[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

1. Evaristus-Brief

Inhaltsverzeichnis

1. Alexander-Brief

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

2. Evaristus-Brief

O93, f. 8rb; V630, f. 26ra; N442, f. 25va; I83, f. 51ra; VD38, f. 46vb; SG670, p. 76a; Bcan4, f. 49r; E97, f. 26vb; P102; BII13, f. 42vb; S105, f. 31v

CUIUS1 SUPRA QUOD CHRISTUS SIT CA<I83, f. 51rb>PUT ET2 SPONSUS ECCLESIAE ET SACERDOTES, QUI EIUS VICE LEGATIONE FUNGUNTUR, SIMILITER SINT ECCLESIIS SUIS, ET QUALITER SACERDOTES <Bcan4, f. 49v> SUAS ECCLESIAS ET ECCLESIAE EORUM EOS DEBEANT DILIGERE3.

Bcan4: IIII

P102; BII13: IIII Quod christus sit caput et sponsus ecclesiae et sacerdotes qui eius vice legatione funguntur similiter sint ecclesiis suis

<N442, f. 25vb> <VD38, f. 47ra> [H. 4] Evaristus4 urbis Romae episcopus omnibus5 per Aegyptum domino conglutinatis6 fratribus in domino salutem.

VD38: Ut sacerdos propriam ecclesiam non relinquat

Unum nos, fratres, sentire oportet <BII13, f. 43ra> et agere, ut, sicut legimus, in nobis unum7 cor et una8 anima esse probetur. Scimus namque, sicut9 et10 a11 patribus accepimus, Christum12 esse13 caput, cuius et membra sumus. Ipse enim14 est15 sponsus, et16 ecclesia sponsa, cuius filii nos17 sumus. Et ideo unum patrem habemus deum in caelis.

O93; N442: Ut sacerdos propriam ecclesiam non relinquat

Sacerdotes18 vero vice Christi legatione funguntur19 in ecclesia. Et sicut ei sua est coniuncta20 sponsa, id est ecclesia, sic21 episcopis22 iunguntur23 ecclesiae, unicuique pro portione sua24. Et sicut <V630, f. 26rb> vir <SG670, p. 76b> non debet neglegere25 uxorem suam, sed diligere et caste custodire, sic26 27 episcopus et28 multotiens29 custodire et amare atque prudenter regere30 debet ecclesiam suam31.

VD38: Item de eadem re evaristus in secunda epistola ita ait

Et velut uxor, quae sub manu est viri, oboedire debet32 viro suo eumque amare33 et diligere, potius34 etiam ecclesia35 episcopo suo in omnibus oboedire <E97, f. 27ra> eum<I83, f. 51va>que36 diligere37 et amare ut animam suam debet, quia illud fit carnaliter, istud spiritaliter.

S105: Nec episcopus absque regulari mutatione ecclesiam dimittat aut dimittatur

Et38 sicut <VD38, f. 47rb> vir non debet adulterare uxorem suam, ita nec episcopus ecclesiam39 suam, id est, ut40 illam dimittat, ad quam sacratus est, absque inevitabili41 42 necessitate aut43 apostolica vel regulari mutatione, et alteri se44 ambitus45 causa coniungat.

I83: Nota Vivente suo episcopo alterum recipi non debere

VD38: Ut uxor viro suo reconcilietur

Ut46 uxor viro suo47 reconciliet48 49, et sicut uxori non licet dimittere virum suum, ut50 alteri se51 vivente eo matrimonio societ aut52 eum adulteret, licet fornicatus sit <BII13, f. 43rb> vir eius, sed iuxta apostolum aut viro suo debet53 reconciliari aut manere54 innupta, ita ecclesia55 non licet dimittere aut56 57 ab58 eo59 se60 segregare61 <SG670, p. 77a> episcopum62 suum, ut alterum vivente eo accipiat, sed aut ipsum habeat aut innupta maneat, id est, ne alterum episcopum63 suo vivente64 accipiat, ut fornicationis aut adulterii65 crimen incurrat. Nam si adulterata66 fuerit, id est, si se alteri67 episcopo iunxerit aut super se alterum episcopum adduxerit aut esse fecerit vel68 desideraverit, per acerrimam69 70 poenitentiam aut suo reconcilietur episcopo aut innupta permaneat.

VD38: Quod episcopus sine intermissione praedicare et docere debeat

Unde71 et dominus in evangelio loquitur <I83, f. 51vb> dicens: Si quis viderit mulierem ad concupiscendum72, iam moechatus est eam in corde suo.

Bcan4: V

P102; BII13: V Episcopum oportere sine intermissione ecclesiam suam docere et amare

[H. 5] Episcopum73 vero oportet opportune74 <VD38, f. 47va> et importune75 76

BII13: quod episcopus valde suam debeat amare eclesiam

atque sine intermissione ecclesiam77 suam docere <S105, f. 32r> eamque prudenter regere et amare, ut a vitiis se abstineat et salutem consequi possit aeternam. Et illa cum tanta78 reverentia eius doctrinam debet suscipere eumque amare et diligere ut legatum79 dei et praeconem veritatis, quia testante80 veritate: Quaecumque81 ligaverit82 super terram, erit ligatum <SG670, p. 77b> et <N442, f. 26ra> in caelo, et quaecumque83 solverit84 super terram, erit solutum et in caelis.

Bcan4: VI

P102; BII13: VI Nimis timendum et previdendum ne offendantur episcopi

[H. 6] <BII13, f. 43va> Nimis timenda est, fratres, <O93, f. 8va> haec sententia, et praevidendum vobis, ne85 offendatis eos, qui tantam86 a87 domino habent potestatem. Et ideo potius oboediendi88, diligendi et summopere sunt venerandi, non detrahendi89 vel lacerandi aut eiciendi, sed

BII13: Quod episcopi incessabiliter sint amandi et non detraendi

portandi90 et amandi ipso dicente domino: Qui vos audit, me audit, et qui vos spernit, me spernit. Ideo haec91 vobis et omnibus fidelibus scribimus, fratres, ut ab his vos caveatis et poste<I83, f. 52ra>ris vestris <V630, f. 26va> non malum, sed bonum exemplum relinquatis, quoniam iniuria episcoporum ad Christum pertinet, cuius vice funguntur.

Bcan4: VII

P102; BII13: VII De infamatis episcopis et a civitatibus propriis pulsis

S105: Non accusandum vel eiciendum episcopum aut alterum constituendum loco eius

[H. 7] Audivimus92 enim quosdam <E97, f. 27rb> a vobis infamatos et dilaceratos93 episcopos a civitatibus propriis94 pulsos, quia95 alibi96 episcopi97 constitui non possunt nisi in civitatibus98 non minimis, et alios in eis ipsis viventibus constitutos. <VD38, f. 47vb> Ideo haec vobis scribimus, ut sciatis hoc <Bcan4, f. 50r> fieri non licere99, sed proprios revocari et integerrime100 <SG670, p. 78a> restitui debere, illos vero, qui adulterina feditate101 suas sponsas, quas et uxores eorum praefixo tenore102 esse103 intellegimus, tenent, eici et104 adulteros atque infames fieri eosque ab ecclesiasticis honoribus arceri105 iubemus. Si autem adversus eos106 aliquam107 querelam108 habueritis, <BII13, f. 43vb> his peractis inquirendum erit109 et auctoritate huius sanctae sedis terminandum.

Bcan4: VIII

P102; BII13: VIII110 De caritate et odio

[H. 8] Et111, ne omnia nunc singillatim112 113 dicam114,

VD38: Quod caritas omne bonum odium docet omne malum

omne bonum, si ipsa per se in vobis fuerit caritas, facere vos docebit, sicut econtrario eos, qui a salute alieni sunt, omne malum facere odium docet. <I83, f. 52rb> Unde et vos, qui veri dei estis discipuli, abicite115 a cordibus vestris ante omnia discordias116 et animorum dissensiones117, ex quibus omne opus malum procedit, et benignitatem ac simplicitatem tota mente servate. Verumtamen118 scitote119 cuncti, quod120 supra omnes vos laboret121 episcopus122, quia unusquisque123 vestrum suum proprium124 fert125 laborem, ille vero126 <SG670, p. 78b> et127 suum et128 singulorum. Et ideo, sicut ille pro vobis omnibus, ita et vos omnes pro129 eo summopere laborare debetis in tantum, ut, si etiam necesse fuerit, animas130 vestras pro eo ponatis, sicut et131 ipse animam suam pro vobis, <VD38, f. 48ra> si necesse fuerit, ponere debet132 ipso dicente salvatore: Bonus pastor animam suam dat pro ovibus suis. Vos vero133 oboedite eis et vigilate pro eis, quia134 ipsi pervigilant135, quasi rationem pro animabus vestris reddituri, ut cum gaudio hoc <S105, f. 32v> faciant et136 non gementes.

I83: Quod episcopus non est accusandus a vulgo

Bcan4: Quod episcopus non est accusandus a vulgo VIIII

P102; BII13: VIIII Quod non sit episcopus a plebe arguendus vel accusandus

S105: Non arguendum a plebe episcopum

[H. 9] Non137 est itaque a plebe aut vulgaribus hominibus arguendus138 vel <BII13, f. 44ra> accusandus episcopus, licet sit139 inordinatus140 141, quia142 pro meritis subditorum dis<I83, f. 52va>ponitur a deo vita rectorum143, exemplo144 David peccanti145 ad146 comparationem principum147, qui ex me<N442, f. 26rb>rito plebis praevaricantur.

S105: Inquirenda sunt peccata

Sacerdotes enim exquirere debent peccata populorum, et sagaci148 sollicitudine149 unumquemque probare150 iuxta151 testimonium domini ad Hieremiam dicentis: Probatorem, inquit, dedi152 te populo meo <SG670, p. 79a> robustum, <E97, f. 27va> ut scias153 et probabis viam154 155 eorum. Ideo ista156 dico, quia insidiator157 bona158 saepissime solet convertere in malum <V630, f. 26vb> et in electis ponit maculam.

N442: De accusatoribus episcoporum vel reliquorum sacerdotum

I83: De accusatoribus inquirendis

VD38: De causatoribus episcoporum sive sacerdotum

Bcan4: De accusatoribus inquirendum X

P102; BII13: X De accusatoribus episcoporum sive sacerdotum

[H. 10] Unde159, si qui160 161 sunt vituperatores162 aut accusatores episcoporum vel reliquorum163 sacerdotum, non164 oportet165 eos a iudicibus ecclesiae audiri, antequam eorum discutiatur166 aestimationis suspicio vel opinio167, qua168 intentione, <VD38, f. 48rb> qua fide, qua temeritate169, qua170 vita, qua conscientia quove171 merito, si pro deo aut pro vana gloria aut inimicitia vel odio aut cupiditate ista sumpserint172 necne173 174. Haec omnia fideliter sunt perscrutanda175 et diligenter pertractanda. Nam176 177 sunt nonnulli, qui praepositos suos perverse repraehendunt, si vel parum ipsi178 molesti179 exstiterint. <I83, f. 52vb> Idcirco recto oculo primates180 ecclesiarum181 utiliter praevidendum182 183 est, debent184, ne quisquam eorum innocens vexetur aut <BII13, f. 44rb> scandalizetur185 intendentes186 sententiae187 domini, quae188 ait: Si quis scan<SG670, p. 79b>dalizaverit unum de pusillis istis, melius est illi, ut suspendatur mola asinaria in collo eius et demergatur189 in profundum maris, et reliqua.

Bcan4: XI

P102; BII13: XI Ut non quisquam praesumat aliquorum credere mala quam probare et ne praecipites190 simus umquam ad proferendam sententiam aut temere191 indiscussa quaeque iudicemus ante veram iustamque probationem

S105: Non demere iudicandum

[H. 11] Deus192 omnipotens, ut nos a praecipitante193 sententiae prolatione194 compesceret195 196, cum197 omnia <O93, f. 8va> nuda et aperta sint oculis eius, mala198 tamen Sodomae noluit audita iudicare, priusquam manifeste agnosceret, quae dicebantur, unde ipse199 ait200: Descendam201 et videbo, utrum clamorem, qui venit ad me, opere202 compleverint, an non est ita, ut sciam. Deus omnipotens, cui nil203 <Bcan4, f. 50v> absconditum est, sed omnia ei204 manifesta sunt, etiam antequam fiant, non ob aliud haec et alia multa, quae hic prolixitatem205 vitantes non inseruimus, per se <VD38, f. 48va> inquirere dignatus est, nisi206 ut nobis exemplum daret, ne praecipites207 in discutiendis et iudicandis negotiis essemus, et ne mala quorumquam208 209 prius quisquam210 211 praesumat212 credere quam <I83, f. 53ra> probare213. Cuius exemplo monemur, ne ad proferendam sententiam umquam <SG670, p. 80a> praecipites simus, <BII13, f. 44va> aut temere214 indiligenterque indiscussa215 quaeque quoquo216 217 modo iudicemus dicente veritatis voce: Nolite iudicare, ut218 non iudicemini, in quo enim iudicio iudicaveritis, iudicabimini219, et reliqua. <N442, f. 26va> Nam220 221 mala <S105, f. 33r> audita nullum moveant222, nec223 passim dicta absque224 certa225 probatione quisquam226 umquam credat, sed ante227 audita diligenter inquirat, ne228 praecipitando229 quiddam230 231 aliquis agat. Si enim <E97, f. 27vb> dominus omnium232 Sodomorum mala233, quorum clamor ad caelum usque pervenerat, omnia sciens prius234 credere nec iudicare voluit235 quam ipse ea cum fidelibus testibus diligenter investigans236 237, quae audierat et238 opere239 veraciter cognosceret, multo magis nos, humani et peccatores homines, quibus incognita240 sunt occulta iudicia dei, haec praecavere et nullum241 ante veram iustamque242 probationem iudicare aut dam<V630, f. 27ra>nare debemus manifeste apostolo <I83, f. 53rb> dicente243 Paulo, qui ait: Tu244, quis es, qui iudicas alienum servum? Suo enim <SG670, p. 80b> domino stabit aut <VD38, f. 48vb> cadit245.

Unde et246 per247 prophetam David dominus loquitur dicens: Nolite exaltare248 in excelsum249 cornu vestrum loquentes in cervice veteri, quia neque ab oriente neque ab occidente neque a250 solitudine251 montium, sed deus iudex252 hunc humiliabit et hunc exaltabit253, quia calix in manu domini et254 vino <BII13, f. 44vb> merato255 256 ad plenum257 mixtus258 et propinabit259 ex eo, verumtamen feces260 eius potabunt bibentes261 omnes impii terrae. Ego autem annuntiabo in sempiternum262, psallam deo Iacob. Et alibi idem ait263 264 propheta: Ab increpatione265 tua, deus266, consopitus267 est268 et currus et equus269. Tu terribilis es, et quis stabit adversum te? Ex270 tunc ira tua, de caelo auditum271 fecisti iudicium, terra timens272 273 et tacebit, cum surrexerit274 ad iudicandum deus, ut salvos faciat275 omnes mites276 277 terrae. Et apostolus ait: Mihi278 vindictam, ego retribuam. Et alibi idem279 inquit apostolus: Sufficit unicuique <SG670, p. 81> obiurgatio280, quae fit a281 plurimis, ita ut magis donetis et consolemini, ne forte abundantior282 <I83, f. 53va> de283 tristitia284 absorbeatur, qui285 in angustia est. Propter quod obsecro vos, ut confirmetis in illo caritatem. Et dominus in evangelio ait: Diliges286 dominum deum tuum ex toto corde tuo et ex tota anima tua et ex omnibus viribus <VD38, f. 49ra> tuis et proximum tuum sicut teipsum. Dilectio enim proximi malum non operatur. Propter quod iuxta287 apostolum inexcusabilis es homo288 omnis, qui iudicas, in quo enim iudicas alterum, teipsum condemnas eadem enim289 agens290, quae iudicas. Scimus enim, quoniam iudicium291 dei est secundum veritatem in eos, qui talia agunt. Existimas292 293 autem294 hoc, o homo omnis, qui iudicas <E97, f. 28ra> <BII13, f. 45ra> eos, qui talia agunt, <S105, f. 33v> et facis ea, quia tu effugies iudicium dei? An divitias bonitatis eius295 et patientiae et longanimitatis contemnis? Ignorans296, quoniam benignitas dei ad poeni<N442, f. 26vb>tentiam te adducit, secundum duritiam297 autem tuam et impoenitens cor <SG670, p. 81b> thesaurizas298 tibi iram in die irae299 et revelationis300 iusti iudicii dei, qui reddet unicuique secundum opera eius: his quidem301 secundum patientiam302 boni303 operis gloriam et <I83, f. 53vb> hono<Bcan4, f. 51r>rem et incorruptionem quaerentibus vitam aeternam, his autem, qui ex contentione304 et qui non acquiescunt veritati, credunt autem iniquitati305, ira et indignatio, tribulatio et angustia <O93, f. 9ra> in omnem animam hominis operantis malum, Iudaei primum et Graeci, gloria autem et honor et pax omni operanti bonum. Et alibi idem apostolus ait: Causati306 enim sumus omnes sub307 308 peccato esse, sicut scriptum est: Quia non est <V630, f. 27rb> iustus quisquam309, non310 est intellegens, non est requirens deum, omnes de<VD38, f. 49rb>clinaverunt, simul inutiles facti sunt, non est, qui faciat bonum, non est usque ad unum. Sepulchrum patens est guttur eorum, linguis suis dolose agebant, venenum aspidum311 sub labiis eorum, quorum os maledictione et amaritudine plenum est, veloces pedes <SG670, p. 82a> eorum ad effundendum sanguinem, contritio et <BII13, f. 45rb> infelicitas312 in viis eorum313, et314 viam pacis non cognoverunt, non est timor dei ante oculos eorum. Scimus autem315 316, quoniam317, quaecumque lex loquitur his, qui in lege sunt, <I83, f. 54ra> loquitur, ut omne os obstruatur318 et subditus fiat omnis mundus deo, quia ex operibus legis non iustificabitur omnis caro319 coram illo, per legem enim cognitio peccati. Nunc autem sine lege iustitia dei manifestata320 est, testificata321 a lege et prophetis322. Iustitia autem dei per fidem Iesu Christi super omnes, qui credunt. Non enim323 est distinctio. Omnes enim peccaverunt et egent gloria324 dei, iustificati gratis per gratiam325 ipsius, per redemptionem, quae est in Christo Iesu, quem proposuit deus propitiatorem326 per fidem in sanguine ipsius, ad ostensionem iustitiae suae327, propter remissionem praecedentium delictorum328, in sustentatione329 dei, ad ostensionem iustitiae eius in hoc tempore, ut sit ipse iustus330 et331 iustificans eum, qui ex fide est Iesu Christi. Item idem: Quis accusabit adversus332 electos dei? Deus, qui iustificat? Quis333 est, qui condemnet334? Christus Iesus, <E97, f. 28rb> qui mortuus est, <VD38, f. 49va> <SG670, p. 82b> immo qui et resurrexit, qui est ad dexteram dei, qui etiam interpellat pro nobis? Quis ergo nos separabit335 a caritate Christi? Tribulatio, an angustia, an persecutio, an fames, an nuditas, an periculum, an gladius? Sicut scriptum <I83, f. 54rb> est: <BII13, f. 45va> Quia propter336 te mortificamur tota die, aestimati337 sumus ut ovis338 occisionis, sed in his omnibus superamus <S105, f. 34r> propter eum, qui dilexit nos. Certus sum enim, quia neque mors, neque vita, neque angeli, neque principatus, neque <N442, f. 27ra> virtutes, neque instantia, neque futura, neque fortitudo, neque altitudo, neque profundum, neque creatura alia339 poterit nos separare a caritate dei, quae est340 in Christo Iesu domino nostro. Debemus autem nos, ut idem341 ait342 apostolus, firmiores343 imbecillitates344 infirmorum sustinere et non nobis placere, unusquisque345 vestrum proximo suo placeat in bono ad aedificationem. Etenim Christus non sibi placuit, sed sicut scriptum est: Improperia346 improperantium tibi ceciderunt super me.

Benedictus347 deus et pater348 domini nostri349 Iesu Christi, pater <SG670, p. 83a> misericordiarum et deus totius consolationis, qui consolatur nos350 in omni351 tribulatione352 nostra, <V630, f. 27va> ut possimus et ipsi consolari eos, qui in omni pressura353 sunt, per exhortationem354, qua ex<I83, f. 54va>hortamur355 356 ipsi357 a deo, quoniam, sicut abundant passiones Christi in nobis, ita et per Christum abundat358 consolatio nostra359, sive360 autem tribulamur <VD38, f. 49vb> pro vestra exhortatione361 et362 salute, sive exhortamur pro vestra exhortatione, qua363 operatur364 in365 tolerantiam366 earundem passionum367, quas et nos patimur, et spes nostra firma est pro vobis scientes, quoniam, sicut socii passionum estis, sic eritis et consolationis. Fidelis autem deus, qui non patietur vos temptari super id, <BII13, f. 45vb> quod potestis, sed faciat368 cum369 370 temptatione etiam proventum371, <Bcan4, f. 51v> ut possitis sustinere.

Propter quod, carissimi, sectamini semper372 373 caritatem et aemulamini374 meliora <SG670, p. 82b> et spiritalia375, et adiuvate376 377 vos invicem, ut deo semper378 in omnibus placere valeatis. Deus autem pacis sit cum omnibus vobis. Amen.

Data Kal. Nov. Gallo et Bradua vv. cc379. conss380. EXPLICIT381.

O93, f. 9ra; V630, f. 27va; N442, f. 27ra; I83, f. 54va; VD38, f. 49vb; SG670, p. 83b; Bcan4, f. 51v; E97, f. 28rb; P102; BII13, f. 45vb; S105, f. 34r


1 Überschrift] EPISTOLA EVARISTI (EVARISTI korr. aus EVRARISTI SG670) PAPAE NE EPISCOPI DE ALIIS AD ALIA LOCA TRANSMIGRENT (TRANSMIGRENT korr. aus TRANSMIGENT SG670) VEL ABSQUE (ABSQUE korr. aus ASQUE SG670) AUCTORITATE APOSTOLICA DEGRADENTUR SIVE DEPELLANTUR SG670; EPISTOLA SECUNDA EVARISTI PAPE P102; BII13; Überschrift fehlt S105

2 E VD38

3 DILIGERE] DILIGERE DECRETA EVARISTI V630; diligere Decreta evaristi PAPAE E97

4 varistus S105

5 omnibus fehlt P102; BII13

6 am Rande coniunctis VD38

7 unum cor] cor unum E97

8 una anima] anima una SG670; E97

9 namque] namque dominum iesum christum SG670

10 et fehlt V630

11 a fehlt VD38

12 Christum esse caput, cuius et membra sumus fehlt SG670; S105

13 esse caput cuius et membra sumus fehlt SG670

14 enim fehlt E97

15 est fehlt I83; SG670; Bcan4; S105

16 et fehlt VD38; P102; BII13

17 nos sumus] sumus nos I83

18 am Rande drei Punkte N442

19 am Rande implent VD38

20 coniuncta korr. aus coniucta BII13

21 Sic korr. aus Si P102

22 episcopi SG670; S105; episcopis korr. aus episcopus P102

23 iunguntur korr. aus iuguntur BII13

24 suae VD38

25 neglegere korr. aus neglege N442; neglegere korr. aus neglere P102

26 sic episcopus et multotiens custodire fehlt I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

27 sic episcopus et multotiens custodire et amare atque prudenter regere] ita et sacerdos I83; ita et episcopus korr. aus ita episcopus SG670; ita et episcopus S105

28 et multotiens] diligere et caste VD38; P102; BII13

29 multotiens korr. aus multoties V630

30 regere] regere ita et sacerdos I83; Bcan4; regere ita et episcopus SG670; S105

31 suam fehlt V630; suam] suam episcopus diligere et caste custodire et amare atque prudenter regere korr. aus suam Bcan4

32 debet fehlt V630

33 diligere et amare] amare et diligere SG670

34 potius etiam korr. aus potius N442

35 ęcclesiam Bcan4

36 etumque P102

37 diligere et amare] amare et diligere N442; I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

38 am Rande Nota E97

39 ecclesia O93

40 ut fehlt I83

41 am Rande quam vitare non posit VD38

42 inevitabili korr. aus invitabili I83

43 ab I83; Bcan4

44 se ambitus causa] se korr. aus se habitum SG670; se habitum S105

45 am Rande cupiditatis VD38

46 Ut uxor viro suo reconciliet fehlt VD38; SG670; P102; BII13; S105

47 suo fehlt E97

48 am Rande R V630

49 reconcilietur E97

50 aut I83; et S105

51 se vivente] seviente P102; se vivente korr. aus seviente BII13

52 ut S105

53 debet reconciliari] reconciliari debet V630

54 manere korr. aus mane S105

55 ecclesiae VD38; SG670; E97; P102; BII13; S105

56 ut Bcan4

57 aut ab eo se segregare episcopum suum] episcopum suum aut ab eo se segregare (segregare korr. aus segrare BII13) VD38; P102; BII13

58 a N442; E97

59 ea korr. aus eo V630; eo fehlt N442; E97; ea SG670; S105

60 se fehlt V630; SG670; Bcan4; S105

61 segregare korr. aus segrere O93; segregare korr. aus segrare BII13

62 episcopum suum fehlt BII13

63 episcopo P102; BII13

64 vivivente O93

65 adulterii] altero O93; adulterii sui V630

66 adultarata N442

67 alteri korr. aus altero V630; altero I83; Bcan4; adhulteri P102

68 aut P102; BII13

69 am Rande gravissimam VD38

70 acerrimam korr. aus acerrimam aut BII13

71 Unde et dominus in evangelio loquitur dicens: Si quis viderit mulierem ad concupiscendum, iam moechatus est eam in corde suo fehlt E97

72 concupiscentiam I83; SG670; Bcan4; S105; concupiscendum] concupiscendum eam VD38; P102; BII13

73 am Rande z V630

74 am Rande necessario cum libenter audit VD38

75 am Rande quando populus non audit libenter VD38

76 inoportune VD38; P102; inportune korr. aus inoportune BII13

77 am Rande

78 tota V630

79 am Rande missum VD38

80 attestante SG670; S105

81 Quodcumque I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

82 ligaveris O93; alligaverit V630

83 quodcumque I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

84 solveris Bcan4

85 am Rande nec peccetis VD38

86 tantum S105

87 a domino habent] habent a domino S105

88 obodiendi SG670

89 detrahendi korr. aus detrahen O93

90 portandi et fehlt SG670; S105

91 haec vobis et] et vobis SG670; S105

92 am Rande z V630; am Rande drei Punkte N442

93 delaceratos O93; V630; I83; Bcan4; dilaceratos korr. aus delaceratos S105

94 propriis pulsos] propulsos SG670; S105

95 qui VD38; P102; BII13

96 aliubi I83; alibi korr. aus aliubi Bcan4

97 epi O93

98 civitatibus korr. aus vitatibus S105

99 liceret S105

100 am Rande plenissime VD38

101 am Rande turpitudine VD38

102 am Rande ordine VD38

103 ee O93

104 ut SG670; S105

105 am Rande prohiberi VD38

106 interlinear scilicet eiectos SG670

107 aliquem Bcan4

108 am Rande aclamatione VD38

109 am Rande usque hic VD38

110 VIII fehlt P102

111 am Rande ; vor Et Rubrik

112 am Rande separatim distincte VD38

113 singulatim SG670; S105

114 dicamus SG670; S105

115 am Rande N SG670

116 discordias korr. aus discordas BII13

117 discensiones I83; dissensiones korr. aus disscensiones Bcan4

118 am Rande z V630

119 scitote korr. aus sitote BII13

120 quia SG670; S105

121 laborat korr. aus laboret SG670

122 episcopus] episcopus et korr. aus episcopus SG670

123 unusquisque vestrum suum korr. aus unusquisque Bcan4

124 proprium korr. aus proprium suum Bcan4

125 am Rande sustinet VD38

126 vero et korr. aus vero O93

127 et fehlt V630

128 et fehlt Bcan4

129 pro eo fehlt V630

130 animas vestras pro eo ponatis, sicut et ipse animam suam pro vobis, si necesse fuerit fehlt SG670; S105

131 et fehlt VD38; P102; BII13

132 debet] debeat animam suam SG670; S105

133 ergo VD38

134 qui I83

135 pervigilant] pro vobis vigilant V630; E97

136 et fehlt SG670; S105

137 am Rande z V630; am Rande N SG670; am Rande Nota E97

138 am Rande repraehendendus VD38

139 sit korr. aus is SG670; is S105

140 am Rande domino positus VD38

141 inordinatus korr. aus inordinatis Bcan4

142 am Rande Nota O93

143 doctorum SG670; S105

144 exemplo korr. aus lxemplo P102

145 peccantis I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

146 interlinear et SG670

147 principium VD38

148 am Rande prudenti VD38

149 sollicitudinei BII13

150 probare fehlt VD38

151 iusta Bcan4; iuxta korr. aus iusta P102

152 dedi korr. aus dedit Bcan4; dedi korr. aus proedi S105

153 scias korr. aus sciat S105

154 am Rande actionem conversationem VD38

155 vias I83

156 ista korr. aus iusta Bcan4

157 insidiator] insidiator se korr. aus insidiator SG670

158 bona fehlt I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

159 am Rande z Nota V630; am Rande drei Punkte N442; am Rande Nota VD38; am Rande N SG670

160 quis BII13

161 qui sunt] quis I83

162 vituperatores korr. aus vituperatos VD38

163 relicorum I83

164 am Rande ħ BII13

165 optet VD38

166 discutiatur korr. aus discutiantur O93

167 opinio] opinio id est korr. aus opinio SG670

168 qua korr. aus quia V630

169 am Rande praesumptione VD38

170 qua vita fehlt SG670; S105

171 quave korr. aus quae O93

172 praesumpserint korr. aus sumpserint SG670

173 am Rande aut non VD38

174 necne korr. aus necme VD38

175 perscrutanda korr. aus perscrutanta P102

176 am Rande unlerserliche Rubrik BII13

177 Nam korr. aus Non BII13

178 ipsis korr. aus ipsi V630; illis SG670; ipsis S105

179 am Rande contrarii VD38

180 interlinear vel tibus E97

181 ecclesiaesiarum I83

182 praevidendum est] praevidere N442; praevideant I83

183 praevidendum est] praevideant I83; SG670; Bcan4; S105

184 debent fehlt V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

185 scandalizet V630

186 interlinear vel tibus E97

187 sententię korr. aus scientię SG670

188 qui VD38

189 dimergatur I83

190 praecipites simus] precipietis Scimus P102

191 ęmere P102

192 am Rande Nota VD38; am Rande N SG670

193 pręcipitate korr. aus pręcipitante V630; pręcipitantis SG670; S105

194 am Rande pronunciatione VD38

195 am Rande proibere VD38

196 compesceret korr. aus compesceret et SG670; compesceret] compesceret et S105

197 am Rande Nota BII13

198 am Rande N BII13

199 ipse korr. aus ips SG670

200 ait korr. aus aut P102

201 Descendam korr. aus Discendam Bcan4

202 opere fehlt SG670; S105

203 nihil V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

204 ei fehlt VD38

205 am Rande longitudinem VD38

206 nisi fehlt P102

207 am Rande citati VD38

208 am Rande aliquorum VD38

209 quorundam V630; E97; quoquam VD38

210 quis VD38

211 quisquam praesumat] praesumamus SG670; S105

212 am Rande praeoccupet VD38

213 brobare O93

214 am Rande sine ratione praesumptione VD38

215 am Rande non inquisita VD38

216 am Rande aliquo modo

217 quoquo modo] quomodo V630; Bcan4; S105

218 ut korr. aus et V630

219 iudicabimini korr. aus iucabimini N442

220 am Rande Nota E97

221 Nam korr. aus Non S105

222 am Rande perturbent VD38

223 am Rande leviter VD38

224 absque korr. aus abque Bcan4

225 certa korr. aus certe O93

226 quis VD38; P102; BII13

227 antea P102

228 nec korr. aus ne V630; nec N442

229 am Rande repente et cum furore agendo citius iudicando VD38

230 interlinear aliquot VD38; interlinear vel quicquam E97

231 quidem Bcan4

232 omnium] omnium cum SG670; S105

233 mala quorum fehlt SG670; S105

234 prius] prius nec SG670; E97; S105; prius nec korr. aus prius BII13

235 noluit O93; N442; VD38; P102; voluit korr. aus noluit BII13

236 am Rande inquirens VD38

237 investigans] investigans utrum E97

238 et fehlt SG670; P102; S105; ea E97

239 opere] opere complevissent E97

240 incognita korr. aus cognita V630; incognata S105

241 nullum korr. aus nullam V630; nullam N442; S105

242 iustaque korr. aus iustitiaque O93

243 dicente Paulo] Paulo dicente E97

244 Tu korr. aus Tue I83

245 cadet V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; cadet korr. aus cadit S105

246 et per korr. aus et N442

247 per prophetam David dominus] propheta David SG670; S105

248 exaltare in excelsum cornu korr. aus exaltare P102

249 excelsu I83; exelsu Bcan4; excelso E97

250 am Rande a deserto VD38

251 solitudinem VD38

252 iudex korr. aus iudex qui P102

253 exaltabitur O93

254 ex SG670; S105

255 interlinear purgato VD38

256 meraco SG670; S105

257 plenum korr. aus plenus Bcan4

258 mixtum I83; SG670; Bcan4; S105

259 am Rande potum dabit VD38

260 faeces korr. aus faces V630; fes Bcan4

261 viventes I83; VD38; Bcan4; P102; bibentes korr. aus viventes BII13

262 saeculum I83

263 ait korr. aus aut S105

264 ait propheta] propheta ait VD38; E97; P102; BII13

265 incrapatione S105

266 deus] deus iacob I83; VD38; SG670; E97; P102; BII13; S105

267 am Rande compresssus et somno gravatus VD38

268 est korr. aus es V630

269 aequus O93; N442; I83; S105

270 Ex tunc ira tua fehlt V630

271 autum O93; autem V630

272 tumens V630

273 timens et] timens korr. aus timens et P102

274 surrexit N442; I83

275 faciet V630; VD38; faceret I83; Bcan4

276 am Rande mansuetos VD38

277 mitens I83

278 am Rande subauditur relinquite VD38

279 idem inquit] inquit idem V630

280 am Rande increpatio VD38

281 ad O93

282 abundatior de] abundantiori V630; VD38; SG670; E97; P102; BII13; S105; abundantiore I83; Bcan4

283 de fehlt VD38; E97

284 tristitiam P102

285 qui korr. aus quia V630

286 Dilige SG670; S105

287 iuxta korr. aus iusta O93

288 homo] o homo V630; VD38; SG670; E97; P102; BII13; S105; o homo korr. aus homo Bcan4

289 enim fehlt V630; E97

290 agis SG670; Bcan4; S105

291 am Rande condempnatio VD38

292 am Rande putas VD38

293 Existimantes I83

294 autem hoc korr. aus autem O93

295 eius fehlt I83

296 Ignorans korr. aus Ignoras VD38; Ignoras Bcan4

297 duritiam autem] autem duritiam V630; Bcan4

298 thesaurizans I83

299 am Rande vindicte VD38

300 revelationis korr. aus revelationes Bcan4

301 quidem secundum] quidem qui secundum korr. aus qui secundum quidem V630; quidem qui secundum VD38; SG670; E97; P102; BII13; S105

302 poenitentiam, interlinear vel patientiam V630; poenitentiam E97

303 am Rande subaudiendum est vivunt VD38

304 contemptionem P102

305 iniquitati korr. aus inquitati E97

306 am Rande manifestavimus VD38

307 sub peccato] suppeccato S105

308 sub peccato esse] suppeccato esse et korr. aus peccato et P102

309 quicquam VD38; S105; quicquam, interlinear s SG670

310 non est korr. aus non V630

311 aspidum fehlt V630

312 infelicitas in korr. aus infelicitas S105

313 eorum] eorum et V630

314 et viam pacis non cognoverunt fehlt SG670; S105

315 autem fehlt SG670

316 autem quoniam korr. aus autem O93

317 quoniam fehlt S105

318 am Rande claudatur VD38

319 am Rande homo VD38

320 manifesta Bcan4; P102; BII13

321 am Rande a propheta confirmata VD38

322 propetis SG670

323 enim fehlt Bcan4

324 gloria korr. aus gloriam V630; P102; gloriam I83

325 gratia VD38

326 propiciationem E97

327 suae propter remissionem praecedentium delictorum, in sustentatione dei, ad ostensionem iustitiae fehlt I83

328 am Rande peccatorum VD38

329 sustentationem V630; E97

330 iustus korr. aus eiustus BII13

331 et fehlt P102

332 adversos Bcan4

333 Quis korr. aus Qus O93; qui S105

334 contemnet S105

335 separavit I83

336 propter te korr. aus propter P102

337 aestimati sumus korr. aus aestimatus sum V630

338 oves V630; I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

339 aliqua SG670

340 est fehlt VD38

341 idem ait korr. aus idem V630

342 ait apostolus] apostolus ait E97

343 firmiores] firmiores et I83; Bcan4

344 am Rande Debilitores VD38

345 unusquisque vestrum korr. aus unusquisque VD38

346 Improperia korr. aus Improperiam BII13

347 Benedictus korr. aus Benictus SG670

348 pater domini korr. aus pater BII13

349 mei P102

350 nos fehlt Bcan4

351 omne I83

352 consolatione V630

353 am Rande afflictiones VD38

354 interlinear consolationem VD38

355 am Rande consolamur VD38

356 exhortamur] exhortamur et SG670; exhortamur et korr. aus exhortemur et S105

357 ipsi a korr. aus ipsi V630

358 abundat consolatio nostra] abundant consolationes I83; SG670; Bcan4; S105

359 nostra korr. aus vestra VD38

360 sive korr. aus si N442

361 exhortatione et salute] exhortationem et salutem I83

362 et salute, sive exhortamur pro vestra exhortatione fehlt BII13

363 quae korr. aus qua V630; quae VD38; SG670; E97; P102; BII13; S105

364 operantur Bcan4

365 in fehlt E97

366 tolerantia VD38; SG670; BII13; S105

367 passionem V630; Bcan4

368 faciet korr. aus faciat V630; faciet N442; I83; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

369 cum korr. aus cor O93

370 cum temptatione korr. aus contemptatione V630

371 am Rande Exitum sive adiutorium VD38

372 semper korr. aus sinper P102

373 semper caritatem korr. aus caritatem semper SG670

374 am Rande sequimini VD38

375 spiritalia korr. aus spiritali S105

376 adiuvate korr. aus adiuvante N442

377 adiuvate vos korr. aus adiuvate S105

378 semper in korr. aus semper P102

379 cc] claris SG670

380 cons S105

381 EXPLICIT fehlt V630; SG670; P102; BII13; S105

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 8.7.2006