[Home]
[Überblick]
[Text]
[Teil I]
[Teil II]
[Teil III]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

Papst Vigilius an Bischof Euterius

Inhaltsverzeichnis

Papst Iohannes III. an die germanischen und gallischen Bischöfe

 

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

 

Papst Pelagius I. an Bischof Vigilius

P9629,  f.  192rb;  V630,  f.  280va;  N442,  f.  215vb

VIII[1]  INCIPIUNT[2]  DECRETA[3]  PELAGII  PAPAE.

Pelagius  episcopus  Vigilio[4]  coepiscopo  salutem.

Gaudeo[5]  fidei[6]  devotionis  tuae,  quod  religiosum  studium  et  divinum  officium  dignanter  inpendis  et  maxime,  quod  fidei  inimicos  aemularis  apostolicae  sedis  quaerens  exempla.  Didici  sane  tam  per  latorem  tuarum  litterarum[7]  quam  et  per  litteras  tuas,  quod  sint  quidem[8]  penes  vos,  qui  dicentes  garriunt[9]:  Qualiter  pater  et  filius  unus  potest  esse  deus,  cum  praeter  patrem  alius  non  sit  deus,  qui  dicatur  ingenitus  atque  invisibilis?  Hi  sane,  si  scirent  donum  dei  et  verae  fidei  regulas,  intellegerent[10],  nequaquam  talia  musitarent;  sed  quia  non  habentes  mundum  cor,  quod[11]  videre  secreta  dei  et  intellegere  mysteria  valeant  divina,  et[12]  mundanda  sunt  prius  corda  eorum  per  poenitentiam,  ut  intellegere  postmodum  et  capere  lumen  veritatis  possint.

Quibus  tamen  ad  eorum  ac  multorum  illuminationem  corrigendo  talium  errorem  apostolica  auctoritate  respondendum  est  ita:  Quomodo  vos  patrem  et  filium  unum  profiteri  non  vultis?  Eos  etiam  nos  unum  et  verum  deum[13]  a  prophetis  et  apostolis  ostendimus  praedicatum,  a  quibus  etiam  spiritum  sanctum  credimus  non  esse  discretum,  Isaia  propheta  dicente:  Ego  sum  deus,  et  non  est  alius  praeter  me.  Et  per  meipsum  iuro,  quia[14]  exivit  ex  ore  meo  veritas  et  sermo  meus  non  avertitur,  quia  mihi  inclinabitur  omne  genu  et  omnis  lingua  iurabit[15]  per  dominum  dicens:  Iustitia  et  gloria  ad  eum  veniet.  Et  ut[16]  in  testimonio  patrem  simul  et  filium  cognoscat[17]  fuisse,  Paulum  apostolum  audi  dicentem,  ut  in  nomine  Iesu,  inquit,  omne  genu  flectatur  caelestium  et[18]  terrestrium[19]  et  infernorum,  et  omnis  <V630,  f.  280vb>  lingua  confiteatur,  quia[20]  dominus  Iesus  Christus  in  gloria  est  dei  patris  omnipotentis.  <N442,  f.  216ra>  Quod  si  iste  filius  minor  est  <P9629,  f.  192va>  patre  suo,  ergo  minorata  est  et  gloria  patris  in  filio.  Et  ubi  est,  quod  in  Salomone  scriptura  loquitur  dicens:  Sicut  etiam  in  conspectu  eorum,  inquit,  magnificatus  est[21]  in  nobis,  ita  in  conspectu  nostro[22]  magnificaberis  in  illis[23],  ut  cognoscant  te  sicut  et  nos  cognovimus,  quoniam  non  est  deus  praeter  te,  domine.  Diligenter  attende  et  agnosce  filium  esse,  qui  magnificabitur  in  iudicio,  dum  venerit  vivos  et  mortuos  iudicare.  Item  Isaias:  Audite,  domus[24]  Iacob  et  residuum  domus  Israel,  qui  egredimini[25]  ex  utero  et  erudimini  a  puero  usque  ad  senectutem.  Ab  initio  ego  sum  et,  quousque  senescatis[26],  ego  sum.  Ego  vos  feci  et  ego  sustineo.  Ego  remittam  et  ego  suscipiam,  dicit  dominus.  Et  iterum:  Ego  sum  dominus  deus  et  praeter  me  non  est  alius  deus,  annuntians  novissima,  priusquam  fiant  et  statim  consummata[27]  sunt.  Item  alibi:  Audi  me,  Iacob  et  Israel,  quem  ego  feci.  Ego  sum  dominus  deus  tuus,  et  non  est  alius  praeter  me.  Item  alibi[28]:  Ego  sum  dominus  deus  tuus[29],  primus  et  ego  novissimus,  et  in  ea,  quae  superventura  sunt  in  novissimo,  ego  sum.  Item  ibi:  Ego  sum  deus,  qui  te  creavi,  qui  te  adiuvavi[30]  et  communivi  dextera  mea.  Et  unitatem  patris[31]  et  filii  assignans  loquitur  dicens:  Ego  testis  vester,  dicit  dominus  deus,  et  puer  meus  tu,  quem  ego  elegi,  ut  sciatis  et  credatis,  quia  ego  sum,  et  ante  me  non  fuit  alius  deus  et  post  me  non  erit[32].  Unum,  heretice,  elige  e  duobus:  aut  fatere  patrem  et  filium  unum  deum,  aut  si  solum  patrem  deum  esse  contendis,  ergo  tibi  dominus  deus[33]  Iesus  Christus  dei  filius  non  erit  deus,  quia  scriptum  est:  Ante  me  non  est[34]  alius  deus  et  post  me  non  erit.  Si[35]  secundum  te  ita  est,  cur  apostolus  talia  praedicat  et  eundem  filium  deum  super  omnia  benedictum  insinuat?  Quorum  patres,  inquit,  ex  quibus  Christus  secundum  carnem,  qui  est  super  omnia  deus  benedictus  in  saecula.  Item  Isaias  dicit:  Dominus  deus  Israel,  qui[36]  liberavit  eum  de  Aegypto.  Ego  sum  primus  et  ego  post  haec,  et  praeter  me  non  est  deus,  sicut  ego  sum,  qui  stet  et  vocet  et  praeparet  mihi,  ex  quo  hominem  feci  in  saeculo.  Item  ibi:  In[37]  te  est  deus  et  nesciebamus,  deus[38]  et  non  est  alius  deus  praeter  te.  Tu  enim  es[39]  deus,  et  nesciebamus,  deus  Israel  salvator  unus  est[40],  non  sunt  pater  et  filius  dii,  quia  est  hic[41]  deus,  in  quo  esse[42]  dicitur  deus,  praeter  quem  alium  deum  non  esse  propheta  saepe  numero  protestatur.  Et  Ieremias:  Hic  deus  noster,  ait,  et[43]  non  applicatur[44]  alter  ad  eum,  qui  invenit  omnem  scientiae[45]  [46]  viam  et  dedit  eam  Iacob  puero  suo  et  Israel  dilecto  suo,  post  haec  in  terris  visus  est,  et  inter  homines[47]  conversatus  est.  Et  in  Salomone:  Miserere  nobis,  deus  omnium,  et  ostende  nobis  lumen  miserationis,  et  immitte  timorem  tuum  super  gentes,  quae  non  exquisierunt  te,  et  cognoscant[48],  quoniam[49]  non  est  alius  deus  nisi  tu.  Item  ibi:  Domine  deus  Israel,  non  est  tibi  similis  in  caelo  sursum,  neque  in  terra  deorsum.  Et  in  psalmo[50]  XVII:  <P9629,  f.  192vb>  <N442,  f.  216rb>  Quoniam,  quis  deus  praeter  dominum  aut[51]  quis  deus  praeter  deum  nostrum[52]?  Et  in  Geneseos:  Et  pluit  dominus  a  domino  ignem  et  sulphur  super  Sodomam  et  Gomorram  et  evertit  civitates  illas.  <V630,  f.  281ra>  Si[53]  solus  pater  deus  est,  quis  pluit  ignem  et  sulphur  a  domino  vel  supradictas  civitates  evertit[54]?  Quaeso,  responde[55].  Et  in[56]  Deuteronomium[57]:  Dominus  solus  deducebat  eos  et  non  fuit  cum  illis  deus  alienus.  Et  Paulus  apostolus:  Unus  deus,  qui  iustificat  circumcisionem  ex  fide  et  praeputium[58]  per  fidem.  Et  ad  Corinthios:  Deus  erat  in  Christo  mundum  reconcilians  sibi.  Et  iterum:  Non  est  deus,  nisi  unus.  Et  ad  Galathas:  Mediator  autem  unius[59]  non  est,  deus  autem  unus  est.  Et  unitatem  patris  et  filii  et  spiritus  sancti  demonstrans  Ephesiis  scribens  ita  confirmat:  Sufferentes  invicem  in  caritate  solliciti  servare  unitatem  spiritus  in  vinculo  pacis,  unum  corpus  et  unus[60]  spiritus,  sicut  vocati  estis  in  una  spe  vocationis  vestrae[61],  unus  dominus,  una  fides,  unum  baptisma,  unus  deus.  Si  enim  praedicti  heretici  unitatem  fidei  voluerint  simplici  corde  recipere,  ex  hoc  iam  testimonio  in  uno  spiritu  possunt  simul  patris  et  filii  unitatem  condiscere[62].  Patrem  igitur,  ut  ipsi[63]  se[64]  dicunt  invenisse  in  divinis  litteris  ingenitum[65]  proprie  positum  nec[66]  legere  possunt  penitus  nec  probare,  sed  quia[67]  idipsum  fides  exigit[68]  christiana  absque  ulla  dubitatione  ingenitus  creditur,  qui  tamen  secundum  seriem  scripturarum  in  filio  a  se  genito  visus  esse  monstratur.  Apostolus  vero  Paulus  missionem  filii[69]  dei  in  spiritu  sancto  longe  ante  conspiciens  Romanae  ecclesiae  scribens  haec  testatus  est  dicens:  Quod  enim  inpossibile  erat  legis,  in  quo  infirmabatur  in  carnem[70],  deus  filium  suum  misit  in  similitudinem  carnis  peccati  et  de  peccato  dampnavit  peccatum  in  carne,  ut  iustitia  legis  impleretur.  Cernisne[71],  quoniam  filius  non  secundum  deitatem  a  patre  missus  est[72],  sed[73]  secundum  carnem,  quam  clementer  et  pie  pro  nobis  assumere  non  dedignatus  est.  Nam  quod  semetipsum  exinanita  maiestatis  suae  potentia  idem  se  filius  miserit,  apostolus  contestatur  dicens[74]:  Semetipsum  exinanivit  formam  servi  accipiens,  humiliavit  semetipsum  factus  oboediens  usque  ad  mortem,  mortem  autem  crucis.  Et  Isaias:  Non  legatus  neque  angelus,  sed  ipse  dominus  veniet  et  salvabit  eos.  Item  ibi:  Palam  apparui  non  quaerentibus  me.  Et  Hieremia:  Dereliqui  domum  meam,  dimisi  hereditatem  meam  et  veni  et  factus  sum  illis  in  opprobrium.  Et  in  Michea:  Ecce  dominus  veniet  et  commovebuntur  montes  sub  eo.  Et  in  Zacharia:  Gaude[75]  [76],  ex<P9629,  f.  193ra>ulta,  filia  Sion,  quia  ecce  venio[77]  ego  et  commorabor  in  medio  tui,  dicit  dominus.  Et  apostolus  ad  Timotheum:  Humanus[78]  sermo  et  omni  acceptione  dignus,  quoniam  Christus  Iesus  venit  in  hunc  mundum  peccatores  <N442,  f.  216va>  salvos  facere.  Et  Malachias:  Ecce  subito  veniet  in  templo  suo  dominus,  quem  vos  quaeritis,  et  angelus[79]  testamenti,  quem  vos  vultis.  Et  in  evangelio:  Non  veni  vocare  iustos,  sed  peccatores  in  poenitentiam[80].  Iterum[81]  ibi:  Quid  nobis  et  quid  tibi,  Iesu  fili[82]  dei,  venisti  ante  tempus  perdere  nos[83]?  Item  ibi:  Venit  filius  hominis  salvare  et  quaerere,  quod  perierat.  Item  ibi:  <V630,  f.  261rb>  Ego[84]  veni,  ut  vitam  habeant  et  abundantius  habeant.  Item  ibi:  Nemo  ascendit  in  caelum,  nisi  qui  descendit  de  caelo,  filius  hominis,  qui  est  in  caelo.

Numquid  in  his  tantis  ac  talibus  testimoniis,  quibus  se  filius  dei  a  semetipso[85]  venisse  testatus  est,  poteris  dicere  ab  alio  et  non  a  semetipso  venisse.  Dum  manifestum  est  eum,  qui  carnem  nostram[86]  dignanter  assumpsit  voluntarie  et  non  ab  alio  missus  advenerit.  Nam  qui[87]  in  patre  manens  ubique  potentia  sua  consistit[88],  ubi  a  patre  mitteretur,  omnino  non  habuit.  Scimus  enim,  quoniam  nulla  pars[89]  caelorum  ac  terrae  a  conspectu  patris  excipitur,  ubi  secundum  eos  a  patre  filius  mitteretur.

Interim  vero  det  operam[90],  quantum  fieri  potest,  tua  dilectio,  ut  omnibus  ecclesiae  filiis  innotescat,  quid  contra  impium  sensum  secundum  doctrinam  evangelicam  et  apostolicam  praedicemus,  quia,  licet  plene,  quae  semper  fuisset  atque  esset  catholicorum  sententia,  scripserimus,  tamen  nunc  quoque  ad  confirmandas  omnium  mentes  non  parum  exhortationis[91]  addimus.

Memor  enim  sum  me  sub  illius  nomine  ecclesiae  praesidere,  cuius  a  domino  Iesu  Christo  est[92]  glorificata  confessio,  et  cuius  fides  omnes  quidem  hereses  destruit,  sed  maxime  impietatem  praesentis  erroris  expugnat,  Et  intellego  mihi  aliter  non  licere[93],  quam  ut  omnes  conatus[94]  meos  ei  causae,  in  qua  universalis  ecclesiae  salus  infestatur,  impendam.  Nec  autem  aliqua  neglegentiae[95]  occasione[96]  scripta  nostra  ad  vos  non  potuerint[97]  pervenire,  exemplaria  eorum[98]  nunc  mittenda  credimus,  ut  nullo  modo  fidei,  quam  defendimus,  praedicatio  vestrae  doctrine  notitiae  subtrahatur.

Data  V.  Non.  Magi[99]  Iohanne[100]  et  Narsite  vv.  cc.  conss.  EXPLICIT[101].

P9629,  f.  193ra;  V630,  f.  281rb



[1]  VIII  fehlt  V630;  CLXXVIII  N442

[2]  INCIPIT  V630

[3]  DECRETA  korr.  aus  DERECTA  V630

[4]  VIRGILIO  V630;  N442

[5]  Gaudeo  korr.  aus  Gaudio  V630

[6]  fidei  korr.  aus  fidi  P9629

[7]  litterarum  fehlt  V630

[8]  quidam  korr.  aus  quidem  V630;  quidam

[9]  garriunt  korr.  aus  garrium  V630

[10]  intellegerunt  V630

[11]  quę  V630

[12]  et  fehlt  V630;  N442

[13]  dei  V630

[14]  quia  korr.  aus  qui  V630

[15]  intrabit  V630;  intravit  N442

[16]  ut]  ut  hoc  V630

[17]  cognoscat  fuisse]  fuisse cognoscat  N442

[18]  et  fehlt  V630;  N442

[19]  terrestrium  korr.  aus  trrestrium  P9629

[20]  quoniam  N442

[21]  es  V630;  N442

[22]  nro  P9629

[23]  illis  ut  korr.  aus  illis  P9629

[24]  domus  korr.  aus  domos  P9629

[25]  egredimi  P9629

[26]  senescastis  P9629

[27]  consummata  korr.  aus  consummati  P9629

[28]  ibi  V630;  N442

[29]  tuus  fehlt  V630

[30]  adiuvi  korr.  aus  adiuvavi  N442

[31]  patris]  patris  patris  P9629

[32]  erit.  Unum,  heretice,  elige  e  duobus:  aut  fatere  patrem  et  filium  unum  deum,  aut  si  solum  patrem  deum  esse  contendis,  ergo  tibi  dominus  deus  Iesus  Christus  dei  filius  non  erit  deus,  quia  scriptum  est:  Ante  me  non  est  alius  deus  et  post  me  non  erit  korr.  aus  erit  P9629

[33]  deus  fehlt  N442

[34]  fuit  V630;  N442

[35]  Si  fehlt  V630

[36]  qui  fehlt  V630

[37]  In  te]  Iste  korr.  aus  Ite  V630

[38]  deus  et  non  est  alius  deus  praeter  te  Tu  enim  es  deus  et  nesciebamus  fehlt  V630

[39]  est  P9629

[40]  deus  V630;  N442

[41]  hic  fehlt  V630

[42]  est  N442

[43]  et  non  korr.  aus  et  N442

[44]  applicabitur  V630;  N442

[45]  scientiam  P9629

[46]  scientiae  viam]  viam  scientiae  N442

[47]  omnes  V630

[48]  cognoscant  quoniam]  cognoscant  quia  korr.  aus  cognoscant  N442

[49]  quia  V630

[50]  psalmo  korr.  aus  salmo  P9629

[51]  et  V630

[52]  nm  V630

[53]  Si  fehlt  V630

[54]  everterit  N442

[55]  respondit  V630

[56]  in  fehlt  V630

[57]  deuteronomio  N442

[58]  prepucium  korr.  aus  precium  N442

[59]  unius  korr.  aus  unus  P9629

[60]  unus  korr.  aus  nnus  P9629

[61]  vestrę  korr.  aus  nostrę  P9629

[62]  condiscere  korr.  aus  cdiscere  N442

[63]  ipsi  se]  ipse  P9629;  ipsi  se  korr.  aus  ipse  V630

[64]  se  fehlt  N442

[65]  genitum  P9629;  N442;  ingenitum  korr.  aus  genitum  V630

[66]  nec  legere]  negligere  korr.  aus  nec  legere  P9629;  nec  legere  korr.  aus  neglegere  V630

[67]  quia  idipsum  korr.  aus  qui  ad  ipsum  N442

[68]  exigit  korr.  aus  exegit  P9629;  V630;  exegit  N442

[69]  fili  N442

[70]  carne  V630;  N442

[71]  Carnisne  P9629;  Cernisne]  Cerni  ne  korr.  aus  Carnisne  V630;  Carnis  ne  N442

[72]  est  sed  korr.  aus  est  V630

[73]  sed  fehlt  P9629;  N442

[74]  dicens]  et  dicit  N442

[75]  Gaude]  Gaude  et  N442

[76]  Gaude  exulta]  Gaude  et  exulta  korr.  aus  Gaudete  et  exultate  V630

[77]  venio  ego]  ego  venio  V630

[78]  Fidelis  V630

[79]  angelus  korr.  aus  angelos  N442

[80]  paenitentia  V630

[81]  Item  V630;  N442

[82]  filii  V630

[83]  vos  P9629

[84]  Ego  veni  ut  vitam  habeant  et  abundantius  habeant  Item  ibi  fehlt  V630

[85]  semetipso]  semetipso  ipso  V630

[86]  nostrum  V630

[87]  qui  fehlt  V630;  quid  N442

[88]  assistit  N442

[89]  pars  korr.  aus  pras  P9629

[90]  opera  V630

[91]  exhorationis  korr.  aus  exhortationes  P9629

[92]  et  N442

[93]  lice  V630

[94]  cognatus  korr.  aus  cognatos  V630

[95]  neglegentia  V630;  N442

[96]  occasiones  V630

[97]  poterunt  N442

[98]  eorundem  V630;  N442

[99]  maii  V630;  N442

[100]  Iohanne  et  Narsite  vv.  cc.  conss  korr.  aus  io  N442

[101]  EXPLICIT  fehlt  V630;  N442

© 2005 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 26.7.2005