[Home]
[Überblick]
[Text]
[Teil I]
[Teil II]
[Teil III]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

Papst Pelagius II. an das Konzil in Konstantinopel

Inhaltsverzeichnis

Papst Pelagius II an alle Bischöfe

 

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

 

Papst Pelagius II. an Erzbischof Benignus

P9629,  f.  197rb;  V630,  f.  284va;  N442,  f.  220ra

INCIPIT[1]  [2]  EPISTOLA  SECUNDI[3]  PELAGII[4]  PAPAE  <V630,  f.  284vb>  BENIGNO  ARCHIEPISCOPO[5]  DIRECTA[6].

Dilectissimo[7]  fratri  Benigno  archiepiscopo  Pelagius  episcopus.

Lectis[8]  fraternitatis  tuae  litteris[9]  vigorem  fidei  tuae,  quem[10]  dudum  noveramus,  agnovimus  congratulantes  dilectioni  tuae,  quod  ad  custodiendum  gregem  Christi  pastoralem  curam  vigilanter  impendis[11],  et  pro  tibi  subditis  sollicitus[12]  insistis[13].  Ad  nostram  enim  laetitiam  et  benefacta  perveniunt[14],  et  si  a<P9629,  f.  197va>liqua  secus[15],  quam  oportet[16],  provenerint,  non  modico  nos  merore  conturbant[17].  Magnam  enim  gratulationem  divina  concedit  gratia,  quando  tribuit  inter  nos  et  salutaris  disciplinae  normam  litteris  conferre  et  provenire  ad  pacificorum  studia  facit  praeoptata.

Exigit  ergo  dilectio  tua  consulta[18]  sedis  apostolicae,  si  licitum  foret  episcopum  transire  aut  mutare  de  civitate  ad  civitatem,  dum  quidem[19]  canones,  ut  tibi  videtur,  hoc  fieri  prohibeant.  Significasti  etiam  litteris  tuis  quendam  fratrum[20]  nomine  et  actu  Dei  servum  causa  utilitatis  te[21]  velle[22]  mutare[23]  in  locum  et  civitatem  defuncti[24],  licet  quidam  dicant  hoc  fieri  non  licere[25],  si[26]  consensum  apostolicae  sedis  habuisses.  Quapropter  scias,  frater  dilectissime,  aliud  esse  causam  necessitatis  et  utilitatis  et  aliud  causam  praesumptionis  ac  propriae  voluntatis.  Non  ergo  mutat  sedem,  qui  non  mutat  mentem,  id[27]  est,  qui  non  causa  avaritiae  aut  dominationis  aut  propriae  voluntatis  vel  suae  electionis  migrat[28]  de  civitate  ad  civitatem,  sed  causa[29]  necessitatis  et  utilitatis  mutatur.  Nam  et  plurimorum[30]  utilitas  unius  utilitati  vel  voluntati  praeferenda  est.  Aliud  est  enim  mutare  et  aliud  mutari,  sicut  aliud  est  ministrare  et  aliud  ministrari.  Unde[31]  dominus  in  evangelio  loquitur  dicens:  Non  veni  ministrari[32]  sed  ministrare.  Quod  enim  in  canonibus  <N442,  f.  220rb>  legitur  non  debere  episcopum  de  civitate  ad  civitatem  transire  vel  transferri[33]  non  de  his  dicitur,  qui  hoc[34]  aut  vi  expulsi,  necessitate[35]  coacti[36]  aut  auctoritate[37]  maiorum  hoc  agunt,  sed  de  his,  qui  avaritiae  ardore[38]  inflammati  sponte  sua  prosiliunt  et  potius  ambitioni  quam  utilitati  ecclesiae  servire  et,  ut  dominationem  agant,  insistere  cupiunt.  Unde  et  in  subiectis  canonibus  continetur:  Si  aliquis[39]  exstiterit  temerarius,  qui  forsitan  excusationem[40]  afferat,  quod  populi  litteras  acceperit  et  ideo  migraverit,  dum  manifestum[41]  sit  praemio  et  mercede  paucos,  qui  sinceram  fidem  non  habent,  potuisse  corrumpi,  <P9629,  f.  197vb>  ut  clamarent  in  ecclesia  et  ipsum  petere  viderentur,  omnino  has  fraudes  removendas[42]  esse  censemus.  His  verbis  et  aliis  multis  exemplis  liquet  non  de  his  dicere,  ut  paulo  superius  praelibatum  est,  qui  pulsi  aut  non  recepti  a  civibus  <V630,  f.  285ra>  vel  a  quibuscumque  aut  necessitate  cogente  vel  auctoritate  maiorum  transeunt  de  civitate  ad  civitatem,  sed  de  his,  qui  sponte  prosiliunt  aut  temeritatis  vel  ambitionis  causa  hoc  faciunt.  Nam[43]  aliud  est  sponte[44]  transire  et  aliud  est  coacte  aut  necessitate  venire.  Unde  non  isti  mutant  civitates,  sed  mutantur,  quia  non  sponte  sed  coacte  hoc  agunt.  Quis  enim  umquam[45]  audet  dicere  sanctum  Petrum  apostolorum  principem  non  bene  egisse,  quando  mutavit  sedem  de  Antiochia[46]  Romam?  Aut  quis  eum  negat  ob  id  sanctum  non  esse  aut  dignitatem  et  meritum  apostolatus  tam  in  caelis  quam  in  terris  perdidisse?  Aut  quis  negat  sanctos  non  esse  multos  alios  episcopos,  qui  de  civitatibus  ad  civitates  translati  sunt  aut  meritum  pontificatus  perdidisse?  Quorum  nomina,  si  coeperim  enumerare,  ante  dies  pertransiet  quam  haec  omnia  conscribere[47]  possent  et  prolixior  erit[48]  epistola  quam  necesse  sit.  Aut  quis  umquam  potest  adprobare  sanctos  non  esse  Alexandrum,  qui  Hierosolimam  de  altera  civitate  translatus  est,  aut  sanctum  Gregorium  Nazanzenum,  qui  in  Aziato[49]  constitutus  est,  aut  sanctum  Proclum,  qui  de  Cizico  translatus  et  Constantinopoli  est  inthronizatus?  Non  ergo  bene  intellegunt  ecclesiasticas  regulas,  qui  hoc  negant  causa  utilitatis  aut  necessitatis  fieri  non  posse,  quoties  communis[50]  necessitas  aut  utilitas  persua<N442,  f.  220va>serit.  Nullum  enim  ex  his  aut  ex  aliis,  qui  meliori  consilio  mutaverint  civitates  necessitate  quadam  vel  utilitate  ecclesiastica  aut  laica  communione  carere  repperimus  nec  ullatenus  umquam  fieri  debet[51].  Sententia  vero,  quae  in  Antioceno  concilio  habetur,  ut  episcopus  ab  alia[52]  nequaquam  migret  ad  aliam,  tota  atque  omnes  <P9629,  f.  198ra>  sententiae  de  eadem  re  vim  superius  compraehensam  retinent  et  nihil  praetaxato  modo  translationibus  episcoporum  actis  vel  agendis  nocent,  sed  magis  roborem  eis  ac  domini  salvatoris,  quae  omnes  canonicos  superexaltat  libros,  auctoritate  praestent.  Tales  autem  quaestiones  magis  ex  invidia  quam  ex  caritate  aut  utilitate  nasci  videntur,  cum  ipsa  per  se  veritas  dicat:  Si  vos  persecuti  fuerint  in  una[53]  civitate,  fugite  in  aliam[54],  et  reliqua.  Huic  ergo  sententiae  nullus  catholicorum  usquam  contradicere  potest,  quae[55]  non  alterius,  sed  ipsius  proprio  domini  ore  prolata  et  firmata[56]  esse  dinoscitur.  Cui  si[57]  aliquis  contradixerit,  non  solum  extorris,  sed  etiam  anathematizatus[58]  ab  ecclesia  pellatur.  Et  dominus  in  evangelio  alias  ait:  Beati,  qui  persecutionem  patiuntur  propter  iustitiam.  Si  eos  dominus  beatos  dicit,  qui  persecutionem  patiuntur  propter  iustitiam,  quis[59]  eos  damnare  potest?  Et  si  ipse  de  civitate  ad  civitatem  propter  persecutionem  fugere  praecepit[60],  quis  eos  detrahere  aut  damnare  propterea  audet  <V630,  f.  285rb>  vel  potest,  quod  verbis  dominicis  obtemperant?  Profecto,  qui  his  contradicit  aut[61]  resistit,  seipsum  damnat,  quia  ori  domini  contumax  et  inoboediens  exsistit.  Unde  et  ipsa  per  se  veritas  dicit:  Quis  ex  vobis  arguet[62]  me  de  peccato?  Si  veritatem[63]  dico,  quare  vos  non  creditis  mihi?  Qui  est  ex  deo,  verba  dei  audit.  Propterea  vos  non  auditis,  quia  ex  deo  non  estis.  Omnino  oportet  deo  oboedire  plus  quam  hominibus,  et  idcirco,  quod  deo  oboedimus  et  de  civitate  ad  civitatem  ipso  praecipiente  persecutionis  causa,  id  est  necessitatis  aut  utilitatis  transimus,  damnandi  sumus?  Non  omnino,  sed  potius  venerandi  atque  portandi,  quoniam[64],  qui  his  resistit[65],  profecto  dei  ordinationi[66]  resistit  et  est  infideli  deterior,  quia  melius  est  non  cognoscere  viam  veritatis  quam  post  agnitionem  retrorsum  abire.  Nam  et  ipse  dominus  de  loco  ad  locum  recessit[67],  id  est  transivit[68],  Iudaeis  illum  quaerentibus.  Fugiens  ille  quaerentes  et  persequentes  se  dedit  nobis  exemplum  fugere  nos  persequentes  et  de  civitate  ad  civitatem  transire  dicens:  Si  vos  persecuti  fuerint  in  civitatem  istam,  <N442,  f.  220vb>  fugite  in  aliam,  et  cetera[69]  talia  et  his  similia.  Nam  si  fugere  malum  est,  persequi  multo  deterius.  Hic  quidem  ne  moriatur,  absconditur.  Hic  tamen  persequitur,  ut  occidat,  et,  ut  fugiatur[70],  praecipitur,  qui[71]  autem  quaerit  occidere,  praevaricatur  legem  et  magis  fugiendi  praebet  occasionem.  Si  fugam  improperant  persequentes,  erubescant  potius  semetipsos,  et  quiescant  insidiari  et  quiescant[72]  continuo[73]  fugientes.  Nemo  enim  mitem  fugit  aliquando,  sed  magis  ferocem  simul  et  calidum.  Omnis  enim,  qui[74]  gemebat  et  vexabatur[75]  a  Saul  fugiebat  et  veniebat[76]  ad  David.  Si  ergo  rex  piissimus[77]  atque  iustissimus  David  sciret  peccatum  esse  persecutionem  fugientes  et  transeuntes  de  loco  ad  locum  et  de  civitate  ad  civitatem  tales  nequaquam  reciperet,  nec[78]  secum  teneret,  neque  in  aliis  civitatibus  eos  collocaret.  Qui  enim  persecuntur  domini  episcopos  eosque[79]  de  civitatibus  ad  civitates  transire  compellunt,  non  eos  tantum  persecuntur,  quantum  dominum  nostrum  Iesum  Christum,  cuius  legatione[80]  funguntur,  nec  ipsi  in  hoc  peccant  episcopi,  quoniam  non  sponte,  sed  coacte  hoc  agunt,  sed  illi,  a  quibus  persecuntur,  nec[81]  ipsis  episcopis  hoc  imputari  potest,  sed  illis,  qui  eos  hoc  agere  cogunt.  Sanctus  enim  protomartyr  Stephanus[82]  lapidabatur,  sed  Iesus  suscipiebat  plagas.  Ideo  unicuique  praevidendum  est,  ne  aliquem  iniuste  persequatur,  iudicet  vel  puniat[83],  ne  Iesum  persequatur,  iudicet  et  puniat[84].  <P9629,  f.  198va>  Qui  autem  negant  misericordiam[85]  faciendam  fugientibus  ac  necessitatem  <V630,  f.  285va>  patientibus,  ipsum  Christum  negant,  qui  est  misericordia  et  veritas  et  omnibus  necessitatem  patientibus[86]  subvenire  iubet[87].  Pauca  sunt,  frater,  quae  asserui,  sed  quanta  ex  his  pendeant,  tua  prudentia  poteris  aestimare.  Quare  hanc  annituntur  malevoli  interrumpere  misericordiam?  Cui  ludere[88]  vanis  intentionibus  felicitatem?  Excusationem  iam  non  habet  <P9629,  f.  199ra>  furor  iste  credentibus,  nec  interest,  quibus  itineribus  ad  mundi  principem  currat,  qui  a  benevolentia  fratrum  disciscit[89]  aut  necessitatem  patientibus  misericordiam  negat.  Negat  misericordiam  necessitatem[90]  patientibus,  qui  populis  indigentibus  divinis  ministeriis[91]  et  non  habentibus  proprium  episcopum,  qui  eos  instruat,  causa  utilitatis  atque  necessitatis,  aut[92]  ex  alia  civitate,  licet[93]  minor  sit,  in  eam,  quae  non  habet  episcopum  doctiorem  vel  utiliorem,  meliori  consilio  non  sponte  transeuntem,  sed  maiorum[94]  exhortatione  <N442,  f.  221ra>  mutare  aut  episcopum  eiectum  et  persecutionem  patientem  causa  utilitatis  aut  necessitatis  inthronizare.  Apud  veteres  enim  sine  ulla  differentia  de  civitate  ad  alteram  migrabatur  episcopus,  dum  utilitas  aut  necessitas  evocaret.  Quapropter  ipsam  etiam  regulam  huic  epistolae  placuit  inseri,  ut  monstretur[95]  eos  mentitos  esse,  qui  episcopum  non  posse  inthronizare  dixerunt.  Unde  et  in  canonibus  legitur  ita:  Si  quis  episcopus  ordinatus  ad  parrochiam,  in  qua  ordinatus  est,  minime  proficiscitur[96]  non  sua  culpa,  sed  aut  populo  respuente  aut  propter  aliam  quamlibet  causam[97]  non  necessitate  factam,  hunc  honore  ministerioque  participare  tantum  nec  eum  misceri  rebus  ecclesiae,  in  qua  collectas  celebrant[98]  ecclesiae,  sed  sustinere,  quod  provinciae  synodus  suo  iudicio  terminaverit.  Huic  regulae  nullus  contradicere  potest,  quae  etiam  causa  utilitatis  aut  necessitatis  inthronizare  episcopum  iubet,  et  mutare  ac  transire  eum  de  civitate  ad  aliam  civitatem  non  proprium  habentem  episcopum  sinit.  Pinguas[99]  hostias  litat  diabolo,  qui  his  resistere  nititur,  aut  misericordiam  vel  utilitatem  ecclesiae  iam[100]  dictis  negat,  id[101]  est  et  episcopis  et  populis.  In  vanum  ergo  contra  simplices,  qui  haec  olim  dicentes  agere  prohibuerunt[102],  tendicula  deinceps  parabunt,  cum  his  et  aliis  armati  amminiculis  noverint,  quid  super  his  sit  agendum  et  quid  vitandum.  Nimis  enim  armatus  est,  qui  illam,  <P9629,  f.  199rb>  quae  adversarius  misericordiae  et  utilitatis  atque  concordiae  ministrat,  tela  contemnit.  Sufficit  ergo  contra  omnia  iacula  iurgiorum  fidei  nuda  oppositio.  Scio[103]  te  non  ignorare,  frater,  memoratas  canonum  sententias  atque  evangelicas  sanctiones  novas  non  esse,  sed  nostro  <V630,  f.  285vb>  assensui  mancipari.  Cur  his  contradicentes  emigrationes[104]  episcoporum  utilitatis  et  necessitatis  causa  fieri  prohibentes,  ut  saepe  dictum  est,  et  non  avaritiae  aut  temeritatis  in  perniciem  sacerdotum  ac  populorum  laedunt  sacerdotale  concilium?  Cur  lacerant  sententiam,  in  qua  inspirante[105]  Christo  oracula  superna  patuerunt,  et  inter  deum  atque  homines  interpres  exstitit  lingua  pontificum?  Illa  enim  caeli  curia[106]  variarum[107]  dotibus  aucta  cerulium  et  multo  redemptoris  nostri  auro  ostroque  decorata,  nihil  in  illa  discissione  auctore  se  protulit,  sed  per  humanae  linguae  mysterium  divino  militavit  imperio.  Intellexit  non  esse  suum,  quicquid  impulsa  constituit,  nihil  quoque  habet  in  illa  sententia,  nisi  unde[108]  de  sola  devotione  gratuletur.  Nam  dum  profanis  memoratorum  verbis  ceditur,  et  insciam[109]  produnt  et  livorem,  quis  hic  locus  erroris,  ubi  congruentia  pari  ductu  exemplo[110]  et  historiae  verba  concurrunt?  Nec  diversum  est  <N442,  f.  221rb>  ab  intellectu  catholico  et  lectionibus,  quod  profertur.  Nam  dum  bene  nodus  in  scirpo  quaeritur,  dum[111]  involvit  nebula  praedicatae  lucis  auctores.  Foeda  quoque  a  nitore  domini  sui  obligatione  dissolvitur,  qui  statutis  caelestibus  minus  mera  fide  dependit[112]  officia.  Talium  ergo  dictiones  vel  probibitiones  indignae  fiunt  etiam  memoratu.  Profunda  est  ergo[113]  nimis  imperitia  eorum  et  sepulchrum  patens  est[114]  guttur  eorum,  quia  linguis  suis  dolose  agunt[115].  Non  est[116]  enim  in  ore  eorum  rectum,  interiora[117]  eorum  insidiae,  densis  cor  eorum  vepribus  suffocatur,  et  interna  vitia  aliis  certantes[118]  scribere.  Nobilitatem  ergo  dat  facinoribus,  qui  in  talibus  ventilationem[119]  ipsorum  in  exemplum  sumit  aut  ad[120]  aures  posteras  digna  relatione  transmittit.  <P9629,  f.  199va>  Tibi  autem  non  sit  curae  talium  quaestionum,  sed  sequere  sententiam  beati  apostoli[121]  Pauli,  qui  monet  per  discipulum  cunctos  et  clamat  dicens:  Inanes  quaestiones  devita,  inanes  namque  vel[122]  iuxta  apostolum  quaestiones  semper  vita  et  age,  quod  meliori  consilio  non  avaritiae  vel  temeritatis,  sed  utilitatis  et  necessitatis,  ut  saepe  dictum  est,  causa  faciendum  utiliter  prospexeris[123].

Quapropter,  karissime,  his  apostolicis  fultus  auctoritatibus,  muta  episcopum  causa  necessitatis  aut  utilitatis,  super  quo  nos  consulere  voluisti[124]  et  alios  fratres  nostros,  quibus  hoc  faciendum  necessitas  aut  utilitas  compulerit,  agere  doce,  quia  hoc,  quod  tibi  soli  scribimus,  generaliter  omnibus  tenere  mandamus,  quia,  sicut  potestatem  habes  episcopos  et  sacerdotes  regulariter  titulari  et  ordinare,  ita,  ut  praedictum  est,  causa  necessitatis  aut  utilitatis  habes  et  mutare  ac  de  titulo  ad  titulum  translatare[125],  licet  de  minori  ad  maiorem  urbem  <V630,  f.  286ra>  mutandus  sit.  Hoc  tamen  summopere  praevidendum  est,  ne[126]  causa  arrogantiae  aut  avaritiae  umquam  fiat,  quia  hi  a  praedictis  canonibus  damnantur,  non  illi,  qui  necessitate  aut  utilitate  maiorum  consilio  et  sana  ac  pura  et  deo  placita  intentione  hoc  faciunt.  Tu,  frater,  semper  sectare  iustitiam,  pietatem,  fidem,  caritatem,  patientiam  et  mansuetudinem.  Certa  etiam  bonum  certamen  fidei  et  appraehende  vitam  aeternam,  in  qua  vocatus  es,  quoniam  spiritus  timentium  deum  quaeretur  ab  eo  et  in  respectu  illius  benedicentur.  Spes  enim  illorum  in  salvantem  illos  et  oculi  dei  in  diligentes  se.  Qui  timet  dominum,  nihil  trepidabit  et  non  pavebit,  quoniam  ipse  est  spes  eius.  Timentis[127]  dominum  beata  est  anima.  Ad  quem  respicit  et  quis  est  fortitudo  eius?  Oculi  domini  super  timentes  eum,  protector  potentiae,  firmamentum  <N442,  f.  221va>  virtutis,  tegmen  ardoris  et  umbraculum  meridiani  et  precatio  offensionis  et  adiutorium  casus,  exaltans  animam  et  illuminans  oculos,  dans  sanitatem,  vitam  et  benedictionem,  immolans  ex  <P9629,  f.  199vb>  iniquo  oblationem[128]  maculatam  et  non  sunt  beneplacitae[129]  subsannationes  iniustorum,  dominus  solus  sustinentibus  se  in  via  veritatis  et  iustitia.  Dona  iniquorum  non  probat  altissimus,  nec  respicit  in  oblationibus  iniquorum,  nec  in  multitudine  sacrificiorum  eorum  propitiabitur  peccatis.  Qui  offert  sacrifitium  ex  substantia  pauperum,  quasi  qui  victimat[130]  filium  in  conspectu  patris  sui.  Panis  egentium  vita  pauperis  est,  qui  defraudat  illum,  homo  sanguinis  est.  Qui  aufert[131]  in  sudore  panem  desudanti  cibos,  quasi  qui  occidit  proximum  suum.  Qui  effudit[132]  sanguinem  et  qui  fraudem  facit  mercennario,  fratres  sunt,  unus  aedificans  et  unus  destruens,  quid  prodest  illis[133]  nisi  labor?  Unus[134]  orans  et  unus  maledicens,  cuius  vocem  exaudiet  deus?  Qui  baptizatur  a  mortuo  et  iterum  tangit  eum,  quid  proficit  lavatio  ipsius[135]?  Sic  homo,  qui  ieiunat  in  peccatis  suis,  et  iterum  eadem[136]  faciens,  quid  proficit  humiliando  se?  Orationem  illius  quis  exaudiet?  Qui  conservat  legem,  multiplicat  orationem.  Sacrificium  salutare  est  attendere  mandatis  et  discedere[137]  ab  omni  iniquitate  et  propitiatio[138]  litare  sacrificium  super  iniustitias  et  deprecatio  pro  peccatis  recedere  ab  iniustitia.  Retribuit  gratiam,  qui  offert[139]  similaginem  et,  qui  facit  misericordiam,  offert  sacrificium.  Beneplacitum  est  domino[140]  recedere  ab  iniquitate  et  deprecatio  recedere  ab  iniustitia.  Non  apparebis  ante  conspectum  dei  vacuus.  Haec  enim  omnia  propter  mandatum  domini  fiunt.  Oblatio  iusti  impinguat  altare  et  odor  suavitatis[141]  in  conspectu  altissimi.  Sacrificium  iusti  acceptum  est  <V630,  f.  286rb>  et  memoriam  eius  non  obliviscetur  dominus.  Bono  animo[142]  gloriam  redde[143]  deo  et  non  minuas[144]  primitias  frugum  tuarum[145].  In  omni  dato  hilarem  fac  vultum  tuum  et  in  exultatione  sanctifica  decimas  tuas.  Da  altissimo  secundum  datum  eius  et  in  bono  oculo  adinventionem  fac  manuum  tuarum,  quoniam  dominus  retribuens  est  et  septies  tantum  reddet  tibi.  Noli  offerre[146]  munera  prava,  non  enim  suscipiat[147]  illa,  et  noli  inspicere  sacrificium  iniustum,  quoniam  dominus  iudex  est  et  non  est  apud  illum  gloria  personae.  Non  accipiet[148]  dominus  personam  <P9629,  f.  200ra>  in  pauperem  et  precationem[149]  laesi  exaudiet.  <N442,  f.  221vb>  Non  despiciet[150]  preces  pupilli[151]  nec  viduam,  si  effundat  loquelam  gemitus.  Nonne  lacrimae  viduae  ad  maxillam  descendunt  et  exclamatio  eius  super  educentem  eas?  A  maxilla  enim  ascendunt  usque  ad  caelum,  et  dominus  exauditor  non  delectabitur  in  illis.  Qui  adorat  deum  in  oblectatione[152],  suscipietur,  et  precatio  illius  usque  ad  nubes  propinquabit.  Oratio  humiliantis[153]  se  nubes  penetrabit  et,  donec  propinquet,  non  consolabitur  et  non  discedet[154],  donec  aspiciet  altissimus,  et  dominus  non  elongabit,  sed  iudicabit  iniustos  et  faciet  iuditium,  et  fortissimus  non  habebit  in  illis  patientiam[155],  ut[156]  contribulet  dorsum  ipsorum,  et  gentibus  reddet  vindictam,  donec  tollat  plenitudinem  superborum  et  sceptra  iniquorum  contribulet,  donec  reddat  omnibus  secundum  actus  suos  et  secundum  opera  Adae  et  secundum  praesumptionem  illius,  donec  iudicet[157]  iudicium  plebis  suae,  et  oblectabit  iustos  misericordia[158]  [159]  sua.

Deus  autem,  frater  karissime,  inpleat  desiderium  et  ministerium  tibi  divinitus  collatum[160]  secundum  divitias  suas  in  gloria  in  Christo  Iesu  domino  nostro,  deo  autem  et  patri  nostro  gloria  in  saecula  saeculorum.  Amen.  Explicit[161].

Data  XIII  die  mensis  Augusti  indictione[162]  XIIII.

P9629,  f.  200ra;  V630,  f.  286rb;  N442,  f.  221vb



[1]  INCIPIT  fehlt  N442

[2]  INCIPIT  EPISTOLA  SECUNDI  PELAGII  PAPAE]  CUIUS  SUPRA  V630

[3]  EIUSDEM  N442

[4]  PALAGII  P9629

[5]  ARCHIEPISCOPO]  ARCHIEPISCOPO  RAVENNAE  korr.  aus  ARCHIEPISCOPO  V630

[6]  DECRETA  P9629

[7]  am  Rande  CLXXXII  N442

[8]  Lecti  P9629

[9]  litteris  korr.  aus  littoris  P9629

[10]  quoniam  V630

[11]  inpendis  korr.  aus  inpedis  V630

[12]  sollicitis  N442

[13]  exsistis  V630;  N442

[14]  perveniunt  korr.  aus  perveniont  P9629

[15]  secus  quam]  se  quisquam  P9629

[16]  oportet  fehlt  P9629

[17]  conturbent  P9629

[18]  confulta  V630

[19]  quidam  N442

[20]  fratrem  N442

[21]  tuae  P9629

[22]  vel  P9629

[23]  mutati  V630

[24]  defunti  P9629

[25]  licere]  licere  eciam  korr.  aus  licere  V630

[26]  si  consensum  korr.  aus  sicut  sensum  P9629

[27]  id  est  korr.  aus  id  N442

[28]  migret  V630

[29]  causę  P9629

[30]  plurimorum  korr.  aus  pluriorum  P9629

[31]  Unde]  Unde  et  N442

[32]  ministrari  sed  ministrare]  ministrare  sed  ministrari  V630

[33]  transformari  P9629

[34]  hoc  aut  korr.  aus  hoc  N442

[35]  necessitate  korr.  aus  necessitati  P9629;  necessitati  V630

[36]  coacti  fehlt  V630

[37]  auctoritatem  V630

[38]  ardore  inflammati]  ardorem  flammati  V630

[39]  aliquid  V630

[40]  excusatione  V630

[41]  manifesto  V630;  manifestum  korr.  aus  manifestatum  N442

[42]  renovandos  N442

[43]  Nam]  Nam  et  V630

[44]  sponte  transire  et  aliud  est  fehlt  V630

[45]  numquam  V630

[46]  antiochiam  V630

[47]  scribere  N442

[48]  erit  fehlt  P9629

[49]  aziazo  V630;  N442

[50]  communis  korr.  aus  cummunis  P9629

[51]  debet  korr.  aus  dibet  P9629

[52]  alia]  alia  parrochia  V630;  N442

[53]  una  civitate]  unam civitatem  V630

[54]  alia  V630

[55]  que  korr.  aus  quem  V630

[56]  firmatam  V630

[57]  si  korr.  aus  sit  P9629

[58]  anathematizatus  korr.  aus  anathematizatis  V630

[59]  quis  korr.  aus  qui  N442

[60]  praecipit  V630

[61]  aut  resistit,  seipsum  damnat,  quia  ori  korr.  aus  aut  N442

[62]  arguit  V630;  N442

[63]  veritem  V630

[64]  quoniam]  quoniam  nec  ipsis  episcopis  inputari  potest  V630

[65]  resistit,  profecto  dei  ordinationi  resistit  korr.  aus  resistit  N442

[66]  ordinatione  V630

[67]  secessit  N442

[68]  transivit  korr.  aus  transivit  a  P9629

[69]  cetera  talia  korr.  aus  cetera  P9629

[70]  fugiat  P9629

[71]  qui  autem  querit]  quia  uterque  erit  V630

[72]  quiescent  N442

[73]  continuo]  et  in  vos  P9629

[74]  qui  fehlt  V630

[75]  vexabatur  korr.  aus  uxabatur  N442

[76]  veniebat  ad  korr.  aus  veniebat  P9629

[77]  piissimus  korr.  aus  piissime  P9629

[78]  ne  P9629

[79]  eosque]  eos  qui  P9629;  V630

[80]  legationem  P9629

[81]  nec  ipsis  episcopis  hoc  imputari  potest  sed  illis  qui  eos  hoc  agere  cogunt  fehlt  V630

[82]  stephanus  korr.  aus  stephanus  est  V630

[83]  puniet  V630

[84]  puniat]  puň  sed  illis  qui  eos  hoc  agere  cogunt  V630

[85]  misericordia  V630

[86]  patibus  P9629

[87]  iubetur  V630

[88]   luidere  V630

[89]  discussit  V630

[90]  necessitatem  fehlt  V630

[91]  mysteriis  V630

[92]  ut  N442

[93]  licet  minor  sit  korr.  aus  minor  sit  licet  V630

[94]  maiorum  korr.  aus  maiorem  N442

[95]  monstretur  korr.  aus  monstetur  P9629

[96]  profisciscitur  N442

[97]  causa  V630

[98]  celebrat  V630;  N442

[99]  Pingues  V630;  N442

[100]  iam  fehlt  V630

[101]  id  est  korr.  aus  id  N442

[102]  prohibuerunt  korr.  aus  prohiberunt  N442

[103]  Scio  te]  Scitote  V630

[104]  emigrationes]  et  migrationes  N442

[105]  inspirante  korr.  aus  spirante  N442

[106]  curia  variarum  korr.  aus  curivarum  P9629

[107]  variarum  korr.  aus  varum  P9629

[108]  unde  de  korr.  aus  unde  N442

[109]  am  Rande  al.  inscientiam  P9629

[110]  exempli  V630;  N442

[111]  non  V630;  N442

[112]  dependat  korr.  aus  dependit  N442

[113]  namque  N442

[114]  est  fehlt  V630;  N442

[115]  agebant  V630

[116]  est  enim  korr.  aus  est  N442

[117]  interia  N442

[118]  certantes  scribere]  certant  adscribere  V630

[119]  ventulationem  N442

[120]  ad  fehlt  V630

[121]  apostoli  Pauli]  pauli  apostoli  V630;  N442

[122]  vel  fehlt  V630;  N442

[123]  perspexeris  N442

[124]  voluistis  P9629

[125]  transnatare  korr.  aus  translatare  P9629;  transferre  korr.  aus  tranlatere  N442

[126]  ne  korr.  aus  nec  V630

[127]  Timentes  V630

[128]  oblationem  maculatam]  oblatio  est  maculata  V630;  N442

[129]  beneplacita  V630

[130]  victimet  N442

[131]  auffert  korr.  aus  offert  P9629;  offert  V630

[132]  effundit  V630;  N442

[133]  illi  V630;  N442

[134]  Unus  orans  et  unus  maledicens  cuius  vocem  exaudiet  deus  fehlt  V630

[135]  illius  N442

[136]  eadem  korr.  aus  eandem  N442

[137]  discedere  korr.  aus  discere  P9629;  N442

[138]  interlinear  vel  praevaricatione  P9629

[139]  offert  korr.  aus  aufert  N442

[140]  deo  V630

[141]  suavitatis]  suavitatis  est  V630;  N442

[142]  animo  gloriam  korr.  aus  animo  P9629

[143]  reddet  V630

[144]  mines  korr.  aus  muneas  vel  N442

[145]  tuarum  In  omni  dato  hilarem  fac  vultum  tuum  et  in  exultatione  sanctifica  decimas  tuas  korr.  aus  tuarum  P9629

[146]  offerre  korr.  aus  auferre  N442

[147]  suscipiet  korr.  aus  suscipiat  N442

[148]  accipiat  P9629

[149]  precationem  korr.  aus  predicationem  P9629

[150]  despitiet  korr.  aus  dispitiet  P9629

[151]  popilli  N442

[152]  oblatione  V630

[153]  humilianti  V630

[154]  discedat  V630

[155]  paenitentiam  V630

[156]  non  V630

[157]  iudicet  iudicium  korr.  aus  iudicet  N442

[158]  misaericordiae  korr.  aus  misaericordia  P9629

[159]  misericordia  sua]  misericordię  suae  V630

[160]  consolatum  V630

[161]  Explicit  fehlt  V630;  N442

[162]  indictione  korr.  aus  inditione  N442

© 2005 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 29.7.2005