|
O93, f.
133va P9629,
f. 109rb
|
N442,
f. 155vb
Quae
impietatis mendacia, quoniam olim fides catholica detestatur et talium
sacrilegia concordibus per totum mundum beatorum patrum sunt damnata
sententiis, quicumque illi
sunt ita obcecati et a lumine veritatis alieni, ut verbo dei a tempore
incarnationis humanam, id est nostram, negent inesse naturam.
Ostendant, in quo sibi christianum nomen usurpent, et cum evangelio
veritatis, qua ratione concordent, si beatę virginis partus aut caro
sine deitate aut deitas est orta sine carne. Sicut enim negari non
potest, quod verbum caro factum est et habitavit in nobis, ita negari
non potest, quod deus erat in Christo mundum reconcilians sibi. Quae
autem reconciliatio esse potest, qua humano generi propitiaretur deus,
nisi omnium causam mediator dei hominumque susciperet? Qua vero ratione
veritatem mediatoris impleret, nisi, qui in forma dei aequalis erat
patri, in forma servi particeps esset et nostri, ut per unum novum
hominem fieret renovatio veritatis, et mortis vinculum unius
prevaricatione contractum unius morte, qui solus morti nihil debuit,
solveretur. Effusio enim pro iniustis sanguinis iusti tam potens fuit
ad privilegium, tam dives ad pretium, ut, si universitas captivorum in
redemptorem suum crederet, nullum tyrannica vincla retinerent, quoniam,
sicut apostolus ait: Ubi abundavit peccatum, superabundavit gratia. Et
cum sub peccati preiudicio nati potestatem acceperint ad iustitiam
renascendi, validius factum est donum libertatis quam debitum
servitutis. Quam itaque sibi in huius sacramenti presidio spem
relinquunt, qui in salvatoris nostri corpore negant humanę substantiae
veritatem? Dicant, quo sacrificio reconciliati, dicant, quo sanguine
sint redempti. Quis est, qui tradidit semetipsum pro nobis oblationem
et hostiam deo in odorem suavitatis, aut quod umquam sacrificium
sacratius fuit, quam quod verus pontifex altari crucis per immolationem
suae carnis imposuit? Quamvis enim multorum sanctorum in conspectu
domini preciosa mors fuerit, nullius tamen insontis occisio propiciatio
fuit mundi. Acceperunt iusti, non dederunt coronas. Et de fortitudine
fidelium exempla nata sunt pacientiae, non dona iustitiae. Singulares
quippe in singulis mortes fuerunt, nec alterius quisquam debitum suo
fine persolvit, cum inter filios hominum unus solus, dominus noster
Iesus Christus, extiterit, in quo omnes mortui, omnes sepulti, omnes
sunt etiam suscitati. <N442, f. 156ra> De quibus ipse
dicebat:
Cum exaltatus fuero a terra, omnia traham ad me. Fides etenim vera
iustificans impios et creans iustos ad humanitatis suae tracta
participem in illo acquirit salutem, in quo solo homo se invenit
innocentem liberum habens per gratiam dei de eius potentia gloriari,
qui contra hostem superbum in carnis nostrae humilitate congressus his
victoriam suam tribuit, in quorum corpore triumphavit. Quamvis ergo in
uno domino nostro Iesu Christo vero dei atque hominis filio verbi et
carnis una persona sit et utraque essentia communes habeat actiones,
intellegende tamen sunt ipsorum opera qualitates et sincerae fidei
contemplatione cernendum est, ad quae proveatur humilitas infirmitatis,
et ad quae inclinetur altitudo virtutis. Quid sit, quod caro sine verbo
non ait, et quid sit, quod verbum sine carne non efficit. Sine verbi
enim potentia nec conciperet virgo nec pareret, et sine veritate carnis
obvoluta pannis infantia non iaceret. Sine verbi potentia non adorarent
magi puerum novo sidere declaratum, et sine veritate carnis non
iuberetur transferri in Egyptum puer et ab Herodis persecutione
subduci. Sine verbi potentia non diceret vox patris missa de caelo: Hic
est filius meus dilectus, in quo mihi bene complacui, et sine veritate
carnis non protestaretur Iohannes: Ecce agnus dei, ecce, qui tollit
peccata mundi. Sine verbi potentia non fieret redintegratio debilium et
vivificatio mortuorum, et sine veritate carnis nec cibus ieiuno nec
somnus esset necessarius fatigato. Postremo sine verbi potentia non se
dominus patri profiteretur aequalem, et sine veritate carnis non idem
diceret patrem esse maiorem, cum catholica fides utrumque suscipiat,
utrumque defendat, quae secundum proprietatem divinae humanaeque
substantiae unum dei filium et hominem credit et verbum. Quamvis ergo
ab illo initio, quo in utero virginis verbum caro factum est, nihil
umquam inter divinam humanamque substantiam divisionis extiterit et per
omnia incrementa corporea unius personae fuerint totius temporis
actiones. Ea ipsa tamen, quae inseparabiliter facta sunt, nulla
permixtione confundimus, sed quid cuius forme sit, ex operum qualitate
sentimus. Nec divina enim humanis preiudicant nec humana divinis, cum
ita in idipsum utraque concurrant, ut in eis nec proprietas assumatur
nec persona geminetur. Dicant ergo isti phantasmatici christiani, quae
substantia salvatoris affixa sit, quae iacuerit in sepulchro et
revoluto monumenti lapide, quae tertio <N442, f. 156rb>
die caro
surrexerit, vel quale corpus Iesus discipulorum visu clausis ad eos
ostiis ingressus intulerit, cum ad ambigendam cernentium diffidentiam
inspici oculis digitisque tractari patentes adhuc fixuras clavorum et
recens compuncti lateris vulnus exegerit. Ac si in tanta luce veritatis
tenebras suas heretica obduratio non relinquit, ostendant, unde sibi
spem vitae polliceantur aeternae, ad quam nisi per mediatorem dei et
hominum hominem Iesum Christum non potest perveniri. Non est enim aliud
nomen datum hominibus sub caelo, in quo oporteat salvos fieri, nec est
redemptio captivitatis humanę nisi in sanguine eius, qui dedit
semetipsum redemptionem pro omnibus
et qui, sicut predicat beatus apostolus Paulus, cum in forma dei esset,
non rapina arbitratus est esse se ęqualem deo, sed semetipsum
exinanivit formam servi accipiens, in similitudine hominum factus et
habitu inventus ut homo, humiliavit semetipsum factus oboediens usque
ad mortem, mortem autem crucis. Propter quod et deus illum exaltavit et
donavit illi nomen, quod est super omne nomen, ut in nomine Iesu omne
genu flectatur caelestium, terrestrium et infernorum, et omnis lingua
confiteatur, quia dominus Iesus Christus in gloria est dei patris.
Quamvis ergo unus sit dominus Iesus Christus et vere deitatis vereque
humanitatis, in ipso una prorsus eademque persona sit, neque huius
unitionis soliditas ulla possit divisione seiungi. Exaltationem tamen,
qua illum exaltavit deus et donavit illi nomen, quod super omne nomen
excellit, ad eam intellegimus pertinere formam, quae ditanda erat
tantae glorificationis augmento. In forma quippe dei aequalis erat
filius patri, et inter genitorem atque unigenitum nulla erat in
essentia discretio, nulla in maiestate diversitas. Nec per
incarnationis mysterium aliquid decesserat verbo, quod dei patris
munere redderetur. Forma autem servi, per quam impassibilis deitas
sacramentum magnę pietatis implevit, humana humilitas est et in gloriam
divinę potestatis invecta est. In tanta unitate ab ipso conceptu
virginis deitate et humanitate conexa, ut nec sine homine divina nec
sine deo agerentur humana. Propter quod, sicut dominus maiestatis
dicitur crucifixus, ita, qui ex sempiternitate aequalis est deo,
dicitur exaltatus, nec interest, ex qua Christus substantia nominetur
inseparabiliter manente unitate persone, idem sit et totus hominis
filius propter carnem et totus dei filius propter unam cum patre
deitatem. Quicquid ergo in tempore accepit Christus, secundum hominem
accepit, cui, que non habuit, conferuntur. Nam secundum potentiam verbi
indifferenter omnia, quae habet pater, etiam filius habet. Et quae in
forma servi a patre accepit, eadem in forma patris etiam ipse donavit,
et idem ipse est et dives et pauper, dives, quia in principio erat
verbum et verbum erat apud deum, et deus erat verbum, hoc erat in
principio apud deum, omnia per ipsum facta sunt <N442, f.
156va>
et sine ipso factum est nihil, pauper vero, quia verbum caro factum est
et habitavit in nobis. Quae autem est eius exinanitio, quaeve paupertas
nisi forme servilis acceptio, per quam verbi maiestate velata
dispensatio humanae redemptionis impleta est? Nam quia captivitatis
nostre resolvi originalia vincla non poterant, nisi existeret homo
nostri generis nostraeque naturę, quem veteris debiti preiudicia non
tenerent, et qui immaculato sanguine suo cyrographum laetale dilueret,
sicut ab initio erat divinitus preordinatum, ita est in plenitudine
prefiniti temporis factum, ut multis modis significata promissio in diu
expectatum veniret effectum nec posset esse ambiguum, quod continuis
testificationibus semper fuerat nunciatum. Destructis itaque tot
heresibus, quae per sanctam devotionem presidentium patrum a corpore
sunt catholicę unitatis abscisę, quaeque ideo extorres meruerunt esse a
Christo, quia verbi incarnationem, quae singularis est recte credentium
salus, fecerunt sibi lapidem offensionis et petram scandali. Miror
dilectionem vestram in discernendo veritatis lumine laborare, et cum
multis manifestationibus declaratum sit, quam recte et Nestorium et
Euticen cum Dioscoro fides christiana damnaverit, nec christianus
possit iuvari, qui vel illius vel horum impietati prebet assensum.
Doleo vos evangelicae et apostolicę doctrinae, ut audio, resultare
exagitando seditionibus civitates ac conturbando ecclesias nec solum
iniurias, sed etiam cędes presbyteris atque episcopis inferendo, ut pre
furore et sęvitia propositi vestri et professionis sitis immemores. Ubi
est regula mansuetudinis et quietis, ubi longanimitas pacientiae, ubi
tranquillitas pacis, ubi firmamentum dilectionis et tolerantiae
fortitudo? Quae vos ab evangelio Christi aut persuasio abduxit aut
persecutio separavit, vel quae tanta extitit decipientis astutia, ut
obliti prophetarum et apostolorum, obliti symboli salutaris et
confessionis, quam pronuntiantes coram multis testibus sacramentum
baptismi suscepistis, diabolicis vos illusionibus subderetis? Quid apud
vos acturę fuerant cingulae, quid seva tormenta, si ad expugnandam
fidei vestrae integritatem tantum vana hereticorum commenta valuerunt?
Pro fide vos agere creditis et fidei contraitis, ecclesiae nomine
armamini et contra ecclesiam dimicatis. Hoccine a prophetis, hoc ab
evangeliis, hoc ab apostolis didicistis, ut negantes veram Christi
carnem et ipsam verbi essentiam passioni mortique subdentes alienam
faciatis nostram a suo reparatore naturam totumque, quod crux intulit,
quod lancea vulneravit, quod sepulchri lapis suscepit, creditis solum
fuisse opus divinę potentiae, non etiam humilitatis humanę? Propter
quam apostolus dicit: Non enim erubesco evangelium, quoniam noverat,
quale christianis ab inimicis obicitur obprobrium. Et ideo etiam
dominus protestabatur dicens: Qui me confessus fuerit coram hominibus,
et ego confitebor illum coram patre meo. Hi enim non erunt digni
confessione filii et patris, quibus nunc caro Christi verecundiam
facit, probabuntque se nullam de signo crucis sumpsisse virtutem, qui,
quod preferendum frontibus acceperunt, promere labiis erubescunt.
Declinate, filii, ab his diabolicis persuasionibus, declinate.
Veritatem dei nulla res <N442, f. 156vb> violat, sed
veritas nos
nisi in nostra carne non salvat, veritas quippe, sicut propheta ait: De
terra orta est. Et sicut verbum Maria virgo concepit, ut uniendam ipsi
carnem de sua substantia ministraret nec cum adiectione personae nec
cum evacuatione naturae, quoniam, qui erat in forma dei, ita accepit
formam servi, ut unus atque idem in forma utraque sit Christus
inclinantes se deo usque ad infima hominis et proficiente homine usque
ad summa deitatis dicente apostolo: Quorum patres et ex quibus Christus
secundum carnem, qui est super omnia deus benedictus in saecula.
N442, f.
156vb
|
