[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

Capitulatio zu Teil III

Inhaltsverzeichnis

Bischof Athanasius von Alexandria an Papst Marcus

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

Constitutum Silvestri

O93, f. 103ra; V630, f. 183ra; N442, f. 74ra; I83, f. 160ra; VD38, f. 151va; P9629, f. 52vb; SG670, p. 324a; Bcan4, f. 115v; E97, f. 87va; P102

INCIPIUNT1 EXCERPTA2 QUAEDAM3 EX SYNODALIBUS GESTIS SANCTI SILVESTRI PAPAE. <E97, f. 88ra> CAP.4 5 I.

[H. 1] Temporibus6 sancti Silvestri7 papae et Constantini piissimi Augusti8 factum est magnum concilium9 10 in Nicea Bithiniae et congregati sunt regulari11 eiusdem Silvestri papae vocatione in idipsum CCCXVIII episcopi catholici, qui exposuerunt fidem integram catholicam12 immaculatam et damnaverunt Arrium et Fotinum Sabelliumque <VD38, f. 152ra> atque sequaces13 eorum.

Eodem14 quoque tempore et15 XIII16 Kalendarum Iuliarum, die quando memoratum magnum17 concilium18 in Nicea19 congregatum est, canonica iam20 fatus21 papae22 23 vocatione24 in urbem25 Romam congregavit26 et <SG670, p. 324b> ipse cum consilio praefati Constantini Augusti27 CCLXXVII28 episcopos et damnavit iterum tam Calistum29 quam Arrium et30 Fotinum atque Sabellium, <Bcan4, f. 116ra> et constituit, ut presbyterum31 Arrianum32 resipiscentem33 non34 susciperet, nisi episcopus eiusdem35 loci eum36 reconcili<I83, f. 160rb>aret et sacrosancto37 chrismate38 per episcopalis39 manus impositionem sancti spiritus gratia, quae ab hereticis dari non potest, confirmaret40.

[H. 2] In41 qua42 etiam43 consensu44 subscriptione45 omnium constitutum est, ut nullus laicus crimen clerico audeat inferre, et46 ut presbyter47 non adversus48 episcopum, non diaconus49 adversus presbyterum, non subdiaconus50 adversus diaconum, <E97, f. 88rb> non acolitus adversus subdiaconum, non exorcista adversus acolitum51, non lector adversus exorcistam, non ostiarius adversus lectorem52 det accusationem aliquam, et53 54 non damnabitur55 56 presul nisi in57 LXX58 duobus59. Neque praesul summus a quoquam iudicabitur60, quoniam scriptum est: Non est discipulus super magistrum. <SG670, p. 325a> [H. 3] Presbyter61 autem cardinalis <VD38, f. 152rb> nisi in XLIIII testibus non62 damnabitur, diaconus cardinarius constructus63 urbis Romae <P9629, f. 53ra> nisi64 in XXXVI65 non condemnabitur, subdiaconus, acolitus, exorcista, lector, ostiarius nisi, sicut scriptum est, in VII66 testibus; non condemnabitur. [H. 4] Testes67 autem et ac<I83, f. 160va>cusatores sine aliqua sint infamia68 uxores et filios habentes <N442, f. 74rb> et omnino Christum praedicantes. [H. 5] Testimonium69 clerici adversus laicum nemo recipiat, nemo70 71 enim72 clericum quemlibet in publico examinare73 praesumat nisi in ecclesia. Nemo74 75 enim clericus vel diaconus aut presbyter propter quamlibet76 causam intret in <V630, f. 183rb> curiam, nec ante iudicem77 78 cinctum79 80 causam dicere praesumat, quoniam81 omnis curia a cruore82 dicitur et immolatione83 84 simulacrorum. Et si quis clericus accusans clericum in curiam85 introierit, anathema suscipiat86.

[H. 6] Hoc87 88 inter cetera in praedicta89 consultu90 91 omnium constituit92 synodo, ut sacrificium altaris non in sirico93 94 panno aut95 <SG670, p. 325b> tincto96 quisquam celebrare praesumeret, sed97 in puro lineo ab episcopo consecrato98, terreno99 scilicet lino procreato atque contexto, <VD38, f. 152va> sicut corpus domini nostri Iesu Christi in sindone linea munda sepultum fuit.

[H. 7] Et100 si quis desideraret in ecclesia militare101 aut proficere, ut102 103 esset prius ostiarius, deinde lector et postea exorcista per tempora, quae episcopus104 constituerit, deinde accolitus annos V, subdiaconus annos105 V106, cus<I83, f. 160vb>tos martyrum annos V, diaconus107 annos V, presbyter annos III, probatus ex omni parte in tantum, ut etiam ab his, qui foris sunt, testimonium habeat bonum, unius videlicet108 uxoris109 virum110, quae tamen a sacerdote sit benedicta, et si111 112 probatus fuerit dignus et vota cleri113 et populi occurrerint114, canonice115 episcopus consecretur. [H. 8] Quem116 postea nec clerus117 nec populus perturbare118 debet; quia episcopi, qui119 throni120 dei vocantur, non sunt121 lacerandi, sed magis portandi <E97, f. 88va> et venerandi, de quibus ait beatus Paulus apostolus: <SG670, p. 326a> Seniorem ne increpaveris, sed obsecra ut patrem. Legimus namque ipso domino docente122 non123 esse discipulum super magistrum, hoc est, non sibi debere quemquam ad iniuriam doctorum iudicare124 doctrinam, nec aliqua machinatione125 domini discipulos, <P9629, f. 53rb> id est apostolorum successores, detrahere <VD38, f. 152vb> et infamare126, quia iniuria doctorum ad Christum pertinet, cuius vice127 <N442, f. 74va> legatione funguntur128. Qualiter enim dominum129 contristent, qui haec agere praesumunt, dominicus in130 evangelio131 sermo testatur. Ait enim ipse salvator, quod expediat132 scandalizanti unum <I83, f. 161ra> de pusillis istis in maris profunda demergi et mola133 asinaria134 collo eius suspendi. Si talis ergo poena hic domini discipulos scandalizantibus promittitur, quid in futuro eis provenire debeat, <Bcan4, f. 116v> summopere pensandum est, quoniam non parum periculi illi135 manere poterit ante deum136, qui haec detrectant137, suis exhibere ministris? Quod138 <SG670, p. 326b> ita demum probari139 poterit, si deum140 timeant141, qui talia exercere142 minime formidant, si imposito143 sibimet improbo silentio a talibus se deinceps custodiant, quia144 nihil prodest homini reliqua bona agere nisi mens ab iniquitate revocetur145, et146 ab obtrectationibus147 lingua cohibeatur. Unde ait propheta: Cohibe linguam tuam a malo et labia tua, ne loquantur dolum, deverte148 149 a malo et fac bonum. Nemo enim bonum faciens al<VD38, f. 153ra>teri verbo aut facto nocere vult, et150 reliqua151.

[H. 9] Hic152 153 in154 memorata155 <O93, f. 103rb> constituit omnium156 cum157 consensu synodo158, ut nullus presbyter missas159 celebrare praesumat, nisi in sacratis ab episcopo locis, qui sui particeps160 de cetero voluerit esse sacerdotii161 et pietatis effectu162.

[H. 10] Hic163 sanctissimus papa164 suggesta165 synodica166 revocavit167 <I83, f. 161rb> apostolica auctoritate multos ab aliis episcopis excommunicatos <V630, f. 183 va> et a tyrannis eiectos168 ad169 communionem170 et restituit eos in ecclesiis, quibus fuerant olim instituti171 sub satisfactione libelli atque <SG670, p. 327a> purgatos172 173 eos recepit dans exemplum futuris eruendi174 175 sacerdotibus176 de persequentium manibus.

Constituit177 etiam nulla ratione transmarinum hominem <E97, f. 88vb> penes178 nos in clericatus179 gradus180 suscipi, nisi quinque episcoporum designatus sit chyrographis181 182.

O93, f. 103rb; V630, f. 183va; N442, f. 74va; I83, f. 161rb; VD38, f. 153ra; SG670, p. 327a; P9629, f. 53rb; Bcan4, f. 116v; E97, f. 88vb; P102


1 COMMEMORATIO QUĘ SINT IN NICENO CONSTITUTA CONCILIO SG670

2 EXCERTA P102

3 QUAEDAM] QUAEDAM CAPITULA N442

4 CAP fehlt N442; P102

5 CAP I] CAPITULA I83; Bcan4; CAPITULO VD38

6 am Rande I Bcan4; vor Temporibus Rubrik I DE MAGNO CONCILIO NICENO ET DE ARRIO ET FOTINO SABELLIOQUE ATQUE SEQUACIBUS EORUM DAMPNATIS ET DE SINODO ROME HABITA UBI DAMPNATIS CALLISTUS ARRIUS ET FOTINUS ATQUE SABELLIUS P102

7 silvestri papae korr. aus silvestri Bcan4

8 augustini Bcan4

9 am Rande congregatio VD38

10 concilium korr. aus consilium SG670

11 regulariter V630; Bcan4

12 catholicam] catholicam et korr. aus catholicam SG670

13 am Rande Immitatores VD38

14 Eodem quoque] Eodemque V630

15 et fehlt SG670; E97

16 XII SG670

17 magnum concilium] concilium magnum V630

18 concilium korr. aus consilium SG670

19 nicena P9629

20 am Rande predictus VD38

21 facta korr. aus factis V630; factus P9629; SG670

22 papa I83; VD38; SG670; Bcan4; P102

23 papae vocatione] papa evocatione E97

24 interlinear id est nominis SG670

25 urbem Romam] urbe roma SG670

26 congregavit fehlt VD38; P102

27 augustini Bcan4

28 CCLXVII E97

29 calistum korr. aus calisti V630; calixtum Bcan4; E97

30 et Fotinum atque Sabellium, et constituit, ut presbyterum Arrianum fehlt VD38

31 presbyter SG670

32 arrianum korr. aus arrium V630; arrianum korr. aus arrianum et I83

33 am Rande In priorem fidem revertentem VD38

34 non] non aliquis VD38; P102; nemo E97

35 eiudem VD38

36 cum Bcan4

37 sacrosanctae P102

38 xrimate VD38

39 episcopales korr. aus episcopalis V630; episcopales I83

40 confirmaret korr. aus confirmet O93; confirmatur N442; confirmarit E97

41 am Rande Quod presbyter non det accusationem adversus episcopum nec diaconus adversus presbiterum V630; am Rande Notandum de (de fehlt Bcan4) episcopis et omnibus ordinibus clericorum I83; Bcan4 (vor In); am Rande II Bcan4; vor In Rubrik II Ut nullus laicus crimen clerico audeat inferre et ut minores nullam dent accusationem adversus maiores P102

42 quo korr. aus qua SG670

43 etiam] etiam synodo E97

44 consensu korr. aus consensus V630; consensus P9629; consensu] consensu et I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102

45 subscriptione] scriptione I83; Bcan4

46 am Rande Notandum de episcopis et omnibus ordinibus clericorum VD38; am Rande De episcopis et omnibus ordinibus clericorum E97

47 presbyteri SG670

48 adversum I83

49 diaconus korr. aus diconus N442; diaconi SG670

50 subdiaconus korr. aus sudiaconus P9629; subdiaconi SG670

51 acolitum korr. aus acolitum vel P9629

52 lectorem korr. aus exorcistam O93

53 am Rande Quod praesul non damnetur nisi in LXX duobus et presbiter nisi in XLIIII testibus V630; am Rande Quod non dampnetur episcopus nisi a LXXII testibus I83

54 et non korr. aus et V630

55 interlinear vel netur E97

56 dampnaetur korr. aus dampnabitur P9629; damnatur I83; VD38; damnetur SG670; Bcan4

57 a I83; Bcan4

58 LXX duobis] LXXII testibus korr. aus LXXII P9629; LXXII testibus SG670

59 duobus] duobus testibus E97

60 iudicaetur korr. aus iudicabitur P9629; iudicetur I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102

61 am Rande Quod presbiter XL I83; am Rande III Bcan4; vor Presbiter Rubrik III Quod testibus damnari possint singuli ordines ecclesiastici P102

62 non damnabitur] iudicetur E97

63 constitut VD38; constitutus korr. aus constructus SG670; constructus fehlt E97; constitutus P102

64 nisi in XXVI non] non nisi in XXVI I83; non nisi in XXXVI Bcan4

65 XXXVI korr. aus XXVI P9629

66 sex I83; SG670; Bcan4; VItem E97

67 am Rande IIII Bcan4; vor Testes Rubrik IIII Quales esse debeant testes et accusatores; P102

68 am Rande Repraehensione criminis VD38

69 am Rande De clerici testimonio non recipiendo I83; am Rande IIII Bcan4; vor Testimonium Rubrik V Ut nullus clericus examinetur in publico neque intret in curiam quae a cruore dicitur P102

70 am Rande Conscientia laicorum VD38; vor Nemo Rubrik De clericis testimonio non recipiendo Bcan4

71 neque P102

72 autem korr. aus enim SG670

73 am Rande Inquirere iudicare VD38

74 am Rande De nomine curiae quod a cruore dictum est I83

75 Nemo enim] Nemo korr. aus Nemo enim SG670

76 interlinear aliquam VD38

77 iudicis V630

78 iudicem cinctum] iudicem suam korr. aus iudicem suam cinctum P9629

79 am Rande Armatum VD38

80 suam SG670

81 am Rande DE NOMINE CURIAE QUOD A CRUORE DICTUM VD38

82 am Rande Sanguine VD38

83 am Rande Sacrificium VD38

84 immolationes I83; Bcan4

85 am Rande Curia domus est in qua de curatione provincię tractabatur et causę publice agebantur VD38

86 suscipiatur Bcan4; P102

87 am Rande Ut nullus praesumat sacrificium altaris nec in serico nec tincto panno celebrare V630; am Rande Unde dicta sit curia P9629; am Rande Ut sacrificium non in serico panno aut tincto quisquam celebrare praesumat I83; Bcan4 (vor Hic); am Rande VI Bcan4; vor Hic Rubrik VI Ut sacrificium altaris non in serico panno aut tincto cęlebretur P102

88 Hic I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102

89 praedicata VD38

90 am Rande Consensu VD38

91 consulta V630; consultu korr. aus consulta P9629; consultum Bcan4

92 constituit korr. aus constitui Bcan4

93 interlinear vel e E97

94 serico V630; P9629; I83; VD38; SG670; Bcan4; P102

95 aut] aut in korr. aus aut Bcan4; aut in P102

96 tinctu P9629

97 am Rande Corporale lineo P9629

98 consacrato SG670

99 terrae I83; SG670; Bcan4

100 am Rande Quo ordine debeant clerici ad gradus ecclesiasticos ascendere V630; am Rande DE INTERVALLO ECCLESIASTICORUM ORDINUM VD38; am Rande VII Bcan4; vor Et Rubrik VII De promotione singulorum ordinum ecclesiasticorum P102

101 militare korr. aus militaret Bcan4

102 debet korr. aus aut P9629; aut VD38

103 ut esset] deberet esse korr. aus debet esse SG670

104 episcopus korr. aus episcopis I83

105 annos fehlt Bcan4

106 V, custos martyrum anno V korr. aus V P9629

107 diaconus annos V fehlt P9629

108 videlicet uxoris] uxoris videlicet E97

109 uoxoris P9629

110 vir N442; VD38; Bcan4; E97; P102

111 sicut V630; sic P9629; N442

112 si probatus] sic probatus si I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102

113 cleri korr. aus clerici SG670; clerici P102

114 am Rande convenerint VD38; interlinear vel con E97

115 am Rande Regulariter VD38

116 vor Quem Rubrik VIII Quod episcopi non sint lacerandi sed venerandi P102

117 clericus VD38; Bcan4

118 perturbari V630

119 qui fehlt Bcan4

120 am Rande Sedes VD38

121 sunt korr. aus sint O93

122 dicente V630; VD38; Bcan4; P102

123 am Rande Episcopus non perturbetur P9629

124 vindicare I83; VD38; SG670; P102; vendicare korr. aus vindicare Bcan4; vendicare E97

125 machinationem O93; P9629

126 am Rande Accusare criminari VD38

127 vice korr. aus vicem Bcan4

128 fungitur korr. aus funguntur O93; fungimur V630; I83; SG670; Bcan4; funguntur korr. aus fungitur N442; fungimur, interlinear vel funguntur E97

129 deum P9629

130 in evangelio sermo korr. aus sermo in evangelio O93; in evangelio sermo] sermo in evangelio N442

131 vvgło P9629

132 am Rande Necesse sit VD38

133 mola asinaria] molam asinariam SG670; E97

134 asinaria] asinaria in N442

135 illis korr. aus illi SG670; illis E97

136 dominum V630; E97

137 detractant Bcan4; detractant, interlinear vel e E97

138 Quod korr. aus Quid P9629

139 probare V630; P9629; I83; probari korr. aus probare P102

140 deum timeant] contimeant korr. aus contimeat SG670

141 timent Bcan4

142 interlinear agere VD38

143 inpositos V630; P9629; E97

144 am Rande Non detrahendum P9629

145 exercere SG670

146 et ab korr. aus et SG670

147 bbtrectationibus O93; obtrectationibus korr. aus obtectationibus P9629

148 am Rande DE NON CELEBRANDIS MISSIS NISI IN SACRATIS LOCIS VD38

149 Diverte V630; SG670

150 et reliqua fehlt E97

151 releliqua SG670

152 am Rande Ubi sit missa celebranda P9629; am Rande De non celebrandis missis nisi in sacratis locis I83; Bcan4 (vor Hic); E97; am Rande VI Bcan4; vor Hic Rubrik VIIII Ut nullus presbyter missa celebret nisi in sacratis a episcopo locis P102

153 Hoc korr. aus Hic P9629; Haec SG670

154 in korr. aus eni VD38

155 memorato V630

156 omnium cum korr. aus omnium O93

157 cum fehlt E97

158 synodo] synodo Et korr. aus synodo SG670; synodo ut korr. aus synodo Bcan4

159 missam I83; SG670; Bcan4

160 particeps korr. aus participes V630

161 sacerdoti V630; P9629

162 affectu VD38; P102; affectu korr. aus effectu SG670; Bcan4

163 am Rande X Bcan4; vor Hic Rubrik X De revocatione excommunicatorum ad communionem et restauratione eorum in ecclesiis suis et qualiter transmarinus homo debeat suscipi in clericatus gradu P102

164 papa korr. aus pap N442

165 suggesta korr. aus aub gesta O93; suggesta] sub gesta V630; I83; VD38; subiesta P9629; subiecta SG670; sub iesta P102

166 sinodica korr. aus sidonica SG670

167 revocavit] revocavit epistola korr. aus revocavit SG670

168 eiectos korr. aus eictos VD38; eiectos korr. aus electos SG670

169 am Rande Societatem VD38

170 communicionem VD38

171 am Rande Ordinati VD38

172 interlinear al. per legatos Bcan4

173 purgatos] per legatos P102

174 am Rande Liberandis VD38

175 eruendi korr. aus erudiendi V630; E97; erudiendi I83; eruendis VD38; P102; servandi SG670; eruendis korr. aus erudiendi Bcan4

176 sacerdotes korr. aus sacerdotibus P9629; sacerdotes SG670; E97

177 am Rande De transmarinis P9629; am Rande Ut nullus clericus (clericum Bcan4) transmarinum sine cyrographis (cirographus Bcan4) recipiat I83; Bcan4 (vor Constituit)

178 am Rande apud nos VD38

179 clericatus korr. aus dericatus SG670

180 gratus P9629; gradu VD38; SG670; P102; gradu korr. aus gradus Bcan4

181 am Rande Subscriptionibus VD38

182 cyrographis korr. aus cyrographus V630

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 2.4.2006