[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

1. Konzil von Sevilla

Inhaltsverzeichnis

Capitulatio zu Teil III

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

2. Konzil von Sevilla

O93,  f.  99rb;  V630,  f.  178vb;  W411,  f.  194v;  E97,  f.  359rb

INCIPIT[1]  SYNODUS[2]  HABITA  IN  CIVITATE  SPALENSI[3]  SUB  DIE[4]  IDUUM[5]  NOVEMBRIUM  ANNO  REGNANTE  GLORIOSISSIMO  PRINCIPE  SISEBUTI[6]  ERA[7]  DCLVIII

INCIPIUNT[8]  TITULI  EIUSDEM  CONCILII

<W411,  f.  195r>  I  De  Teudulfi[9]  Malacitanae  ecclesiae  episcopi  querimoniis  adversus  reliquos  episcopos  pro  quibusdam  parrochiis[10].

II  De  querimoniis  Fulgentii[11]  et  Honorii[12]  episcoporum  pro[13]  quibusdam  parrochiis[14].

III  De  desertoribus  clericis,  ut  episcopis  suis  restituantur.

IIII  De  bigamis  ad  presbyterium[15]  vel[16]  diaconatum  non  promovendis.

V  Ne  presbyteri[17]  diaconum[18]  aut[19]  presbyterum[20]  ordinare  praesumat.

<V630,  f.  179ra>  VI  De  presbyteris[21]  vel  diaconibus[22]  ab  uno  episcopo  non  deponendis.

VII  De  his,  quae  prohibentur  a[23]  chorepiscopis[24]  vel[25]  presbyteris[26]  in  ecclesiasticis  sacramentis  agere[27].

VIII  De  superbis  ecclesiae  libertis,  ut  ad  servitium  revocentur.

VIIII  De  oeconomis[28],  ne  ex  laicis  constituantur[29].

X[30]  De  monasteriis[31]  non  convellendis[32].

XI  De  monasteriis[33]  virginum,  ut[34]  a  monachis[35]  tueantur[36].

XII  De  quodam[37]  Acephalorum[38]  episcopo.

XIII  De  duabus  in  Christo[39]  naturis  et  una  persona[40].

<E97,  f.  359va>  In[41]  nomine  domini  et  salvatoris  nostri  Iesu  Christi  Isidorus,  Bisinnus,  Rufinus,  Fulgentius,  Cambra,  Fidentius,  Teodulfus[42]  <O93,  f.  99va>  et  Honorius  episcopi,  qui  pariter  in  urbe  Spalensi[43]  pro  aliquibus  ecclesiasticis  negotiis  coadunati  sumus.  Consedentibus  igitur  nobis  in  secretario  sacrosanctae  Ierusalem  Ispalensis[44]  ecclesiae  cum  illustribus  viris  Sisisdo[45]  rectore[46]  rerum  publicarum  atque  Suillane[47]  actore[48]  rerum  fiscalium  stante  religiosissimo  clericorum  coetu.

I[49]  Prima  actione  Teudulfi[50]  Malacitanae[51]  antistitis[52]  ecclesiae  ad  nos  oblata  precatio  est  asserentis  antiquam  eiusdem  urbis  parrochiam  militaris  quondam[53]  hostilitatis  discrimine  fuisse  decisam  et  ex  parte  aliqua  ab  ecclesiis  Astigitanae,  Eleberritanae[54]  atque  Egabrensis[55]  urbium  esse  retentam.  Pro  qua  re  placuit,  ut  omnis  parrochia,  quae[56]  ab  antiqua  ditione  ante  militarem  hostilitatem  retinuisse  ecclesiam  suam  quisquis[57]  comprobaret,  eius[58]  privilegio[59]  restitueretur.  Sicut  enim  per  legem  mundialem[60]  his,  quos[61]  barbarica  veritas[62]  captiva  necessitate  transvexit,  post  liminium[63]  revertentibus  redditur  antiqua  possessio,  non  aliter  et  ecclesia  receptura[64]  parrochiam[65],  quam  ante  tenuit[66]  cum  rebus  suis,  sive  ab  aliis  ecclesiis  possideatur[67],  sive  in  cuiuslibet[68]  possessionem  transfusa  sit,  non  enim[69]  erit  obicienda  praescriptio[70]  temporis,  ubi[71]  necessitas  interest[72]  hostilitatis[73].

II  Inter[74]  memoratos  fratres  nostros  Fulgentium  Astigitanum  <W411,  f.  195v>  et  Honorium  Cordobensem[75]  episcopos[76]  discussio  agitata  est  propter  parrochiam[77]  basilicae  cuiusdam[78],  quam  horum  alter  Celticensem,  alter  Reginensem  asseruit,  et  quia  inter  utrasque  partes  hactenus  limitis  actio  vindicata[79]  est,  cuius  quamvis  vetusta  retentione[80]  nullum[81]  iuris  praeiudicium  afferret,  ideoque[82],  ne  in  dubium  ultra  inter  eos  nostra  devocaretur[83]  sententia,  prolatis  canonibus  synodalia  decreta  perlecta  sunt,  quorum  auctoritas[84]  praemonet  ita  oportere[85]  inhiberi  cupiditatem,  ut[86]  ne  quis  terminos  <E97,  f.  359vb>  alienos  usurpet.  Ob  hoc  placuit  inter  alternas  partes  inspectionis  <V630,  f.  179rb>  viros  mittendos,  ita  ut,  si  in[87]  diocesi[88]  possidentis  sitam  basilicam  veteribus  signis  limes  praevisus  monstraverit,  ecclesiae,  cuius  est  ius[89]  retentionis[90],  sit  aeternum  dominium.  Quod  et[91]  si  limes  legitimus  eandem  basilicam  non  concludit,  et  tamen  longi[92]  temporis  probatur  obiecta  praescriptio,  appellatio  repetentis  episcopi  non  valebit,  quia  illi  tricennalis[93]  obiectio  silentium  imponit.  Hoc  enim  et  saecularium  principi[94]  edicta  praecipiunt[95]  et  praesulum  Romanorum  decrevit  auctoritas.  Sin[96]  vero  infra  metas  tricennalis[97]  temporis  extra[98]  alienos  terminos  basilicae  iniusta  retentio[99]  repperitur,  repetentis  episcopi  iuri  sine  mora  restituetur[100].

III  Tertia  definitione  ad  nos  oblata  precatio  est  a  reverentissimo[101]  fratre  nostro  Cambrane[102]  Italicensis[103]  episcopi[104]  pro  quodam  clerico[105]  Passando,  qui  de[106]  ecclesiae  suae  cultu[107],  in  qua  dicatus  ab  exordiis  infantiae[108]  fuerat  ad  ecclesiam  Cordobensem[109]  se  contulit,  quem  elegimus,  ut,  si  nihil  proponeretur[110]  de  eo  sine[111]  delationis[112]  obiectu  proprio  reformetur[113]  episcopo.  Scribitur  enim  in  lege  mundiali[114]  de  colonis  agrorum[115],  ut,  ubi[116]  esse  quisque  iam  coepit,  ibi  perduret.  Non  aliter  et  de  clericis,  qui  in  agro  ecclesiae  operantur,  canonum  decreto  praecipitur[117],  nisi,  ut  ibi  permaneant,  ubi[118]  coeperunt.  Ideoque  placuit,  ut,  si  quis  clericus  ministeriis  ecclesiae  propriae  distitutis[119]  ad  aliam  transitum  fecerit,  compellente,  ad  quem  fuerit[120]  sacerdote,  ad  ecclesiam,  quam[121]  prius  incoluerat,  remittatur.  Qui  vero  eum  susceperit  nec  statim  sine  ullo  nisu  exceptionis,  ad  propriam  ecclesiam[122]  remittendum  elegerit,  quamdiu  eum  restituat  communione[123]  se  privatum  agnoscat.  Desertorem  autem  clericum  cingulo  honoris  atque  ordinis  sui  exutum,  aliquo[124]  tempore  monasterio  religari[125]  convenit,  sicque  postea  in  ministerio[126]  ecclesiastici  ordinis  revocari.  Nam  non  poterit  in  talibus  propagationis[127]  obiliri[128]  licentia,  nisi  fuerit  in  eis  propter  correptionem[129]  disciplinae[130]  subsecuta  censura.

IIII  Quarta  actione  nuntiatum  est  nobis  apud  Astigitanam  ecclesiam[131]  <W411,  f.  196r>  quasdam  nuper  ordinationes  illicitas  exstitisse,  ita  ut  <E97,  f.  360ra>  quidam  viduarum  mariti  levitarum  ministerio  sacrarentur.  Quos  quidem  convenit  a  gradu[132]  suscepto  in  irritum  devocari,  nec[133]  ultra  provehi  ad[134]  diaconii[135]  ministerium,  qui  contra  divina  atque  ecclesiastica  iura  instituti  repperiuntur.

<V630,  f.  179va>  V  Quinto  iudicio  ad  cognitionem  nostri[136]  examinis[137]  Gabrensis[138]  diaconi  <O93,  f.  99vb>  relatu  deductum  est  de  quibusdam  ipsius  ecclesiae  clericis,  quorum[139],  dum  unus  ad  presbyterii[140],  duo  ad  levitarum  ministerium  sacrarentur,  episcopus  eorum  oculorum  dolore  detentus[141]  fertur  manum[142]  suam  super  hos[143]  tantum  posuisse  et  presbyter  quidam  illis  contra  ecclesiasticum  ordinem  benedictionem  dedisse,  qui  licet  propter  tantam  praesumptionis  audaciam  poterat  accusatus  iudicio  praesenti  damnari,  si  adhuc  in  corpore  positus  non  fuisset[144]  vocatione[145]  mortis[146]  praeventus.  Sed  quia  iam[147]  ille  examini  divino  relictus,  humano  iudicio  accusari  non  potest,  hi[148],  qui  supersunt  et  ab  eo  non  consecrationis  titulum,  sed  ignominiae  potius  elogium[149]  perceperunt,  ne  sibi  licentiam  talis  usurpatio  faciat,  decrevimus,  ut[150]  gradum  sacerdotalis  vel  levitici  ordinis,  quem[151]  perverse  adepti  sunt,  depositi  aeque[152]  iudicio  abutantur[153].  Tales  enim  merito  iudicati  sunt  removendi,  quia  prave  inventi  sunt  constituti[154].

VI  Sexta  actione  comperimus  Fragitanum[155]  Cordobensis[156]  ecclesiae  presbyterum[157]  a  pontifice  suo  iniuste  olim  deiectum[158]  et  innocentem[159]  exilio  condemnatum,  quem  rursus  ordine[160]  suo  restituentes  id  denuo  adversus  praesumptionem  nostram[161]  decrevimus,  ut  iuxta  priscorum  patrum  synodali[162]  sententia  nullus  nostrum  sine  concilii  examine  deiciendum  quemlibet  presbyterum  vel  diaconum  audeat.  Nam  multi  sunt,  qui  indiscussos  potestate  tyrannica  non  auctoritate[163]  canonica  damnant,  et  sicut  nonnullos[164]  gratia  favoris[165]  sublimant,  ita  quosdam  odio  invidiaque  permoti  humiliant  et  leve[166]  opinionis  aura[167]  condemnant,  quorum  crimen  non  approbant.  Episcopus  enim  sacerdotibus  ac  ministris  solus[168]  honorem[169]  dare  potest,  auferre  solus[170]  non  potest.  Si  enim  hi[171],  qui  in  saeculo  a  dominis  suis  honorem  libertatis  adepti  sunt,  in  servitutis  nexu[172]  non  revolvuntur,  nisi  publice  apud  praetores[173]  tribunali  foro  fuerint  accusati,  quanto  magis  <E97,  f.  360rb>  hi[174],  qui  divinis  altaribus  consecrati  honore  ecclesiastico  decorantur.  Qui  pro[175]  peccato  nec  ab  uno  damnari  nec  uno  iudicante  poterunt[176]  honoris  sui  privilegiis  exui,  sed[177]  praesentati[178]  synodali  iudicio,  quod[179]  canon  de  illis  praeceperit[180],  definiri.

VII  Septimo  examine  relatum  est  nobis  <W411,  f.  196v>  venerantissimum[181]  quondam  Agabium[182]  Cordobensis[183]  urbis  episcopum  frequenter  chorepiscopos[184]  [185]  vel  presbyteros[186]  destinasse,  qui[187]  tamen  iuxta  canones  unum  sunt,  <V630,  f.  179vb>  qui  absente  pontifice  altaria  erigerent[188],  basilicas  consecrarent,  quod  quidem  non  est  mirum  id  praecepisse  virum  ecclesiasticis[189]  disciplinis  ignarum  et  statim  a  saeculari  militia  in  sacerdotale[190]  ministerium  delegatum.  Ergo  ne  ultra  talis  a  nobis  licentia  usurpetur,  communi[191]  sententia  statuendum  oportuit,  scientes,  quia  sicut  presbytero  vel[192]  chorepiscopo[193]  illicita  consecratio  est  altaris,  ita  et  constitutio.  In[194]  divinis  enim  litteris  praecipiente  domino  solus  Moyses  in  tabernaculis[195]  domino[196]  erexit  altare[197],  solus  ipse  unxit,  utique  quia  summus  sacerdos  dei  erat,  sicut  scriptum  est  de  eo:  Moyses[198]  et  Aaron  in  sacerdotibus  eius.  Ideoque  id,  quod  tantum  facere  principibus  sacerdotum  iussum  est,  quorum  typum  Moyses  et  Aaron  tenuerunt,  presbyteri[199],  qui[200]  filiorum  Aaron  gestant[201]  figuram,  arripere  non  praesumant.  Nam  quamvis  cum  episcopis  plurima  illis  mysteriorum  communis  sit  dispensatio,  quaedam  tamen  auctoritate  veteris  legis,  quaedam[202]  novellis  et  ecclesiasticis  regulis  sibi  prohibita  noverint,  sicut  presbyterorum  et  diaconorum  ac  virginum  consecratio,  sicut  constitutio  altaris,  benedictio  vel  unctio,  sic[203]  quidem  nec  benedicere[204]  eis  ecclesiam  vel  altaria  consecrare,  nec  per  impositiones[205]  manus  fidelibus  baptizandis  vel  conversis  ex  heresi[206]  paraclitum  spiritum  tradere,  nec  chrisma  conficere,  nec  chrismate[207]  baptizatorum  frontem  signare,  sed  nec[208]  publice  quidem  in  missa[209]  quemquam  poenitentem[210]  reconciliare,  nec  formatas  cuilibet  epistolas  mittere.  Haec[211]  enim  omnia  illicita  esse  presbyteris  vel[212]  chorepiscopis,  quia  pontificatus  apicem  non  habent,  quod[213]  solis  debere[214]  episcopis  auctoritate  canonum  praecipitur,  ut  per  hoc  et  discretio  gradum[215]  et  dignitatis  fastigium  summi  pontificis[216]  demonstretur,  sed  neque  coram[217]  episcopo  licere  eis[218]  in  baptisterium  <E97,  f.  360va>  introire,  nec  praesente  antistite  infantem  tinguere  aut[219]  signare,  nec  poenitentem[220]  sine  praecepto  episcopi  sui  reconciliare,  nec  eo  praesente  sacramentum  corporis  et  sanguinis  Christi  conficere,  nec  eo  coram  posito  populum  docere[221]  vel  benedicere  aut  salutare,  nec  plebem  utique  exhortari[222],  quae[223]  omnia  eis  a  sede  apostolica  prohibita  esse  noscuntur.

VIII[224]  Octava[225]  discussio  agitata  est  de  quodam  Elisep[226]  ex  familia  Egabrensis[227]  ecclesiae,  qui[228]  ab  episcopo  suo  traditus  libertati  de  libertate  confestim  ad  contumaciae  morbum  transiliit,  sicque  per  superbiam  non  solum  eiusdem[229]  episcopi  male[230]  insidiosis  artibus  salutem[231]  laedere  voluit,  sed  etiam  patronam  ecclesiam  libertatis  immemor  praedamnavit.  Adversus  quem  ingrati[232]  actio  canonum  ac  legum  auctoritate  iuste  dirigitur,  scilicet  ut  immeritae  libertatis  <O93,  f.  100ra>  damno  multatus  ad  servitutis[233]  nexum  coactus[234]  revocetur.  Talium  enim  status[235],  qui  contra  episcopum  suum[236]  vel  patronam  ecclesiam  nititur[237],  decidi  potius  <W411,  f.  197r>  quam  servari[238]  convenit,  ut  quorum  libertas  perniciosa  est,  sit  salutifera[239]  servitus,  et,  qui[240]  superbire  noverint[241]  adepta  libertate  proditi[242],  discant  oboedire  <V630,  f.  180ra>  subiecti.

VIIII[243]  Nona  actione  didicimus[244]  quosdam  ex  nostro  collegio  contra  mores  ecclesiasticos[245]  laicos  habere  in  rebus  divinis  constitutos  oeconomos.  Proinde  pariter  tractantes  elegimus,  ut  unusquisque  nostrum  secundum  Chalcedonensium  patrum  decreta  ex  proprio  clero  oecononum  sibi  constituat[246].  Indecorum  est[247]  enim  laicum  vicarium  esse  episcopi  et  saeculares  in  ecclesia  iudicare.  In  uno  enim  eodemque  officio  non  debet  dispar  esse[248]  professio,  quod  etiam  in  lege  divina  prohibetur  dicente  Moyse:  Non  arabis  in  bove  simul  et  asino,  id  est,  homines  diversae  professionis  in  officio  uno  non  sociabis.  Unde  et[249]  oportet  nos  et  divinis  libris  et  sanctorum  patrum  oboedire  praeceptis  constituentes,  ut  hi[250],  qui  in  administrationibus  ecclesiae  pontificibus  sociantur[251],  discrepare  non  debeant  nec  professione  nec  habitu,  nam  cohaerere  et  coniungi  non  possunt,  quibus  et  studia  et  vota  diversa[252]  sunt.  Si  quis  autem  episcopus  post  haec[253]  ecclesiasticam  rem  aut[254]  laicalem[255]  procurationem  administrandam  <E97,  f.  360vb>  elegerint[256]  aut  sine  testimonio  oeconomi  gubernandam  crediderit,  vere  ut  contemptor  canonum  et  fraudator[257]  ecclesiasticarum  rerum  non  solum[258]  Christo  de  rebus  pauperum  iudicabitur[259]  reus,  sed  etiam  et  concilio  manebit  obnoxius.

X[260]  Decima  actione  poscentibus  monasteriorum  patribus[261]  pari  sententia  statuimus,  ut  coenobia[262]  nuper  condita  in  provincia[263]  Betica[264],  sicut  et  illa,  quae  sunt  antiqua,  immobili  et  inconcussa  stabilitate  permaneant  solidata.  Si  quis  autem,  quod  absit,  nostrum  vel  nobis  succedentium  sacerdotum  quodlibet  monasterium  aut  vi[265]  cupiditatis[266]  exspoliandum[267]  aut  simulatione  aliqua  fraudis  convellendum  vel  dissolvendum  temptaverit,  anathema  effectus  maneat  et[268]  [269]  a  regno  dei  extraneus,  nec  proficiat  illi  bonum  fidei  vel  operis  ad  salutem,  qui  tanti[270]  et[271]  salutaris  vitae  destruxerit  tramitem.  Super  haec  etiam  universi[272]  Beticae[273]  provinciae  episcopi  congregati  eundem  sacrilegum[274]  et[275]  usque[276]  sui[277]  eversorem  a  communione  suspendant  et[278]  convulsum  monasterium  cum  rebus  suis  restaurent,  ut[279],  quod  impie  unus  subverterit[280],  omnes  pie  reforment.

XI[281]  Undecima  actione  consensu  communi  decrevimus,  ut  monasteria  virginum  in  provincia  Betica[282]  monachorum  administratione  ac  praesidio[283]  gubernentur.  Tunc  enim  salubria  Christo  dicatis  virginibus  probamus[284],  quando  eis  patres  spiritales[285]  eligimus[286],  quorum  non  solum  gubernaculis  tueri,  sed  etiam  doctrinis  aedificari  possint,  ea  tamen  circa  monachos  cautela  servata,  ut  remoti  ab  earum  familiaritate[287]  <W411,  f.  197v>  nec  usque  ad  vestibulum  habeant  accedendi[288]  familiare  <V630,  f.  180rb>  permissum[289],  sed  neque  abbatem  vel  eum,  qui  praeficitur,  extra  eam,  quae[290]  praeest,  loqui  virginibus[291]  Christi  aliquid,  quod[292]  ad  institutionem[293]  horum[294]  pertineat[295],  licebit  nec[296]  cum  ea[297]  sola,  quae[298]  praeest,  frequenter  eis[299]  loqui  oportet,  sed  sub  testimonio  duarum  vel[300]  trium  sororum,  ita  ut  rara[301]  sit  accessio  et  brevis  omnino  locutio[302].  Absit[303]  enim,  ut  monachos,  quod  etiam  dictu  nefas  est,  Christi  virginibus[304]  familiares  esse  velimus,  sed  iuxta[305]  quod  iussa  regularum[306]  vel  canonum  admonent,  longe[307]  discretos[308]  atque  seiunctos,  eorum  tantum  easdem  gubernaculis  deputamus[309],  <E97,  f.  361ra>  constituentes,  ut  unus  monachorum  probatissimus  eligatur,  cuius  curae  sit  praedia  eorum[310]  rustica  vel  urbana[311]  intendere,  fabricas  exstruere  vel,  si  quid  aliud  est[312]  ad  necessitatem  monasterii  providere,  ut  Christi  famulae  pro  animae  suae  tantum  utilitate[313]  sollicitae  solis  divinis  cultibus[314]  operibusque  suis[315]  inserviant.  Sane  is,  qui  ab[316]  abbate  praeponitur[317],  iudicio  sui  episcopi  comprobetur.  Vestes[318]  autem  illae  hisdem[319]  faciant,  a  quibus  tuitionem  exspectant,  ab  isdem[320]  denuo,  ut  praedictum  est,  laborum  fructus  et  procurationis  suffragium  recepturae.  Si  qui[321]  autem  monasteriorum  hanc  ordinationem[322]  aut[323]  contempserint[324]  aut  qualibet  inertiae[325]  dissolutione  neglexerint,  sciant,  quod  eorum  temeritas[326]  atque  superbia  excommunicationis  sit  plectenda[327]  censura.

XII[328]  Duodecima  actione  ingressus  est  ad  nos  quidam  ex  heresi[329]  Acephalorum  natione  Syrus,  ut  asserit  ipse,  episcopus  duarum  in  Christo  naturarum  proprietatem  abnegans  et  deitatem  passibilem  asserens.  Cuius,  dum  nostris  sensibus  tanti[330]  erroris  confusio  patuisset,  prolatis  illi  de  incarnatione  domini[331]  Iesu  Christi  testimoniis  sanctorum[332]  patrumque  sententiis  recitatis,  omni[333]  eum  deinde  exhortationis[334]  ad  verae  fidei  rectitudinem  sacerdotali  modestia  invitavimus.  Quo[335]  salutaribus  monitis  pertinaciter  per  multos  diuturnosque  confictus[336]  <O93,  f.  100rb>  renitens[337]  tandem  gratia  divina  edoctus[338]  cunctis[339]  coram[340]  adstantibus  heresem[341]  propriam  abdicavit  duasque  naturas  et  unam[342]  personam  in  uno  eodemque  domino  nostro  Iesu  Christo  confessus  est  credens  impassibilem  naturam[343]  deitatis  atque  in  sola  humanitate  suscepisse  infirmitates  passionis  et  crucis.  Conversus  itaque[344]  atque  receptus  susceptae[345]  fidei  con<V630,  f.  180va>fessionem[346]  cum  adstipulatione[347]  protulit  atque  ab  omnibus  suis  erroribus  purgatus  apparuit.  Talique  pro  merito  gaudentes  Christo  gratias  egimus,  quod  eundem  post  pravitatem  heresis  ad[348]  rectitudinem  fidei  divina  gratia  promovisset,  quem[349]  optamus,  ut  permanens  in  fide  Christi  pure  ac  devotissime  conservetur.

<W411,  f.  198r>  XIII[350]  Tertia  decima  prosecutione  breviter[351]  narrandum  putavimus  ad  refutationem  eorundem  hereticorum,  qui  duas  naturas[352]  <E97,  f.  361rb>  Christi  post  unionem  deliberantes[353]  confundunt  et  passibilem  in  eo  divinitatis  substantiam  asserunt.  Contra  quorum  blasphemias  oportet  nos  in  una[354]  persona  Christi  geminae[355]  naturae  proprietatem  ostendere  passionemque  eius  in  sola  humanitatis  susceptione  manifestare,  ut,  si  forte  aliqui[356]  stultorum  huius  scientiae  errore  decepti  sunt,  dum  ista  legerint,  resipiscant  rectaeque  fidei  veritatem  firmiter  teneant.  Nam  procul  dubio  multi  sunt,  qui[357]  secundum  apostoli  vocem  prurientes  auribus  a  veritate  auditum  avertunt[358],  ad  fabulas  autem  convertuntur.  Ergo  sicut  immaculata  fides  et  sancta  dei  ecclesia  docet,  confitemur  dominum  nostrum  Iesum  Christum[359]  intemporaliter  ex[360]  patre  deum  natum,  temporaliter  ex  utero[361]  gloriosae  virginis  Mariae  hominem  editum  et  ob  hoc  in  una[362]  subsistente[363]  persona  duas  naturas  habentem,  deitatis,  qua[364]  ante  saecula  genitus,  et[365]  humanitatis,  in  qua  diebus  ultimis  editus  est,  in  illa  secundum  formam  dei,  in  ista  secundum  formam  servi  consistens,  in  illa  patri  manens  aequalis,  in  ista  sine  peccato  similis[366]  nostrae  condicioni[367],  in  illa  inviolabilis,  in  ista  passibilis,  in  illa,  ex  qua  mori  non  potuit,  in  ista[368],  in  qua[369]  mortem  suscepit.  Cuius  geminae  naturae  distinctio[370]  primum  ex  litteris  legis,  deinde  ex  propheticis  et  evangelicis  atque  apostolicis  promenda[371]  est  paginis,  ut  ea,  quae  asserimus  non  argumentis,  sed  exemplis  scripturarum  firmemus.  Lex  in  una  eademque  salvatoris[372]  nostri[373]  persona  sic  demonstrat  utramque[374]  naturam  divinam  loquente  domino  ad  Moysen:  Ecce,  inquit[375],  mitto  angelum  meum,  qui  praecedat  te,  observa  eum  et  audi  vocem  eius,  quia[376]  est  nomen  meum  in  illo,  humanam  loquente  eodem[377]  domino  ad  Abraham:  In  semine  tuo  benedicentur  omnes  gentes,  id  est  in  carne  Christi,  quae[378]  de  Abrahae  stirpe  descendit.  Prophetia  in  <V630,  f.  180vb>  psalmis  sub  una  eademque  Christi  persona  sic  ostendit  utramque[379]  naturam,  divinam  secundum  illud[380]:  Ex  utero  ante  luciferum  genui  te,  humanam  secundum[381]  hoc:  Et  homo  factus  est  in  ea  et  ipse  fundavit  eam,  divinam[382]  secundum  illud:  Eructuavit  cor  meum  verbum  bonum,  humanam  <E97,  f.  361va>  secundum  hoc:  Speciosus  forma  prae  filiis[383]  hominum.  Prophetia  in  proverbiis  in  una  eademque  Christi  persona  sic  declarat  utramque  naturam,  divinam  secundum  illud:  Ante  colles  genuit  me,  humanam  secundum  hoc:  Dominus  creavit[384]  initio  viarum  suarum,  divinam  secundum  illud:  Necdum  erant  abyssi[385],  ego  iam  concepta  eram,  humanam  secundum  hoc:  Sapientia  aedificabit[386]  sibi  domum,  corporis  utique  sibi[387]  templum,  in  quo  filius  dei  inhabitaret,  dum  verbum  est  caro  factus[388].  Prophetia  in  Esaia  sub  una  eademque  <W411,  f.  198v>  Christi  persona  sic  demonstrat  utramque[389]  naturam  deitatis  secundum  illud:  Numquid  qui  alios  parere  facio,  ipse[390]  non  pariam?  dicit  dominus,  humanitatis  secundum  hoc:  Ecce  virgo  in  utero  accipiet[391]  et  pariet  filium,  divinitatis  secundum  illud:  Rorate,  caeli  desuper,  et  nubes[392]  pluant  iustum[393],  humanitatis  secundum  hoc:  Aperiatur  terra  et  germinet  salvatorem[394]  et  iustitia  oriatur[395]  simul.  Item  alibi humanitatis  secundum  hoc:  Parvulus  natus  est  nobis,  divinitatis  secundum  illud:  Filius  datus  est  nobis.  Parvulus  enim  Christus[396]  ad  susceptae  humanitatis  naturam  pertinet,  quia  homo  est[397]  factus,  filius  autem  datus  ad  divinitatem[398],  quia  dei  filius,  et  ut  ostenderet  in  utraque  natura  unam  esse  personam,  parvuli  nati  et  filii  dati,  adiecit:  Vocabitur  nomen  eius  magni  consilii  angelus,  deus  fortis,  pater  futuri  saeculi.

<O93,  f.  100va>  In  evangelio  quoque  in  uno  eodemque[399]  Christo[400]  divinae  naturae  significatio  est[401]  [402]:  Ego  et  pater  unum  sumus,  humanae  naturae  insinuatio:  Pater  maior  me  est,  divinae  naturae  significatio:  Ego  sum  veritas  et  vita,  humanae  naturae  insinuatio:  Tristis  est  anima  mea  usque  ad  mortem,  divinae  naturae  significatio:  Omnia  per  ipsum  facta  sunt,  humanae  naturae  significatio[403]:  Non  veni  facere  voluntatem[404]  meam,  sed  voluntatem  eius,  qui  misit  me,  patris.  Paulus  quoque  apostolus  in  uno  eodemque[405]  Christo[406]  naturam  divinitatis  exprimit,  dum  dicit:  Primogenitus  omnis  creaturae  ipse  est  ante  omnes  et  omnia  in  illo  constant,  naturam[407]  humanitatis  declarat,  dum  dicit:  Ipse  est  caput  corporis  ecclesiae,  et  alibi:  <E97,  f.  361vb>  Qui[408]  cum  in  forma  dei  esset,  non  rapinam  arbitratus  est  esse  se  aequalem  deo,  sed  semetipsum  exinanivit  formam  servi  accipiens.  Per  hoc  enim,  quod  dixit:  Qui  cum  in  forma  dei[409]  esset,  naturam[410]  in  eo  divinae  maiestatis  ostendit,  per  haec[411]  autem,  quod  adiecit[412]:  Formam  servi  accepit[413],  naturam[414]  humanitatis  significat.  Et  iterum:  Cum  esset,  inquit,  dives,  pauper  factus  est,  ut  illius  inopia  nos  divites  essemus.  Ubi  enim  dixit[415]:  Cum  esset  dives,  divinae  naturae  gloria  panditur,  et  ubi  adiecit:  Pauper  factus  est,  humanae  infirmitatis  subiectio  demonstratur.  Item  in  ipso  initio  apostolici  symboli  gemina  sic  ostenditur  in  uno  eodemque  Christo  naturae  distinctio,  deitatis  ex  patre,  <V630,  f.  181ra>  dum  dicit:  Credo  in  unum  deum  patrem  omnipotentem  et  in  Iesum  Christum  filium  eius  unicum  dominum  nostrum,  humanitatis  ex  matre,  dum  adiecit[416]:  natum[417]  de  spiritu  sancto  ex  utero  Mariae  virginis.

Ecce  ex  utroque[418]  testamento  duae  naturae  in  Christo,  divinitatis  una,  alter[419]  humanitatis,  quae  quidem  gemina  unam  fecit  personam,  quia  unus[420]  idemque[421]  mediator  dei  et  hominum[422],  homo  Christus  Iesus.  Iam  vero  de  passione  eiusdem  salvatoris  nostri[423]  et[424]  domini  Iesu  Christi,  <W411,  f.  199r>  quam  in  sola  humanitate,  non  in[425]  deitate  sustinuit,  sicut  superius  legis  et  prophetarum  auctoritas,  evangeliorum  quoque  et  apostolorum  praedicatio  adhibenda  est.  Lex  de  passione  corporis  Christi  sic[426]  dicit:  Lavavit[427]  in  vino  stolam  suam  et  in  sanguinem[428]  uvae  pallium  suum.  Quid  hic  pallium[429],  quid  stola,  nisi  caro  Christi  passionis  sanguine  decorata?  Haec  enim  sola[430]  contumelias  crucis  sustinuit,  divinae  vero  naturae  maiestas  nihil  iniuriae  sensit.  Prophetia  quoque  in  psalmis  passionem  Christi  in  carne  sola  sic  asserit:  Foderunt  manus  meas  et  pedes  meos,  dinumeraverunt  omnia  ossa  mea,  ubi  non  deitatis,  sed  tantum  corporis  iniuria  intellegitur.  Ibi  enim  membrorum  significatione  sola  caro  clavis[431]  suspensa  in  ligno  atque  suffixa  pronuntiatur,  sicut  et[432]  in  Ieremia[433]  legitur:  Venite,  mittamus  lignum  in  pane  eius,  id  est  crucem  in  corpore  eius.  Neque  enim  divinitas  ligno  suspendi  potuit,  sed  sola  utique  humanitas  cruce  suffixa  <E97,  f.  362ra>  pependit.  Cuius  etiam  caro  tolerantiam  mortis  perpessa  sic  ostenditur  alibi,  dum  dicitur:  Caro  mea  requiescet[434]  in  spe,  utique  quia  sola  in  Christo  carnis  materia[435]  mortis  fragilitate  defuncta  spem[436]  resurrectionis  suae  exspectabat,  etiam  sine  corruptione  receptura,  dum  adiecit[437]:  Nec  dabis  sanctum  tuum  videre  corruptionem.  Salomon[438]  autem  in  canticis  canticorum  passionem  carnis  Christi  sic  praedicans  dicit:  Manus,  inquit,  meae  distillaverunt  myrrham[439]  et  digiti  mei  guttam[440],  ubi  specialiter  ostenditur  in  manibus  ac  digitis  solam  carnem  Christi  suffixam  stipite,  sicut  in  psalmo  CXVIII  legitur:  Confige  clavis  timoris  tui  carnes  meas.  Esaias  autem  Christum  sola  humanitate,  quae  apparuit  passionis  iniuriam  suscepisse,  ita  praedixit[441]:  Homo,  inquit,  in  plaga  et  sciens  ferre  infirmitates[442],  vere  languores  nostros  ipse  portavit.  Quis  ipse  nisi  utique  homo?  Nam  pati  et  deficere  in  illo  natura  dei  non  potuit,  sed  homo  portavit  in  eo  passionem  et  mortem,  in  quo  et  in[443]  ipsa  mors  habet  condicionem.  Nam[444]  cum  eum[445]  diceret  venire  de  eodem[446]  tinctis  vestibus  de  Bosra[447],  adiecit:  Quare  rubrum[448]  est  vestimentum[449]  tuum  et  indumentum  tuum  tamquam[450]  calcantium  in  torculari?  Quid[451]  hic  per  vestimentum  suum  tamquam  calcantium  in  torculari?  Quid  hic  per  vestimentum[452]  et  indumentum[453]  <O93,  f.  100vb>  rubrum  voluit  ostendere,  <V630,  f.  181rb>  nisi  solam  carnis[454]  Christi  passionem[455]  crucis  infectam  cruore?  Unde  et  in  ipsa  passione  chlamide  coccinea  Christus  induitur,  ut  imago  sanguinis  tantum[456]  in  carne  demonstretur[457].  Ieremias  quoque  corpus  solum  obtulisse  Christum  in[458]  passione  sic  loquitur:  Non  sum,  inquit,  contumax  neque  contradico,  corpus  meum  dedi  percutientibus.  Non  dixit  divinitatem[459],  quae  passionem  nescit  perferre.  Et  iterum:  Posui  scapulas  meas[460]  ad  flagella,  maxillas[461]  <W411,  f.  199v>  ad  palmas.  Quod  et  ipsum[462]  ad  carnis  patientiam,  non  ad  deitatis  refertur  iniuriam.  Et  Zacharias:  Videbunt[463],  inquit,  quem  confixerunt.  Quem  alium,  nisi  indubitanter  hominem,  quem  Iudaei  crucifixerunt  et  in  carne  iudicantem  videbunt?  Ecce  pronuntiata[464]  est[465]  ex  lege  et  prophetis.

Transeamus  inde  ad  evangelia:  Ibi  quaeramus  Christum  filium  dei  in  sola  carne  portasse  valetudines  passionis  <E97,  f.  362rb>  et[466]  iniuriam  crucis  loquente  ipso  discipulis:  Ecce  ascendimus  Hierosolimam  et  consummabuntur  omnia,  quae  scripta  sunt  per  prophetas  de  filio  hominis.  Tradetur  enim  gentibus  et  illudetur  et  flagellabitur[467]  et  conspuetur[468]  et  postquam  flagellaverint,  occident  eum,  et  in[469]  die  tertia  resurget.  Quod  totum  in  Christo  secundum  hominem  dictum,  non  ad  substantiam  deitatis,  sed  ad  naturam  pertinet  carnis.  Quod  etiam  in  sequentibus  docetur[470]  Iudaeis  dicentibus  Christo:  Quod  signum  ostendis  nobis,  quia[471]  haec  facis?  Et  dixit[472]  Iesus:  Solvite  hoc  templum,  et  post  triduo[473]  suscitabo  illud.  Hoc  autem  dixit  de  templo  corporis  sui,  nam  et  in  passione  sua,  dum[474]  corripiens  proditorem[475]  diceret:  Iuda[476],  osculo  filium  hominis  tradis?  Quem  tradere  proditorem  significat[477]  nisi  hominem,  quem  et  compraehenderunt,  non  deitatem[478],  quam[479]  caecati  perfidia[480]  agnoscere[481]  non  potuerunt.  Beatus  autem  apostolus  Paulus  Christum  in  homine[482]  solo  pertulisse  crucem  sic[483]  asserit[484]:  Ut  homo,  inquit,  humiliavit  semetipsum[485]  factus  oboediens  usque  ad  mortem,  mortem  autem  crucis.  Qui[486]  proinde  dixit:  Ut  homo,  ut  nuncupatione[487]  hominis  distinctio  naturae  insinuaretur  passibilis.  Quod[488]  confirmans[489]  alias[490]  ait:  An  experimentum  quaeritis  eius,  qui  in  me  loquitur  Christus?  Qui  non  infirmatur,  sed  potens  est  in  vobis.  Nam  etsi  crucifixus  est  ex  infirmitate  nostra[491],  sed  vivit  ex  virtute  dei.  Passus  est[492]  ergo  Christus  et  mortuus[493],  sed  ex  nostra[494]  infirmitate.  Vivit  autem  impassibilis  et  immortalis,  sed  haec[495]  sua  virtute,  quae  tanta  est,  <V630,  f.  181va>  ut  in  se  nec  passionem  recipiat,  nec  mortem  admittat[496].  Petrus  quoque  apostolus[497]  princeps  apostolorum  crucis  Christi  supplicium  sic  praedicat  in  solo  corpore  consummatum:  Qui  peccata,  inquit,  nostra  pertulit  in  corpore  suo  super  lignum,  ut  peccatis  mortui  iustitiae  viveremus,  cuius  livore  sanati  sumus.  Et  paulo  post:  Christo  agitur[498]  passo  in  carne.  Ergo  si  Christus  in  carne  est  passus,  non  est  secundum  deum,  sed  secundum  hominem  crucifixus.  Ecce  perpatuit  de  filio  dei,  quod  passus  est,  quod  mortuus  est,  corporis[499]  tantum  fuisse,  non  deitatis.  Aliena  sunt  enim  ista  de[500]  eo  testante  propheta  de  illo:  Deus  sempiternus,  dominus  creans  fines  terrae,  non  laborabit[501]  neque  deficiet.  Et  in  psalmo[502]:  Tu  autem  idem  ipse  es,  et  anni  tui  non  deficient.  Omnes[503]  enim[504]  <E97,  f.  362va>  in  Christo  infirmi<W411,  f.  200r>tates  humanitas  sola  portavit.  Caro  enim  habuit  vagitus[505]  infanti[506],  non  divinitas;  caro  est  pannis[507]  involuta,  non  deitas,  caro  habuit  alimenta,  caro  portavit  aetatum  commercia.  Nam  et  quod  fatigatus  est,  quod  esuriit,  quod  dormivit,  quod  flevit,  quod  passioni[508]  proximus  tristis  fuit,  quod  postremo  ipsam  passionem  et  mortis  condicionem  sustinuit,  totum  hoc[509]  ad  infirmitatem  pertinet  humanitatis,  non  ad  incompraehensibilem[510]  substantiam  deitatis.  Unus  est  enim  Christus  deus  et  homo,  verbum  et  caro,  sed  unde[511]  deus,  inde  habet  immortalitatem,  unde  homo,  inde  pertulit  passionem,  et  unde  caro,  inde  mortuus,  et  unde  verbum,  inde  aeternus.  Neque  enim  potest  esse  deitate  passibilis,  qui  est  virtute  paternae  naturae  aequalis.  Unde  et  patri  derogatur,  dum  natura  deitatis  in  filio  passibilis  creditur.  Nam  si  una  patris  et  filii  substantia  est,  utique  sicut  pater  ita  et  filius  immortalis  est,  et  si[512]:  Ego  et  pater  unum  sumus,  sicut  in  patre  non  est  mors,  ita  nec  in  dei  filio  mors[513],  et  si  verum  est:  Omnia,  quae  habet  pater  mea  sunt,  ergo[514]  immortalitas  patris  cum  filio  est  communis.  Nam  quod  ait  apostolus  de  infidelium  ignorantia:  Si  enim  cognovissent[515],  numquam  dominum  gloriae  crucifixissent,  non  quasi[516]  dominus  gloriae  <O93,  f.  101ra>  sit[517]  crucifixus,  ut  natura  deitatis  videatur  esse  passibilis,  sed  quia  unus  in  utraque  natura  est  Christus,  secundum  assumpti[518]  hominis  formam  dominus  gloriae  dicitur  passus,  sicut  e  contrario  est[519]  illud:  Nemo  ascendit  in  caelum,  nisi  qui  descendit[520]  de  caelo  filius  hominis,  dum[521]  de  caelo  non  descendisset[522],  nisi  tantum  dei[523]  filius,  nondum[524]  idem[525]  factus  hominis[526]  filius.  Propter  personae  igitur  unitatem  et  ad  hominem[527]  referun<V630,  f.  181vb>tur  in  Christo,  quae  dei[528]  propria[529]  sunt,  et  divinitati[530]  adscribuntur,  quae  homines[531]  sunt,  et  ideo  dum  pati  ac[532]  mori[533]  dicitur[534],  non  est[535]  deitatis,  sed  carnis  proprium.  Sic[536]  tamen  propter  personae  humanitatem[537]  ipse  deus  et  natus  ex  virgine  et  passus  et  mortuus  praedicatur,  sed  infirmitate[538]  carnis  nostrae,  non  virtute[539]  divinitatis  suae.  Quod  vero  idem  apostolus  ait:  Si  enim,  cum[540]  inimici  essemus,  reconciliati  sumus  <E97,  f.  362vb>  deo  per  mortem  filii  eius,  sic  dicitur  filius  dei  mortuus,  sicut  dicitur[541]  de  martyribus  passis  et  mortuis,  quorum  tamen  non[542]  sunt  animae  occisae  in  corporis  passione[543]  ore  veritatis  testante:  Nolite  timere  eos,  qui  occidunt  corpus,  animam[544]  autem  non  possunt  occidere.  Ubi  agnosci  oportet,  si  animae  martyrum  corpore  perempto  suppliciis  extingui  non  possunt[545],  deus,  qui  conditor  est[546]  animarum,  quomodo  per  crucem  carnis  pati  potuit  exitium  mortis?  Quod  etiam  alibi  apertius[547]  declaratur,  eodem  filio  dei  loquente:  Potestatem  habeo  ponendi  animam  meam,  et  potestatem  habeo  iterum  sumendi  eam.  Quod  si  ipsa  deitas  mortua  exstitit,  quaero  quis  animam  ipsius[548]  resumpsit?  Stultum  est  ergo  crucis  passionem  divinae  applicare  naturae,  sed  tantum  creabili  et  humanae[549].  Sola  enim  caro[550]  crucis  exitium  sensit,  sola  caro  lanceam  pertulit,  sola[551]  sanguinem[552]  et  aquam  manavit,  ipsa  sola  mortua,  ipsa  sola[553]  in  sepulchro  posita,  ipsa  sola  tertia  die  resuscitata,  quae  etiam  glorificata  caelos  adiit,  in  qua  et[554]  venturus  est  iudex  in  gloriam[555]  patris  iudicaturus  de  vivis  ac[556]  mortuis[557].

Prolatis[558]  igitur  novi  ac[559]  veteris[560]  testamenti[561]  testimoniis[562],  in  quibus[563]  duae  naturae  Christi  patefactae  sunt  in  una  subsistente[564]  persona,  et  in  quibus  passio  eius  apparuit  in  homine  sola[565]  expleta  deinde  oportuit  sententias  subnecti[566]  sanctorum  patrum,  qui  in  sacris  litteris  ingenti  gloria  refulserunt,  ut  etiam  eorum  traditione  perpateat[567],  quia  dominus  noster  Iesus  Christus  ex  duabus  naturis  et  una  persona  subsistit  et  quia[568]  mortem  et  passionem  in  sola  carne  suscepit.

Sanctus[569]  igitur  Hilarius[570]  in  explanatione[571]  epistolae  ad  Timotheum  sic  loquitur:  Nam  et  cum  dicit  scriptura:  homo  Christus,  et  cum  dicit:  Christus  mortuus  est[572],  et  cum  dicit:  Verbum  caro  factum  est,  non  exspoliandus[573]  est  per  fraudulentiam  legentis  expositionibus[574]  suis  sermo.  Namque  ubi  homo  Christus  est,  praecedit  mediator  dei  atque  hominum,  ex[575]  deo  homo,  utrumque  unum  et  inter  hominem  et  deum  medius  confessione[576]  in  se[577]  utriusque  naturae.  Ubi  Christus  mortuus  est,  subicitur:  Qui  <E97,  f.  363ra>  resurrexit,  qui[578]  est  in  dextera  dei.  In  morte  eius  carnis  nostrae  infirmitas  est,  in  resurrectione  virtus  eius,  in  consessu[579]  dei  dignitas.  Sanctus  quoque  Ambrosius  in  expositione  evangelii  secundum  Lucam  sic  asserit:  Non  enim  suam,  sed  nostram  crucem  Christus[580]  ascendit,  nec  mors[581]  illa  <V630,  f.  182ra>  divinitatis  sed  hominis  fuit.  Et  paulo  post:  Etenim  Christus  omnia  et  in  Christo  omnia[582],  et  in  singulis  Christus[583],  caro  tamen  moritur[584],  ut  resurgat.  Item[585]  in  eodem  libro  exponens  inter  alia  dicit:  Tristis  est  anima  mea[586],  et  alibi:  Nunc  anima  mea  turbata  est  valde.  Non  ergo  suscipiens[587],  sed  suscepta  turbatur,  anima  enim  obnoxia  passionibus,  divinitas  libera[588].  Etenim[589]  spiritus  promptus[590],  caro  autem  infirma,  tristis  est  autem  non  ipse,  sed  anima,  non  est  tristis  sapientia,  non[591]  divina  substantia,  sed  anima.  Suscepit  corpus  meum,  non  me  fefellit,  ut  aliud  esset[592]  et  aliud  videretur.  Sanctus  Athanasius[593]  in  tractatu[594],  quem  scripsit  de  Christi  nativitate  sic  dicit:  In  hoc  sit  ergo,  fratres  carissimi,  fides  nostra,  in  hoc  tota  salus  et  vita  consistat,  ut[595]  credamus  deum  dei  filium  primum,  ante  omnia  saecula  a  deo  patre  invisibiliter  genitum,  deinde  a  Maria  virgine  secundum  hominem  natum[596]  et  secundum  hunc  hominem  passum,  mortuum  sepultum  resurrexisse,  ab  inferis  ascendisse  in  caelum[597].  Item  idem[598]  in[599]  expositione[600]  fidei:  <W411,  f.  201r>  Verbum,  inquit,  nascitur  de  virgine[601]  Maria  accipiens  corpus  animale,  sed  neque  sermo  compraehensus  est  carne,  sed  in  carne  et  supra  carnem  et  sicut  dei[602]  praescius,  ita[603]  dei  virtus,  dei  veritas,  passus  autem  humana  carne[604],  sed  sermo  dei  impassibilis  est.  In  passione  quidem  moritur  homo,  ut  vivificaret  protoplastum[605],  qui  ceciderat  per  inoboedientiam.  Sanctus  Gregorius[606]  scribens  ad  Celedonium  dicit:  Naturae  enim  duae  in  Christo,  deus  et  homo,  non  autem  duo  filii,  nec  dii  duo.  Item  idem  in[607]  sermone  de  filio:  Uno  autem,  inquit,  capitulo  moneo,  ut  altiora  quidem  adscribas  divinitati  et  illi[608]  naturae,  <E97,  f.  363rb>  quae[609]  passionibus  et  corpore  probatur[610]  esse  superior,  humiliora  vero  humanae  naturae  attribuas,  quae  ex  parte  infirmitatis  nostrae  <O93,  f.  101rb>  assumpta  est.  Item  ipse  in  quarto  libro  contra  Eononium[611]:  Et  ne  aliquis  incorruptibili[612]  naturae  deitatis  crucem  passionis  applicet,  per[613]  alia  manifestius  talem  emendat  errorem,  mediatorem  ipsum  dei  et  hominum[614]  et  deum  ipsum  nominans,  ut  cum  duo  denuo[615]  dicantur[616],  congruum  intellegatur  circa  utrumque,  circa  deitatem[617]  quidem  impassibilitas,  circa  humanitatem[618]  autem  dispensatio  passionis.  Sanctus  quoque  Basilius  in  quarto  libro  contra  Eonomium[619]  ita  scribit:  Quid[620]  est:  dominus  creavit  me  et  ante  omnes  colles  genuit  me?  Ubi  intellegendum  est[621],  hoc  quod[622]:  Genuit  de  dei  filio,  hoc  autem  quod  dicit:  Creavit  de  ea  parte,  qua  in  forma  servi  est,  ut[623]  utramque  naturam  in  una  persona  ostenderet.  Sanctus  Cyrillus  in  prima  ad  Successum  epistola  dicit:  Ergo  quantum  quidem  ad  intellectum  pertinet[624]  et  ad  fidem  tantundem[625]  oculis  animae,  quemadmodum  incarnatus  est  unigenitus,  duas  <V630,  f.  182rb>  naturas  esse  dicimus,  unum  autem  filium  et  Christum  et[626]  dominum  deum,  verbum  incarnatum[627]  et  hominem  factum  confitemur.  Item  in[628]  secunda[629]  ad  eundem  Successum  epistola  sic  ait:  Cum  unus,  inquit,  sit  et  solus  filius  Christus,  idem  ipse  deus  et  homo  sicut  in  deitate  perfectus,  ita[630]  et  in  humanitate.  Non  autem  ipsum  unigenitum  filium  dei,  secundum  quod  intellegitur  et  est  deus,  passum  esse[631]  in  sua  natura.  Oportet  etenim  necessario  utraque[632]  servari  uni  et  vero[633]  filio,  et  non  pati  secundum  deitatem,  et  dici  passum  esse  eundem  secundum  humanitatem.  Ipsius  enim  passa  est  caro.  Item  in  expositione  Levitici  inter  alia:  Totum  in  his  iterum  circuminspice[634]  salvatoris  nostri[635]  mysterium  et  emundationem,  quae  per  sanctum  baptisma  sit[636].  Duas  enim  aviculas[637]  sumi  iubetur  vivas  et  mundas,  ut  intellegas  per  volatilia  caelestem  hominem  simul  et  deum  in  duabus[638]  naturis,  quantum  pertinet  ad  orationem[639],  dividendum  unicuique  convenientem.  Item  <E97,  f.  363va>  sanctus  Agustinus[640]:  Neque  enim  illa  susceptione  alterum  eorum  in  alterum  conversum  atque  mutatum  est,  nec[641]  divinitas  quippe  in  creaturam  mutata  est[642],  ut  desisteret  esse  divinitas,  nec  creatura  in  divinitate[643],  <W411,  f.  201v>  ut  desisteret  esse  creatura.  Nam  si  substantia  hominis,  quod  absit  credere,  in  divinitate[644]  conversa  est,  augmentavit  aliquid  deitatis[645],  sed  absit,  ut  augmentum  recipiat  ineffabilis  et[646]  incompraehensibilis  plenitudo.  Manet  ergo  utraque  filii  dei  natura  et  una  persona.  Rursus  ipse[647]  adversus  Maximinum[648]:  Si  ergo  attendas  distinctiones  naturarum,  filius  dei  de[649]  caelo  descendit,  filius  hominis  crucifixus  est[650],  si  unitatem  personae  et  filius  hominis  de  caelo  descendit  et  filius  dei  crucifixus[651]  est  in  terra.  Idem  in  sequentibus:  Oportebat  Christum  pati  et  resurgere  a  mortuis  die  tertia.  Ubi  resurgit[652],  nisi  in  eo,  quod  potuit  cadere?  Ubi[653]  resurrexit,  ubi[654]  mortuus  est.  Quaere[655]  mortem  in  verbo,  numquam  esse  potuit.  Quaere[656]  mortem  in  anima,  numquam  fuit.  Quaere[657]  mortem  in  carne,  plane  ibi  fuit,  et  ideo  ibi  fuit,  quia  mors  vera  fuit.  Et  paulo  post:  Quid  miraris?  Certe  vita  est  Christus.  Quaere[658]  mortuam[659]  vitam.  Nec  anima  mortua  est,  nec  verbum  mortuum  est,  caro  tantum[660]  mortua  est.  Quare?  ut  in  ea  mors  moreretur.  Idem  in  expositione  Ioannis  evangelistae:  Quis[661]  ergo[662]  est,  per  quem  factus  est  mundus?  Christus  Iesus,  sed  in  forma  dei.  Qui[663]  est  sub  Pontio  Pilato  crucifixus?  Idem  ipse  Christus[664]  Iesus,  sed  in  forma  servi.  Beatus  quoque  Leo  apostolicae  sedis  antistes  in  ea[665]  epistola,  quam  scripsit  ad  Flavianum  Constantinopolitanum[666]  <V630,  f.  182va>  episcopum  sic[667]  ait:  Salva  igitur  proprietate[668]  utrisque[669]  naturae  et  in  unam  coeunte[670]  personam[671]  suscepta  est  a[672]  maiestate  humilitas,  a  virtute  infirmitas,  ab  aeternitate  mortalitas,  et  ad[673]  resolvendum  condicionis  nostrae  debitum  natura  inviolabilis  naturae[674]  est  unita  passibili[675],  ut,  quod  nostris  remediis[676]  congruebat,  unus  atque  idem  mediator  dei  et  hominum  homo  Christus  Iesus  et  mori  posset  ex  uno  et  mori  non  <E97,  f.  363vb>  posset[677]  ex  altero.  <V1341,  f.  116rb>  In  integra  ergo  veri[678]  hominis[679]  perfectaque  natura  verus  natus  est  deus,  totus  in  suis,  totus[680]  in  nostris.  Et  paulo  post:  Qui  manens  in  forma  dei  fecit  hominem,  idem[681]  <O93,  f.  101va>  in  forma  servi  factus  est  homo,  tenet  enim  sine  defectu  proprietatem  suam  utraque  natura,  et  sicut  forma[682]  servi  dei  formam[683]  non  admittit[684],  ita  forma[685]  dei  servi  formam[686]  non  minuit.  Item[687]  paulo  post:  Agit[688]  enim  utraque  forma  cum  alterius  communione[689],  quod  proprium  est,  verbo  scilicet  operante,  quod  verbi[690]  est,  et  carne  exsequente,  quod  carnis  est.  Unum[691]  horum  coruscans[692]  miraculis,  aliud  succumbit  iniuriis[693],  et  sicut  verbum  ab  aequalitate  paternae  gloriae  non  recedit[694],  ita  caro  naturam[695]  nostri  generis  non  relinquit.  Sanctus  quoque  Fulgentius  in  libro,  quem[696]  de  incarnatione  domini  nostri  Iesu  Christi  scripsit,  inter  alia  sic  intulit:  Dico  itaque  vobis  iuxta  sanctorum  patrum  traditionem  dominum  nostrum  Iesum  Christum  in  duabus  naturis[697]  inconfusis,  <W411,  f.  202r>  id[698]  est  divinitatis  et  humanitatis,  unam[699]  personam  sive  substantiam[700]  confiteri.  Idem[701]  post  alia[702]:  Si  quis  igitur  in  domino  nostro  Iesu[703]  Christo  aut  duas  naturas  aut  unam  noluerit  sive  dubitaverit  credere[704]  ac  praedicare  personam  vel  si  quis  noluerit  confiteri  eundem  deum  atque  hominem,  id  est  verbum  incarnatum  de  Maria  virgine  pro  nostra  salute  veraciter  natum,  tantum  a  catholica  fide  depraehenditur[705]  ac  demonstratur  extraneus,  ut  sacramento  redemptionis  humanae  resistat  ingratus.  Et  paulo  post:  Verbum[706]  caro  factum  est[707]  unus[708]  utraque  atque[709]  in  utraque[710],  id  est  in  humana[711]  divinaque  natura,  prorsus  initio[712]  gloriosa  persistit[713],  ut  sive  divinitati[714]  Christi  humanitatem,  quis  demat[715],  sive  humanitati[716]  divinitatem  detrahat[717],  Christum  sacrilega  infidelitate[718]  et[719]  blasphema[720]  praedicatione[721]  dissolvit[722].  Item  paulo  post:  Christus[723]  pro  nobis  carne  est  passus,  qui  de  deo  patre  natus  solus[724]  est  impassibilis  deus.  Ipsum  itaque  Christum  filium  dei  pro  nobis  mortem  carne  gustasse  salva  immortalitate  divinitatis  <E97,  f.  364ra>  eius  veraciter  credimus.  Iterum  post  hoc[725]:  Quia  non  est  alter  deus,  alter  homo,  sed  idem  unus  est  Christus  deus  et  homo,  <V630,  f.  182vb>  profecto  idem  deus[726]  Christus  et[727],  qui  mortem  suam[728]  [729]  carne  suscepit[730]  et  idem  homo  Christus  est,  qui  mortem  suam[731]  divinitate  destruxit,  idem[732]  quippe  Christus  dei  filius,  qui  divinitate  mori  non  potuit,  carne[733]  mortuus  est,  quam  mortalem  deus  immortalis  accepit,  et  ideo  Christus  dei  filius  carne[734]  mortuus  resurrexit,  quia  immortalitatem[735]  suae  divinitatis  carnem[736]  mortuus  non  amisit.  Hinc[737]  est,  qui[738]  etiam  post  resurrectionem  suam  sicut  in  cicatricibus  veris  et  in  vera  comestione  piscis  et  mellis  soliditatem  in  se  verae  carnis  edocuit,  ita  clausis  foribus  ingrediens  veram  <V1341,  f.  116va>  in  se[739]  virtutem[740]  sempiternae  divinitatis  ostendit,  ut  agnosceretur  et  naturalis  fuisse  Christi[741]  morientis  infirmitas,  et  eidem[742]  morienti[743]  naturalis  inesse  maiestas.

Haec  quidem,  quae  tam  divinae  scripturae  quam  etiam[744]  sanctorum[745]  patrum  eloquia  docuerunt,  decretis  nostris  breviter  inserta  protulimus  demonstrantes  geminam  carnis  et  deitatis  naturam  in  una[746]  domini  et  salvatoris[747]  nostri  persona[748],  passus[749]  quoque[750]  eundem  in  ea  natura,  quae  corporis  est,  non  passum  in  ea  natura[751],  quae  deitatis  est.  Huic[752]  igitur  concordi[753]  sententia  definitioni[754]  pro  confirmatione  sui  propriam[755]  subscriptionem[756]  subiecimus[757].

Esidorus[758]  in  Christi  nomine  ecclesiae  Spalensis[759]  episcopus  subscripsi.  Bisinus[760]  in  Christi  nomine  ecclesiae  Eliberritanae  episcopus  subscripsi.  Rufinus  in  Christi  nomine  ecclesiae  Asinondensis[761]  episcopus  subscripsi.  <W411,  f.  202v>  Camra[762]  in  Christi  nomine  ecclesiae  Italensis[763]  episcopus  subscripsi.  Fidentius  in  Christi  nomine  ecclesiae  Tucitanae  episcopus  subscripsi.  Teodulphus  in  Christi  nomine  ecclesiae  Malacitanae[764]  episcopus  subscripsi.  Honorius  in  Christi  nomine  ecclesiae  Cordobensis[765]  episcopus  subscripsi.

Hactenus[766]  digestis  conciliis  sanctorum  patrum  sequenter[767]  decreta  praesulum  Romanorum  praefatae  sedis  apostolicae  praesulum[768]  constituta,  quae  ad  fidei  regulam  vel  ad  ecclesiasticam  pertinent[769]  disciplinam  in  hoc  libro  diligenti  cura  collecta  sunt,  ita  ut  singulorum[770]  pontificum,  quodquod[771]  decreta  a  nobis  reperta  sunt,  sub  uniuscuiusque  epistolae  seriem  propriis  titulis  praenotarentur  eo  modo,  quo  superius  priscorum  patrum[772]  canones  nostro  studio  ordinati  sunt,  quatinus  lectoris[773]  industria  facilius  intellegere  possit,  dum  capitulis[774]  propriis  distincta[775]  intendit.

O93,  f.  101va;  V630,  f.  182vb;  W411,  f.  202v;  1341,  f.  116va;  E97,  f.  364ra


 



[1]  INCIPIT  fehlt  W411

[2]  SYNODUS]  SYNODUS  SECUNDA  E97

[3]  SPALAENSE  W411;  ISPALENSI  E97

[4]  DIE]  DIE  VI  V630;  DIE  VTO  E97

[5]  IDUUM  korr.  aus  IDUM  V630;  IDUM  E97

[6]  SISIBUT  V630;  SISPUTO  W411;  SISIBUTO  E97

[7]  ERAT

[8]  INCIPIUNT  TITULI  EIUSDEM  CONCILII  fehlt  W411

[9]  teodulfi  V630;  E97

[10]  barrochiis  W411

[11]  fulgenti  W411

[12]  honori  W411

[13]  pro  fehlt  W411

[14]  barrochiis  W411

[15]  presbiterium  korr.  aus  presbiterum  V630;  W411;  presbiteratum  E97

[16]  vel]  vel  ad  E97

[17]  presbiter  W411;  episcopus  E97

[18]  diaconus  W411;  diaconem  E97

[19]  ante  E97

[20]  presbyterem  W411

[21]  presbiter  W411

[22]  diaconus  W411

[23]  a  fehlt  W411

[24]  chorepiscopis  vel  fehlt  W411

[25]  vel  fehlt  V630

[26]  presbyter  W411

[27]  agere  fehlt  W411

[28]  comoniis  W411

[29]  coonstituantur]  constituantur  et  ne  saeculares  in  ęcclesia  iudicent  E97

[30]  Rubrik  am  Rande  O93

[31]  monasteriis  non  convellendis]  monasteriorum  eversoribus  E97

[32]  convallendis  W411

[33]  masteriis  W411

[34]  ut  korr.  aus  vel  V630

[35]  mona  W411

[36]  tuantur  W411

[37]  quondam  E97

[38]  aciphalorum  W411

[39]  Christi  O93;  V630;  W411

[40]  persona]  persona  EXPLICIUNT  TITULI  INCIPIT  ISPALENSE  CONCILIUM  SECUNDUM  E97

[41]  Vor  In]  II  cap.  E97

[42]  teudulfus  W411

[43]  ispalensi  E97

[44]  spalensis  korr.  aus  ispalensis  V630;  spalense  W411

[45]  sisibt.  V630;  sisisclo  W411;  E97

[46]  rector  W411

[47]  sualane  V630;  suanilane  W411

[48]  actore  korr.  aus  acto  O93;  acto  W411

[49]  I  fehlt  E97

[50]  THEODULFI  W411;  Teodulfi  E97

[51]  malitanę  V630

[52]  antestites  W411

[53]  quondam  korr.  aus  quosdam  V630

[54]  eliberritanę  E97

[55]  egrabensis  W411

[56]  quam  E97

[57]  quisquis  fehlt  W411;  E97

[58]  eis  E97

[59]  praevilegio  W411

[60]  mundalem  korr.  aus  mundialem  V630

[61]  cos  W411

[62]  severitas  V630;  E97

[63]  liminio  E97

[64]  recepturum  W411;  receptura]  receptura  est  E97

[65]  parrocia  W411

[66]  rennuit  W411

[67]  possideantur  W411

[68]  cuilibet  W411

[69]  enim  erit  korr.  aus  enim  V630

[70]  rescriptio  W411

[71]  huic  W411

[72]  inter  O93

[73]  hospitatis  W411

[74]  Inter]  SECUNDO  EXAMINE  inter  W411;  SECUNDA  actione  inter  E97

[75]  cordobenses  O93;  cordobensem  korr.  aus  cordobenses  V630;  cordovensem  W411;  cordubensem  E97

[76]  episcopum  E97

[77]  barrochiam  W411

[78]  cuiusdam  fehlt  W411

[79]  ventilata  E97

[80]  retentio  E97

[81]  illum  W411

[82]  ideo  E97

[83]  evocaretur  W411

[84]  auctoritatis  V630

[85]  Oportet  E97

[86]  ut  fehlt  E97

[87]  in  fehlt  V630;  W411

[88]  diocese  W411

[89]  iuxta  W411

[90]  retentionis  sit]  retentio  sitatis  W411

[91]  et  si]  si  et  W411

[92]  longe  W411

[93]  trigenalis  korr.  aus  tricenalis  V630

[94]  principum  V630;  E97;  principium  W411

[95]  praecipuunt  V630;  W411

[96]  Si  E97

[97]  trigennalis  korr.  aus  tricennalis  V630

[98]  intra  E97

[99]  retemptio  W411

[100]  instituerebitur  W411

[101]  referentissimo  W411

[102]  CAMBRA  E97

[103]  Italicensis  episcopi]  italicensi  episcopo  E97

[104]  episcopo  W411;  E97

[105]  clericos  W411

[106]  dereńs  W411

[107]  cultum  W411

[108]  infantiae]  infatie  ne  W411

[109]  cordovensem  W411;  cordubensem  E97

[110]  preponeretur  V630

[111]  cetera  W411

[112]  dilatationis  W411;  dilationis  E97

[113]  reformaretur  E97

[114]  mundali  korr.  aus  mundiali  V630

[115]  acrarum  W411

[116]  ibi  W411

[117]  percipitur  W411

[118]  ubi]  ubi  esse  V630

[119]  distinctis  W411;  destitutis  E97

[120]  fugerit  E97

[121]  quem  W411

[122]  ęcclesiam  korr.  aus  ęcclesiem  E97

[123]  communioni  W411

[124]  aliquanto  E97

[125]  deligari  W411;  delegari  E97

[126]  ministerium  E97

[127]  probagationis  W411;  pervagationis  E97

[128]  oboleri  korr.  aus  oboliri  V630;  aboleri  E97

[129]  correctionem  E97

[130]  disciplina  W411

[131]  ecclesie  W411

[132]  gradu  korr.  aus  grudu  V630

[133]  ne  W411

[134]  a  W411

[135]  diaconi  W411

[136]  NOSTRAM  W411;  E97

[137]  annaniae  W411;  aniani  E97

[138]  aegabrensis  korr.  aus  agabrensis  E97

[139]  quorum  dum]  quorundam  W411

[140]  presbyterii  korr.  aus  presbyteri  V630;  presbiterium  W411

[141]  detentus  korr.  aus  detenter  V630

[142]  manum  suam  korr.  aus  manum  E97

[143]  eos  W411

[144]  mortis  fehlt  O93

[145]  vocatione  mortis]  mortis  vocatione  E97

[146]  vocatione  korr.  aus  suo  catione  V630;  vocationem  W411

[147]  iam  fehlt  E97

[148]  ii  E97

[149]  eloquium  V630;  eulogium  E97

[150]  ad  W411

[151]  quam  W411

[152]  ęquo  W411

[153]  amittant  E97

[154]  constituti  korr.  aus  constitui  V630

[155]  fracitanum  E97

[156]  cordovensis  W411;  cordubensis  E97

[157]  presbyter  W411

[158]  deiectum  korr.  aus  deietum  V630

[159]  innocenter  E97

[160]  ordini  E97

[161]  novam  E97

[162]  synodali  sententia]  synodalem  sententiam  E97

[163]  auctoritate]  auctoritate  canoni  W411

[164]  nonnullus  W411

[165]  favore  W411

[166]  levem  W411;  levi  E97

[167]  auram  W411

[168]  solis  O93

[169]  honorem]  honorem  ordinis  korr.  aus  honorem  E97

[170]  solus  non  potest]  non  potest  solus  W411

[171]  ii  E97

[172]  nexum  V630;  E97

[173]  prestores  W411

[174]  ii  E97

[175]  propeccato]  profecto  W411

[176]  poterint  V630;  W411

[177]  sed  korr.  aus  de  V630

[178]  praesentati  synodali  korr.  aus  praesentati  O93

[179]  quid  E97

[180]  praeceperint  W411

[181]  venenatissimum  W411;  E97

[182]  agapium  W411;  E97

[183]  cordobenensis  W411;  cordubensis  E97

[184]  chorepiscopus  O93

[185]  chorepiscopos  vel  fehlt  W411

[186]  presbyter  O93;  presbyteros  korr.  aus  presbyteris  V630

[187]  qui  tamen  iuxta  canones  unum  sunt  fehlt  W411

[188]  erigerant  W411

[189]  ecclesiasticis  disciplinis]  ęcclesiasticę  disciplinę  E97

[190]  sacerdotali  W411

[191]  communis  W411

[192]  vel  chorepiscopo  fehlt  W411

[193]  corepiscopo  korr.  aus  coepiscopo  E97

[194]  In  divinis  enim  litteris  praecipiente  domino  solus  Moyses  in  tabernaculis  domino  fehlt  V630

[195]  tabernaculo  W411;  E97

[196]  dei  W411

[197]  altare]  altare  aaron  korr.  aus  altare  V630

[198]  Moyses  et  korr.  aus  Moyses  E97

[199]  presbyter  W411

[200]  que  W411

[201]  tenuerunt  W411

[202]  quidem  W411

[203]  Si  V630;  W411;  E97

[204]  legere  W411

[205]  inpositione  W411;  impositionem  E97

[206]  heresim  W411

[207]  crismata  W411

[208]  ne  W411

[209]  missam  W411

[210]  penitentium  W411

[211]  Haec]  Haec  korr.  aus  Hac  V630

[212]  vel  chorepiscopis  fehlt  W411

[213]  quę  E97

[214]  deberi  V630;  E97

[215]  graduum  E97

[216]  pontifices  W411

[217]  quorum  W411

[218]  presbyteris  W411

[219]  vel  E97

[220]  penitentes  W411

[221]  docere  vel  benedicere]  benedicere  vel  docere  E97

[222]  exortare  W411

[223]  quae  omnia  eis  a  sede  apostolica  prohibita  esse  noscuntur  fehlt  W411

[224]  VIII  fehlt  E97

[225]  OCTABA  W411

[226]  eliseo  V630;  W411;  heliseo  E97

[227]  gabrensis  W411

[228]  qui  ab]  quibus  W411

[229]  eiusdem  episcopi  korr.  aus  eiusdem  O93

[230]  male  insidiosis]  maleficis  V630;  beneficis  W411;  veneficis  E97

[231]  salutem  laedere]  ledere  salutem  E97

[232]  ingratum  V630

[233]  servicii  W411

[234]  coactus  fehlt  V630;  conatus  W411

[235]  statum  E97

[236]  suum]  suum  vel  korr.  aus  suum  O93

[237]  nituntur  E97

[238]  conservari  V630;  E97;  conservare  W411

[239]  salutivera  W411

[240]  quis  W411

[241]  noverunt  E97

[242]  proditi]  elati  perdita  E97

[243]  VIIII  fehlt  E97

[244]  DIDIMUS  W411

[245]  ecclesiasticas  W411

[246]  constuat  V630

[247]  est  enim]  enim  est  E97

[248]  esse  fehlt  W411

[249]  et  fehlt  E97

[250]  ii  E97

[251]  sociatur  O93;  W411

[252]  diverse  W411

[253]  haec  fehlt  W411

[254]  ut  W411

[255]  laicalem  procurationem]  laicali  procuratione  E97

[256]  elegerit  V630;  E97

[257]  fraudator  korr.  aus  fraudatur  V630

[258]  solum]  solum  a  V630

[259]  iudicatur  W411

[260]  DECIMUS  V630;  X  fehlt  E97

[261]  fratribus  E97

[262]  cenobia  korr.  aus  cenubia  V630;  cenubia  O93

[263]  provincia  Betica]  boetica  provintia  E97

[264]  vetico  W411

[265]  vi  fehlt  W411

[266]  cupiditatis  korr.  aus  cupiditates  W411

[267]  expolicendum  W411

[268]  et  fehlt  E97

[269]  et  a]  ad  W411

[270]  tantę  E97

[271]  et]  et  tam  W411

[272]  universi  korr.  aus  universa  E97

[273]  vitice  W411

[274]  sacrificio  W411

[275]  et  usque]  coetusque  V630;  E97

[276]  usque  sui]  vi  W411

[277]  sancti  E97

[278]  et  fehlt  W411

[279]  et  W411

[280]  subverterat  E97

[281]  XI  fehlt  E97

[282]  Betica]  vetica  condita  W411

[283]  presidium  W411

[284]  prębemus  V630;  probemus  W411;  providemus  E97

[285]  spiritales]  episcopi  tales  W411;  spirituales  E97

[286]  elegimus  V630;  W411

[287]  peculiaritate  W411

[288]  accedenti  W411

[289]  promissum  W411

[290]  qui  W411

[291]  virgibus  W411

[292]  quę  V630

[293]  institudinem  V630

[294]  harum  E97

[295]  pertinent  V630;  W411

[296]  Nam  E97

[297]  ea  fehlt  W411

[298]  cum  W411

[299]  eos  E97

[300]  aut  W411

[301]  rata  E97

[302]  locatio  O93

[303]  abscit  W411

[304]  virginibus  korr.  aus  urginibus  W411

[305]  iusta  W411

[306]  regularum  vel  fehlt  E97

[307]  longe]  longe  eis  E97

[308]  discretos  atque  seiunctos]  discretis  atque  seiunctis  E97

[309]  disputamus  W411

[310]  earum  W411

[311]  urbona  W411

[312]  est  fehlt  W411

[313]  utilitates  W411

[314]  cultibus]  cultibus  vivant  W411

[315]  sanctis  E97

[316]  ab  abate  korr.  aus  abbate  O93

[317]  proponitur  W411

[318]  Vestis  W411

[319]  hisdem]  istem  cenobiis  W411;  isdem  E97

[320]  eisdem  E97

[321]  quis  W411

[322]  ordinatione  W411

[323]  ut  W411

[324]  contemserit  V630

[325]  inercia  W411

[326]  tempora  W411

[327]  plentenda  V630

[328]  XII  fehlt  E97

[329]  herese  W411

[330]  dati  W411

[331]  domini]  domini  nostri  W411;  E97

[332]  sanctorum  patrumque]  sanctorumque  patrum  W411;  E97

[333]  Oomni  W411

[334]  exortationis  ad  korr.  aus  exortationis  O93;  exordatione  W411;  exhortatione  E97

[335]  Qui  V630;  E97

[336]  conflictus  V630;  E97

[337]  retinens  W411

[338]  doctus  V630;  W411

[339]  cuntis  W411

[340]  quorum  W411

[341]  heresim  W411

[342]  humanam  W411

[343]  natura  W411

[344]  itaque  atque  korr.  aus  itaque  V630

[345]  suscipite  W411

[346]  professionem  E97

[347]  adstipulationem  W411

[348]  a  W411

[349]  quae  W411

[350]  XIII  fehlt  E97

[351]  PREVITER  W411

[352]  naturas  Christi]  christi  naturas  W411

[353]  delirantes  V630;  W411;  E97

[354]  una  persona]  unam  personam  W411

[355]  geminae  naturae]  geminatore  W411

[356]  aliquis  W411

[357]  que  W411

[358]  avertent  W411

[359]  Christum  fehlt  W411

[360]  et  W411

[361]  utro  V630

[362]  una  korr.  aus  uno  E97

[363]  subsistentem  E97

[364]  qui  V630

[365]  est  W411

[366]  simili  W411

[367]  conditionis  W411

[368]  ista  in]  istam  W411

[369]  quam  W411

[370]  distincio  W411

[371]  depromenda  W411

[372]  salvatoris  nostri  persona]  persona  salvatoris  nostri  korr.  aus  persona  salvatoris  nostri  persona  V630

[373]  nostris  W411

[374]  utraque  V630

[375]  inquit  fehlt  W411

[376]  qui  W411

[377]  eodem  fehlt  E97

[378]  qui  W411;  E97

[379]  utraque  W411

[380]  illid  W411

[381]  secudum  W411

[382]  divinam  fehlt  W411

[383]  siliis  W411

[384]  creavit]  creavit  me  W411;  creavit  me  in  E97

[385]  abyssi]  abyssi  et  W411;  E97

[386]  edificavit  W411;  E97

[387]  sui  E97

[388]  factum  E97

[389]  utrumque  W411

[390]  ipsi  O93;  W411

[391]  concipiet  V630;  W411

[392]  nubis  W411

[393]  iustis  W411

[394]  salvatorem  et  korr.  aus  salvatorem  V630

[395]  orietur  W411

[396]  natus  E97

[397]  est  factus]  factus  est  E97

[398]  divitatem  W411

[399]  EODEM  W411

[400]  Christo  divinae  naturae  significatio  est  fehlt  W411

[401]  est  fehlt  O93;  E97

[402]  est:  Ego  et  pater  unum  sumus,  humanae  naturae  insinuatio:  Pater  maior  me  est,  divinae  naturae  insinuatio:  Ego  sum  veritas  et  vita,  humanae  naturae  insinuatio:  Tristis  est  anima  mea  usque  ad  mortem,  divinae  naturae  significatio:  Omnia  per  ipsum  facta  sunt,  humanae  naturae  insinuatio  fehlt  V630

[403]  insinuatio  W411;  E97

[404]  voluntatem  meam  sed  fehlt  W411

[405]  EODEM  W411

[406]  CHRISTI  W411

[407]  Natura  O93

[408]  Qui  cum]  Quicumque  W411

[409]  dei  fehlt  W411

[410]  naturam  in  eo  korr.  aus  naturam  O93

[411]  hoc  V630;  E97;  eo  W411

[412]  adiecit  korr.  aus  adicit  O93

[413]  accipiat  W411

[414]  naturam]  naturam  in  eo  W411

[415]  dixit]  dixit  qui  W411

[416]  adiecit]  dicit  Qui  E97

[417]  natum]  natus  est  E97

[418]  utroque]  uteroque  W411

[419]  altera  E97

[420]  unius  W411

[421]  idem  W411

[422]  hominum  korr.  aus  hominem  V630

[423]  nostri  et  domini  korr.  aus  nostri  O93;  nostri  et  domini]  DOMINI  NOSTRI  W411

[424]  et  domini  Iesu  Christi]  iesu  christi  et  domini  E97

[425]  in  fehlt  W411

[426]  sicut  V630

[427]  Lavabit  E97

[428]  sanguine  V630;  W411;  E97

[429]  palleo  W411

[430]  sola  fehlt  W411

[431]  clavi  W411

[432]  et  fehlt  E97

[433]  hieremiam  O93

[434]  requiescit  W411

[435]  materiam  korr.  aus  matheriam  V630

[436]  spe  V630

[437]  adicit  W411

[438]  Salamon  W411

[439]  myrra  W411

[440]  gutta  W411

[441]  dixit  E97

[442]  infirmitates  korr.  aus  infirmitatis  V630

[443]  in  fehlt  W411;  E97

[444]  Nam]  Nam  et  W411

[445]  eum  diceret  venire  fehlt  W411

[446]  edom  V630;  W411;  E97

[447]  Bosra]  bosra  et

[448]  rubum  W411

[449]  vestimentum  korr.  aus  vestimen  V630

[450]  sicut  E97

[451]  Quid  hic  per  vestimentum  suum  tamquam  calacantium  torculari  fehlt  W411;  E97

[452]  vestimentum  et  indumentum]  indumentum  et  vestimentum  W411

[453]  indumentum  korr.  aus  indumentum  et  vestimentum  O93

[454]  carnem  E97

[455]  passione  E97

[456]  tanquam  E97

[457]  demonstratur  W411

[458]  in  passione]  passionis  W411

[459]  divinitate  W411

[460]  suas  E97

[461]  maxilla  W411

[462]  ipsud  W411

[463]  viderunt  W411

[464]  pronuntiatum  V630

[465]  est]  est  passio  corporis  christi  W411;  E97

[466]  et  fehlt  W411

[467]  flagellatur  W411

[468]  conspuitur  W411

[469]  in  fehlt  W411;  E97

[470]  docentur  W411

[471]  qui  W411

[472]  dixit  Iesus]  iesus  dixit  E97

[473]  triduum  E97

[474]  cum  E97

[475]  proditore  W411;  traditorem  E97

[476]  Iudas  W411

[477]  significat  fehlt  W411

[478]  deitatem  korr.  aus  deitatum  V630

[479]  quem  V630

[480]  perfidia]  per  fidem  W411

[481]  agnoscere  non]  nec  agnoscere  W411

[482]  homine  solo  korr.  aus  hominem  solum  O93

[483]  sic  korr.  aus  si  O93

[484]  adseret  W411

[485]  seipsum  W411

[486]  Quid  E97

[487]  nuncupationem  W411

[488]  quo  W411

[489]  confirmans  alias  korr.  aus confirmans  O93

[490]  helias  W411

[491]  nostra  fehlt  E97

[492]  est  fehlt  W411

[493]  mortuus]  mortuus  est  W411

[494]  nostra  infirmitate]  nostram  infirmitatem  O93

[495]  ex  V630;  W411;  E97

[496]  amittat  O93

[497]  apostolus  princeps  apostolorum]  apostolorum  princeps  W411

[498]  igitur  V630;  W411;  E97

[499]  corporis]  corporis  hoc  W411

[500]  de  eo]  ad  ea  W411;  a  deo  E97

[501]  laboravit  W411

[502]  psalmum  W411

[503]  Homines  W411

[504]  ergo  E97

[505]  vagitus  korr.  aus  vagitatus  V630

[506]  infantis  korr.  aus  infanti  V630;  infantiae  W411;  E97

[507]  pannus  V630

[508]  passione  W411

[509]  hoc]  hoc  et  V630

[510]  conpraehensibilem  W411

[511]  une  W411

[512]  si]  si  verum  est  E97

[513]  mors  fehlt  E97

[514]  ergo  korr.  aus  ego  V630

[515]  cognovissent  korr.  aus  cognovessent  O93

[516]  quasi]  quia  sic  E97

[517]  sit  crucifixus]  crucifixus  sit  E97

[518]  adsumptionem  W411

[519]  est  fehlt  W411

[520]  discendit  W411

[521]  cum  E97

[522]  descendisset]  descendis  sed  W411

[523]  dei  filius]  filius  dei  E97

[524]  nondum  idem  korr.  aus  nondum  O93

[525]  idem  factus]  factus  idem  E97

[526]  hominis  filius]  filius  hominis  E97

[527]  omnem  W411

[528]  deo  W411

[529]  propria  sunt]  proprias  W411

[530]  divinitas  W411

[531]  hominis  V630;  W411;  E97

[532]  et  W411

[533]  mori  dicitur]  mori  korr.  aus  mori  dicitur  E97

[534]  dicitur  fehlt  W411

[535]  est  fehlt  W411;  E97

[536]  sit  W411;  E97

[537]  unitatis  W411;  unitatem  E97

[538]  infirmitatem  W411

[539]  virtutem  W411

[540]  eum  W411

[541]  dicitur  de  martyribus]  de  martyribus ditur  W411

[542]  non  sunt  animae]  anime  non  sunt  W411

[543]  passionem  V630

[544]  anima  W411

[545]  potest  W411

[546]  est  fehlt  W411

[547]  apertius  korr.  aus  pertius  W411

[548]  ipsam  W411

[549]  humana  W411

[550]  caro  fehlt  W411

[551]  sol  W411

[552]  sanguini  W411

[553]  sola  in  sepulchro  posita  ipsa  sola  korr.  aus  sola  E97

[554]  et  fehlt  V630;  W411

[555]  gloria  E97

[556]  et  W411

[557]  mortuos  W411

[558]  Prolatis  igitur  novi  ac  veteris  testamenti  testimoniis,  in  quibus  duae  naturae  Christi  patefactae  sunt  in  una  subsistente  persona,  et  in  quibus  passio  eius  apparuit  in  homine  sola  expleta  deinde  oportuit  sententias  subnecti  sanctorum  patrum,  qui  in  sacris  litteris  ingenti  gloria  refulserunt,  ut  etiam  eorum  traditione  perpateat,  quia  dominus  noster  Iesus  Christus  ex  duabus  naturis  et  una  persona  subsistit  et  quia  mortem  et  passionem  in  sola  carne  suscepit  fehlt  O93

[559]  et  W411

[560]  veteris  testamenti  korr.  aus  veteris  V630

[561]  instrumenti  E97

[562]  testimoniis  korr.  aus  testmonii  V630

[563]  quibus  due  korr.  aus  quibus  W411

[564]  subsistentes  E97

[565]  solo  W411;  E97

[566]  subici,  interlinear  vel  subnecti  E97

[567]  propateat  W411

[568]  qua  W411

[569]  Sanctus  igitur  korr.  aus  Sanctus  E97

[570]  elarius  W411

[571]  expedicione  W411

[572]  est]  est  et  W411

[573]  spoliandus  V630;  W411

[574]  expositionibus  korr.  aus  expositionis  V630

[575]  ex  deo]  Deus  et  E97

[576]  consessione  V630

[577]  se  utriusque]  securisque  W411

[578]  qui]  qui  non  O93

[579]  consensu  V630;  W411

[580]  Christus  ascendit]  ascendit  christus  E97

[581]  mors  illa]  illa  mors  E97

[582]  omnia]  omnia    licet W411

[583]  Christus]  christus  operatur  W411;  christus  Et  licet  in  singulis  christus  operetur  E97

[584]  oritur  W411

[585]  Intem  O93

[586]  mea]  mea  usque  ad  mortem  W411

[587]  suscipies  W411

[588]  liberat  W411

[589]  enimque  W411

[590]  prumtus  W411

[591]  sed  O93

[592]  essed  W411

[593]  athanasius  korr.  aus  anathasius  V630

[594]  tractutu  W411

[595]  aut  W411

[596]  natum  et  scundum]  natum  et  sanctus  spiritus  korr.  aus  natum  O93

[597]  caelis  W411

[598]  ideo  W411

[599]  in  fehlt  W411

[600]  expositione]  expositione  de  W411

[601]  virgine  Maria]  MARIA  virgine  E97

[602]  deus  W411;  E97

[603]  ita  fehlt  W411

[604]  carne  fehlt  W411

[605]  protoplaustum  W411

[606]  interlinear  nazanzenus  E97

[607]  in  fehlt  W411

[608]  illi  naturae]  illa  natura  W411

[609]  qui  W411

[610]  propter  W411

[611]  eunomium  E97

[612]  incorruptibile  W411

[613]  pro  W411

[614]  hominum]  hominum  et  hominem  W411;  E97

[615]  denuo]  de  uno  E97

[616]  dicuntur  E97

[617]  deitatem]  dei  tamen  V630

[618]  humanitate  W411

[619]  eunomium  E97

[620]  Quid  est]  quidem  W411

[621]  est  fehlt  W411

[622]  quod  korr.  aus  quo  O93;  quo  W411;  quod]  quod  dicit  E97

[623]  ut  fehlt  O93

[624]  pertinet  et  korr.  aus  pertinet  O93

[625]  tantundem]  dum  attendimus  E97

[626]  et  fehlt  V630;  W411

[627]  incarnatus  W411

[628]  in  fehlt  W411

[629]  secunda  korr.  aus  secundam  V630;  secundum  W411

[630]  ita  et  in  humanitate  fehlt  W411

[631]  V1341  setzt  wieder  ein

[632]  utraque  servari  korr.  aus  utraque  W411

[633]  vere  V630;  W411;  V1341

[634]  circuminspicis  W411;  circumspice  E97

[635]  nostrę  W411

[636]  fit  V630;  W411;  V1341;  E97

[637]  aviculas  korr.  aus  avicula  W411

[638]  duabus  naturis]  duas  naturas  W411;  E97

[639]  rationem  V630;  V1341;  E97

[640]  AUGUSTINUS  E97

[641]  ne  W411

[642]  est  ut desisteret  esse  divinitas  nec  creatura  in  divinitate]  est  divinitas  nec  creatura  in  divinitatem  ut  desisteret  esse  creatura  korr.  aus  est  ut  desisteret  esse  creatura    V630

[643]  divinitatem  W411;  V1341;  E97

[644]  divinitatem  E97

[645]  deitati  E97

[646]  atque  E97

[647]  ipset  W411

[648]  maximum  W411

[649]  de  caelo  descendit]  descendit  de  cęlo  E97

[650]  est]  est  in  terra  E97

[651]  crucifixus  est]  est  crucifixus  W411

[652]  resurgit  korr.  aus  resurget  O93;  E97;  resurgeret  W411

[653]  Ibi  E97

[654]  ibi  korr.  aus  ubi  V1341

[655]  Quęris  E97

[656]  Quęris  E97

[657]  Quęris  E97

[658]  Quęris  E97

[659]  mortuam  vitam]  mortua  vita  W411

[660]  tantum  fehlt  W411

[661]  Quid  V630

[662]  rogo  E97

[663]  Quis  E97

[664]  Christus  Iesus]  iesus  christus  W411

[665]  ea  fehlt  W411

[666]  constantinobolitanum  W411

[667]  sic  ait] sicut  W411

[668]  propriaete  O93;  propriae  W411;  propriete  V1341

[669]  utriusque  V630;  V1341;  E97

[670]  quoeunte  W411

[671]  persona  W411

[672]  a  fehlt  W411

[673]  ab  W411

[674]  natura  W411

[675]  passibili  korr.  aus  passibilis  V1341

[676]  redigis  W411

[677]  possit  W411

[678]  vere  W411

[679]  homines  korr.  aus  hominis  W411

[680]  totus]  totus  et  W411

[681]  idem]  id  est  V1341

[682]  formam  E97

[683]  forma  E97

[684]  adimit  E97

[685]  formam  E97

[686]  forma  E97

[687]  Et  E97

[688]  Ait  O93;  Agit  korr.  aus  Ait  V1341

[689]  communionem  W411

[690]  verbia  W411

[691]  Unum  horum]  numerum  W411

[692]  choruscat  E97

[693]  iniuriis]  in  iurgiis  W411

[694]  recepit  O93

[695]  natura  W411

[696]  quen  O93;  quam  V1341

[697]  naturis]  naturis  et  W411

[698]  id  est  fehlt  E97

[699]  unam  personam  sive  substantiam]  una  persona  sive  substantia  W411

[700]  substantiam  korr.  aus  substantaam  O93;  subsistentiam  E97

[701]  Item  E97

[702]  aliqua  E97

[703]  Iesu  chrsito  fehlt  W411

[704]  credere  ac  predicare  korr.  aus  credere  O93

[705]  repraehenditur

[706]  Verbum]  verbum  ergo  W411;  Verbum  ergo  korr.  aus  Verbum  E97

[707]  est]  est  unus  et  plenus  est  christus  W411;  unus  et  plenus  est  christus  E97

[708]  unus]  unus  ex  W411;  V1341;  E97

[709]  atque  V1341

[710]  utraque]  utraque  natura  E97

[711]  humana  korr.  aus  humano  O93

[712]  unitio  V630;  W411;  E97

[713]  persistat  W411

[714]  divinitate  W411

[715]  demat  fehlt  W411

[716]  humanitatem  W411

[717]  subtrahat  E97

[718]  infidelitatem  W411

[719]  ac  E97

[720]  blasphemiam  W411

[721]  precatione  V1341

[722]  dissolvat  W411;  E97

[723]  christum  W411

[724]  solus]  solus  natus  W411

[725]  hęc  E97

[726]  deus  Christus]  christus  deus  E97

[727]  et]  est  W411;  et  fehlt  E97

[728]  sua  E97

[729]  suam  carne  suscepit  et  idem  homo  Christus  est  qui  mortem  suam]  sua  carne  suscepit  et  idem  homo  Christus  est  qui  mortem  sua  korr.  aus  sua  E97

[730]  susceptę  V630

[731]  sua  V1341

[732]  Idem  korr.  aus  Item  V630

[733]  carne  korr.  aus  carnem  O93

[734]  carne  korr.  aus  carnem  O93

[735]  inmortalitate  V630;  V1341

[736]  carne  W411;  V1341;  E97

[737]  Hic  W411

[738]  quid  V630;  V1341;  quod  W411;  E97

[739]  se  virtutem]  servitutem

[740]  virtutem  korr.  aus  vitutem  V1341

[741]  Christi  morientis]  christo  morienti  E97

[742]  idem  V630;  W411

[743]  resurgenti  W411

[744]  etiam  fehlt  E97

[745]  sancto  W411

[746]  unam  W411

[747]  salvatori  V630

[748]  personam  W411

[749]  Passum  V630;  W411;  V1341;  E97

[750]  quocumque  W411

[751]  natura  fehlt  E97

[752]  Hic  V630;  V1341

[753]  concordi]  CUM  CORDIIS  W411

[754]  definition  O93;  definitis  W411

[755]  proprias  W411;  propria  V1341

[756]  subscriptione  W411;  V1341

[757]  subiecimus]  subiecimus  SUBSCRIPTIO  E97

[758]  Isidorus  E97

[759]  palensis  W411;  spalens  V1341;  ispalensis  E97

[760]  BISINIUS  W411

[761]  assidonensis  W411;  asidonensis  V630;  V1341;  E97

[762]  Cambra  V630;  W411;  V1341;  E97

[763]  italicensis  W411

[764]  malicitane  korr.  aus  malitane  W411

[765]  cordovensis  W411;  cordubensis  E97

[766]  Hactenus  digestis  conciliis  sanctorum  patrum  sequenter  decreta  praesulum  Romanorum  praefatae  sedis  apostolicae  praesulum  constituta  quae  ad  fidei  regulam  vel  ad  ecclesiasticam  pertinent  disciplinam  in  hoc  libro  diligenti  cura  collecta  sunt  ita  ut  singulorum  pontificum  quodquod  decreta  a  nobis  reperta  sunt  sub  uniuscuiusque  epistolae  seriem  propriis  titulis  praenotarentur  eo  modo  quo  superius  priscorum  patrum  canones  nostro  studio  ordinati  sunt  quatinus  lectoris  industria  facilius  intellegere  possit,  dum  capitulis  propriis  distincta  intendit]  EXPLICIT  ISPALENSE  CONCILIUM  SECUNDUM  E97

[767]  sequentur  V630;  W411;  sequuntur  korr.  aus  sequentur  V1341

[768]  praesulum]  pręsulum  atque  V1341

[769]  pertinet  W411

[770]  singularum  W411

[771]  quotquot  V630;  V1341

[772]  patrum  canones]  canonum  W411

[773]  electoris  W411

[774]  capitolis  W411

[775]  distinctam  W411

© 2004, 2005 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 6.11.2005