[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III


Inhaltsverzeichnis

Praefatio

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

Capitulatio zu Handschriftenklasse A2

Bcan4, f. 9ra; P102

INCIPIUNT1 2 DECRETA PONTIFICUM A SANCTO CLEMENTE USQUE AD DAMASUM XXXTA SEX.

Capitula3 praefationis Isidori.

I4 Quod compellatur a multis episcopis et reliquis servis dei canonum sententias in unum colligere.

II Quod concilia Graeco edita stilo amplius quam tripliciter aut quadrupliciter interpretata sint.

III Quid canon, regula et synodus, quid concilium, coetus atque conventus interpretentur.

IIII Quod in principio, qualiter concilium celebretur, compositum sit, et quod ceteris conciliis praepositi sint canones apostolorum et deinde intermixta decreta epistolarum apostolorum et reliqua.

V Quod multi pravitate et cupiditate depressi sacerdotum accusatores exstiterint et oppresserint, et quod iudicibus non credenda sunt, nisi quae certis indiciis demonstrantur.

VI Quod nullus possit iuxta canonicam institutionem accusari, vocari, iudicari aut damnari, donec suis est rebus exspoliatus aut a sede propria pulsus vi aut terrore.

VII De accusatoribus saeculi, quos leges prohibent.

VIII Quod auctoritas congregandarum synodorum apostolicae sedi commissa sit privata potestate.

VIIII Quod plura quam illa XX capitula, quae apud nos habentur, Nicenae synodi reperiantur.

X Quod ad similitudinem Niceni concilii Calcedonense magnum concilium conscriptum sit, et de hereticis Origene, Didimo et Evagrio.

XI De quattuor principalibus conciliis, ex quibus plenissimam fidei doctrinam tenent ecclesiae.

XII Epistola Aurelii Cartaginensis archiepiscopi ad <Bcan4, f. 9rb> Damasum papam de canonibus apostolorum, quod omni veneratione sint colendi.

XIII Rescriptum5 beati papae Damasi Aurelio archiepiscopo directum, in quo et monet, ut norma sanctorum canonum, qui sunt spiritu dei conditi, ab omnibus sacerdotibus sciatur et diligenter tractetur.

Ordo de celebrando concilio et de orationibus primi diei et secundi ac tertii.

Incipiunt tituli decretorum Clementis papae.

I Epistola Clementis ad Iacobum fratrem domini, quod Simon Petrus vere fidei merito primus fuerit primitiae electionis domini apostolorum, et quod Romae pro pietate6 patiendo volens praesentem vitam finivit.

II Quod Petrus Clementem episcopum Romanis ordinaverit et ei cathedram tradiderit.

III Quod Clemens procidens ad pedes beati Petri rogaverit excusans se et declinaverit honorem cathedrae vel potestatem. Item exoratio Petri ad Clementem pro suscipiendo officio episcopatus.

IIII Quod sacerdotes irrepraehensibiliter oporteat vivere et omnes vitae huius occupationes abicere et non fideiussores exsistere neque advocatos litum fieri.

V Quod ad presbyteros ista sunt, ut ante omnia pudicitiam studeant7, adulescentes nuptiis iungant, sed ne in provectioribus quidem curam habere huiusmodi neglegant, quoniam adulterium secundum in poenis obtinet locum.

VI Quod plures sint species8 fornicationis et de prima specie adulterii.

VII De casto et amore fraterno et caritate.

VIII Ut negotia clericorum ecclesiastico <Bcan4, f. 9va> iudicio terminentur.

VIIII De fugienda avaritia et de ponderibus atque mensuris constituendis.

X Quod futurum dei iudicium semper in corde et ante oculos ponendum sit.

XI Ut ecclesiastici viri discordias et simultates caveant.

XII De ministerio diaconorum.

XIII Quod oporteat eum, qui docet animas rudes, adprime debere esse eruditum.

XIIII Quod omnis ecclesiae status similis sit navi magnae portanti viros diversis e locis et regionibus per undosum pelagus ad unam potentis regni urbem properare cupientes.

XV Quod episcopus super omnes laboret.

XVI Allocutio ad Clementem apostoli Petri.

XVII Praecipit ac monet.

XVIII Non loquendum his, quibus Clemens non loquitur, neque amicum esse debere, quibus ipse non loquitur.

XVIIII Commonitorium postulationis, ut post obitum suum Iacobo fratri domini descripta breviter omniaque, quam poterit, compendio compraehensa Clementem destinare non pigeat.

XX Expositio fidei trinitatis.

XXI De symbolo, et quid symbolum dicitur.

XXII Quid sit deus.

XXIII De duobus mandatis, ex quibus per unum malicia9 compescitur et per alterum benignitas10 propagatur.

XXIIII Quod dei dilectio morti comparetur.

XXV De docibilibus, quos oportet, ut et ipsi docti sint.

XXVI De sacerdotibus, quos doctiores ceteris populis esse oportet.

XXVII De episcopis missis ad Clementem per singulas civitates et gentes, quos apostolus Petrus non miserat. Monet et Iacobum hoc agere per suas dioceses.

XXVIII De patriarchis et primatibus.

XXVIIII De archiepiscopis atque episcopis.

<Bcan4, f. 9vb> XXX Quod episcopi vicem apostolorum et presbyteri reliquorum discipulorum teneant vicem.

XXXI Homicidas et cunctos criminalibus nexibus alligatos, omnes infames et, quos leges saeculi damnant, sed et laicos non posse admitti ad accusationem sanctorum et maiorum.

XXXII De vita sacerdotum.

XXXIII Maiores a minoribus nec accusandos nec iudicandos et omnes legum divinarum libenter violatores sancta communione privandos.

XXXIIII Carnales spiritalibus non posse resistere et de his, qui cervices suas contra magistros suos et seniores erigebant.

XXXV De ebrietate.

XXXVI Quod nullus presbyter aliquid agere debeat in alicuius episcopi parrochia absque eius permissu, et quod cuncti presbyteri sint oboedientes suis episcopis sine mora.

XXXVII Quod episcopi claves sint ecclesiae et habeant potestatem claudere caelum et aperire portas eius.

XXXVIII Quod11 episcopi a solo deo sint iudicandi vel removendi et non ab aliis.

XXXVIIII Quod episcopos dominus ad se glorificandum elegerit, et quod omnes principes terrae eis oboedire oporteat et capita sua submittere.

XL De tribus generibus homicidiorum.

XLI De vera dilectione et pluribus documentis spiritalibus apostoli Petri.

XLII Quod sacerdotes et reliqui ecclesiae ministri omnisque plebs episcopos suos tota animi virtute diligere debeant et eorum praeceptis oboedire, etiam si ipsi aliter, quod absit, agant.

XLIII Apostolus precatur Clementem, ut doceat ordinem praedicationis suae et absolutionum dies.

<Bcan4, f. 10ra> XLIIII Quod nemo praecepta apostoli Petri possit absque sui periculo neglegere vel dissimulare.

XLV Item epistola praeceptorum sancti Clementis papae missa Iacobo fratri domini, quod tribus gradibus commissa sint sacramenta divinorum secretorum, et quod presbyteri, diaconi atque ministri sacramenta ecclesiastica sollicite absque neglegentia peragant.

XLVI Qui sint eligendi ad dominica ministeria, et quibus non sit accedendum ad tabernaculum feminae nec ei adfabulandum. Item de mundicia calicis.

XLVII Quales clerici ad ministerium eligantur.

XLVIII Ut nemo clericorum, quae de sacramentis delegata sunt, neglegere audeat et sacramenta divina nequaquam neglegenter contractet.

XLVIIII Ut nemo pauper causa paupertatis, non dives pro sollicitudine saeculari, non senes, qui in multi temporis consuetudine male praeventi sunt, differant converti.

L Quod parum sit homini religioso non exercere inimicitias aliorum male loquendo, nisi eas studeat exstinguere bene loquendo.

LI Qualis12 maledictio eis immineat, qui in patres peccant.

LII Insinuatio eorum, quae principes apostolorum familiarius docuit atque publiciter.

LIII Ecclesias per congrua et utilia loca faciendas, in quibus singuli sacerdotes deo dicati divinis orationibus ponendi sunt.

LIIII Praecepta apostolica.

LV Quod si quis principis apostolorum Petri praecepta non custodierit integra, anathema sit.

LVI Quod13, qui sacerdotio domini fruuntur, plus scire opor<Bcan4, f. 10rb>teat, ut sibi subditos pleniter docere possint.

LVII Qualiter episcopi docere debent et subditi audire.

LVIII De Aaron primo pontifice et de unguento, quo perunctus est.

LVIIII De pontifice sacro chrismate peruncto scripturis sacris erudito.

LX Quod pontifex monita vitae a presbyteris debeat inquirere, a diaconibus vero ordinem disciplinae.

LXI Commonitorium plenum documentis.

LXII Qualiter ei, qui fidelis exsistere voluerit, baptismum sit tribuendum.

LXIII Ut nullus causa14 opprobrii senectutis vel nobilitate15 generis aut iuventutis neglegat inquirere a parvulis et minus eruditis, si quid forte est utilitatis aut salutis.

LXIIII De Adam, et quod solus est homo rationabilis.

LXV De pietate et impietate et de fide et infidelitate.

LXVI De ignorantia et neglegentia, et quod ignorantia substantiam non habeat.

LXVII De veritatis agnitione et libero arbitrio atque ignorantia.

LXVIII De optimo consilio.

LXVIIII De vero propheta, id est Christo, et quid sit mammona.

LXX Ut presbyteri et diaconi ac reliqui clerici nihil absque episcopi proprii licentia agant in sua parrochia. Similiter et reliqui populi maiores et minores non sine eius permissu ad suam parrochiam accedant.

LXXI Quod unaquaeque res suum tempus habeat et locum.

LXXII Quod a praedicatoribus pax primo proponenda sit auditoribus.

<Bcan4, f. 10va> LXXIII De his, qui idola colunt et videntur sectari virtutes et a criminibus sectari.

LXXIIII Admonitio sancti Clementis, qua monet discipulos suos sollicitudinem pro cunctis gerere, et quia in modico eos16 errasse contigit, praecepit redire ad viam veritatis et secum eos, qui ipsos errare fecerunt, assumere et ad viam rectam reducere17.

LXXV De iusta et necessaria iracundia.

LXXVI Expositio sermonis domini dicentis: non veni pacem mittere in terram, sed gladium.

LXXVII Quod parentes non auctores vitae nostrae, sed ministri sint.

LXXVIIL De intellegendo deo.

LXXVIIII Neminem posse habere spem apud deum absque baptismo. Item quod18 conferat aquae baptismum et confirmatio episcopi.

LXXX Quod post baptismum agnosci debeat honor dei.

LXXXI De prima19 nostrae religionis observantia, et quod castimoniae multae sunt20 species.

LXXXII De communi vita.

LXXXIII Oboediendum esse doctrinis et exemplis apostolorum.

LXXXIIII Observandum, ut lex dei, cum legitur, non secundum propriam ingenii intellegentiam legatur vel doceatur.

LXXXV Ut tam iuvenes quam senes sint valde solliciti de conversione et poenitentia.

II Tituli21 decretorum Anacleti papae.

I Exhortatio patientiae inter adversa.

II Quod ecclesia navi comparetur.

III De his, qui detrahunt et accusant sacerdotes dei.

IIII Qui nominentur apostatae, et quod omnis apostata non possit recipi in accusatione aut testimonio.

V Ut, qui offendit in uno, factus sit omnium reus.

VI Quod multum praevalet22 derogatio, quando <Bcan4, f. 10vb> derogator creditur fide dignus.

VII De data satanae potestate, ut servos Christi cribret.

VIII Nihil esse illo pastore miserius, qui luporum laudibus gloriatur.

VIIII Ut perfecte sacrificantes deo non vexentur nec ipsi soli hoc agant, dum sacrificant.

X Ut episcopus deo sacrificans plures testes habeat secum quam alii sacerdotes.

XI Quod omnes ministri altaris communicari debeant, si noluerint ecclesiasticis carere liminibus.

XII Quod omnes sacerdotes domini oporteat doceri, ut et ceteros instruant et sibi proficiant.

XIII Quod sicut deus creator hominis est, caritas est, bonus et iustus, ita homo creatus est ad similitudinem23 eius, ut caritatem haberet, ut bonus esset et iustus, et quod illum debet imitari24, ad cuius imaginem conditus est.

XIIII De detractoribus et raptoribus, et quod pater noster deus sit, mater vero ecclesia.

XV De privilegiis ecclesiarum et sacerdotum et de legibus ecclesiae firmandis25, et unaquaeque provincia suos iustos habeat iudices et non externos.

XVI De iudicio ecclesiastico et de saeculari, et ut oppressus libere appellet sacerdotum iudicium.

XVII De difficilibus causis aut maioribus ortis negotiis.

XVIII De ordinatione episcoporum atque sacerdotum.

XVIIII De accusatione episcoporum.

XX Ut facile non commoveantur aut lacerentur <Bcan4, f. 11ra> vel accusentur episcopi.

XXI De accusatoribus episcoporum.

XXII Quales esse debeant sacerdotum accusatores, et quod Abraham primus sit appellatus presbyter, et quare presbyteri nominentur.

XXIII Quod primus Aaron sacerdotale nomen accepit in lege et summi sacerdotis, id est episcopi, demonstravit figuram, filii vero eius presbyterorum.

XXIIII Quod in novo testamento post Christum dominum nostrum a Petro sacerdotalis coeperit ordo.

XXV A quo sit ordinandus episcopus.

XXVI De episcopis, primatibus et patriarchis eorumque ministerio.

XXVII De his, qui dicunt filium minorem patre, quia propheta dicit26: Verbum faciet dominus breviatum universo orbi.

XXVIII De epistola missa omnibus episcopis et reliquis sacerdotibus, in qua bipertitus27 instruitur ordo sacerdotum, et quod episcopi apostolorum, presbyteri quoque teneant locum septuaginta discipulorum et de ordinatione episcoporum et presbyterorum.

XXVIIII Quod unus sit ordo episcoporum. Item de primatibus et patriarchis, de archiepiscopis et metropolitanis.

XXX Quod Romana ecclesia ab ipso domino salvatore nostro primatum obtinuerit, et quod eam beatissimi Petrus et Paulus suo martyrio consecrarunt ideoque et prima sedes dicenda.

XXXI De secunda sede Alexandrinae eccclesiae.

XXXII De tertia sede Antiochiae ecclesiae.

XXXIII Ut episcopi singularum gentium sciant, quis inter eos sit primus.

<Bcan4, f. 11rb> XXXIIII Ut difficiliores causae ad apicem Romanae sedis referantur, ut apostolico terminentur iudicio, cuius sedis auctoritate omnes ecclesiae reguntur.

XXXV De accusatoribus et testibus.

XXXVI Ut episcopi a subditis timeantur et ab ipsis corrigantur.

XXXVII Quod pro meritis plebis saepe pastores ecclesiae depraventur.

XXXVIII Quod sententia Cham damnentur, qui produnt culpas suorum doctorum vel praepositorum.

XXXVIIII De doctoribus vel pastoribus ecclesiae, si a fide exorbitaverint, et ut plebes adversus pastorem suum non tumescant aut clerus detractionibus non vacet.

XL Quod, qui non observat praecepta canonica, excommunicatus habeatur, et unusquisque parcat a laceratione vel detractione linguae suae.

XLI Sic omnes corrigendi sunt, ut nemini aliquis noceat.

III Capitula decretorum Evaristi papae.

I De ordine diaconorum.

II De legitimo coniugio.

III De hereticis, qui arbitrantur de patre solum dictum esse, quia ipse solus habet inmortalitatem et lucem habitat inaccessibilem.

IIII Quod Christus sit caput et sponsus ecclesiae et sacerdotes, qui eius vice legatione funguntur, similiter ecclesiis suis.

V Episcopum oportere sine intermissione ecclesiam suam docere.

VI Nimis timendum et providendum28, ne offendantur episcopi.

VII De infamatis episcopis et a civitatibus propriis pulsis.

<Bcan4, f. 11va> VIII De caritate et odio.

VIIII Quod non sit episcopus a plebe arguendus vel accusandus.

X De accusatoribus29 episcoporum sive sacerdotum.

XI Ut non quisquam praesumat aliquod30 credere mala quam probare, et ne praecipites simus umquam ad proferendam sententiam aut temere indiscussa quaequam31 iudicemus ante veram iustamque probationem.

IIII Capitula decretorum Alexandri papae.

I Quid sit reicere mandatum dei et transgredi terminos antiquos patrum.

II De sacerdotibus non vexandis.

III De scriptis non exigendis a sacerdotibus per metum aut aliquam fraudem.

IIII Non licere insidiatoribus ecclesiae sanctae Christi accusare sacerdotes ad iudices publicos.

V Quod dominus per Oseae prophetam dicat de clericis vel laicis, qui episcopos prius vel reliquos sacerdotes accusant ad primates et ad reliquos iudices, quam auribus eorum inculcent, a quibus se laesos putant et recipiant iustam excusationem32 apologiam33.

VI Quod omnes sanctorum patrum persecutores vel dilaceratores infames sint et alieni fieri debeant a limitibus34 ecclesiae usque ad satisfactionem, et quod non sit favendum eis nec loquendum, quos episcopus ab ecclesia separat.

VII Quod scripturae extortae quoquo modo per metum aut fraudem vel per vim fuerint scriptae vel roboratae quocumque ingenio non habeant praeiudicium vel calumniam aut sequestrationem.

VIII De accusatoribus episcoporum.

VIIII De passione domini in consecratione corpo<Bcan4, f. 11vb>ris eius miscenda et aqua cum sale populis benedicenda.

X De fide sanctae trinitatis.

XI De causis et gravationibus sacerdotum, et quod boni a malis semper persequantur.

XII Qui sint familiares salvatoris.

XIII Quod a multis sit arguendus et a liminibus ecclesiae arcendus35, qui legationem episcoporum impedit.

XIIII De episcopis, qui sunt inter se discordes et canino dente se derodere conantur et de his, qui se a collegio episcoporum et ab auxilio subtrahunt.

XV De cohibendis dissensionibus et altercationibus et de opprimendis, qui in fratres seditiones excitant.

XVI Quid gratia dei conferat. Item de odio et dilectione.

XVII Ut vitentur detractiones et iniustae pulsationes.

XVIII Quod facile sit hominem verbo fallere. Item de malo et pravo ingenio et de cruciatu.

V Tituli decretorum Sixti papae.

I Exhortatio boni operis.

II De fide.

III Quod36 enucleatim sit perscrutandum in accusatione domini ministrorum.

IIII Quod in sancta apostolica sede definitum37 sit, ut sacra vasa non ab aliis hominibus contrectentur quam a sacratis domino.

V Ut, si quis episcopus pulsatus fuerit in aliqua adversitate, licenter appellet apostolicam sedem, et si necesse non fuerit ei ad eam venire neque appellare, vocatus tamen venire non rennuat.

VI Ut nemo pontificum aliquem suis rebus exspoliatum episcopum aut a sede pulsum excommunicare aut iudicare praesumat.

VI Tituli decretorum Telesfori papae.

<Bcan4, f. 12ra> I De ieiunio septem ebdomadarum ante pascha.

II De missarum celebratione in nocte sancta natalis domini, et quo tempore aliis diebus missae celebrandae sunt.

III De angelico hymno Gloria in excelsis deo, et de ipsis non arguendis a populo.

IIII De accusatoribus et accusationibus.

V Ut sine strepitu concertationum caritas custodiatur et veritas defendatur.

VII Tituli decretorum Vigini papae.

I De fide, quod filius non secundum deitatem solam sit missus a patrem38, sed secundum carnem, et quod idem filius se quoque miserit.

II Ut nullus metropolitanus absque omnium provincialium episcoporum praesentia aliquorum audiat causas eorum.

III De criminationibus maiorum natu.

IIII De peregrinis negotiis et iudiciis.

V Ut, qui innocentem vel fratrem persequitur, ipse sibi iugulum mortis impingat.

VI Epistola eiusdem Atheniensibus directa, in qua hortatur eos, ne ducant iugum cum infidelibus.

VIII Tituli decretorum Pii papae.

I Ut in die dominico pascha celebretur.

II Quod apostolica sedes caput sit omnium ecclesiarum.

III Quod nihil prosit alicui suo errore non pollui, si consensum praestat erranti.

IIII De pastore non repraehendendo ab ovibus.

V Qui sint reprobandi quive recipiendi in accusatione.

VI Quod nihil prosit aliquod bonum agere, nisi mens ab iniquitate revocetur et lingua39 a detractione cohibeatur, et quod fidelis homo non debeat venire in suspicionem.

VII Qua monet eos cavere a contentione et aemulatione, et ne praedia divinis <Bcan4, f. 12rb> usibus tradita applicent suis usibus.

VIII Ut sacrilegi habeantur, qui praedia ecclesiastica sibi usurpant, ipsosque clericos et domini sacerdotes persecuntur.

VIIII Quod gravius peccatum sit sacrilegium quam fornicatio.

X Ut nullus sacerdos vel clericus inoboediens exsistat suo episcopo neque ei insidias paret.

VIIII40 Tituli decretorum Annicii papae.

I De ordinationibus archiepiscoporum et reliquorum episcoporum.

II Ut archiepiscopus ab omnibus suffraganeis ordinetur, aliter irrita erit eius acta ordinatio.

III Qui sint primates vocandi quique metropolitani.

IIII De inflatione metropolitanorum et fastu et de episcopis, qui laeduntur a metropolitano.

V Ut clerici comam non nutriant, sed super caput in modum sperae radant.

X41 Tituli decretorum Soteri papae.

I De fide incarnationis Christi.

II Quod filius secundum carnem dicitur factus, secundum divinitatem vero non factus, sed genitus.

III Ut sacratae feminae vel monachae non contingant sacra vasa vel sacratas pallas neque deferant incensum circa altare.

XI Tituli decretorum Eleutherii papae.

I De escis communibus non respuendis, quas deus ad cibos tribuit fidelibus suis.

II De accusationibus clericorum, et ut diffinitivas42 episcoporum tantum iudicia ad sedem apostolicam deferantur, et ut in ecclesiis eorum non alii aut praeponantur aut ordinentur, antequam illic43 eorum iusta terminentur negotia.

III Ut iudex non prius obviet sua sententia litigantibus, quamdiu ipsi habent aliquid, quod proponant in quaestione.

<Bcan4, f. 12va> IIII De accusationibus44 comprovincialium.

V Ut iudices ecclesiae absentem personam non iudicent.

VI Quod fratrum accusatores non eos diligant, sed magis neglegant et peccent.

XII45 Tituli decretorum Victoris papae.

I De sancto pascha die dominico celebrando et quot diebus celebrandum sit.

II Quo tempore baptisma celebrandum sit, et ut, qui baptizantur, non infideles, sed fideles inveniantur.

III De statutis nulla improbitate et novitate violandis46.

IIII Ut incerta nullatenus iudicentur, quia, licet vera sint, non sunt tamen credenda.

V Ut accusatus vel iudicatus ab episcopis comprovincialibus licenter appellet et adeat Romanum pontificem.

VI De eo, qui laeditur a metropolitano.

VII Quod oporteat episcopos47 unianimes esse et in recta fide et in sacramentis divinis non discrepare neque fratribus velle nocere, et ut cadant minime decertare.

XIII Tituli decretorum Zeppherini papae.

I Quod episcoporum sit illicita prohibere et sequenda docere.

II Qualiter accusatus episcopus discutiendus sit apud patriarchas vel primates, et quot testibus convinci debeat.

III Qui sint submovendi ab accusatione vel testimonio episcoporum.

IIII Ut in re dubia certa non iudicetur48 sententia, neque absens aliquis iudicetur.

V De accusatoribus episcoporum, et ut sententia non suo iudice dicta nullum49 eorum constringat.

VI Ut post examinationem accusati episcopi legi<Bcan4, f. 12vb>timam finis eius causae ad sedem apostolicam deferatur.

VII Quod peccatum sit occulta alieni cordis50 temere iudicare.

VIII Quod episcopi a plebibus et clero et domini a servis perferendi sint.

VIIII Ut episcopi satagant succurrere oppressis et liberare eos de manu prosequentium51.

X De privilegio Romanae ecclesiae.

XI Nunciatum esse apostolicae sedi quosdam episcoporum per Aegyptum ab ecclesiis et sedibus suis pelli et sic exspoliatos ad iudicia vocari.

XII Ut episcopi eiecti et suis rebus exspoliati ecclesias proprias recipiant primo, ut eis sua omnia reddantur ante accusationem.

XIII Ut episcopi oppressis fratribus vicissim succurrant in recta fide et bona voluntate.

XIIII De ordinationibus presbyterorum et levitarum.

XIIII Tituli decretorum Calisti papae.

I De ieiunio quattuor temporum.

II Quod apostolica ecclesia mater sit omnium ecclesiarum.

III Ut nullus criminationes suscipiat contra doctorem, nisi in recta fide erraverit, nec ullus doctor accusetur per scripta neque respondeat nisi fideli et legitimo accusatori, qui irrepraehensibilem vitam ducit.

IIII De fideli homine.

V Quod sicut doctorem catholicum non oporteat ullo errori implicari ita nulla machinatione aut cupiditate violari.

VI Ut nulli imperatori vel cuiquam custodienti pietatem liceat aliquid52 praesumere contra divina mandata. Item de iniusto iudicio.

VII Non esse agendum contra statuta apostolica.

VIII De conspirationibus.

VIIII Ut conspiratores53 in accusationem non recipiantur.

X De excommunicatis.

<Bcan4, f. 13ra> XI De infidelibus.

XII Ut nullus alterius terminos usurpet nec parrochiam iudicet aut excommunicet.

XIII Ut nullus primas vel metropolitanus aliquid agat de ecclesiis vel parrochiis comprovincialium episcoporum et de eorum causis sine ipsorum consilio omnium, et nec ipsi aliquid agant sine eius consilio, nisi quantum ad proprias pertinet parrochias.

XIIII Episcopus, ubi ordinare non potest, nec poterit iudicare. Item de uxore episcopi, id est, ecclesia.

XV Si episcopus persecutus fuerit in sua ecclesia, fugiendum illi ad altcram.

XVI De consanguineorum coniunctione incesta et de raptoribus.

XVII De accusatoribus et testibus.

XVIII De amore carnali et timore et avaritia atque dolo.

XVIIII De sancto David, qui post crimina egit poenitentiam et in honore permansit.

XX Quod sacerdotes domini et reliqui fideles per54 lapsum, si dignam egerint poenitentiam, redeant ad pristinos honores.

XV Tituli decretorum Urbani papae.

I De communi vita.

II De his, qui praedia et agros coeperunt matricibus ecclesiis tradere et ex eorum sumptibus vivere, quos prius vendere solebant ad communem utilitatem.

III Ut episcopi55 dispensandi res ecclcsiasticas habeant56 potestatem, et nemo egens inveniatur.

IIII De oblationibus fidelium.

V Ut praedia usibus secretorum caelestium dicata non vexentur ab aliquibus irruentibus.

VI De augmentationibus rerum ecclesiasticarum, ut nullus debeat esse indigens in ecclesiis, quibus episcopi praesident.

<Bcan4, f. 13rb> VII Quod57 doceant sedes in episcoporum ecclesiis excelsae constitutae et praeparatae in throno.

VIII De sententia episcopi valde timenda.

VIIII De suscepta communi vita et voto.

X De sapientia huius saeculi et cupiditate.

XI De spiritu sancto, quid accipiamus.

XVI Tituli decretorum Pontiani papae.

I Gratiarum actio super ecclesiastico bono studio.

II De sacerdotibus domini non infestandis, sed honorandis.

III De accusatoribus.

IIII Quid sit peregrinatio.

V Exhortatio ad perficiendas virtutes.

VI De angelico hymno et fraterna dilectione.

VII Unde discernantur filii dei a filiis diaboli.

VIII Ut unusquisque praevideat, ne hoc agat in fratrem, quod ipse pati non vult.

VIIII Qui removeantur ab accusatione et de amico et inimico exemplisque eorum.

X Ut oppressi releventur.

XVII Tituli decretorum Anterii papae.

I De antiquo hoste.

II De mutatione episcoporum.

III Ut ignorantia quorundam meliora et utiliora non vitentur et inutiliora solvantur.

IIII De his, qui contradicunt sacrae scripturae et negant episcoporum mutationem.

V Quod ex merito plebis depraventur episcopi. Item de his, qui vitam moresque bonorum corrumpunt.

VI Ut singuli servent non solum castos oculos, sed et linguam.

VII Quod nihil sinistrum sit loquendum de his, qui apostolico gradui succedunt.

VIII Quod absque ullo impedimento saeculi deo serviendum sit.

XVIII Tituli decretorum Fabiani papae.

I Quod comministri catholicae ecclesiae nosse debeant, quae aguntur in sacro ritu apud Romanam ecclesiam.

<Bcan4, f. 13va> II De officiis et ministeriis septem diaconorum cum subdiaconibus et sequentium ordinum ministris observandis.

III De septem subdiaconibus, qui septem notariis imminentes gesta martyrum colligerant.

IIII De Novato heretico et Novatiano58.

V Quod accusare non possint, qui non docent rectam doctrinam, et quod amovendi sint omnes suspecti et non recipiendi, similiter et hi59, cum quibus apostolus prohibet cibum sumere.

VI De excommunicatis.

VII De nocentibus ab accusatione pellendis.

VIII De institutis et ordinatis ab apostolis eorumque successoribus minime violandis.

VIIII De episcoporum errore, qui dicunt non per singulos annos in cena domini chrisma conficiendum.

X Novum chrisma annue invocandum et vetus in sanctas ecclesias cremandum.

XI Ne non otioso contemplentur intuitu, quae circa divina mysteria et erga baptizandos in universo mundo sancta ecclesia uniformiter agit.

XII De interrogatione super accusatione sacerdotum facta et de his, qui attendunt multos non congruenter in ipsis honoribus ecclesiasticis vivere sermonibus et sacramentis, quae per eos populis ministrantur.

XIII De accusatoribus.

XIIII De contentione vitanda et fratribus in omnibus solacio praestando.

XV De proprio ordine servando.

XVI Ut omnes, qui summo sacerdotio funguntur, iniustitias removeant et in sacerdotio laborantibus succurrant et calumniam facientem abscidant.

XVII De sacerdotibus et levitis.

XVIII Quod criminosi cavendi sunt et ad emendationem compellendi, si voluntarie noluerint.

XVIIII Cur sancti apostoli eorumque successores voluerint <Bcan4, f. 13vb> difficilem60 esse accusationem sacerdotum.

XX Quod episcopi loco et rebus suis exspoliati accusari non possint.

XXI De clericis insidiantibus episcopis suis.

XXII Quod nullus simul esse possit accusator, iudex et testis, et quod in omni iudicio necesse sit quattuor adesse personas, et quod oves pastorem suum repraehendere non audeant.

XXIII De episcopo, qui a fide deviat.

XXIIII De sacerdotibus honorandis.

XXV De sacerdotibus non vexandis, et qui non possint esse sacerdotum accusatores.

XXVI De peregrinis iudiciis prohibendis.

XXVII Ut, si quis iudicem adversum sibi senserit, vocem appellationis exhibeat.

XXVIII De eo, qui pulsatur ante iudicem, et de eo, qui iratus obiecerit crimen.

XXVIIII De episcopo accusato, qui appellat apostolicam sedem.

XXX De praecipitio detractionis, irae et accusationis fugiendo.

XVIIII61 Tituli decretorum Cornelii papae.

I De translatione corporum apostolorum Petri et Pauli facta rogatu nobilissimae matronae Lucinae.

II De Novato et Novatiano atque Nicostrato hereticis et de his, qui cum Maximo presbytero post heresim ad catholicam fidem sunt reversi.

III Ut sacerdotes domini sicut vulgus facere solet, iurare non praesumant vel compellantur.

IIII Quod accusationes subditorum nullam vim habeant.

V De iudicio sacerdotum et ecclesiasticis iudicibus.

VI Quod absens nemo possit iudicari neque addici.

XX Tituli decretorum Lucii papae.

I Ut episcopi propter pravorum infamiam semper secum et ubique habeant testes et presbyteros et diacones.

II De episcopis non leviter accusandis, et a quibus criminationes maiorum natu fieri debeant et de iudicibus ecclesiasticis.

III Quod metropolitanus gradus <Bcan4, f. 14ra> sui62 periculo subiaceat, si aliquis extra agere63 temptaverit sine consilio omnium comprovincialium64 episcoporum, nisi quod ad suam pertinet parrochiam, similiter et ipsi omnia cum eius consilio agere debeant65.

IIII Ut nullus metropolitanus causas aliquorum episcoporum comprovincialium audiat absque omnium praesentia.

V Ut episcopi posteriores se prioribus suis non praeferant nec eis inconsultis aliquid agant de communibus causis eorum.

VI De germine alicuius mali aut infestationis ecclesiastico abscidendo mucrone.

VII De invasoribus rerum ecclesiarum et oblationum fidelium.

VIII Quod Romana ecclesia numquam erraverit nec hereticis novitatibus succubuerit.

XXI Tituli decretorum Stephani papae.

I Quod cum bonis hominibus sit assidue conversandum et a perversis ac fratrum insidiatoribus separandum.

II Quae personae sint infames, aut qui non sint ad gradus ecclesiasticos admittendi.

III Quod ecclesiastica vestimenta sacrata debent esse et honesta et66 a sacratis contingi et fieri hominibus.

IIII Ut oppressis subveniatur, et ut ecclesiastici ordines non confundantur.

V Ut, quae totiens usurpantur, saepius replicentur et prohibeantur.

VI Ut nullus episcopus possit accusari, dum suis est rebus exspoliatus aut a propria sede pulsus.

VII De accusatoribus.

VIII Ut per scripta nullius accusatio suscipiatur, sed propria voce, quia nullus absens iudicari67 potest.

VIIII Qui primates appellentur, et qui archiepiscopi metropolitani.

X De accusatoribus68 episcoporum et qualiter audiri vel iudicari debeant.

XI Quod neganda sit accusatis licentia criminandi, priusquam se crimine exuerint et familiaribus atque sponte confessis et his, qui hesterno aut perendie aut ante fuerunt inimici.

<Bcan4, f. 14rb> XII Clericis non licere accusare episcopum, et episcopi throni dei vocentur.

XIII Qualiter sint personae accusatorum inquirendae et ea, quae obiciuntur.

XXII Tituli decretorum Sixti papae.

I De errore hereticorum exsecrando, et quod filius dei non sit natus ex tempore neque post tempora, sed ante omnia tempora de paterno utero generatus inenarrabiliter.

II De sede apostolica appellanda.

III De eo, qui a proprio metropolitano gravatur.

IIII Ut a tramite apostolicae institutionis non recedatur.

V Ut si quis contra episcopum vel auctores ecclesiae habuerit negotium, non prius adeat iudices, quam ad eos rccurrat caritatis studio.

VI De episcopo rebus suis exspoliato aut a propria sede depulso, et quod nullus nisi sui iudicis sententia teneatur.

VII De restitutis episcopis per Romanum pontificem.

VIII De accusatione episcoporum non facile69 recipienda et presbyterorum et de privilegio apostolicae sedis.

XXIII Tituli decretorum Dionysii papae.

I De summo bono dilectionis et summo malo invidiae atque sapientia diligenda.

II De auctoritate sedis apostolicae et reverentia minorum ad maiores et dilectione maiorum in minores.

III De ecclesiis parrochianis.

IIII A quibus debeant impingi episcopis70 crimina.

V Qualis esse debeat lingua pastoris.

XXIIII Tituli decretorum Felicis papae.

I Quantum sit heresis impia et inimica evangelicae veritatis.

II Ut detractores et fautores inimicorum ab accusatione removeantur et in re dubia certa non detur sententia.

III De clero71 pulsato super criminibus.

IIII Ut primates de accusato episcopo non ante <Bcan4, f. 14va> sententiam proferant damnationis, quam aut reum se ipsum confiteatur aut canonice per innocentes testes convincatur.

V Cavendum iudicibus ecclesiae, ne absente eo, cuius72 causa ventilatur, sententiam proferant.

VI Quod non sit poena criminis, sed virtutis examen, quicquid adversitatum vel maiorum73 iustis irrogatur.

VII De malis hominibus portandis et sanctorum decretis non violandis.

VIII De episcopis vocatis ad synodum pro afflictione et contrictione episcoporum per Galliam constitutorum.

VIIII De episcopo accusato ab accusatoribus recipiendis.

X De episcopo rebus suae ecclesiae exspoliato aut a propria sede eiecto.

XI Ut aegrotans episcopus aut aliqua gravi necessitate detentus legatum pro se ad synodum mittat.

XII De accusato et vocato ad synodum.

XIII De personis accusatorum culpabilibus et de persona absente, et quod affinis testis non admittatur.

XIIII Quod non sit vox neganda appellationis ei, qui sibi sentit iudicem adversum.

XV De peregrinis iudiciis prohibendis.

XVI Synodaliter constitutum, ut super memorias martyrum missae celebrentur.

XVII Ut dubia et maiora negotia terminum accipiant a Romana sede.

XVIII De hereticis, qui dicunt filium non posse proprie videre patrem et dicunt filium minorem74 patre.

XXV Tituli decretorum Euticiani papae.

I Documenta de incarnatione salvatoris nostri75.

II Quod vera fides Christum Iesum et confiteatur deum et hominem, verbum et carnem.

III Quod monendi sint heretici, ut convertantur ad deum.

IIII De commissis animabus episcopis76 sollerter invigilandum et de rebus ecclesiasticis disponendis diligenter.

<Bcan4, f. 14vb> V Exhortatio, ut simus filii misericordiae et iustitiae secundum apostolum.

VI Quod non ita in ecclesiasticis agendum sit negotiis sicut in saecularibus.

VII Qualiter77 debeat esse accusatio et qualis ordo accusationis.

VIII Qui ab accusatione78 sint prohibendi.

VIIII Ut nullae causae a iudicibus ecclesiasticis audiantur, quae legibus non continentur, vel quae prohibitae esse noscuntur, et ut sacerdotum accusatio passim vageque fieri non debeat.

XXVI Tituli decretorum Gaii79 papae.

I Paganos et hereticos non posse accusare christianos.

II Episcopum non accusandum apud iudices saeculares.

III De episcopo, presbytero aut diacono vel reliquis clericis apud episcopos accusatis80.

IIII De his, qui negant verbi dei incarnationem.

V Quod81 ad spem vitae aeternae pervenire non possit nisi per mediatorem dei et hominem82 Christum Iesum.

VI De ordinibus ecclesiasticis.

XXVII Tituli decretorum Marcellini papae.

I De hereticis, qui dicunt patrem maiorem filio esse.

II De gratulatione caritatis, et quod abstinendum sit a persecutione fratrum et ab omni litigio.

III Ubi terminari debeant contentiones ortae inter christianos.

IIII Quod non liceat imperatori aliquid contra mandata divina praesumere, et quod iniustum iudicium et diffinitio iniusta metu vel iussu a iudicibus ordinata non valeat.

XXVIII Tituli decretorum Marcelli papae.

I Admonitio, ut, quae male pullulant, abscidantur, et non aliud docendum quam, quod a beato Petro apostolo et reliquis apostolis et patribus est traditum.

II De excellentia Romanae sedis.

III De lingua bona et83 mala.

IIII De sapientia terrena et sapientia caelesti.

<Bcan4, f. 15ra> V De caritate.

VI De his, qui persecutionem patiuntur propter iustitiam.

VII De Maxentio, qui suadebat cultum dimittere divinum.

VIII De sacerdotibus domini a propria sede pulsis et rebus suis exspoliatis.

VIIII Quod non oporteat quemquam iudicare vel damnare, priusquam accusatus habeat legitimos praesentes accusatores.

X De synodo episcoporum non facienda absque auctoritate Romanae sedis.

XI De accusatoribus.

XXVIIII Tituli decretorum Eusebii papae.

I Quid fieri debeat de hereticis conversis.

II De accusationibus clericorum.

III De accusationibus episcoporum et servorum dei atque de eorum accusatoribus.

IIII Ut primum convertantur ora ad leges publicas, deinde ad iudices iuste loquentes.

V Quid sint. infames.

VI De dilectione.

VII Exempla virtutum et promissiones supernae.

VIII De errore corrigendo.

VIIII A quibus non sunt accusandi episcopi.

X Quod inimicum sit et incongruum84 eos misceri nominibus catholicorum sine discretione, qui episcopos vel reliquos sacerdotes vexant.

XI Quod oves suo pastori commissae non possint eum accusare.

XII Quod exspoliatus vel expulsus non possit convocari ad causam nec diiudicari85.

XIII Quod in antiquis ecclesiae statutis decretum sit, ut, qui aliena invadit, omnia restituat cum multiplicatione.

XIIII Quod in legibus saeculi cautum sit, ut, qui rem subripit alienam, in undecuplum restituat.

XV De excellentia Romanae sedis.

XVI De pleno affectu circa deum monstrando.

<Bcan4, f. 15rb> XVII De criminationibus adversus doctores non suscipiendis et de peregrinis iudiciis et de sacerdotibus, qui sunt vicarii Christi.

XVIII Qui non sunt suscipiendi in accusationem.

XVIIII Quae sit prima salus, et quod sedes apostolica semper servavit catholicam religionem extra maculam.

XX De inventione sanctae crucis et eius festo86 celebrando.

XXI Quomodo heretici, qui convertuntur87 ad fidem, debeant reconciliari.

XXX Tituli decretorum Melciadis papae.

I Quod sine offensione esse debeamus apud Iudaeos atque gentiles, et ut nullus infestus aut nocens alteri exsistat.

II Ut nullus damnetur ante verum et iustum iudicium neque iudicetur suspicionis arbitrio.

III De privilegio beato Petro domini vice solummodo commisso et de discretione potestatis, quae inter apostolos fuit.

IIII Ut, qui se viderit praegravari, Romanam sedem appellet atque ad eam recurret.

V Qui non sunt suscipiendi in accusationem, et quod sapiens non est, qui nocet.

VI De duobus sacramentis, id est baptismo et manus episcoporum impositione88.

VII Quod89 profuerit apostolis adventus spiritus sancti post passionem et resurrectionem Christi.

VIII De ieiunio dominici diei et quintae feriae non celebrando.

VIIII De primitiva ecclesia.

X De Constantino imperatore, qui primus licentiam dedit per universum orbem non solum fieri christianos, sed etiam constituit fabricare ecclesias et praedia tribuere et de honore, quem contulit beato Petro.

XI Qualiter Constantinus in Nicena synodo sit allocutus episcopos.

XII Quo tempore viri religiosi, reges et praesides <Bcan4, f. 15va> ac magistratus se ipsos domino consecrarunt et sua aedificantes basilicas in suis fundis.

XIII De saecularibus negotiis inhibendis secundum canones.

XIIII Qualiter Nicena synodus decernat nullum clericum aut possessiones ducere aut negotiis saecularibus se miscere.

XV De Moyse, qui crebro in tabernaculum intrabat et exiebat, de Iacob, qui vidit ascendentes et descendentes angelos.

XXXI Tituli exemplar constituti domini90 Constantini imperatoris.

I De fide Constantini, quam suscepit docente Silvestro universali papa.

II De confessione sanctae trinitatis Constantini imperatoris.

III Exhortatio Constantini, ut omnes nationes hanc fidem teneant, quam ipse suscepit.

IIII Qualiter Constantinus sit a lepra mundatus.

V De consignatione septiformis spiritus sancti adhibita Constantino per Silvestrum papam.

XXXII Tituli excerpta91 quaedam ex92 synodalibus gestis sancti Silvestri papae.

I De magno concilio Niceno et de Arriano et Fotino Sabellioque atque sequacibus eorum damnatis et de synodo Romae habita, ubi damnati sunt Calistus, Arrius et Fotinus atque Sabellius.

II Ut nullus laicus crimen clerico audeat inferre, et ut minores nullam dent accusationem adversus maiores.

III Quot testibus damnari possint singuli ordines ecclesiastici.

IIII Quales93 esse debeant testes et accusatores.

V Ut nullus clericus examinetur in publico neque intret in curiam, quae a cruore dicitur.

VI Ut sacrificium altaris non94 in serico95 panno auf tincto celebretur.

VII De promotione singulorum ordinum ecclesiasticorum.

VIII Quod episcopi non sint lacerandi sed venerandi.

VIIII Ut nullus presbyter missas celebret nisi in sacratis ab episcopo locis.

X De revocatione excommunicatorum ad communionem et restaurationem eorum in ecclesiis suis, et qualiter transmarinus homo debeat suscipi in clericatus gradu.

<Bcan4, f. 15rb> I Epistola Athanasii96 et universorum Aegyptiorum episcoporum ad Marcum sanctae Romanae sedis papam, qua postulant ab eo sibi mitti plenaria Niceni concilii exemplaria sub tuta stipulatione et quod LXX sint capitula Niceni concilii.

I Epistola Marci papae successoris Silvestri rescripta de missione Niceni concilii capitulorum Athanasio et omnibus Aegyptiorum episcopis97.

II Quod Romana et apostolica sedes98 numquam erraverit.

III Quantum discrimen immineat pastoribus, qui veritatem Christi praedicare neglegunt.

XXXIII Tituli decretorum Iulii papae.

I De fide in sancto Romano tractata concilio a beatissimo Iulio papa et reliquis verae fidei episcopis.

II Epistola Iulii papae omnibus orientalibus episcopis, qua monet eos esse unianimes et non reddere malum pro malo.

III Testimonium Iob contra eos, qui fratres persequi non cessant.

IIII Quare sancta synodus sit congregata in Nicea, et quid statuat.

V Qualiter episcopus in crimine pulsatus audiatur vel damnetur, et quod maior a minori iudicari non possit.

VI Quod Romana praelata sit omnibus ecclesiis.

VII De statuto Niceni synodi, ut accusatores et accusationes, quas saeculi leges non admittunt99, removeantur a sacerdotali nocumento.

VIII De damnatione episcoporum accusantium episcopum absque auctoritate apostolicae sedis.

VIIII Ut statuta apostolorum inviolata permaneant, et quod inter apostolos fuit quaedam discretio potestatis.

X Epistola orientalium Arrianorum episcoporum ad Iulium papam.

XI Epistola sanctissimi Iulii Romani archiepiscopi rescripta Eusebio, Theognio, Theodoro100, Berinto et reliquis orientalibus episcopis culpans eos, quod Athanasium et Paulum ceterosque sequaces eorum absque sedis apostolicae consultu damnare et a propriis sedibus pellere contra canonicam praesumpsere auctoritatem.

<Bcan4, f. 16ra> XII Capitula Niceni concilii quaedam.

XIII Cur plura Niceni concilii hic inserta non sunt, et de Athanasii defensione, quam Iulius papa rescripsit contra101 Arrianos episcopos, et quod episcoporum concilia fieri non debeant102 sine auctoritate Romanae sedis.

XIIII De fuga Athanasii103 non calumnianda.

XV De privilegiis specialiter concessis apostolicae sedi et de repraehensione multimoda in Arrianos episcopos.

XVI Quod non sint damnandi episcopi nisi a sede apostolica.

XVII Qualiter iudicandi sint episcopi et ubi secundum Nicenam104 synodum.

XVIII De accusatoribus et iudicibus episcoporum.

XVIIII De improbatione et repraehensione contra Arrianos episcopos propter expulsationem et exspoliationem Athanasii episcopi.

I Epistola synodica Athanasii Alexandrini archiepiscopi et omnium Aegyptiorum pontificum de verae fidei regula, pro qua persequebatur, Liberio papae directa105.

XXXIIII Tituli decretorum Liberii papae.

I Epistola Liberii papae Athanasio et universis Aegyptiorum episcopis directa, ut in recta fide contra omnes persistant106 hereticos.

II Epistola eiusdem ad omnes generaliter episcopos, ut nullus pro quibuslibet, dum durare poterit, perturbationibus suam relinquat ecclesiam, ut quietem magis eligat, quam pro populo sibi commisso laborem intendat107.

III Quod, qui invident fratribus et damnant, sua dogmata destruant.

I Epistola Athanasii Alexandrinorum108 episcopi et omnium Aegyptiorum episcoporum Felici papae secundo109 directa, qua suam suorumque sequacium110 intimant pro fidei111 oppressionem postulantes eius summum, ut decet, suffragium.

II Non debere concilia celebrari nec episcopos damnari absque sententia Romani pontificis secundum Niceni concilii statutum.

<Bcan4, f. 16rb> III De episcopis non passim vageque lacerandis aut accusandis, et quod convocari non possint nec distringi canonice, priusquam restituantur ad proprias sedes et eis omnia ablata reddantur. Sic112 Nicena synodus definit.

IIII113 In Nicena synodo definitum est, ut, qui suspectos habet iudices, Romanam interpellet sedem.

V114 In Nicena synodo dinumeratos esse primates, qui debeant suscipere causas episcoporum et summorum ecclesiasticorum negotiorum115.

VI116 De peculiari reverentia Romanae sedis pro inquirendis rebus atque determinandis et de postulatione Athanasii episcopi et omnium episcoporum117 Aegyptiorum ad Felicem papam, ut eis in pressuris subveniat.

VII118 De separanda119 lege, quae promulgata est in Nicena synodo.

VIII120 De die et indictione accepta consecrationis pontificalis honoris.

VIIII121 De missis Athanasii episcopi et reliquorum episcoporum122.

X123 Ut124 Felix papa succurrat oppressis et opprimat eos, qui seditiones125 excitant in fratres, et quod nominatim in Nicena synodo sint expressi primates, qui reliquos episcopos audire et iudicare debeant.

XI Epistola sanctissimi archiepiscopi Felicis126 et127 eius sancti concilii Athanasio et universis Aegyptiorum, Thebaidorum et Libiorum episcopis rescripta, in qua consultationibus eorum, quas128 super episcoporum persecutionibus direxerunt, canonice respondetur.

XII Quod a Petro coeperit exordium129 et apostolatus et episcopatus in Christo. Item de capitulis XX positis Niceni concilii et Romanae sedis super defensione episcoporum.

XIII Confirmatio superioris capituli, id est vigesimi, exemplo Iulii papae, qui secundum Nicenum constitutum synodale Athanasio et reliquis episcopis orthodoxis suas, unde expulsi fuerant, reddidit eccclesias et eos in communionem130 suscepit.

XIIII Quod nullus episcopus debeat damnari aut rebus suis <Bcan4, f. 16va> exspoliari, qui Romanam sedem appellat, donec iudicium de eo apostolicae auctoritatis agnoscat.

XV De iudiciis131 episcoporum accusatorum secundum diversas regulas a patribus institutas et de iudicibus atque accusatoribus episcoporum.

XVI Quod magis ab omnibus sit laborandum ad aedificationem fratrum quam ad damnationem.

XVII132 De oratione, quae claudit epistolam.

XVIII133 Item epistola eiusdem papae Felicis universis praefatis episcopis134 reliquis domini sacerdotibus, qua hortatur, ut patienter portent persecutiones et tribulationes135.

XVIIII136 Ut unusquisque137 fidelium138 pura voluntate et bona succurrat nec a139 supplemento fratris140 se141 subtrahat manum.

XX142 Quod non sit bonum detrahere detrahentibus.

XXI143 Quod episcopos dederit deus speculum populo suo.

XXXV Tituli decretorum Damasi papae.

I Epistola papae Damasi ad Paulinum Antiochenum episcopum.

II Quod integrum hominem susceperit Christus sine peccato.

III Quod unus sit Christus ante saecula ex patre natus144 et in tempore ex virgine editus.

IIII Epistola Damasi papae ad Hieronymum presbyterum.

V Rescriptum Hieronymi ad Damasum papam.

VI Item eiusdem papae Damasi ad eundem Paulinum de damnatione quorundam hereticorum.

VII Epistola Stephani archiepiscopi et trium conciliorum ad Damasum papam, quod episcoporum et summorum negotiorum ecclesiasticorum causae semper ad sedem apostolicam sint referendae.

VIII Item epistola Damasi ad eundem Stephanum et ad concilia Africae, quod episcoporum iudicia et maiores causae non aliter quam auctoritate sedis apostolicae sint terminandae.

VIIII Quod omnes possint appellare Romanam sedem et de synodo atque conciliis, et quo tempore vel qualiter damnandi sint episcopi.

X De accusationibus145 et testibus episcoporum.

XI De vocatione ad synodum.

<Bcan4, f. 16vb> XII De episcopis deiectis atque rebus146 suis exspoliatis.

XIII De iudicibus episcoporum.

XIIII De accusatoribus et accusationibus episcoporum removendis.

XV Ut apostolorum et patrum instituta semper teneantur.

XVI147 Item de tempore congruo praevidendo, quo sit causa accusatae148 personae producenda in medio149.

XVII150 De discretione accusatorum et iudicum151 ac testium atque accusati, et quod nemo debeat iudicari vel damnari ante inscriptionem152.

XVIII153 Quod pessimum malum sit, cives civibus invidere et episcopis vel sacerdotibus insidiari.

XVIIII154 Monentur accusatores fratrum, ut se subtrahant a laesione155 fratrum, et ut illicita156 corrigant.

XX157 De induciis accusatorum158 episcoporum super crimine, et qualiter iudicandi sint vel ubi.

XXI159 De admonitione apostoli, qui docet non temere neque leviter praesumendum iudicium160 de episcopis, et quid161 sit temere iudicare.

XXII162 Quod non debeat damnari episcopus, donec de eo cognoscat iudicium apostolicae auctoritatis.

XXIII163 Ut constituta apostolica164 et patrum traditiones teneantur irrefragabili auctoritate sub metu.

XXIIII165 Quid sit facere iniquitatem in iudicio, et quid sit non obviare et perturbare perversos166.

Bcan, f. 16va: P102

1 INCIPIUNT DECRETA PONTIFICUM A SANCTO CLEMENTE USQUE AD DAMASUM XXXTA SEX fehlt P102

2 INCIPIUNT - erraverit (c. 8 des Lucius-Briefes) fehlt (Blattverlust der Handschrift) BII13

3 Capitula praefationis Isidori] INCIPIUNT titula praephationis sancti ysidori P102

4 I - rescripsit (c. 13 der Iulius-Briefe) fehlt P102

5 Descriptum Bcan4

6 pietate korr. aus petate Bcan4

7 studeant korr. aus student Bcan4

8 species korr. aus specie Bcan4

9 malitiam Bcan4

10 benignitas korr. aus benigne Bcan4

11 Quod episcopi a solo deo sint iudicandi vel removendi et non ab aliis fehlt Bcan4

12 Qualis korr. aus Quales Bcan4

13 Quod qui korr. aus Quod Bcan4

14 causa korr. aus causam Bcan4

15 nobilite Bcan4

16 eos errasse korr. aus eos Bcan4

17 reducere korr. aus reducre Bcan4

18 quid Bcan4

19 propria Bcan4

20 sint Bcan4

21 Titula Bcan4

22 praevaleat Bcan4

23 similitudinem eius korr. aus similitudinem Bcan4

24 mutari Bcan4

25 firmandis] firmandis et peregrinis iudiciis submovendis Bcan4

26 dixit Bcan4

27 bipertitus korr. aus bipertitus est Bcan4

28 praevidendum Bcan4

29 accusatoribus korr. aus accutoribus Bcan4

30 aliquorum Bcan4

31 queque Bcan4

32 excusationem korr. aus excutionem Bcan4

33 apologam Bcan4

34 limitatibus Bcan4

35 arcendus korr. aus acendus Bcan4

36 Quid Bcan4

37 difinitum Bcan4

38 patre Bcan4

39 lingua korr. aus lingua a Bcan4

40 Nona Bcan4

41 decima Bcan4

42 infinitiva Bcan4

43 illic korr. aus illi Bcan4

44 accusationibus korr. aus accusationebus Bcan4

45 duodecima Bcan4

46 violandis korr. aus violandus Bcan4

47 episcopos korr. aus episcopi Bcan4

48 dubitetur Bcan4

49 am Rande iudices episcopum iudi[car]e debeant Bcan4

50 corde Bcan4

51 persequentium Bcan4

52 aliquid korr. aus aliqui Bcan4

53 conspirantes Bcan4

54 post Bcan4

55 episcopus Bcan4

56 habeat Bcan4

57 Quid Bcan4

58 novatione Bcan4

59 illi Bcan4

60 difficilem korr. aus difficile Bcan4

61 XVIIII korr. aus XIIII Bcan4

62 sui korr. aus suo Bcan4

63 agere korr. aus gere Bcan4

64 comprovincialium korr. aus provincialium Bcan4

65 debeant korr. aus debent Bcan4

66 et a korr. aus et Bcan4

67 iudicari korr. aus iudicare Bcan4

68 accusationibus Bcan4

69 facile korr. aus facili Bcan4

70 episcopi Bcan4

71 clerico Bcan4

72 cui Bcan4

73 malorum Bcan4

74 minorem patrem] minore patre Bcan4

75 nostri] nostri nostri Bcan4

76 episcopis korr. aus episcopi Bcan4

77 Qualis Bcan4

78 accusatione korr. aus accusation Bcan4

79 GAGII Bcan4

80 accusatos Bcan4

81 Quod ad korr. aus Quod Bcan4

82 hominum Bcan4

83 et] et lingua Bcan4

84 incongruum korr. aus congruum Bcan4

85 diiudicari korr. aus iudicari Bcan4

86 festa Bcan4

87 convertuntur korr. aus convertontur Bcan4

88 impositione korr. aus impositeone Bcan4

89 Quid Bcan4

90 domni Bcan4

91 exerta Bcan4

92 et Bcan4

93 Quales korr. aus Quali Bcan4

94 non in korr. aus non Bcan4

95 serico korr. aus sirico Bcan4

96 athanasii korr. aus athana Bcan4

97 episcopus Bcan4

98 sedes korr. aus sedis Bcan4

99 amittunt Bcan4

100 theodero Bcan4

101 P102 setzt wieder ein

102 debent P102

103 athanasi P102

104 nicenam korr. aus nicenum P102

105 dilecta Bcan4

106 persistant korr. aus persistat P102

107 intendat korr. aus intdat P102

108 interlinear hic vere oportet P102

109 secundi Bcan4; P102

110 sequacus P102

111 fidei korr. aus fide P102

112 sicut Bcan4; P102

113 IIII korr. aus V P102

114 V korr. aus VI P102

115 negotium P102

116 VI korr. aus VII P102

117 episcoporum Aegyptiorum] egiptiorum episcoporum P102

118 VII korr. aus VIII P102

119 reparanda P102

120 VIII korr. aus VIIII P102

121 VIIII korr. aus X P102

122 episcoporum] episcoporum directis romam ad felicem papam P102

123 X korr. aus XI P102

124 Ut] Postulatio athanasii et reliquorum episcoporum ut P102

125 sedictiones Bcan4; P102

126 felicis et korr. aus felicis Bcan4

127 et fehlt P102

128 quas korr. aus qua P102

129 exordium korr. aus exodium P102

130 communione Bcan4; P102

131 indutiis Bcan4; P102

132 XVII fehlt P102

133 XVIII fehlt P102

134 episcopis] episcopis et Bcan4; P102

135 retributiones P102

136 VIIII P102

137 unusquisque korr. aus nusquisque P102

138 fidelis Bcan4; P102

139 a supplemento] assupplemento P102

140 fratris se korr. aus fratris Bcan4

141 se fehlt P102

142 XX fehlt P102

143 X P102

144 natus korr. aus natos P102

145 accusatoribus P102

146 rebus suis] suis rebus Bcan4

147 XVI fehlt P102

148 accusatae] actu satanae P102

149 media P102

150 XVI P102

151 iudicium Bcan4

152 inscriptione P102

153 XVII P102

154 XVIII P102

155 leosione P102

156 illicita] illic ita P102

157 XVIIII P102

158 accusatorum korr. aus accutorum P102

159 XX P102

160 iudicium de korr. aus iudicium P102

161 quid korr. aus qui Bcan4; quod P102

162 XXI P102

163 XXII P102

164 apostolica et korr. aus apostolica P102

165 XXIII P102

166 perversos] perversos
Imperator theudosius
Omnes itaque causę quę vel pretorio iure vel civili tractantur negotio episcoporum sententiis terminate perpetua stabilitate permaneant nec liceat ulterius retractari negotium quod episcoporum sententiis fuerit definitum Bcan4; P102

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 28.1.2006