc nostram imperialem sacram et per alia divalia^⁵⁸⁰ <O93, f. 35va> decreta statuimus atque confirmavimus, usque in finem mundi^⁵⁸¹ illibata et inconcussa permanenda^⁵⁸² decernimus. Unde coram deo vivo, qui nos regnare praecepit, et coram <E97, f. 85ra> terribili eius iudicio obtestamur per hoc nostrum imperiale constitutum omnes nostros successores, imperatores vel cunctos optimates, satrapes^⁵⁸³, etiam^⁵⁸⁴ amplissimum senatum et universum populum in toto orbe terrarum, nunc et in posterum cunctis retro temporibus, imperio nostro subiacentem, nulli eorum quoque^⁵⁸⁵ modo licere haec, quae a nobis imperiale^⁵⁸⁶ sanctione sacrosanctae^⁵⁸⁷ Romanae ecclesiae vel eius omnibus pontificibus concessa sunt, refragare^⁵⁸⁸ aut^⁵⁸⁹ confringere vel in quoquam convelli^⁵⁹⁰.

Si quis autem, quod non credimus, <P9629, f. 50ra> in hoc temerator aut contemptor exstiterit, aeternis condemnationibus subiaceat innodatus et sanctos dei principes apostolorum Petrum et Paulum sibi in praesenti et futura vita sentiat contrarios atque in inferno^⁵⁹¹ inferiori concrematus cum diabolo et omnibus deficiat impiis.

Huius vero imperialis decreti nostri paginam propriis manibus roborantes^⁵⁹² super venerandum^⁵⁹³ corpus beati Petri principis^⁵⁹⁴ apostolorum posuimus ibique^⁵⁹⁵ eidem dei apostolo spondentes^⁵⁹⁶ nos cuncta inviolabiliter conservare et nostris successoribus imperatoribus conservanda in mandatis relinqui^⁵⁹⁷, beatissimo^⁵⁹⁸ patri nostro Silvestrio^⁵⁹⁹ summo pontifice^⁶⁰⁰ et universali papae eiusque per^⁶⁰¹ eum cunctis successoribus pontificibus domino deo et salvatore nostro Iesu Christo annuente tradimus^⁶⁰² perenniter atque feliciter possidenda.

Et subscriptio imperialis: Divinitas^⁶⁰³ vos conservet per multos annos, sanctissimi ac beatissimi patres^⁶⁰⁴.

Datum Roma^⁶⁰⁵ sub^⁶⁰⁶ die tertio Kalendarum Apriliarum^⁶⁰⁷ domno^⁶⁰⁸ nostro Flavio Constantino Augusto quater et Gallicano viris clarissimis consulibus.

O93, f. 35va; V630, f. 76rb; P9629, f. 50ra; E97, f. 85ra

1 am Rande DEC. CONSTANTINI Bcan4

2 Überschrift] EPISTOLA CONSTANTINI IPERATORIS AD SILVESTRUM PAPAM SG670; Überschrift fehlt S105

3 CONSTITUTI DOMNI] domni constitum Bcan4

4 DOMINI I83

5 am Rande I Bcan4; vor In Rubrik I De fide constantini quam suscepit docente silvestro universali papa P102; BII13

6 n S105

7 am Rande Que dividi non potest VD38

8 dividuę SG670

9 filii korr. aus fili SG670

10 et fehlt V630

11 spiritus korr. aus spiritu BII13

12 am Rande Clarus inlustrum VD38

13 iesu uno korr. aus iesu O93

14 eadem korr. aus adem SG670

15 sancta trinitate] trinitate sancta I83

16 domino deo korr. aus domino P9629

17 maximus fehlt V630

18 am Rande benefaciens VD38

19 alamannicus goticus sarmaticus germanicus korr. aus alamannicus P102

20 am Rande Inimicorum debellator VD38

21 patri E97

22 am Rande verum etiam VD38

23 am Rande Honoratissimis VD38

24 constructionem I83; Bcan4; S105; constitutionem korr. aus constructionem SG670

25 in fehlt I83; Bcan4

26 orbem S105

27 posterum korr. aus posteris SG670

28 am Rande pacientia VD38

29 misericordi P102

30 patri O93

31 et fehlt I83; et] et in S105

32 noster dominus noster korr. aus noster P102

33 noster fehlt V630; I83; SG670; E97

34 silvestrio korr. aus silvestro O93; silvestro V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105; silvestro korr. aus silvestri P9629

35 summo korr. aus summi P9629

36 pontifici O93; V630; P9629

37 papae V630; I83; Bcan4

38 am Rande Manifesta VD38

39 narratione S105

40 imaginem SG670; S105

41 populorum korr. aus paganorum O93

42 in fehlt Bcan4; BII13

43 universa Bcan4

44 sn O93; nostra korr. aus in P9629; in VD38

45 nostra studuit] instituit P102

46 nostra studuit propagare] studuit propagare nostra V630; E97

47 am Rande procuravit VD38

48 instuduit VD38

49 am Rande Dilatare diffamare VD38

50 serenitas korr. aus serenitatis P102

51 am Rande De symbolo et eius expositione V630

52 fidem nostram korr. aus fidem Bcan4

53 a korr. aus ad VD38

54 praefato E97

55 et oratore nostro] nostro et oratore SG670

56 silvestro V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105; silvestro korr. aus silvestrio P9629

57 pontife VD38

58 edocti korr. aus docti P9629; edoctis I83; edocti SG670; Bcan4; S105

59 docti sumus] doctissimus BII13

60 simus I83

61 am Rande pura secreta VD38

62 nostrum Bcan4

63 am Rande Pronunciantes VD38

64 proferentes korr. aus proferents BII13

65 am Rande Postea VD38

66 nostra O93

67 am Rande Causativam hoc est causam continentem VD38

68 significavimus korr. aus significamus SG670

69 simulacrisque korr. aus simulacris SG670

70 ab fehlt I83

71 ominibus VD38

72 ad fehlt P9629

73 hic O93; hoc VD38; P102; BII13

74 idem P9629; BII13; isdem korr. aus idem Bcan4

75 am Rande Sanctificus VD38

76 instruxit E97

77 omnipotente VD38

78 deum O93

79 creata sunt omnia] omnia facta sunt SG670; S105

80 univesae BII13

81 am Rande II Bcan4; vor Nos Rubrik II De confessione sanctae trinitatis constantini imperatoris P102; BII13

82 Hos] Hoc est I83; SG670; S105; Nos VD38; Bcan4; P102; BII13

83 am Rande perfeccio VD38

84 Iesu Christo] christo iesu SG670; E97; S105

85 am Rande personae species VD38

86 sapiens retro semper deus] deus semper sapiens SG670

87 am Rande Genuit VD38

88 ex se korr. aus ex SG670

89 am Rande sempiterno quod deus est sempiternus ante gignenda saecula verbum SG670

90 per fehlt I83; VD38; Bcan4; P102; BII13; semper SG670

91 quod semper erant] quod semper erat deus semper korr. aus quod deus semper SG670

92 semper fehlt E97

93 erant] erat per VD38; P102; BII13; erant per korr. aus erant Bcan4; erant cuncta E97; erat S105

94 am Rande Credenda VD38

95 gignenda] gignenda ad korr. aus gignenda SG670; gignenda] gignenda ad S105

96 quando korr. aus quado SG670

97 eadem I83

98 erant Bcan4

99 suo korr. aus sua O93; sua VD38; P102; BII13

100 am Rande Secreta VD38

101 archano I83; SG670; Bcan4; E97; S105

102 conponens korr. aus conpones P9629

103 mysteria VD38; P102; BII13

104 am Rande Consummatis impletis VD38

105 perfectis korr. aus perfectus BII13

106 am Rande Iussione VD38

107 similitudinem suam korr. aus similitudinem O93

108 primum korr. aus primom P9629

109 hominum S105

110 huncque korr. aus hunc SG670

111 am Rande Delectationis VD38

112 voluptatis V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

113 antiqus SG670; antiquus korr. aus antiquis BII13

114 am Rande Adversarius VD38

115 ligni korr. aus lignum SG670; lignum S105

116 vetitum P9629

117 am Rande Vagantem alienum VD38

118 effecit korr. aus efficit P9629; efficit I83; Bcan4

119 am Rande Cessat VD38

120 am Rande prolongare dilatare VD38

121 am Rande Arma sasagittas (!) VD38

122 aut I83

123 adtrahens P9629

124 gen I83

125 creaturi korr. aus creature P9629

126 am Rande Surgeat VD38

127 per hos] per hoc korr. aus per VD38

128 hoc VD38; E97; P102; BII13 S105; hoc korr. aus os SG670

129 eis I83; Bcan4; eos korr. aus eius SG670

130 suus P9629

131 valuerit V630; E97; valuerit korr. aus voluerit SG670

132 am Rande conligare VD38

133 inretiri korr. aus inretiri P9629

134 am Rande Affligat VD38

135 efficiat P9629; BII13

136 concremandos korr. aus concremando V630; concremando VD38; concremandos korr. aus congremandos BII13

137 misertus korr. aus misertos I83

138 am Rande forme VD38

139 plasmae suae] plasma suum E97

140 direxit E97

141 scos O93; sancto P9629

142 vitae] vitae ad I83; Bcan4; S105; vitae korr. aus vitae ad SG670

143 adnuntias VD38

144 unigenitum suum filium] filium suum unigenitum SG670; S105

145 suum filium] filium suum I83; Bcan4; E97

146 habitabit P9629; S105; habitavit korr. aus habitabit SG670

147 non amisit] Nam misit P102

148 erat E97

149 quod non korr. aus quod V630; P9629

150 non fehlt O93

151 Deum perfectum et hominem perfectum] Deus perfectus et homo perfectus korr. aus Deum perfectum et hominem perfectum SG670; Deus perfectus et homo perfectus E97; S105

152 perfaciens O93; faciens E97

153 et fehlt E97

154 humanas korr. aus humanes SG670

155 verbum V630; P9629; SG670; S105

156 verbum V630; P9629; SG670; S105

157 praedicantem O93; V630; I83; Bcan4

158 praedicante patre nostro Silvestrio summo pontifice intellegimus ut verum deum fehlt SG670; S105

159 patre korr. aus pate P9629

160 silvestro V630; I83; VD38; Bcan4; E97; P102; BII13; silvestro korr. aus silvestrio P9629

161 verum korr. aus verbum SG670; verbum S105

162 am Rande Dubitemus VD38

163 Electisque korr. aus Electis O93

164 multitudine korr. aus multitudone I83; multitudo Bcan4

165 am Rande Resplenduit VD38

166 coruscavit korr. aus coruscat SG670

167 am Rande Credimus VD38

168 dm O93; deum fehlt V630; VD38; BII13; nostrum SG670; Bcan4; P102; S105

169 et implesse] adimplesse E97

170 crucifixum korr. aus crucixum VD38

171 die a korr. aus die O93

172 dexteram patris korr. aus dexteram SG670

173 venturus P9629; venturum korr. aus venturus SG670

174 imperii korr. aus imperium SG670; imperii E97; S105

175 est fehlt P9629

176 ergo E97

177 am Rande Recte credens et perfecta quę veram habet gloriam VD38

178 ortadoxa P9629

179 silvestro V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105; silvestro korr. aus silvestrio P9629

180 am Rande pronunciata VD38

181 am Rande III Bcan4; vor Exortantes Rubrik III Exortatio constantini ut omnes nationes hanc fidem teneant quam ipse suscepit P102; BII13

182 Exortamur korr. aus Exhortamur E97

183 am Rande Credere VD38

184 et E97

185 et fehlt Bcan4

186 nomen P102

187 baptismi korr. aus beatissimi V630; baptismi I83; SG670; Bcan4; S105; beatismam VD38; beatissimam E97; P102; BII13

188 am Rande Adquirere VD38

189 per korr. aus et SG670

190 vestrum E97

191 cum] cum deo SG670

192 per infinita fehlt Bcan4

193 regnat korr. aus regnat in V630; VD38; regnat] regnat in Bcan4; P102; BII13; S105

194 pater fehlt SG670; S105

195 praedicant VD38

196 am Rande De conversione et baptismo constantini imperatoris V630; am Rande IIII Bcan4; vor Ipse Rubrik IIII Qualiter constantinus sit a lepra mundatus P102

197 dominus deus korr. aus dominus P9629

198 deus fehlt V630

199 sancto O93

200 suis P9629

201 splendoris korr. aus splendores P9629

202 am Rande Inmisist splendere fecit VD38

203 abstracte O93; P9629; abstractum I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

204 et] et ad V630

205 veritas O93; veritatis korr. aus veritas P9629

206 pervenisse korr. aus pervenire V630; pervenisse E97

207 am Rande caudete (!) VD38

208 am Rande Forti magna VD38

209 am Rande Sordidatis VD38

210 squaloris korr. aus squalores SG670

211 lepra korr. aus lepram Bcan4; S105

212 totam I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

213 am Rande Compraehendisset occupasset VD38

214 am Rande Studium sollicitudo VD38

215 curam I83; Bcan4

216 am Rande Administraretur VD38

217 ne I83; nec korr. aus ne Bcan4

218 interlinear vel ullius V630; unius korr. aus unus P9629; unus I83

219 quidem] quidem cura korr. aus quidem V630

220 promeruimus korr. aus promeriti V630; promeruit VD38; Bcan4; P102; BII13; promerui SG670; S105; provenit E97

221 in fehlt SG670; S105

222 advenirunt SG670

223 dicentes mihi korr. aus dicentes O93

224 debere fieri korr. aus debere O93

225 compleri hunc innocentium korr. aus comple infantium O93

226 sanguinem I83; Bcan4

227 et fehlt SG670; S105

228 et calente] calente et korr. aus et calente V630

229 calentem E97; alente] calente et SG670; S105

230 am Rande Congregatis VD38

231 am Rande Nefandi perfidi VD38

232 sacrilegi korr. aus sacrilegii V630; sacrilegi I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

233 eis korr. aus eos P9629

234 am Rande cecidi VD38

235 mactari korr. aus matari O93; mactare P9629; mactare korr. aus mactari SG670

236 ex fehlt E97

237 fonte VD38

238 lacrimas korr. aus lacramas BII13

239 am Rande Abhominatus sum VD38

240 exorruit I83; exhorrui korr. aus exhorruit SG670; exhorruit E97

241 am Rande peccatum VD38

242 facimus S105

243 misertique E97; Miseratusque BII13

244 eas V630; BII13; eis korr. aus eos P9629; eis SG670; S105; earum E97

245 protinus VD38; Bcan4; E97; P102; BII13

246 illis korr. aus illos V630; P9629; Bcan4; illis VD38; SG670; E97; P102; BII13; S105

247 restitui korr. aus restituti SG670

248 praecepimus korr. aus praecipimus P9629; praecepimus VD38; SG670; Bcan4; E97;P102; BII13; S105

249 am Rande carrucis plaustris VD38

250 nocturno VD38; SG670; E97; P102; BII13; S105; noturno Bcan4

251 nocturna nobis] nobis nocturno P102

252 nocturno nobis facto silentio korr. aus nocturna nobis facta silentia P9629

253 facta silentia] facto silentio SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105; facto silentio korr. aus facta silentio I83

254 silentio I83; VD38; P102; BII13

255 somni korr. aus omni P9629; somni korr. aus omni nocturno VD38; somnii P102

256 tepus nocturno VD38

257 sancti E97

258 petrus korr. aus petus BII13

259 am Rande peccatis VD38

260 effusionem korr. aus fusionem BII13

261 am Rande Abhominatus es VD38

262 missi sumus] misimus O93

263 am Rande Restaurande VD38

264 iudicamus S105

265 Silvester] Silvester huius E97

266 episcopus] episcopus huius P102

267 sareptę V630; saracten korr. aus sarepte P9629; soracten I83; SG670; S105; soractini korr. aus soracteni Bcan4; soracte E97

268 am Rande in speluncis VD38

269 am Rande Obscurum locum inhabitat obscuritatem sustinet VD38

270 latebras korr. aus latebram P9629; latebras I83; SG670; Bcan4; S105; latebram korr. aus latebam BII13

271 pietatem V630

272 ostendet korr. aus ostendat SG670; ostendat korr. aus ostendet S105

273 cum E97

274 dum te korr. aus dum BII13

275 te fehlt I83; Bcan4

276 am Rande Infirmitas VD38

277 valetudo BII13

278 deserat O93; P9629; VD38; S105; deseraet korr. aus deserat SG670; deseret korr. aus deret BII13

279 cum I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

280 hanc] hanc tu E97

281 am Rande Remunerationem VD38

282 vicissitudine I83; vicissitudinem korr. aus vicissitudines BII13

283 salvatore I83

284 am Rande Retribue VD38

285 iussu korr. aus iusso VD38

286 ecclesiae korr. aus terrae O93

287 ut korr. aus et P9629

288 omnis I83; BII13

289 am Rande Cultura doctrina VD38

290 superstitione korr. aus superstitioni P9629; superstitione korr. aus superstione SG670

291 idolorum korr. aus illorum VD38

292 solus est korr. aus solus BII13

293 et fehlt E97; P102

294 adores et korr. aus adores Bcan4

295 am Rande Diligas VD38

296 excolas korr. aus excoles P9629

297 ut fehlt P102

298 a sanctis apostolis] ab sanctis apostolis korr. aus apostolis a sanctis SG670

299 am Rande Maximo VD38

300 praecipuo korr. aus praecipio O93; Bcan4

301 et korr. aus et a P9629; et] et ut I83; Bcan4

302 patrem I83

303 silvestro V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105; silvestro korr. aus silvestrio P9629

304 dixit Bcan4

305 am Rande Interrogavimus VD38

306 Percontatique korr. aus Percunctatique SG670; Percontantique P102; BII13

307 Ille korr. aus Illi SG670; S105

308 vero] vero ait SG670; S105

309 eos deos korr. aus eos P102

310 dici] dici respondit E97

311 domini dei fehlt BII13

312 dei fehlt P102

313 christi respondit korr. aus christi V630

314 rursus SG670; S105

315 batismum P102

316 utrum] ut tum Bcan4

317 ipsorum I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

318 imaginem expressam] imagines expressas V630; E97; imagines ecperssas korr. aus imaginem christum iam BII13

319 xps iam O93; expressam korr. aus christus iam VD38; christus iam P102

320 pictura korr. aus picturis P9629

321 hoc I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

322 quos V630; E97

323 am Rande manifestatio VD38

324 revelatio korr. aus relevatio V630

325 isdem korr. aus eisdem I83; idem E97; BII13

326 imagines V630; SG670; E97; S105; imagines korr. aus imaginem P9629; BII13

327 diaconem korr. aus diconem BII13

328 suum fehlt VD38

329 am Rande Adferri adduci ostendi VD38

330 horum Bcan4

331 in fehlt VD38

332 clamorem S105

333 homnibus VD38

334 am Rande principibus VD38

335 somno korr. aus somo VD38

336 idem E97; BII13

337 pastor P102; BII13

338 roma O93

339 am Rande Iussit imposuit VD38

340 indixit korr. aus induxit S105

341 nobis korr. aus vobis SG670

342 lateranense korr. aus laterenense SG670

343 concilio I83

344 omnium E97

345 am Rande Patrata facta VD38

346 atque korr. aus quae O93

347 iniustae I83; iniuste VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

348 dominum deum korr. aus dominum P9629

349 absolutionem E97

350 am Rande Obtineremus dimitti nobis VD38

351 manus korr. aus annus V630

352 impositiones I83

353 praesulem korr. aus praesidem SG670

354 ibique korr. aus ubique BII13

355 am Rande Respuens repudians contradicens VD38

356 adrenuntians P9629; adnuntians Bcan4; abrenuntiantes S105

357 vel] vel in P9629

358 credere me korr. aus credere SG670

359 me fehlt S105

360 et P9629; VD38; E97; P102; BII13

361 visiblium] visibilium omnium P9629

362 et in korr. aus et Bcan4

363 hm. BII13

364 conceptus P9629

365 am Rande Propria VD38

366 am Rande Manifestavi

367 professus sum korr. aus professum O93; professus sum] professum BII13

368 mersione unda salutis purificavit. Positoque me in korr. aus mersione O93

369 unda korr. aus unde V630

370 me in korr. aus me E97

371 manum P102

372 manum de caelo me contingente] manum de cęlo me contingentem SG670; E97; BII13

373 contingere I83

374 De korr. aus Di V630

375 quo E97

376 omni me] omne korr. aus omine VD38

377 am Rande Sordidate inquinamento VD38

378 agnovi E97

379 am Rande V Bcan4; vor Levatoque Rubrik V De consignatione septiformis spiritus sancti adhibita constantino per silvestrum papam P102; BII13

380 venerabili korr. aus venerabile O93

381 induto VD38; Bcan4; E97; P102; BII13; induto korr. aus indutus SG670

382 am Rande De consignatione septiformis spiritus sancti V630

383 sancti spiritus] spiritus sancti I83; VD38 (spiritus] spiritu); SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

384 in me fehlt SG670; S105

385 me consignatione] consignationem V630

386 consignationem P9629; VD38; Bcan4; E97; P102; BII13; S105; consignationi korr. aus consignatione SG670

387 am Rande Imposuit contulit VD38

388 unctionem P102

389 am Rande Signum VD38

390 fonte O93; fronte korr. aus fonte Bcan4

391 am Rande Inunxit VD38

392 linivit korr. aus livit E97

393 vor Si Rubrik Hic dicit quod episcopus dicere debet dum confirmat Bcan4

394 Signat te korr. aus Signate BII13

395 spiritu VD38

396 in fehlt VD38; P102; BII13

397 consignationem SG670; BII13; S105

398 consignatione fidei] fidei consignatione P102

399 Cunctusque korr. aus Cunctus O93; Cunctisque V630

400 respondeat Bcan4

401 praeceptum O93; pręceptum I83; perceptum] per certum S105

402 am Rande mundationem VD38

403 curationem korr. aus curationiem P9629

404 praedicat korr. aus dicat P9629

405 am Rande vel trinitatem V630

406 trinitatem korr. aus veritatem P9629; trinitatem I83; SG670; Bcan4; E97; S105

407 unitate] unitate et Bcan4; unitate fehlt BII13

408 unitatem V630; P9629; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

409 trinitate V630; P9629; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

410 quos usque korr. aus quos Bcan4

411 usque fehlt BII13

412 evolvi I83

413 daemonia] dęmonia et korr. aus dęmonia SG670

414 idem E97; BII13

415 tra I83

416 lucidissime nobis korr. aus lucidissime P9629

417 isdem korr. aus isdem salvator noster I83; idem E97; idem korr. aus ide BII13

418 am Rande Declaravit VD38

419 edixit korr. aus et dixit SG670; edixit] et dixit P102

420 fidelem korr. aus fideles S105

421 cum S105

422 interrogationem BII13

423 aedificabo korr. aus aedicabo BII13

424 am Rande Cognoscite VD38; am Rande De clavibus regni celestis I83; Bcan4 (vor Advertite)

425 Advertite] Ad veritatem P102

426 potentes korr. aus ponentes E97

427 am Rande Considerate VD38

428 quod SG670; S105

429 bonus korr. aus bonis BII13

430 am Rande Dicens VD38

431 inquiens: Et tibi dabo claves regni celorum korr. aus inquiens P9629

432 Et tibi dabo claves regni caelorum fehlt V630; E97

433 caelorum] caelorum et I83; SG670; Bcan4; S105

434 et fehlt I83; SG670

435 et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in caelis fehlt V630; et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in caelis] et cetera P9629

436 quodcumque korr. aus quocumque VD38

437 solverit SG670

438 solutum korr. aus solutam BII13

439 et fehlt I83; SG670; S105

440 valde et] et valde E97

441 et fehlt SG670; S105

442 cęlo korr. aus cęlum P9629

443 ligatum et] ligatum vel korr. aus ligatum SG670

444 vel S105

445 silvestro V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105; silvestro korr. aus silvestrio P9629

446 agnoscere P9629

447 agnoscerem et] agnoscerem korr. aus agnoscerem et SG670

448 et fehlt VD38; P102; BII13

449 am Rande Donis auxiliis VD38

450 am Rande perfecte VD38

451 integre me] integerrime korr. aus integre me V630; integerrime I83

452 sanitatis P102; BII13

453 comperi restitutum] restitutum comperunt E97

454 redditum SG670; S105

455 restitutum bis Ende fehlt I83; VD38; Bcan4; P102; BII13

456 utile bis Ende fehlt SG670; S105

457 romane korr. aus romano V630

458 gloriae] glorię nostrę E97

459 imperii korr. aus imperium V630; imperio E97

460 subiacentis V630

461 filii korr. aus fili P9629

462 ee E97

463 constitutus] constitutus ita E97

464 serenitates O93; P9629

465 exaltare V630; E97

466 am Rande Quod eclesia romana princi principatum (!) debet tenere super IIII praecipuas sedes V630

467 alexandrinam korr. aus alexandriam V630; alexandrinam E97

468 quam E97

469 in fehlt P9629

470 qui pro tempore korr. aus qui pro tempore qui pro tempore O93

471 stabilitate O93; P9629

472 procuranda korr. aus procurandam V630

473 constitutor E97

474 apostolatu O93

475 mortis korr. aus morte O93

476 domini korr. aus domino V630; domini E97

477 earum E97

478 humiliati korr. aus humilitati V630

479 cęlestis E97

480 superbo E97

481 Interea korr. aus Iterea P9629

482 lateranense korr. aus lateranensem V630; Lateranense] lateranam sę P9629

483 salvatore O93

484 domino] domino deo O93; P9629; E97

485 terra E97

486 onestatos korr. aus onostatos P9629

487 verticem V630; P9629; E97

488 montium fehlt V630; E97

489 ecclesiarum] ęcclesiarum in E97

490 sanctimus P9629

491 Construximus korr. aus Costruximus P9629

492 primorum korr. aus primum V630; primorum E97

493 quas korr. aus quas et E97

494 magna O93

495 nulla korr. aus nullo V630; nulla E97

496 auri O93; auri korr. aus auro P9629

497 singula korr. aus singulas V630

498 concignatione P9629

499 diversas O93; P9629

500 nostram korr. aus nostra V630; nostra

501 imperialium iussionum] imperialem iussionem korr. aus imperialium iussionum V630

502 sacra V630; E97

503 largitate V630

504 silvestri V630; P9629; E97

505 pontificis korr. aus pontifices O93

506 ergo E97

507 in fehlt V630

508 exhortantibus E97

509 salvatori korr. aus salvatore P9629

510 referatis gratias] gratias referatis E97

511 ipse deus in caelis] in cęlis ipse deus E97

512 visitans apostolos] apostolos visitans V630

513 sanitatem V630

514 efficit V630; P9629

515 silvestro V630; E97

516 papae fehlt E97

517 eius successoribus] successoribus eius E97

518 apostoli fehlt O93; E97

519 praecellit korr. aus praecellet V630; praecellet korr. aus praecellit P9629; praecellet E97

520 am Rande palleum vel mitram V630

521 superhumeralem korr. aus perhumeralem O93; superhumerale V630

522 quod korr. aus quodi V630

523 scripta O93; P9629

524 contra P9629

525 atque korr. aus atque et P9629

526 blanda E97

527 omne P9629

528 imperialis korr. aus imperiali O93

529 imperialis culminis] culminis imperialis E97

530 etiam E97

531 singularem E97

532 cui P9629

533 promulgantibus V630

534 et fehlt E97

535 cleros P9629; clerum E97

536 excubiarum korr. aus excubiorum V630; excubiarum E97

537 amplissime E97

538 pontificale E97

539 pręfulgeat V630; E97

540 videlicet E97

541 clericos E97

542 et E97

543 colore] colore eorum P9629; E97

544 et ita] ita et E97

545 equitare E97

546 noster senatus] senatum nostrum E97

547 uti E97

548 tribuimus E97

549 ipsi V630; E97

550 silvestro V630; E97

551 romę V630; P9629; E97

552 eandem magnam dei catholicam et apostolicam] eadem magna dei catholica et apostolica P9629

553 eandem magnam dei catholicam et apostolicam ecclesiam] eadem magna dei catholica et apostolica ecclesia V630; E97

554 inclitu P9629; synclitu E97

555 nullumque E97

556 idem E97

557 diademate E97

558 coronam V630; P9629

559 quam fehlt P9629

560 pretiosissimis korr. aus pretiosis V630

561 passus korr. aus pas O93

562 corona fehlt E97

563 nitore splendidam] splendore nitidum E97

564 imposuimus V630; E97

565 aequi O93; P9629

566 stratoris korr. aus statoris V630

567 eodem korr. aus eadem O93

568 uti korr. aus ut V630

569 decoretur korr. aus decoratur V630

570 nostrum lateranense korr. aus nostrum V630

571 romanę korr. aus romae V630; romanę E97

572 silvestro V630; E97

573 successores P9629

574 dictioni P9629

575 imperiali korr. aus imperialis V630; imperialis P9629

576 disponendum korr. aus disponendam V630; disponenda E97

577 iuri E97

578 prospeximus korr. aus prosperimus V630

579 nostrum imperium] imperium nostrum E97

580 vivalia P9629

581 saeculi E97

582 permanendum E97

583 satrapas E97

584 etiam] etiam et E97

585 quoquo korr. aus quoque V630; quoquo E97

586 imperiali korr. aus imperiale V630; imperiali E97

587 sanctę E97

588 refragari E97

589 aut korr. aus at O93

590 convellere E97

591 inferno korr. aus inferno in V630

592 laborantes P9629

593 venerandum korr. aus venendum O93

594 principis apostolorum] apostolorum principis E97

595 ubique P9629

596 spondentes korr. aus pondentes O93

597 relinqui korr. aus reliqui V630

598 beatissimo fehlt P9629

599 silvestro korr. aus silvestrio V630; Silvestro E97

600 pontifici V630; P9629; E97

601 post E97

602 tradidimus E97

603 Divinitas korr. aus Divinatas P9629

604 patres] patres amen E97

605 rome korr. aus roma V630

606 sub die korr. aus sub O93

607 aprilium korr. aus apriliarum V630; aprilium E97

608 domino V630

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

O93, f. 34ra; V630, f. 74ra; I83, f. 157rb; VD38, f. 149rb; SG670, p. 318b; P9629, f. 48ra; Bcan4, f. 114r; E97, f. 82va; P102; BII13, f. 131va; S105, f. 116v

[Home] [Überblick] Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen [Text] [Übersetzungen] [Capitula Angilramni] [Collectio Danieliana] [Lizenz] [Kontakt] [Links] [Impressum] [Inhalt]

O93, f. 34ra; V630, f. 74ra; I83, f. 157rb; VD38, f. 149rb; SG670, p. 318b; P9629, f. 48ra; Bcan4, f. 114r; E97, f. 82va; P102; BII13, f. 131va; S105, f. 116v

[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]