[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

1. Calixtus-Brief

Inhaltsverzeichnis

Urbanus-Brief

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

2. Calixtus-Brief

O93; f. 15va; V630, f. 39vb; N442, f. 38va; I83, f. 82rb; VD38, f. 74va; SG670, p. 149b; P9629, f. 14r; Bcan4, f. 68r; E97, f. 42vb; P102; BII13, f. 69ra; S105, f. 59v

1CUIUS2 SUPRA AD OMNES GALLIARUM URBIUM EPISCOPOS DE CONSPIRATIONIBUS3 ET RELIQUIS4 ILLICITIS CAUSIS, NE FIANT5.

Bcan4: VII

P102; BII13: VII6 Non esse agendum contra statuta apostolica

[H. 7] Dilectissimis7 fratribus per Galliam constitutis universis episcopis Calistus8.

Plurimorum relatu9 10 comperimus11 dilectionem vestram fervore12 spiritus13 sancti ita ecclesiae gubernacula firmiter contra impetus14 tenere et regere, ut naufragia15 detrimenta16 deo auctore17 non sentiat18.

Talibus igitur gloriantes in<SG670, p. 150a>diciis19 20

P9629: De conspiratione contra episcopos

<S105, f. 60r> rogamus, ne illis21 in partibus22 contra statuta23 apostolica quicquam fieri sinatis24, sed nostra fulti25 auctoritate nociva compescite26, illicita prohibete27.

O93; I83: De conspiratione

V630; N442: De conspirationibus

VD38: De prohibendis conspirationibus

Bcan4: VIII

P102; BII13: VIII De conspirationibus

S105: De conspiratione contra episcopos

[H. 8] Conspirationum28 29 vero crimina vestris in partibus vigere30 audivimus, et plebes contra episcopos suos conspirare31 nobis mandatum32 est. Cuius criminis33 astutia non solum inter christianos abominabilis est, sed etiam inter ethnicos34 et ab exteris35 legibus36 prohibita. <BII13, f. 69rb> Et idcirco37 huius criminis reos38 non solum ecclesiasticae, sed etiam39 saeculi damnant40 leges, et non solum conspiran<I83, f. 82va>tes41, sed et42 <VD38, f. 74vb> consentientes eis. Antecessores vero nostri cum43 44 plurima turba episcoporum, quicumque eorum in sacerdotali honore sunt positi aut exsistunt <O93, f. 15vb> clerici45, honore, quo46 utuntur, cadere47 48 praeceperunt, ceteros vero communione49 privari50 et ab ecclesia51 extorres52 fieri iusserunt53, omnesque54 simul utriusque ordinis viros infames55 esse censuerunt56 57, et non solum faci<SG670, p. 150b>entes, sed et58 eis59 consentientes. Iustum60 est enim, ut, qui divina contemnunt mandata et61 inoboedientes62 patrum exsistunt iussionibus, severioribus63 corrigantur vindictis, quatenus ceteri timorem habeant talia64 committere65, et deus gaudeat <E97, f. 43ra> fraternitate ac concordia, et cuncti sumant66 severitatis atque bonitatis exemplum.

P9629; S105: De vigore et disciplina

Nam si, quod absit, ecclesiasticam sollicitudinem67 vigoremque neglegimus, perdit desidia68 disciplinam69 et animabus fidelium profecto70 nocebitur71.

Bcan4: VIIII

P102; BII13: VIIII Ut conspirantes in accusatione non recipiantur

[H. 9] Hi72 vero in nullius accusatione73 sunt recipiendi nec eorum vel74 anathe<N442, f. 38vb>matum75 76 vox ullum77 nocere78 aut accusare potest.

P9629; S105: Excommunicatis non communicandum

Bcan4: X

P102; BII13: X79 De excommunicatis

[H. 10] <BII13, f. 69va> Excommunicatos80 81 quoque82 a sacerdotibus nullus recipiat ante utriusque partis examina<I83, f. 82vb>tionem83 iustam84, nec85 cum eis in oratione aut cibo vel86 potu aut <VD38, f. 75ra> osculo communicet87, nec ave88 89 eis dicat. Quia qui<SG670, p. 151a>cumque in <V630, f. 40ra> his vel aliis prohibitis scienter excommunicatis communicaverit,

N442: Mentio canonum apostolorum

iuxta apostolorum90 institutionem et ipse91 92 simili excommunicationi93 subiaceat94. Ab his ergo95 et96 clerici et laici se abstineant97, qui eadem pati98 noluerint99.

Bcan4: XI

P102; BII13: XI De infidelibus

[H. 11] Infidelibus100 quoque101 nolite coniungere102 nec103 cum eis ullam participationem104 habere. Talia vero agentes non fideles105, sed infideles iudicantur. Unde ait apostolus:

S105: terminos non transgrediendos

<S105, f. 60v> Quae106 pars fideli cum infidele107, aut quae108 participatio iustitiae cum iniquitate?

P9629: Terminos non transgrediendos

I83: Quod nemo alieni parrochianum excommunicet

VD38: abhinc

Bcan4: XII

P102; BII13: XII Ut nullus alterius terminos usurpet nec parrochiam iudicet aut excommunicet

[H. 12] Nemo109 110 quoque alterius111 terminos usurpet112 113 nec114 alterius parrochianum115 iudicare aut excommunicare praesumat116, quia117 talis diiu<Bcan4, f. 68v>dicatio118 aut excommunicatio vel119 damnatio nec rata120 121 erit nec vires ullas122 habebit, quoniam123 nullus alterius iudicis nisi sui sententia tenebitur aut damnabitur. Unde et dominus124 <SG670, p. 151b> loquitur dicens: Ne transgrediaris terminos antiquos, quos posuerunt patres tui.

P9629: Metropolitanus in coe[piscopi] sui parochia nihil ag[at]

N442: De fastu primatum vel metropolitanorum

Bcan4: XIII

P102 BII13: XIII Ut nullus primas125 vel metropolitanus aliquid agat de ecclesiis vel parroechiis comprovincialium episcoporum et de eorum126 causis sine consilio ipsorum127 omnium et nec ipsi aliquid agant sine eius128 consilio nisi quantum ad proprias pertinent parroechias

[H. 13] <BII13, f. 69vb> Nullus129 autem primas130 vel metropolitanus131 diocesiani132 <P9629, f. 14v> ecclesiam vel [parrochianum133 aut aliquid134 eius parrochiae135 praesumat <I83, f. 83ra> excommunicare vel iudicare136 aliquidve137 agere] absque eius consilio vel iudicio, sed hoc138 observet139, [quod ab apostolis ac patribus et praedecessoribus nostris est140 statutum141 et a nobis] confirmatum, id est,

VD38: Quod metropolitanus gradus sui periculo subiacet si aliquid agit de causis comprovincialium episcoporum sine ipsorum consilio

si quis metropolitanus epis[copus, nisi quod ad suam solummodo propriam pertinet parrochiam, sine] consilio142 et voluntate omnium comprovincialium143 episcop[orum extra aliquid agere144 temptaverit, <E97, f. 43rb> gradus145 sui peri]culo subiacebit, et quod egerit, irritum146 habeatur et vacuum. Sed quicq[uid de147 provincialium coepisco]porum148 causis eorumque ecclesiarum et clericorum atque saecularium necessitatibus149 agere aut disponere necesse <SG670, p. 152a> fuerit, hoc cum omnium consensu provincialium150 agatur pontificum, non aliquo dominationis fastu151 152, sed humillima et concordi administratione153, sicut dominus ait: Non veni ministrari, sed ministrare. Et alibi: Qui maior est <BII13, f. 70ra> vestrum154, erit minister vester, et reliqua. Similiter155 et ipsi156 comprovinciales episcopi cum eius157 consilio158, nisi quantum ad proprias pertinet159 parrochias160, agant iuxta161 sanctorum constituta patrum, ut uno animo, uno ore concorditer162 163 sancta glori<VD38, f. 75va>ficetur trinitas in saecula.

Nullus164 primas,

I83: Valde utilia

<I83, f. 83rb> nullus metropolitanus nullusque165 reliquorum166 episcoporum alterius adeat civitatem aut ad possessionem accedat, quae ad eum non167 pertinet et alterius episcopi168 est parrochiae169 super cuiusquam170 171 dispositione nisi vocatus <V630, f. 40rb> ab eo, cuius iuris172 esse173 dinoscitur,

I83: Quod nihil episcopus in altera parrochia usurpet

ut174 quiddam175 ibi176 disponat vel ordinet aut iudicet, si sui gradus honore potiri177 volue<SG670, p. 152b>rit. Sin aliter praesumpserit, damnabitur, <S105, f. 61v> et non solum ille, sed cooperantes178 eique consentientes, <N442, f. 39ra> quia sicut ordinatio, ita eis179 et iudicatio180 et aliarum rerum dispositio181 prohibetur.

Bcan4: XIIII

P102; BII13: XIIII Episcopus ubi vel182 ordinare non potest nec poterit iudicare Item de uxore episcopi id est ecclesia

[H. 14] Nam183 qui ordinare non poterit184, qualiter iudicabit185? Nullatenus procul dubio iudicabit aut iudicare poterit, quoniam, sicut alterius uxor nec186 adulterari ab aliquo vel iudicari aut disponi nisi a proprio viro eo vivente permittitur, sic nec uxor187 episcopi188, quae189 eius ecclesia vel190 parrochia indubitanter intellegitur, eo191 vivente <BII13, f. 70rb> absque192 eius iudicio et voluntate alteri193 iudicare vel disponere aut eius concubitu194 frui, id est ordinatione, ullatenus195 conceditur196. Unde ait apostolus197: Alligata est uxor le<I83, f. 83va>gi, quamdiu vir eius vivit, eo198 vero defuncto soluta199 est200 a lege viri. <VD38, f. 75vb> Similiter201 et202 sponsa episcopi, quia203 sponsa uxorque204 <E97, f. 43va> eius dicitur205 ecclesia, illo vivente ei206 est <SG670, p. 153a> alligata.

BII13: quod adulter iudicatur qui alterius eclesiam invadere conatur

Eo vero defuncto soluta est, cui voluerit, nubat, tantum in domino, id est regulariter.

I83: De mutatione episcopi de ecclesia ad ecclesia

Si enim eo vivente alteri nupserit, adultera iudicabitur207. Similiter et ille, si208 adulteram209 sponte210 211 duxerit212, adulter213 aestimabitur et communione privabitur214.

P9629: De mutacione sedis

VD38 : Quod si episcopus in sua persecutus fuerit ecclesia fugiendum sit illi ad aliam

Bcan4: XV De mutatione episcopi de ęcclesia ad ęcclesiam

P102; BII13: XV Si episcopus persecutus fuerit in sua ecclesia fugiendum illi ad alteram

[H. 15] Si autem persecutus in215 sua fuerit ecclesia, fugiendum216 illi217 est ad alteram eique sociandum dicente domino: Si persecuti vos218 fuerint219 in unam220 civitatem, fugite in aliam. <O93, f. 16ra> Si autem utilitatis causa fuerit221 mutandus222, non per223 se hoc agat, sed fratribus invitantibus et auctoritate huius sanctae sedis faciat, non ambitus224 causa225, sed utilitatis226.

O93: De incestis

V630: De coniuntione consanguineorum

N442: De consanguineorum coniunctione incesta et personis accusantium

P9629: De coniunctione

VD38: De227 consanguineorum228 coniunctione incesta229

Bcan4: XVI

P102; BII13: XVI De consanguineorum coniunctione incesta et de raptoribus230

[H. 16] Coniunctiones231 232 autem consanguineorum233 fieri prohibete234, quod235 236 eas237 et divinae et saeculi238 <Bcan4, f. 69r> prohibent leges. Leges ergo divinae haec agentes et eos, qui ex239 eis prodeunt240, non solum eiciunt241, <BII13, f. 70va> sed et maledictos appellant. Leges vero242 saeculi infames243 tales vocant et <I83, f. 83vb> ab hereditate re<SG670, p. 153b>pellunt.

VD38: De consanguineorum prohibenda coniunctione

Nos vero sequentes patres nostros infamia244 eos245 notamus et infames esse censemus246, quia infamiae247 maculis248 249 sunt aspersi.

Nec250 eos viros251 vel252 accusationes253, <VD38, f. 76ra> quas254 leges saeculi reiciunt255, suscipere debemus. Eos autem consanguineos dicimus, quos divinae et imperatorum256 257 ac258 259 Romanorum atque Graecorum leges consanguineos appellant et260 in261 hereditate262 suscipiunt nec repellere possunt.

I83 : De pellendis coniunctionibus consanguineorum

Bcan4: De non263 legitimis coniunctionibus

S105: De eo qui non est legitime coniuctus

Talium264 enim265 coniunctiones266 nec legitimae267 sunt nec manere possunt, sed268 sunt repellendae.

P9629: Legitime non iunti infames sunt

Quisquis ergo non est legitime coniunctus <S105, f. 61v> vel absque dotali titulo269 ac be<V630, f. 40va>nedictione270 sacerdotis constat271 copulatus272, sacerdotes273 vel274 legitime coniunctos criminari vel in eos testificari minime275 potest, quoniam276 277 omnis278 incesti279 macula280 pollutus infamis est et accusare supradictos non281 permittitur.

I83: De raptoribus reiciendis

Non282 solum283 ergo hi reiciendi sunt et infames efficiuntur284, sed etiam285 omnes eis286 consentientes.

V630: De raptoribus

Similiter <SG670, p. 154a> de287 raptoribus vel eis288, qui seniores289 impetunt290, fieri censemus291 292. Hos293 vero294 saeculi leges interficiunt, sed nos misericor<I83, f. 84ra>dia praeeunte295 296 sub infamiae nota ad poenitentiam <E97, f. 43vb> recipimus297, ipsam298 quoque infamiam299, <N442, f. 39rb> qua300 301 sunt302 303 aspersi304, delere non possumus, sed animas eorum per poenitentiam publicam et ecclesiae305 satisfactionem306 sanare cupimus, quia manifesta307 peccata non sunt occulta correctione308 309 purganda.

O93: in praesonis accusantium

V630: De accusatoribus

P9629: Qui acusare nequeunt

Bcan4: XVII

P102; BII13: XVII De accusatoribus et testibus

S105: De mutatione sedis

<P9629, f. 15r> [H. 17] <BII13, f. 70vb> Omnes ergo, qui in [recta fide suspecti sunt,

S105: Qui accusare nequeunt

in310 accusationem311 sacerdotum et eorum, super quorum fide312 non] hesitatur313, minime recipiantur314 315 [et in testimonio humano dubii habeantur. Infirmari ergo316 oportet eorum vocem317,] de quorum fide dubitatur318, nec eis omn[ino <VD38, f. 76rb> esse319 credendum, qui320 rectam fidem ignorant. Quaerendum321 est ergo] in iudicio, cuius sit conversationis et322 fidei is323 324, qui accusat, [et is, qui accusatur325, quoniam hi, qui non sunt rectae326] conversationis ac327 fidei, et quorum vita <SG670, p. 154b> est accusabilis, non permittuntur328 maiores [natu accusare,

BII13: De legitima coniunctione

nec329 quorum fides330, vita] et libertas nescitur, neque viles personae in eorum recipiantur331 accusationem. Rimandae332 vero sunt accusatorum enucleatim333 personae, qui sine scripto difficile, per scriptum autem numquam recipiantur334, quia335 per336 scripturam nullus <I83, f. 84rb> accusari337 potest, sed propria voce et praesente eo, quem accusare voluerit338, suam339 quisquis340 341 agat accusationem342, nec343 absente eo, quem344 accusare345 voluerit346, quicumque accusator347 credatur348. Similiter testes per quamcumque349 scripturam350 testimonium351 non proferant352, sed praesentes, quae353 viderunt et noverunt, veraciter testimonium dicant354. Nec355 de aliis causis vel negotiis testimonium dicant, nisi de his, quae sub praesentia eorum acta356 esse noscuntur.

V630: De consanguineis non recipiendis in testimonium

P9629: parentes adversus extran[eos] testimonium non proferant sed adv[...]

I83; BII13: Ut consanguinei accusatoris357 adversus extraneos testimonium non dicant

Bcan4: Ut consanguinei accusatoris adversus extraneos testimonium non dicant

Accusatoris358 359 vero consanguinei adversus extraneos testimonium360 non dicant, <BII13, f. 71ra> nec familiares vel de361 domo prodeuntes, sed si voluerint et invicem consenserint362, inter363 364 se parentes tantummodo testificentur, et non in alios. Nec accusatores vel testes suspecti recipiantur365, quia366 propinquitatis367 et familiaritatis ac <S105, f. 62r> domi<SG670, p. 155a>nationis affectio368 veritatem369 impedire370 solet.

Bcan4: XVIII

P102; BII13: XVIII371 De amore carnali et timore et avaritia atque dolo

[H. 18] Amor372 carnalis et timor atque avaritia plerumque sensus <V630, f. 40rb> hebetant373 humanos et pervertunt opiniones, ut quaestum374 pietatem putent et pecuniam quasi mercedem prudentiae.

Nemo enim <E97, f. 44ra> in dolo loquatur ad proximum <VD38, f. 76vb> suum, fovea375 alta est os malivoli, innocens dum376 credit377 facile, cito labitur378. Sed iste lapsus379 <Bcan4, f. 69v> resurgit380, <I83, f. 84va> et381 tergiversator382 383 suis artibus384 385 praecipitatur386 387, unde numquam exiliat388 atque evadat.

N442: De remissione peccati post lapsum

Ponderet389 ergo unusquisque390 sermones suos, et quod sibi loqui non vult, alteri non loquatur, unde bene sacra ait391 scriptura: <N442, f. 39va> Quod tibi non vis fieri, alteri392 ne facias.

P9629: De personis acusantium

Nos enim tempore indigemus393, ut aliquid maturius394 agamus, nec395 praecipitemus consilia et opera nostra neque ordinem396 corrumpamus.

S105: De lapsu sacerdotis

Sed si aliquis397 lapsus398 quoquo399 modo400 fuerit, portemus401 eum et402 fraterno corripiamus403 affectu404, sicut ait beatus apostolus:

VD38: Quod sacerdotes qui lapsi fuerint ad pristinum possint redire gradum

<BII13, f. 71rb> Si praeoccupatus fuerit homo in aliquo405 delicto, vos, qui spiritales estis, <SG670, p. 155b> instruite406 huiusmodi in spiritu lenitatis considerans teipsum, ne et tu tempteris. Alter alterius onera portate, et sic adimplebitis legem Christi.

P9629: De lapsu sacerdotis

I83: Salubria

Bcan4 : XVIIII

P102; BII13: XVIIII De sancto david qui post crimina egit poenitentiam et in honore permansit

[H. 19] Porro407 sanctus David de criminibus408 mortiferis egit poenitentiam et tamen in honore <O93, f. 16rb> permansit. Beatus quoque Petrus amarissimas lacrimas fudit, quando dominum negasse poenituit, sed tamen409 apostolus permansit410. Et dominus per411 prophetam peccantibus pollicetur412 413 dicens:

S105: de lapsu sacerto[tis]

<VD38, f. 76vb> Peccator414 in quacumque <I83, f. 84vb> die conversus ingemuerit415, omnium iniquitatum illius amplius non recordabor.

V630: De his qui putant sacerdotes post lapsum domino ministrare non posse si dignam egerint poenitentiam

I83: Quot sacerdotes post lapsum ministrare possunt

Bcan4: XX Quod sacerdos post lapsum ministrare possunt

P102; BII13: XX Quod sacerdotes domini et reliqui fideles post lapsum si dignam egerint penitentiam redeant ad pristinos honores

[H. 20] Errant416 417 418 enim, qui putant sacerdotes post lapsum, si419 condignam420 egerint421 poenitentiam, domino ministrare422 non posse et suis honoribus frui, si bonam423 424 deinceps vitam duxerint425 et suum sacerdotium condigne426 427 custodierint428. Et ipsi, qui hoc putant, non solum errant429, sed etiam430 traditas ecclesiae claves disputare431 432 et agere433 videntur, de quibus dictum est: <SG670, p. 156a> Quaecumque solveritis434 in435 terra, erunt soluta et in caelo, alioquin haec sententia aut <S105, f. 62v> domini non est aut436 vera437. Nos438 vero indubitanter tam domini <BII13, f. 71va> sacerdotes quam reliquos fideles post dignam satisfactionem posse439 redire440 ad honores credimus testante domino per prophetam: Numquid qui cadit441 non adiciat442, ut resurgat, et qui aversus443 est, non revertetur444? Et alibi: Nolo, inquit dominus445, mortem peccatoris, sed ut convertatur et vivat. Et propheta David poenitentiam446 agens dixit: Redde mihi <E97, f. 44rb> laetitiam salutaris tui et spiritu principali confirma447 me. <V630, f. 41ra> Ipse namque post448 poenitentiam et alios docuit et449 sacrificium deo obtulit dans exemplum <VD38, f. 77ra> doctoribus sanctae ecclesiae, si lapsi450 fue<I83, f. 85ra>rint et451 condignam452 poenitentiam453 deo gesserint454, utrumque facere posse. Docuit enim, quando dixit: Doceam iniquos vias tuas, et impii455 <SG670, p. 156b> ad456 te convertentur457. Et sacrificium deo pro458 se obtulit, dum459 dicebat: Sacrificium deo spiritus contribulatus. Videns enim460 propheta461 scelera sua mundata per poenitentiam <P9629, f. 15v> non dubitavit462 [praedicando et domino libando463 curare aliena. Lacrimarum ergo effusio movet464 animi passionem.] Satisfactione465 466 autem impleta avertitur467 [animus ab ira. Qui enim non468 ignoscit469 alteri, quomodo sibi470 putat471] subvenire472? Superabundant473 ergo peccata, s[uperabundet474 et misericordia, quoniam apud dominum mi]sericordia475 et copiosa476 apud eum redemptio. Penes477 dominum enim [omnium abundantia est, quia dominus virtu]tum ipse478 est rex gloriae. Ait enim479 apostolus: <BII13, f. 71vb> Omnes480 peccav[erunt et egent gloria481 dei, iustifica]ti gratis482 483 per gratiam ipsius, per redemptionem, quae est in Christo Iesu, quem484 pr[oposu]it deus485 propitiatorem486 per fidem <VD38, f. 77rb> in sanguine ipsius ad ostensionem iustitiae <SG670, p. 157a> suae487 propter remissionem praecedentium delictorum, in sustentatione488 dei, ad ostensionem iustitiae489 <I83, f. 85rb> eius in hoc tempore, ut sit ipse ius<N442, f. 39vb>tus et iustificans eum, qui ex fide est Iesu490 Christi. David491 enim dicit: Beati, quorum remissae sunt iniquitates <Bcan4, f. 70r> et quorum tecta sunt peccata. Beatus492 493, cui non imputavit494 dominus peccatum. Mundatur495 ergo homo a peccato et resurgit gratia496 dei a497 lapsu498 et in pristino manet officio iuxta prae<S105, f. 63r>dictas auctoritates, videat499, ne amplius peccet, ut500 sententia501 evangelica502 maneat503 in eo, quae504 ait: Vade et amplius noli peccare. Unde ait apostolus: Non ergo regnet peccatum in vestro mortali505 corpore, ut oboediatis concupiscentiis506 eius, sed neque507 exhibeatis508 membra vestra arma iniquitatis peccato, sed exhibete vos tamquam509 ex mortuis viventes et membra vestra arma iustitiae <SG670, p. 157b> deo. Peccatum enim vobis non dominabitur, non enim sub lege <E97, f. 44va> estis, sed sub gratia. Quid510 ergo? Peccavimus511, quoniam non512 sumus sub lege, sed sub gratia513? Absit. <VD38, f. 77va> Nescitis, quoniam514, cui exhibetis vos servos515 ad oboediendum, servi estis eius, cui oboeditis516, sive peccati <BII13, f. 72ra> ad mortem, sive oboeditionis ad iustitiam? Gratias autem <I83, f. 85va> deo, quod fuistis servi peccati, oboedistis autem ex corde in eam formam doctrinae517, in qua518 traditi estis. Liberati519 autem520 a peccato servi521 522 facti estis iustitiae, humanum523 <V630, f. 41rb> dico. Maius enim524 peccatum est iudicantis525 quam eius, qui iudicatur526. Existimas527 autem528 hoc529, inquit530 apostolus, o homo omnis, qui iudicas531 eos, qui talia agunt et facis532 ea, quia tu effugies533 iudicium dei? An divitias bonitatis eius et patientiae et longanimitatis contemnis ignorans534, quoniam benignitas535 dei ad poenitentiam te adducit? Secundum duritiam <SG670, p. 158a> autem tuam et impoenitens cor thesaurizas tibi iram in die irae et revelationis iusti iudicii dei, qui reddet unicuique secundum opera eius: his quidem, qui secundum patientiam boni536 operis gloriam et honorem et incorruptionem quaerentibus vitam aeternam, his autem, qui ex contentione537 et, qui non acquiescunt veritati, credunt autem iniquitati, ira et indignatio, tri<VD38, f. 77vb>bulatio et angustia in omnem animam hominis operantis malum, Iudaei primum et Graeci, <O93, f. 16va> gloria autem et honor et pax <I83, f. 85vb> omni operanti bonum. Sententiam538 539, fratres, quae misericordiam vetat540, non solum tenere, sed et541 audire refugite542, quia potior543 est misericordia omnibus holocaustomatibus544 et sacrificiis.

Consultis545 vestris546 breviter respondimus, quia547 oppressos548 nimis et aliis549 praeoccupatos550 <BII13, f. 72rb> iudiciis551 litterae nos invenere552 553 vestrae.

Data VIII Idus Octob. Antonio554 et Alexandro555 cc.556 conss.

O93, f. 16va; V630, f. 41 rb; N442, f. 39vb; I83, f. 85vb; VD38, f. 77vb; SG670, p. 158a; P9629, f. 15v; Bcan4, f. 70r; E97, f. 44va; P102; BII13, f. 72rb; S105, f. 63r


1 In P9629 sind einige Passagen des Briefes wegen Beschädigung der Handschrift nicht lesbar; diese sind im Text durch [ ... ] gekennzeichnet

2 Überschrift] EPISTOLA CALISTI PAPAE IN GALLIAM DIRECTA SG670; Epistola eiusdem callisti papę P102; EPISTOLA SECUNDA CALISTI PAPAE BII13; Überschrift fehlt, am Rande cuius supra ad omnes galiarum urbium episcopos de illicitis causis ne fiant S105

3 CONSPIRATIONIS I83

4 RELIQUIS korr. aus LIQUIS VD38

5 FIANT] fiant et de reparatione lapsi post poenitentiam E97

6 VI BII13

7 ilectissimis S105

8 calixtus V630; calyxtus E97

9 am Rande Narratione VD38

10 revelare P9629

11 am Rande cognovimus VD38

12 interlinear ardore VD38

13 spiritus korr. aus spiritu P102

14 impetus korr. aus imperatus S105

15 naufragii N442; E97; naufraga SG670; S105

16 detrimenta fehlt V630; detrimenta korr. aus detrimento Bcan4

17 auctoritate P9629

18 servat P9629

19 interlinear signis VD38

20 iudiciis BII13

21 illis korr. aus illi SG670

22 partibus] partibus sed P9629

23 interlinear decreta VD38

24 am Rande dimittatis VD38

25 fulti korr. aus stulti SG670

26 conspescite P9629

27 prohibite O93; V630; prohibitae korr. aus prohibita P9629

28 am Rande drei Punkte N442

29 Conspirationum korr. aus Conspirationem SG670

30 urgere VD38; vigere korr. aus iugere SG670; arguere P102; urguere BII13

31 am Rande Insidias preparare VD38

32 interlinear id est intimatum SG670

33 criminis korr. aus crimina P9629

34 interlinear gentiles VD38

35 am Rande extraneis VD38

36 lege I83; SG670; Bcan4; S105

37 idincirco P102

38 reos korr. aus reus V630

39 etiam saeculi damnant leges, et non solum conspirantes, sed] etiam saeculi damnant leges et non solum conspirantes sed etiam korr. aus etiam E97

40 damnant korr. aus damnat VD38; damnant korr. aus clamant Bcan4

41 interlinear insidiantes VD38

42 etiam korr. aus etiam et V630; etiam N442; et] etiam et P9629; VD38; E97

43 cum korr. aus quam SG670

44 cum plurima] quamplurima S105

45 clericos korr. aus clerici SG670

46 co I83; qui, interlinear o SG670; qui S105

47 am Rande vel carere V630

48 carere P9629; E97

49 communione korr. aus communiones P9629

50 interlinear segregari VD38

51 ecclesia exterres korr. aus ecclesie xtorres V630

52 interlinear alieni VD38

53 iusserunt, omnesque simul utriusque ordinis viros infames esse censuerunt korr. aus iusserunt Bcan4

54 omnesque simul utriusque ordinis viros infames esse censuerunt fehlt I83; SG670; S105

55 infames korr. aus inmes VD38

56 am Rande statuerunt VD38

57 censuerunt korr. aus censerunt P9629

58 et fehlt SG670; P102; S105

59 his VD38

60 am Rande z V630

61 et fehlt O93; P9629

62 inoboedientes patrum] oboedientes patrum non SG670; S105

63 severioribus korr. aus serveriorebus P9629

64 alia P9629

65 interlinear agere VD38

66 interlinear accipiant VD38

67 interlinear studium VD38

68 am Rande pigricia VD38

69 disciplinam korr. aus displinam N442

70 perfecto P9629

71 nocebit E97

72 am Rande Nota V630

73 accusationem VD38; P102; accusatione] ad accusationem BII13

74 vel fehlt E97

75 anathananatorum VD38; anathematis korr. aus anathemate SG670; anathematorum P102; BII13; anathematę S105

76 anathematum vox] vox anathematum E97

77 illum I83; ullum] ullum vel E97

78 nocere aut korr. aus nocere SG670

79 VIIIII BII13

80 am Rande drei Punkte N442

81 Excommunicatos korr. aus Excommunicatus P102

82 quoque a korr. aus quoque I83

83 interlinear inquisitionem VD38

84 iustum Bcan4

85 am Rande Nota V630

86 aut P102

87 am Rande societatem habeat VD38

88 am Rande hoc est non eos salvet ave verbum est salutantis VD38

89 ave korr. aus aut P102

90 apostolorum korr. aus apostorum VD38

91 ipsi N442

92 ipsi simili excommunicatione subiaceat] ipse simili excommunicatione subiacebit korr. aus ipse simili excommunicatione iacebis V630

93 excommunicatione P9629; I83; E97; S105; excommunioni korr. aus excommunione SG670

94 subiacebit korr. aus iacebis V630; subiacebit korr. aus subiaceatSG670

95 ergo fehlt VD38

96 et fehlt V630

97 abstineant korr. aus astineant I83

98 am Rande sustinere VD38

99 noluerint korr. aus noluerit SG670; noluerunt S105

100 am Rande drei Punkte N442

101 quoque] quoque vos korr. aus quoque P9629; quoque vos SG670; S105

102 coniungi korr. aus coniungere V630; coniungi I83; Bcan4; E97; coniungere korr. aus coniugere S105

103 ne N442

104 am Rande societatem VD38

105 fideles korr. aus fidelis V630

106 Quaeve V630; Quae korr. aus Quaeve P9629

107 infideli VD38; E97; P102; BII13

108 quae] que pars Bcan4

109 am Rande z V630; am Rande drei Punkte N442; am Rande Nota I83

110 Nemo korr. aus Nemo tamen P102

111 alterius terminos usurpet nec fehlt V630

112 interlinear invadat VD38

113 usurpet korr. aus usupet P9629

114 ne I83

115 paroechiam VD38; P102; BII13

116 praesumpserit V630

117 am Rande Nota V630

118 iudicatio V630; P9629; diiudicatio korr. aus diiuditio S105

119 vel damnatio fehlt I83; SG670; Bcan4; S105

120 am Rande digna et iusta VD38

121 recta I83; Bcan4

122 ulla Bcan4

123 am Rande Nota V630

124 david SG670

125 primus P102

126 ipsorum BII13

127 consilio ipsorum] eorum consilio BII13

128 eis P102

129 am Rande Nota V630; am Rande drei Punkte N442

130 primates O93; V630; P9629

131 metropolitanorum BII13

132 diocesiani] diocesi eam eius korr. aus diocesiani SG670; diocesanei P102

133 parroechiam SG670; S105

134 aliquid] aliquem de V630; E97; aliquem P102; BII13

135 parrochia I83; E97; parrochia korr. aus parroechiam V630

136 diiudicare VD38; P102; BII13

137 aliquidve] aliquid vel I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13

138 hoc observet] ob hoc servet I83; VD38; P102; BII13

139 servet Bcan4; observent E97

140 est statutum] constitutum est E97

141 statutum korr. aus statum V630

142 concilio I83; Bcan4

143 cumprovincialium Bcan4

144 agere korr. aus legere SG670; legere S105

145 am Rande Nota V630

146 am Rande vanum inutile VD38

147 d S105

148 episcoporum I83; SG670; Bcan4; S105

149 necessarium I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

150 comprovincialium korr. aus provincialium N442; comprovincialiumE97

151 am Rande superbia VD38

152 fastu korr. aus fastum V630; fastu korr. aus factu SG670

153 am Rande servitute dispositione VD38

154 vester VD38

155 am Rande N I83

156 ipsi fehlt VD38

157 eis V630

158 consilio] consilio nichil korr. aus consilio E97

159 pertinent V630; P9629; Bcan4; E97

160 porrochias N442

161 iuxta korr. aus iusta VD38

162 am Rande communiter VD38

163 concorditer korr. aus conditer VD38

164 am Rande Nota V630

165 nullus Bcan4

166 leliquorum VD38

167 non korr. aus no N442; non fehlt I83

168 episcopi est korr. aus episcopi O93

169 parrochia N442; VD38; E97; P102; BII13

170 am Rande alicuius VD38

171 cuiusquam] cuiusquam rei korr. aus cuiusquam SG670

172 am Rande potestatis VD38

173 est V630

174 am Rande Nota I83

175 quicquam N442; E97; quiddam korr. aus quidam P102

176 ibi fehlt V630

177 am Rande frui habere VD38

178 interlinear simul VD38

179 eius SG670; P102; S105

180 vindicatio BII13; iudicio S105

181 dispotio BII13

182 vel fehlt BII13

183 Nam korr. aus Num S105

184 potuerit I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

185 iudicabit korr. aus iudicabitur SG670

186 nec adulterari korr. aus nedulterari VD38

187 uxorem VD38; E97; P102; BII13

188 christi SG670; S105

189 qui O93; N442; I83; S105; quę korr. aus qui SG670

190 vel] vel ei I83

191 et Bcan4

192 ab I83; Bcan4

193 alteri korr. aus alteri voluntate alteri V630; alteri korr. aus altere VD38; alter korr. aus aliter SG670; alter Bcan4; S105

194 concubitu korr. aus concubitus SG670

195 ullatenus korr. aus nullatenus SG670; nullatenus S105

196 concedatur SG670

197 apostolus korr. aus apostolos VD38

198 Ergo korr. aus Ego BII13

199 am Rande liberata VD38

200 est a lege viri. Similiter et sponsa episcopi, quia sponsa uxor est, quae eius dicitur ecclesia, illo vivente ei est alligata. Eo vero defuncto soluta est] est a lege viri Similiter sponsa episcopi quia sponsa uxorque eius ecclesia illo vivente ei est alligata. Eo vero defuncto soluta est korr. aus est S105

201 am Rande drei Punkte N442

202 est VD38; et fehlt S105

203 quia] quia et P9629

204 uxorque] uxor est quae O93; N442; uxoremque I83

205 dicitur fehlt SG670; S105

206 eius I83

207 vocabitur SG670

208 interlinear vel qui E97

209 alteram P9629; SG670; altaram S105

210 am Rande voluntarie VD38

211 sponte duxerit] duxerit sponte BII13

212 deduxerit I83

213 adulter korr. aus adultera V630; adhultera P102

214 privetur SG670; S105

215 in sua fuerit] fuerit in sua N442; in sua fuerit korr. aus fuerit in sua S105

216 fugiendum illi korr. aus fugiendum BII13

217 illi est] est illi P102

218 vos korr. aus vo I83

219 fuerint korr. aus fuerit SG670

220 unam civitatem] una civitate N442; VD38; SG670; Bcan4; E97; P102; BII13; S105

221 fuerint S105

222 mutandi SG670; S105

223 a I83; SG670; Bcan4; S105

224 am Rande cupiditatis VD38

225 causa sed korr. aus causa O93

226 utilitatis] utilitatis

227 Rubrik durchgestrichen VD38

228 am Rande propinquorum

229 am Rande inmunda

230 raptoribus] raptoribus de consanguineorum coniunctione BII13

231 am Rande drei Punkte N442

232 Coniunctiones autem korr. aus Coniunctiones P102

233 cumsanguineorum Bcan4

234 prohibite korr. aus prohibete O93; prohibete korr. aus prohibite V630; prohibite P9629

235 qd O93

236 quod eas] quando has V630; P9629; E97

237 eas et] etiam SG670; S105

238 sanctae I83; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105; sancti VD38

239 ex fehlt I83

240 prodeant P9629

241 am Rande expellunt VD38

242 ergo V630; P9629; E97

243 interlinear turpes VD38

244 infamia eos] infamias I83; infamia eos korr. aus infamias Bcan4

245 eos korr. aus eius V630; eos fehlt I83

246 interlinear iudicamus VD38

247 interlinear turpidinis VD38

248 maculi I83; maculis korr. aus maculas P102

249 maculis sunt korr. aus maculis V630

250 Ne I83; Nec korr. aus Ne Bcan4

251 viro VD38

252 in korr. aus vel SG670

253 accusatores V630

254 quas leges fehlt VD38

255 am Rande reppellunt VD38

256 imperatorum korr. aus imperator P102

257 imperatorum ac] imperatorum korr. aus imperatorum ac P9629

258 ac fehlt SG670; S105

259 ac Romanorum fehlt V630

260 et in korr. aus et Bcan4

261 in fehlt I83; SG670; S105

262 hereditatem VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

263 non legitimis coniunctionibus korr. aus legitime coniunctione Bcan4

264 am Rande Nota I83

265 enim fehlt VD38; P102; BII13

266 coniunctiones korr. aus iunctiones O93; coniunctiones korr. aus coniunctionis S105

267 legitimae sunt nec manere possunt, sed sunt repellendae. Quisquis ergo non est fehlt VD38; P102; BII13

268 sed sunt] sed korr. aus sed sunt Bcan4

269 am Rande nobilitate decore VD38

270 benedictiones O93

271 constat fehlt P102; BII13

272 interlinear coniunctus VD38

273 sacerdotes korr. aus sacerdotis S105

274 vel legitim coniunctos fehlt V630

275 me VD38

276 am Rande Nota V630

277 Qm BII13

278 omnis incesti] omni hic korr. aus omni hic est SG670; omni hic est S105

279 am Rande incestum dicitur propria fornicatio et corruptio quę fit in proximis VD38

280 interlinear sorde VD38

281 non korr. aus no N442

282 am Rande Nota I83

283 solum ergo korr. aus solum P9629

284 efficiunt VD38; efficiuntur korr. aus effeciuntur S105

285 etiam omnes korr. aus etiam V630

286 eis fehlt P102

287 de fehlt SG670; S105

288 eis korr. aus ei O93

289 senioribus V630; P9629; E97

290 am Rande accusant criminantur VD38

291 interlinear iudicamus VD38

292 censemur I83

293 am Rande z V630; am Rande N I83

294 vero] vero quos I83; SG670; S105; vero korr. aus vero quos Bcan4

295 am Rande praecedente VD38

296 praeeunte korr. aus praeunte P9629

297 recipimur I83

298 ipsam korr. aus ipsu V630

299 infamiam korr. aus infamiem V630; infamiem P9629

300 qua sunt] quas O93; P9629; I83

301 qua sunt aspersi] qua asperis sunt korr. aus quas aspersi Bcan4

302 sunt fehlt VD38

303 sunt aspersi] aspersi sunt SG670; P102; BII13; S105

304 asperi VD38

305 aecclaesiis P9629

306 satisfactione VD38

307 manifestata Bcan4

308 am Rande emendatione VD38

309 correptione Bcan4

310 am Rande

311 accusatione V630; P9629; VD38; SG670; E97; S105

312 fidem Bcan4

313 interlinear dubitatur VD38

314 recipiatur O93

315 recipiantur korr. aus recipiatur P9629

316 ergo oportet korr. aus ergo Bcan4

317 voce VD38

318 dubitabatur VD38

319 est SG670

320 quia SG670

321 am Rande z V630; am Rande N I83

322 ac I83; VD38; SG670; Bcan4; S105

323 is fehlt V630

324 is, qui accusat, et is, qui accusatur, quoniam hi, qui non sunt rectae conversationis ac fidei fehlt VD38

325 accusatur korr. aus accasatur S105

326 rectae korr. aus recta V630

327 et BII13

328 permittunt S105

329 am Rande N SG670

330 fides vita korr. aus fides O93

331 recipiciantur P9629

332 am Rande z V630; am Rande inquirende VD38

333 am Rande aperte sublimiter VD38

334 recipiantur korr. aus recipiatur I83; rapiantur S105

335 quia per korr. aus quia V630; SG670; BII13

336 per fehlt S105

337 accusare VD38; P102; BII13; accusari korr. aus accusare Bcan4

338 voluerint Bcan4

339 suam quisquis agat accusationem, nec absente eo, quem accusare voluerit fehlt VD38; P102; BII13

340 interlinear que SG670; interlinear quisque E97

341 quiquis I83

342 accusatione I83; accusationem korr. aus accasationem S105

343 nec absente eo quem accusare voluerit, quicumque accusator credatur fehlt Bcan4

344 quem accusare voluerit, quicumque accusator credatur. Similiter testes fehlt SG670; S105

345 accusare voluerit, quicumque accusator credatur. Similiter testes per quamcumque scripturam testimonium non proferant, sed praesentes, quae viderunt et noverunt, veraciter fehlt I83

346 voluerint Bcan4

347 am Rande creditur VD38

348 credat VD38

349 quamcumque fehlt SG670; S105

350 scriptura Bcan4

351 testimonium non proferant, sed praesentes, quae viderunt et noverunt, veraciter fehlt VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

352 proferant, sed praesentes, quae viderunt et noverunt, veraciter testimonium fehlt Bcan4

353 quam O93; P9629

354 dicunt O93; dicent Bcan4

355 Nec de aliis causis vel negotiis testimonium dicant fehlt BII13

356 am Rande facta VD38

357 accusatores BII13

358 am Rande z V630

359 Accusatores VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105; Accusatoris korr. aus Accusatores P9629; E97

360 testimonium korr. aus testimonium di P102

361 de] de una korr. aus de SG670

362 consenserint korr. aus senserint O93

363 er I83

364 inter se korr. aus inter SG670

365 repiantur S105

366 Quia korr. aus Qui S105

367 propinquitatis korr. aus propinquitates BII13; propinquitatis korr. aus propinquitas S105

368 affectio korr. aus affitio P9629

369 veritatem korr. aus veritatis P9629; veritatis I83; veritati SG670; Bcan4; S105

370 impediri P9629

371 XVII BII13

372 Amor] amor vero korr. aus amor E97

373 habetant korr. aus habeant P9629; orbitant I83; Bcan4; habent VD38; P102; BII13

374 interlinear lucrum VD38

375 am Rande Nota I83

376 dum korr. aus dum dum P102

377 credit korr. aus crediti P9629; reddit P102

378 interlinear cadit VD38

379 lapsus] lapsus non korr. aus lapsus SG670

380 surgit V630

381 et fehlt I83

382 interlinear vel actibus P9629; interlinear astutus VD38

383 tergiversator] tergit versator Bcan4; tegiversator P102

384 interlinear vel actibus P9629

385 actibus SG670; S105

386 interlinear mergitur VD38

387 praecipitatur korr. aus praecipiatur O93; precipitatur korr. aus precipatur V630; praecipatatur I83

388 interlinear surgat VD38

389 am Rande drei Punkte N442; am Rande mesuret temperet VD38

390 unisquisque S105

391 ait korr. aus agit N442

392 alteri korr. aus ateri SG670

393 am Rande Necessarium habemus VD38

394 interlinear festinantius VD38

395 ne P102

396 ordinem korr. aus ordanem SG670

397 aliquid S105

398 am Rande ceciderit VD38

399 quoque P9629; quo S105

400 modo fuerit korr. aus modo O93

401 portemus] non perdamus korr. aus perdemus V630

402 sed V630

403 corripiamus korr. aus corrumpamus V630

404 am Rande caritate benivolentia VD38

405 alico P9629

406 instruite huiusmodi korr. aus instruite N442

407 am Rande Nota I83; am Rande N SG670

408 crimibus N442

409 tamen korr. aus tamen ab P102

410 permansit korr. aus mansit O93

411 pe P9629

412 interlinear promittit VD38

413 pollicetur korr. aus pollietur S105

414 am Rande Nota S105

415 ingemuerit korr. aus ingemerit S105

416 am Rande Nota V630

417 Errant korr. aus Erant V630; Errant korr. aus Errat VD38

418 Errant enim korr. aus Errant S105

419 am Rande unleserliche Rubrik BII13

420 dignam I83; Bcan4

421 egerit VD38

422 ministrare non posse] non posse ministrare P102

423 bona O93; I83; Bcan4

424 bonam deinceps vitam duxerint] vitam duxerint deinceps bonam E97

425 duxerint et suum sacerdotium condigne custodierint kor. aus duxerint VD38

426 interlinear sicut decet VD38

427 condigne korr. aus digne O93

428 custodierint korr. aus costodierint I83

429 errant korr. aus erant O93

430 etiam] etiam contra korr. aus etiam V630

431 dissipare korr. aus disputare P9629; dissipare SG670; S105

432 diputare et agere] despicere E97

433 abigere SG670; S105

434 solveris I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

435 in terra] super terram P9629

436 aut] aut non S105

437 vera] vera est N442

438 am Rande Nota V630; am Rande N SG670

439 posse redire] redire posse I83; Bcan4

440 revocari SG670; S105

441 dormit SG670; S105

442 adiciet N442; VD38; SG670; BII13; S105; adhiciet P102

443 aversus korr. aus versus I83; aversus korr. aus adversus P102

444 revertetur korr. aus revertitur Bcan4

445 dominus korr. aus deum P9629

446 poenitentiam] penitentiam a VD38

447 confirma korr. aus confirmat VD38

448 post korr. aus potest VD38

449 et fehlt VD38; P102; BII13

450 am Rande peccaverint VD38

451 ut I83; Bcan4; et fehlt SG670; S105

452 condigna N442; condignam] cum dignam I83; SG670; S105

453 paenitentia O93

454 gesserint korr. aus gesserit VD38

455 impi P9629

456 ad korr. aus ad ad SG670

457 convertentur korr. aus convertetur BII13

458 pro se fehlt SG670; S105

459 cum BII13

460 enim korr aus enim per VD38

461 prophetam VD38; propheta] per prophetam P102; BII13

462 dubitavit korr. aus dubitabit P102

463 interlinear sacrificando VD38

464 movet korr. aus monet O93; movet korr. aus movit P102

465 interlinear humiliatione VD38

466 Satisfatione P9629

467 evertitur SG670; S105

468 non fehlt I83; SG670; Bcan4; S105

469 interlinear parcit VD38

470 sibi] sibi non I83; SG670; Bcan4; S105

471 putant Bcan4

472 subveniri V630; P9629; E97; P102; BII13; S105; subveniri korr. aus subvenire SG670; Bcan4

473 Superabundant korr. aus Superabundat SG670

474 superabundet fehlt V630

475 misericordia] misericordia est P102; BII13

476 interlinear plena VD38

477 interlinear apud VD38

478 ipse est korr. aus ipse Bcan4

479 enim korr. aus enim enim Bcan4

480 Omnes] Omnes enim P9629

481 gloriam I83; SG670; gloria korr. aus gloriam E97; P102

482 am Rande sine merito VD38

483 gratias O93

484 quem proposuit deus korr. aus quem Bcan4

485 deus korr. aus dominus E97

486 propitiationem SG670; E97; S105; propitiatorem korr. aus propotiatorem Bcan4

487 eius P9629

488 interlinear patientia VD38

489 iustitiae fehlt V630

490 Iesu Christi] in christo iesu P9629

491 Dađđ P9629

492 Beatus] Beatus vir P9629; I83; VD38; SG670; Bcan4; P102; BII13; S105

493 Beatus, cui non imputavit dominus peccatum fehlt V630

494 imputabit P9629; VD38; E97; P102; BII13

495 Mundatus N442; SG670; S105; Mutatur P102

496 gratia korr. aus gratiam P102

497 a lapsu] lapsus korr. aus lapsu V630

498 interlinear casu VD38

499 Videat] Videat autem korr. aus Videat SG670

500 et I83; SG670; Bcan4; S105

501 sententiae P9629

502 evangelii V630; P9629; N442; E97

503 maneat korr. aus manet V630

504 quae ait fehlt V630

505 martali N442

506 concupicentiis SG670

507 neque korr. aus eque VD38

508 exhibeatisti VD38

509 tamquam korr. aus tam P9629

510 Quid korr. aus Quod SG670

511 peccabimus V630; VD38; SG670; E97; P102; S105; Peccavimus korr. aus Peccabimus BII13

512 non korr. aus no N442

513 gratiam P9629; gratiae S105

514 quoniam cui korr. aus quoniam O93

515 servos fehlt S105

516 oboedistis korr. aus oboeditis V630; oboedistis I83; VD38; Bcan4; P102; BII13

517 doctrinam O93; P9629; doctrinae korr. aus doctrina N442

518 quam SG670

519 Liberi Bcan4

520 autem a korr. aus autem BII13

521 servi] servi autem V630; servi korr. aus servi autem E97

522 servi facti korr. aus servi SG670

523 Hamanum I83

524 enim korr. aus enim pecca VD38

525 iudicantis korr. aus iudicatis P102

526 iudicat P102

527 Existimans I83; VD38; P102; BII13

528 autem hoc korr. aus autem Bcan4

529 hoc fehlt V630

530 inquit] quod ait SG670; S105

531 iudicas eos korr. aus iudicat vos VD38

532 facis korr. aus facit P9629

533 effugiaes korr. aus effugias VD38

534 Ignoras V630; I83; P9629; E97

535 benignitas korr. aus beninigitas SG670

536 bonis E97

537 contentione] contentione sunt korr. aus contentione E97

538 am Rande Nota V630

539 Sententiam] Sententiam autem SG670; S105

540 vetat] non meruerit SG670; S105

541 et fehlt SG670; S105

542 fugite SG670; S105

543 am Rande maior et melior VD38

544 holocaustamatibus P9629

545 interlinear interrogationibus VD38

546 nostris S105

547 qui VD38; BII13

548 oppressus P9629

549 alios I83; Bcan4

550 praeoccupatis P9629; pręoccupatus SG670

551 iudiciis korr. aus iudicii V630; indiciis N442; iudicii P9629

552 interlinear hoc est invenerunt VD38

553 invenere korr. aus invenire N442; P102; invenere korr. aus inenere P9629; invenire Bcan4; S105

554 antonioo korr. aus antonico P9629; antimo SG670; S105

555 Alexandro] alexandro v. korr. aus alexandro E97; alexandro vv. korr. aus alexandro cc. vv. N442

556 vv. korr. aus cc. vv. N442

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 26.7.2006