Die
Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition
finden Sie hier.
Bischof
Athanasius
von Alexandria an Papst Felix II.
O93, f. 107vb; V630, f.
192rb; N442, f.
86ra; I83, f. 181ra; VD38, f. 172vb; P9629, f. 62ra;
SG670, p. 374a; Bcan4, f. 128r; E97, f. 98va; P102
INCIPIT EPISTOLA ATHANASII ALEXANDRINORUM EPISCOPI ET OMNIUM AEGYPTIORUM
EPISCOPORUM
FELICI PAPAE DIRECTA, QUA SUAM SUORUMQUE SEQUACIUM INTIMANT PRO FIDE OPPRESSIONEM POSTULANTES EIUS SUMMUM, UT DECET,
<V630, f.
192va> SUFFRAGIUM.
X [H. 1] Domino ter beatissimo et honorabili sancto patri Felici sanctae sedis apostolicae urbis Romae papae <Bcan4,
f. 128v> Athanasius
et universi Aegyptiorum, Thebaidorum et Libiorum episcopi in sancta
Alexandrina synodo gratia dei congregati.
Vestro sancto suggerimus apostolatui, ut nostri <N442, f. 86va> more solito sollicitudinem gerere dignemini iuxta vestram prudentissimam
sapientiam, quae omnibus luce clarius manifesta est. Qua apostolicis vestra beatitudo visceribus
commota super
tribulatione nostra nos omnes hortata est ad tuitionem catholicae et apostolicae ecclesiae
in unum
convenire et de nostra canonice oppressione <P9629, f. 62rb> et unanimiter tracta<SG670,
p. 374b>re,
dum constet vos una cum beato Paulo apostolo eadem
compassibiliter
dicere: Quis infirmatur, et ego non infirmor? Quis scandalizatur, et ego non uror? Satagentes, ne
aliqua de his, quae vobis creditae sunt rationabilibus ovibus <O93, f.
108ra>
<I83, f. 181rb> a bestiis capiatur.
Ideo, pater beatissime, quia semper <VD38,
f. 173ra>
antecessores nostri et nos a vestra apostolica sancta sede auxilium
hauximus <E97,
f. 98vb> et
nostri vos curam
habere agnovimus, praefatam apostolicam et summam expetimus iuxta
canonum decreta sedem, ut inde auxilium capiamus, unde praedecessores
nostri ordinationes et dogmata atque sublevationes ceperunt. Ad eam quoque quasi ad matrem recurrimus, ut
eius
uberibus nutriamur, quoniam non potest mater oblivisci infantem suum, sic et vos nolite oblivisci nos vobis commissos, quoniam non levibus nos inimici nostri implicuerunt et cotidie facere moliuntur afflictionibus et appraehendere ac ferris nos constringi minantur, nisi eorum consentiamus erroribus, quod ne<SG670,
p.
375a> quaquam vobis inconsultis agere praesumimus canonibus
quippe
iubentibus absque Romano nos de maioribus causis nihil debere decernere
pontifice.
Ideoque ad praepositum currentes et ad bravium properantes vestrae
<I83, f.
181va> apostolicae sedis imploramus auxilium, quia, ut credimus,
non
dispexit deus preces cum lacrimis sibi oblatas servorum suorum, sed ob id vos praedecessoresque vestros apostolicos videlicet praesules in summitatis arce constituit omniumque ecclesiarum
<N442, f.
86vb> eis curam habere praecepit, ut nobis succurratis nosque tuentes, cui omne episcoporum iudicium est commissum, liberare
ab hostibus
nostris non neglegatis.
[H.
2] Nam scimus in Nicena magna synodo CCCXVIII episcoporum ab omnibus <VD38, f.
173rb>
concorditer esse corroboratum, non debere absque Romani pontificis sententia concilia celebrari nec episcopos damnari, licet haec et alia quamplura per<SG670,
p. 375b>necessaria ab <V630, f. 192vb> hereticis,
qui nos cotidie
infestantur et perdere nituntur, ut facilius nos capere
possint, sint synodica capitula incensa nobisque sublata. Qua de re hac
inventa occasione indifferenter omni canonica et apostolica postposita auctoritate, nos vi a propriis
vobis
inconsultis illicite expellunt sedibus ovesque nobis a Christo domino
apostolica commissas gratia invadunt, gradibus <I83, f.
181vb> privant et,
quod pessimum est et omnibus christianis <P9629, f.
62va>
legibus inimicum, interficere detractant. Vos ergo, ut semper vestrae sanctae sedi consuetudo fuit, periclitantibus subvenite,
oppressos
roborate, tribulantibus manum porrigite, taliaque prohibete et leges imponite, ut
apostolica
doctrina, quae in deo est, cito ad victoriam iudicium perducere valeat nostrum nosque apostolorum principe suffragante <E97,
f. 98va> Petro
ab imminentibus periculis liberare. [H. 3] Novimus namque in iam fata Ni<SG670,
p. 376a>cena
synodo generaliter esse decretum, ut nullus passim vageque episcopos aut praesumptive lacerare aut accusare et, qui non sunt rectae
fidei vel
bonae vitae vel clarae conversationis aut infamare praesumat, <Bcan4,
f. 129r> sed prius, <VD38, f. 173va> si
erga episcopos vel auctores ecclesiae quisquam causam habuerit, eos cum caritate mansuete conveniat, ut ab eis vulnus, unde
agitur, recte
sanetur aut ipse, si secus egerit, accusator excommunicetur. Quod si ab
eis nil recti <N442, f. 87ra> valuerit percipere, tunc primo summos adeat primates et
ipsi
tempore congruo canonice <I83, f. 182ra> eos convocare
debebunt. Qui si aut suis rebus exspoliati aut a propriis sedibus eiecti aut exiliati vel oppressi aut inique tractati fuerint, primo eruantur et canonice restituantur atque omnia sibi ablata integerrime eis legibus reddantur, quoniam, priusquam haec fiant, ut in praedicto
constitutum <SG670,
p. 376b> est
concilio, nec canonice convocari nec distringi a quoquam possunt, quia nec saeculi leges haec fieri
permittunt,
quanto magis ecclesiasticae.
[H.
4] Similiter et a supradictis patribus est definitum consonanter, ut, si quisquam episcoporum aut metropolitanum aut comprovinciales vel iudices suspectos habuerint, vestram sanctam Romanam interpellet sedem, cui ab ipso domino potestas
ligandi et solvendi speciali est privilegio super alios concessa. Ipsa enim
firmamentum a
deo fixum et immobile percepit, quoniam ipsam formam universorum titulorum lucidissimam dominus Iesus Christus vestram apostolicam
constituit
sedem, ipsa est enim sacra vertex, in qua omnes vertuntur, sustentantur, relevantur et, sicut in Christo <VD83, f.
173vb> christiani
et in petra, id est Christo, Petrus re<I83, f. 182rb>novantur ecclesiae. Tu es enim, <SG670,
p. 377a> sicut
divinum veraciter testatur eloquium, Petrus, et super fundamentum tuum ecclesiae
columnae,
id est episcopi, qui ecclesiam sustinere et propriis humeris portare debent, tibi sunt confirmatae tibique claves regni caelorum commisit atque ligare et solvere
<P9629, f.
62vb> potestative, quae in terra et quae <V630, f. 193ra> in caelis sunt,
promulgavit. Tu
profanarum hereseum et impetitorum atque omnium infestantium depositor, ut princeps et doctor caputque omnium <E97,
f. 98vb> orthodoxae
<O93, f. 108rb> doctrinae et immaculatae fidei
<N442, f.
87rb> exsistis. Igitur
ne despicias patrum tuorum, pater, pietatem bonamque intentionem, et sicut illi patres et praedecessores nostros a
multis
liberaverunt oppressionibus et angustiis, ita nos liberare digneris.
Nam fuit semper vestrae sanctae <SG670, p. 377b> et apostolicae sedi licentia iniuste damnatos vel excommunicatos
potestative sua auctoritate restituere et sua eis omnia reddere et illos, qui eos condemnaverunt aut excommunicaverunt, apostolico punire
privilegio,
<I83, f. 182va> sicut etiam nostris et anterioribus cognovimus actum temporibus.
[H.
5] Porro et ipsi primates, qui episcoporum et summorum ecclesiasticorum negotiorum causas suscipere debent in praefixa Nicena synodo
sunt
dinumerati, ne
in posterum ex hoc contentio oriretur. O sanctissime pater
patrum,
abscide blasphemias et iactantiam <VD38, f. 174ra> vaniloquiorum
et insidiantium
infestationes nos et fratres nostros opprimentium atque perdere volentium, qui ad vos quasi ad caput confugimus, ut vestro
suffulti
auxilio liberemur et vobis nobisque <SG670,
p. 378a> Christi
commissas oves a luporum ore domino adminiculante, antequam deglutiantur, rapiamus. Nec enim fas est supplicum apostolicae sedis scripto aut sine scripto preces oblatas despicere , sed, ut condecet, et privilegium vestrae sedis est, nos et illi canonicaliter convocemur et ante vos de nostris obiectionibus canonice cum omni probitate concertemus, sicut praedecessores nostri penes vestros
fecerunt
antecessores, et sicut canonica in praedicta sancta synodo docent
constituta, et veluti paleati verbi per ventilabrum canonicae examina<I83, f. 182vb>tionis
plenam purgationem in
communi consistentes auditorio de maturis et nutrientibus catholicae ecclesiae dogmatibus, quae confirmant <Bcan4, f. 129v> cor hominis, per participationem <N442, f.
87va> paternarum
consequamur institutionum. Antiquis enim regulis censitum est, ut
quicquid,
quamvis in remotis aut in longinquo <P9629, f. 63ra>
positis pro<SG670, p.
378b>vinciis super episcoporum
querelis aut accusationibus ageretur, non prius tractandum
vel
accipiendum esset, quam ad notitiam almae sedis vestrae <VD38,
f. 174rb>
fuisset deductum, ut huius auctoritate, iuxta quae fuisset pronuntiatio infirmaretur aut firmaretur, indeque sumerent
normam,
unde ecclesiae sumpsere praedicationis exordium, ne
passim ab
insidiatoribus columnae averterentur <E97,
f. 100ra> ecclesiae. [H. 6] Certum est enim eidem sanctae sedi vestrae, in honore beatissimi Petri patrum decreta peculiarem decrevere revererentiam dei pro rebus inquirendis atque determinandis, quas sollicite decet
iusteque ab
ipso praesulum examinare vertice apostolico, cuius sollicitudo semper fuit et est tam mala
damnare
quam probare laudanda. Quocirca humillimum vestro apostolico <I83, f. 183ra>
culmini persolventes obsequium, ut ipse dominus
praecepit et sanctorum <V630, f. 193rb> <SG670,
p. 379a> decreta patrum statuerunt, cum lacrimis
suggerimus,
quod sine cordis gemitu reticere non valemus. Nam in tantum a persecutoribus sanctae dei
ecclesiae nostrisque inimicis persequimur, ut magis nos
taedeat
vivere quam mori. Unde prae omnibus fatemur in tantum cor esse nostrum vulneratum, ut propheticum illud praeceptum
exoptemus
dicentes: Quis dabit capiti nostro aquam aut oculis nostris fontem lacrimarum, ut sedentes
ploremus
die ac nocte? Ecce enim ecclesia dei non leviter perturbatur columnaeque eius nimis infestantur, <VD38, f.
174va> atque a pravis amovere nituntur hominibus, christianorum vero voces ac gemitus episcoporum longe
lateque
resonant, novitates insurgunt, calumniae <N442, f. 87vb>
crescunt, persecutio crassatur, perditio fit populorum. Vestrum est enim nobis <SG670,
p. 379b> manum
porrigere. Vobis commissi sumus, vestrum est nos defendere atque liberare,
nostrumque
est a vobis auxilium expetere et vestris parere iussionibus. Prae nimio ergo dolore et gemitu
omnia,
quae nobis instant, necessaria recordari vobisque significare nequimus. [H. 7]
Ideo almum vestrum exoramus apostolatum, ut
su<I83, f.
183rb>per his legem, quae <P9629, f. 63rb> in
memorata Nicena synodo est promulgata, licet praedictorum insidiatorum et aliorum
malorum
hominum, ut facilius episcopos deique ministros valeant illaqueare, sint suffocata, reparetis, et, quae necessaria <O93,
f. 108va>
fore cognoscitis, vestrae sanctae sedis auctoritate nos cunctosque fratres informetis, ut malorum
insidias
hominum vestra fulti auctoritate illaesi, domino opitulante evadere
valeamus, quia non est insidias luporum ovium praevidere, sed pastorum. Scimus enim, ut semper vestrae sanctae sedis praesules primo apostoli, deinde
successores eorum <SG670, p.
380a> fecerunt,
vos universalis ecclesiae et maxime episcoporum, qui oculi
propter
contemplationem et speculationem vocantur domini, curam gerere ac
de
revelatione et lege nostra <E97,
f. 100rb> assidue
cogitare debere,
sicut scriptum est: Beatus, qui meditatur <VD38, f. 174vb> in lege domini
die ac nocte. Quae
meditatio non lectione per figuram litterarum tantum
conspecta, sed exuberante in vobis Christi gratia in vestra cognoscitur
conscientia immobiliter insita et nullatenus de vestro corde recedente
lege Christi dei domini sacrosancta, sicut in psalmis dicit propheta: I73, f. 183va> Os iusti
meditabitur
sapientiam et lingua eius loquetur iudicium, lex dei eius in <N442, f. 88ra> corde
ipsius non
atramento, sed spiritu dei vivi vestra in archana conscripta neque in tabulis lapideis,
sed in
tabulis cordis carnalibus, sicut beatissimi apostoli Pauli <SG670,
p.
380b> ad Corinthios missa nos docet epistola.
[H.
8] Quibus praemissis significamus deo placitae
fraternitati vestrae die septimo decimo Kalendarum
<V630, f.
193va> Augustarum indictionis quartae vestram humilitatem divina gratia suo, ut praecepit,
munere
praeveniente vestris sanctis ac deo dignis precibus in sancta Romana
ecclesia <Bcan4,
f. 130r> pontificalis
honoris accepisse consecrationem et stolam, in quo dignitatis fastigio, ut a deo omnipotente regamur altissimo et a malis omnibus liberemur , sacerdotale non nomen tantum, sed Christi domini dei nostri protegente auxilio et meritum habeamus,
vestris sanctis ac deo acceptabilibus nos commendantes
orationibus
poscimus, quatenus et vestris deprecationibus pro nobis ad deum
effusis muniti
<VD38, f. 175ra> et eruditionibus bonis instructi digni
efficiamur cum omni nobis populo christiano <I83, f.
183vb> commisso illaesi protegi velamento divino.
<P9629, f.
63va> <SG670, p.
381a> [H. 9]
Ad salutationem ergo vestrae sanctae et honorandae fraternitatis vice nostra Benedictum humilem
vestrum
fratrem, nostrum epispopum et Alexandrum presbyterum, Crispinum quoque diaconem vestros famulos destinavimus, quos postulamus
celerius nobis a vestra beatitudine persolvi, ut vestris cohortationibus roborati et vestris regulis inimicis videlicet
compressis informati ad proprias prudenter consolati valeamus ecclesias ante hiemem deo propitio remeare.
Vestrum est quippe, pater sanctissime, canonica
discretione sollicite ecclesiasticae regulae adversantibus
et
fratrum insidiatoribus obviare nec permittere noviter dici, quod patrum
venerabilium auctoritas omnino non censuit. Nos enim humiles corde, <N442, f. 88rb> quae
recta sunt, adiutore domino <SG670,
p. 381b> sapienter uno vinculo caritatis vobiscum sumus
constricti, veram
fidem ac religionem <E97, f. 100va> catholicam
in omnibus fortiter defensantes. Studiosius itaque a catholicis improbis probe resistere imminendum est, ne tor<I83, f.
184ra>pentes
desidia oppressi culpae taciturnitatis teneamur obnoxii et quasi favorem impendentes iudicemur, dum adversa catholicae
fidei
propulsare neglegimus notandum, unde dictum est: Neglegere quippe, cum possis
deturbare
perversos, nihil est aliud quam fovere, nec caret scrupulo societatis
<VD38, f.
175rb> occultae, qui manifesto facinori desinit obviare. Liquet,
doctor sanctissime, venenosa serpentium sine simplicitate astutia, dum
manifesta est dolosa inimicorum fallacia. [H. 10] Succurrite, quaesumus, oppressis, liberate nos de manu persequentium, ut cum beato Iob cantetis: <SG670,
p. 382a> Benedictio
perituri super me veniebat et cor viduae consolatus sum, iustitia
indutus sum et vestivi me sicut vestimento et diademate iudicio meo. Oculus fui caeco et pes claudo, pater eram pauperum et causam, quam
nesciebam,
diligentissime investigabam. Conterebam
molas iniqui et de dentibus eorum auferebam praedam, et reliqua.
Nos enim, quos tua maxima ex<V630, f. 193vb>spectat cura,
id est, omnes
episcopi praecipue tuum debemus <I83, f. 184rb> mereri
iudicium,
et non ab aliis devorari. Merito
ergo nos domini causa
respicit sacerdotes, si silentio faveamus errori. <P9629, f. 63vb> Si quidem corripiantur huiusmodi, nec sit liberum eis pro voluntate
habere
iudicium desinatque novitas incessere vetustatem, desinat ecclesiarum quietem
inquietudo
turbare, nam ut omnes metropolitani vel reliqui episcopi
<N442, f. 88va>
sua odia aut <SG670, p.
382b> vindictas
in reliquos episcopos exercere non valeant, ideo nominatim in Nicena synodo expressi sunt <O93, f. 108vb> primates,
qui reliquos
episcopos audire et iudicare debeant, ne ulla fraus in iudicio episcoporum possit irruere. <VD38, f.
175va> Vos
ergo, qui in summo speculo gratia dei estis positi, attendere eos et opprimere oportet, qui in fratres seditiones
et scandala
excitant, ideoque exoramus, ut minime despiciatis humilitatis nostrae et omnium orientalium
orthodoxorum sacerdotum et populorum afflictiones et
deprecationes cum lacrimis oblatas; sed sicut luminaria universo mundo verbum vitae retinentes,
introductas
exstinguite <I83, f. 184va> tenebras nefandissimorum insidiatorum, temporibus etiam nostris
procaciter
germinatas, quatenus funditus exstincta huiusmodi
caligine lucifer
nobis <Bcan4, f.
130v> <E97, f. 100vb>
resplendeat per vos, sanctissime pater, et dogmatica <SG670, p. 383a> definitio ubique omnes laetificans, quam gloriosi ecclesiae sancti patres per propria piissima dogmata in aeternae vitae firmam hereditatem praedicasse noscuntur.
Et subscriptio: Incolumem te et deo beneplacitum, sanctissime pater patrum, orantem pro nobis
dominus
custodiat in aevum. AMEN.
O93, f. 108vb; V630, f.
193vb; N442, f.
89ra; I83, f. 184va; VD38, f. 175va; P9629, f. 63vb;
SG670, p. 383a; Bcan4, f. 130v; E97, f.
100vb; P102
©
2004-2006
Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der
GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten,
vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors
und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder
verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten.
Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License
unter dem Menüpunkt Lizenz.
Zuletzt
geändert am 11.4.2006
|