O93,
f. 99ra; V630, f. 178rb; W411, f. 194r;
E97, f. 358va
EPISTOLA
EPISCOPORUM
TITULI
INCIPIUNT
EIUSDEM CONCILII.
I De concilio Spalensi
ad
Pegasium episcopum missa.
II De mancipiis ecclesiae ab
episcopo manumissis.
III De mancipiis ecclesiae ab
episcopo proximis suis
collatis.
IIII De clericis, cum quibus mulieres
cohabitant.
<V630,
f. 178va> <E97, f.
358vb> Domino
sancto et reverenter a nobis honorando
carissimo
fratri Pegasio
episcopo
Leander, Ioannes,
Agapius, Stephanus, Basilius, Velatus, Sinticio
et Petrus episcopi,
qui in unum in
urbem
Spalensem
adfuimus, sanctitatem tuam caritatis studio salutantes precamur
dominum, qui nos de salute tua vel visione laetificare dignatur
te
laetum multo conservet
in tempore.
I Interea consedentibus
nobis in ecclesia Spalensi
sancta Ierusalem brevem mancipiorum ecclesiae, quos
liberasse
visus fuerat decessor
tuus sanctae recordationis Gaudentius episcopus, vestri
nobis diaconi
obtulerunt et non
solum, quos liberaverat ibidem relegimus, sed etiam
quos proximis suis de familiis ecclesiae donaverat in eodem brevi
invenimus
annotatos. Qua de re
canonum instituta consuluimus,
si talis libertas aut transactio
potuisset
esse stabilis.
Comperimus autem in canone, ut
episcopus, qui res proprias excepto filiis et nepotibus alteri
et non ecclesiae suae
dimiserit, quicquid
de
ecclesiae rebus aut donavit aut vendidit
aut quoquo
modo ab ecclesia
transtulerit,
irritum haberetur.
Et ideo, si res praecessoris <O93, f. 99rb> tui Gaudentii
episcopi ecclesia
vestra non possidet,
liberi,
qui ab eo facti sunt,
non sunt legitime absoluti. Ceterum si res illius in compensationem
ecclesiae
vestrae deserviunt,
illi prorsus maneant liberi. Nam si,
ut dictum est, praestitum de rebus
suis non fecit,
ecclesiae
damnum utique inferre non debuit. Propterea ergo de uno consensu omnes
significamus, magis humanius
quam severius
cogitantes, ut hi,
quos constat tali con<E97, f.
359ra>dicione fuisse liberatos, in
iure ecclesiae maneant, ut idonei et peculium <W411, f.
194v>
suum non in
aliis personis, sed
tantum filiis suis derelinquant ipsis quoque filiis et nepotibus cum
peculio
ipsorum quasi idoneis
in iure ecclesiae permanentibus in extraneam eis non liceat personam
quippiam transmutare. Sed si qui
eorum sine herede
discesserint, peculium
eorum sanctae proficiat ecclesiae.
II Ea vero mancipia, quae memoratus
episcopus de
iure ecclesiae sublata
suis proximis contulit, si
similia de proprio suo
ecclesiae ipsius
non compensavit,
ecclesia vestra absque aliqua
oppositione recipiat. <V630, f. 178rb> Hanc formam non
solum
vestra, hoc est Astigitana, servabit
ecclesia,
sed et omnes,
quae
per omnem
Beticam provinciam tali condicione vel sorte
de iure ecclesiae commearunt, pari sententia
subiacebunt. Durum est enim atque irreligiosum, ut episcopus, qui
ecclesiasticis stipendiis vivit et proprietatem
suam lucris ecclesiae minime confert,
aliorum oblationes a iure ecclesiastico privet.
III Inter cetera vero cognoscite a
nobis hoc definitum pro abolendis
maculis clericorum, quia quidem
episcoporum non observantes nuper editum concilii Toletani decretum
minus solliciti
in subiectis
exsistunt.
Proinde placuit, ut,
si presbyteri, diaconi vel
clerici consortia extranearum feminarum vel ancillarum
familiaritatem per sacerdotis sui admonitionem a se minus removerint, in
secundis iudices easdem
mulieres cum voluntate et permissu episcopi compraehensas
in suis lucris usurpent, ut vitium hoc, dum sacerdos inhibere non
praevalet, potestas iudicialis coerceat dato tamen ab
eisdem iudicibus sacramento episcopo,
ut eas clericis nulla arte restituant. Quod, si restituerint, ipsi
iudices sententia
excommunicationis
feriantur.
Mulieres
vero illae iuxta priores canones a sacerdote distractae,
pretium earum indigentibus dispensetur.
Quae statuta manu
nostra subscripsimus.
Data ad sanctitatem vestram die pridie Non. Novembr. anno quinto
glorioso
domini nostri
Reccaredi regis, era
DCXXVIII.
Leander
ecclesiae sanctae Palensium
episcopus hanc <E97, f.
359rb> constitutionem
firmavi et
subscripsi, Ioannes
episcopus Agabrensis
hanc constitutionem firmavi et subscripsi. Agapius ecclesiae sanctae
Cordobensis
episcopus hanc
constitutionem firmavi et subscripsi. Stephanus episcopus Eliberitanus
hanc constitutionem firmavi et subscripsi. Basilius
episcopus Eliplensis
hanc constitutionem firmavi et subscripsi. Velatus episcopus Tuicitanus
hanc constitutionem firmavi et subscripsi. Petrus episcopus
Eliberritanus
hanc constitutionem
firmavi et subscripsi.
O93,
f. 99rb; V630, f. 178vb; W411, f. 194v;
E97, f. 359rb