O93, f. 32vb; N442,
f. 70rb; V630, f. 71vb;
I83, f. 152ra; VD38, f. 144va; P9629, f. 46r; SG670, p. 308a; Bcan4, f. 111r; E97, f. 80vb;
P102; BII13, f. 127rb; S105, f. 112v
INCIPIUNT DECRETA MELCHIADIS
PAPAE.
[H.
1] <Bcan4, f. 111v> Dilectissimis fratribus Marino,
Benedicto, Leontio et ceteris Hispaniarum ac illis in partibus
constitutis episcopis Melchiades.
Apostolici verba praecepti sunt apud Iudaeos
atque gentiles sine offensione nos esse debere. Hoc, quisquis christianus est, tota animi
virtute custodit. Quod cum ita sit,
non parum periculi illi manere poterit ante deum, qui hoc detrectat etiam fidelibus
exhibere.
Nam qualiter nos, qui
neminem perire volumus, ista contristent, quae auctoribus
christianis percellunt <I83, f. 152rb> animos christianos, dominicus in evangelio sermo testatur. Ait
enim ipse salvator, quod expediat scandalizanti unum de pusillis in
maris profundum demergi. Ideo quae sit eius
iam poena quaeramus, cui tale
<VD38, f. 144vb> supplicium <SG670, p.
308b> legimus expedire. Quapropter ista, carissimi,
valde sunt verba ponderanda et cavenda, ne pro temporalibus aeterna et pro caducis mansura et pro
parvissi<N442, f. 79va>mis
temporibus perdantur, quod
absit, perpetua gaudia. Unde vos rogamus et obsecramus, ut nullus alteri noceat
<BII13, f. 127va> neque infestus aut nocens
exsistat, sed iuxta apostolum alter alterius onera portet, ut legem Christi
adimpleat. Et nolite
iudicare in invicem, sed
iuxta eundem apostolum hoc iudicate magis, ne ponatis offendiculum fratri vel
scandalum.
[H.
2] Primo semper omnia
diligenter inquirite, ut cum
iustitia et caritate definiatis. Neminem
condemnetis ante verum et iustum iudicium. Nullum iudicetis suspicionis ar<I83, f.
152va>bitrio, sed primum proba<V630, f. 72ra>te,
et postea
caritativam proferte sententiam. Et quod vobis non vultis fieri, alteri
<SG670, p. 309a> facere nolite. Mementote semper sermonis domini, qui ait:
Nolite iudicare, ut non iudicemini, nolite condemnare, ut non condemnemini. In quo enim
iudicio iudicaveritis, iudicabimini.
<VD38,
f. 145ra> Episcopos nolite iudicare,
nolite condemnare absque sedis huius auctoritate. Quod si feceritis,
irrita erunt vestra iudicia et vos condemnabimini. Hoc enim
privilegium huic sanctae sedi a
temporibus apostolorum statutum est servare, quod illaesum manet usque in
hodiernum diem. Episcopos ergo, quos sibi dominus oculos elegit et columnas
ecclesiae esse voluit, quibus etiam ligandi et solvendi potestatem dedit, <E97, f.
81ra> suo iudicio reservavit [H. 3] <BII13,
f. 127vb> atque hoc privilegium beato clavigero claviero Petro sua vice
solummodo commisit. <S105,
f. 113r> Quod eius iuste
praerogativum successit sedi,
futuris hereditandum atque tenendum
temporibus, quoniam et inter beatissimos apostolos fuit quaedam
discre<I83, f. 152vb>tio <SG670, p.
309b> potestatis, et licet cunctorum par electio foret, beato tamen Petro concessum est, ut aliis
praemineret eorumque, quae ad querelam venirent causas et
interrogationes, prudenter disponeret. Quod dei
ordinatione taliter ordinatum
esse credimus, ne omnes
posteriorum cuncta sibi
vindicarent, <VD38, f.
145rb> sed semper maiores causae,
sicut sunt episcoporum et potiorum curae negotiorum ad
unam beati principis
apostolorum Petri sedem confluerent , ut inde suscipiant finem <O93, f.
33ra> iudiciorum, unde acceperunt initium
institutionum, ne quandoque a suo discreparent capite.
[H.
4] Si vero se viderit quisquam vestrum praegravari , hanc sedem
appellet, huc recurrat, ut semper
instituta fuit consuetudo, quia et voluntarie eis compatiemur et
libenter, prout dominus dederit adminiculum ferimus . Nec
<BII13, f. 128ra> a quoquam, fratres, inhibeatur aut obiurgetur , qui nostrae consors communioni esse voluerit,
<N442, f. 70vb> <SG670,
p. 310a> sed magis
ei veniendi auxilium
praestet, quia sufficit unicuique
obiurgatio, quae fit a
plu<I83, f. 153ra>rimis, ut iuxta apostolum magis donetis et
consolemini, ne forte
abundantiori tristitia absor<Bcan4,
f. 112r>beatur,
qui in angustia est. Propter quod obsecro vos,
sicut ait ipse, ut
confirmetis in illo caritatem. [H.
5] Eorum enim os accusandi
sacerdotes vel testificandi in eos obstruimus, quos non humanis, sed divinis <VD38, f.
145va> vocibus mortuos esse scimus, quoniam
infidelis homo mortuus est in corpore vivente, nec in suspicionem veniat homo
fidelis, ut dicat aut faciat
ea, quae pati non vult.
<V630,
f. 72rb> Si quis fidelis est, videat ne falsa loquatur aut cuiquam
insidias ponat. Facile est ergo fallere hominem, non tamen
deum. Sapiens non est, qui nocet, et nihil mali vult, qui est fidelis.
In his enim fidelem et infidelem
hominem cognoscere possumus in nocendo et adiuvando, ut ipsa veritas ait: Bonus homo ex
bono thesauro <SG670,
p. 310b> cordis sui profert bona,
et malus homo ex malo thesauro cordis sui profert
mala, ex abundantia enim cordis os lo<BII13, f.
128rb>quitur. Pro
nobis enim <I83, f. 153rb> dicit dominus per
prophetam: Eos vero, qui
iudicant vos, ego iudicabo.
Et iterum ad servos dicit: Nolite
timere opprobrium hominum, et
blasphemias eorum ne metuatis.
De talibus quoque et propheta canit
dicens: <P9629, f. 46v> Non sic impii, sed tamquam
pulvis, quem proiecit ventus, propterea
non resurgent impii in iudicio <S105, f.
113v> neque peccatores in congregatione iustorum, quoniam novit
dominus viam iustorum, et iter impiorum peribit. Quare
turbatae sunt <VD38, f.
145vb> gentes et plebes meditabuntur inania? Consurgent reges terrae, et
principes tractabunt pariter adversus
dominum et adversus christum eius. Disrumpamus vincula eorum, et
proiciamus a nobis laqueos eorum. Habitator
caeli ridebit , dominus subsannabit eos. Tunc loquetur ad eos in
ira sua, et in furore suo conturbabit eos. Et <SG670,
p. 311a> alibi dixit: Scelus impii in medio cordis eius, non est
timor dei ante oculos eius. Quoniam
dolose egit adversum eum <I83, f. 153va> in oculis suis, ut inveniret iniquitatem eius ad odium. Verba oris eius iniquitas et
dolus, cessavit cogitare,
ut benefaceret. Iniquitatem
cogitat in cubili suo, stabit in via
non bona, malum non abiciet . Domine in caelo,
misericordia tua, fides tua usque ad nubes,
iustitia tua quasi montes deus, iudicium tuum abyssus multa.
Homines et iumenta salvos facies, domine, quam pretiosa misericordia
tua, deus. <N442, f. 71ra> Et filii Adam in umbra alarum
tuarum
sperabunt. <BII13, f. 128va> Inebriabuntur de pinguedine
domus
tuae et torrente deliciarum tuarum
potabis eos. Quoniam tecum
est fons vitae, in lumine tuo
videbimus lumen. Attrahe misericordiam tuam scientibus te
et iustitiam <VD38, f. 146ra> tuam rectis corde. Ne veniat mihi pes superbiae et manus impiorum non me commoveat, ibi ceciderunt
operantes iniquita<V630, f. 72va>tem, <SG670,
p. 311b> expulsi
sunt et non potuerunt
surgere.
Audivimus a quibusdam
fratribus, quibus infesti eratis nimis, quod iurgia et discordias sint inter vos. Propterea
ista scripsimus vobis mandantes, ut ita
tenea<I83, f. 153vb>tis, sicut ab apostolica sede
vobis tenenda mandantur. Unde et dominus in evangelio
militibus interrogantibus
respondit dicens: Neminem concutiatis neque calumniam faciatis, sed
contenti estote stipendiis vestris. Concutit
enim hominem, qui illum iniuste conturbat. De
his haec vobis interdum sufficiant, si
autem maioribus indigueritis , vice a comite mittite, et mittentur vobis.
[H.
6] De his vero, super quibus rogitastis vos informari, id est, utrum maius esset sacramentum manus impositio episcoporum aut baptismus, scitote utrumque magnum esse sacra<BII13, f.
128vb>mentum. Et
sicut unum a maioribus
fit, id est a summis pontificibus, quod
a minoribus perfici non <Bcan4,
f. 112v> potest,
ita et ma<SG670,
p. 312a>iori
veneratione veneran<VD38, f. 146rb>dum et tenendum est, sed ita coniuncta sunt haec duo
sacramenta, ut ab invicem nisi morte praeveniente nullatenus possint segregari,
et unum sine altero rite perfici
non potest. Nam unum
praeveni<O93, f. 33rb>ente morte sine altero potest,
aliud autem non potest. Unde scriptum est: <I83, f.
154ra> <S105, f.
114r> In diebus illis dicit dominus: Effundam
de spiritu meo super omnem carnem. Advertamus summas divitias bonitatis. Quod in confirmandis neofitis manus impositio tribuit singulis,
hoc tunc spiritus sancti
descensio in credentium <E97,
f. 81rb> populo donavit universis.
Sed quia diximus, quod manus
impositio et confirmatio et qui iam regnaturus in Christo est,
confirmare aliquid possit,
forte cogitet sibi aliquis: Quid mihi prodest post
mysterium baptismatis
ministerium confirmantis? Aut quantum video, non totum de
fonte suscepimus, <SG670,
p. 312b> si post
fontem adiectione novi generis indigemus. Non
ita, dilectissimi, attendat <N442,
f. 71rb> caritas vestra. Sicut exigit militaris ordo, ut,
cum imperator quemcumque in militum
receperit numerum, non solum signet
receptum, sed etiam armis competen<VD38, f. 146va>tibus instruat pugnatorum, ita in baptizato
benedictio illa <BII13, f. 129ra> munitio est. Dedisti militem, da ei <I83, f.
154rb> adiu<V630, f. 72vb>menta militiae. Numquid
prodest, si quisquam parentum magnam parvulo conferat
salutem, nisi providere
studeat et tutorem? Ita paraclitus regeneratis in Christo custos
et consolator et tutor est. Ideo
dicit sermo
divinus: Nisi dominus
custodierit civitatem, in vanum vigilant, qui custodiunt eam. Ergo spiritus sanctus,
qui super aquas baptismi salutifero descendit in lapsu in fontem plenitudinem tribuit ad innocentiam,
infirmationis augmentum praestat ad
gratiam. Quia in hunc mundum tota aetate
victurus inter invisibiles hostes et pericula
gradiendum est, <SG670, p.
313a> in baptismo regeneramur ad vitam, post
baptismum confirmamur ad pugnam. In
baptismo
abluimur , post baptismum
roboramur , ac si continuo
transituris sufficiant regenerationis beneficia, victuris autem necessaria sunt confirmationis
auxilia. Regeneratio per se salvat mox
in pace beati saeculi
recipiendos , confirmatio armat et instruit <I83, f.
154va> agones <VD38, f.
146vb> mundi huius et proelia
reservandos. <P9629, f.
47r> Qui autem post baptismum cum acquisita innocentia
immacu<BII13, f. 129rb>latus pervenit ad mortem,
confirmatur morte, qui iam non potest peccare
post mortem. [H.
7] Hic si forte illud etiam
requirere velimus, post passionem et resurrectionem Christi, quid
apostolis profuerit adventus spiritus
sancti, ipse dominus eis hoc evidenter exponit. Quae dico,
inquit, vobis, non
potestis ea portare modo, cum autem venerit ille spiritus veritatis,
ipse vos docebit omnem <E97, f. 81va> veritatem.
Vides,
quia cum spiritus sanctus infunditur, cor fidele ad prudentiam et
constantiam dilata<SG670, p.
313b>tur. <S105, f.
114v> Itaque ante descensionem spiritus sancti
usque ad negationem apostoli deterrentur, post visitationem vero eius usque ad
martyrium contemptu salutis armantur,
secundum haec per Christum
redimimur, per spiritum vero
sanctum dono sapientiae
spiritalis illuminamur, aedificamur,
erudimur, <I83, f. 154vb> instruimur, consumamur, ut illam sancti spiritus
vocem audire possimus: Intellectum dabo tibi et instruam te in via hac, quam ingredieris . De spiritu sancto
accipimus, ut spiritales
efficiamur, quia animalis homo non percipit
<VD38, f. 147ra>
ea, <Bcan4, f.
113r> quae sunt spiritus dei.
De spiritu sancto accipimus, ut sapiamus inter bonum malumque discernere, iusta
diligere, iniusta <V630, f.
73ra> respuere, <N442, f. 71va> ut
maliciae ac superbiae
repugnemus, ut luxuriae <BII13, f.
129va> ac diversis illecebris et foedis indignisque cupiditatibus resistamus. De
spiritu sancto accipimus vitae amore et gloriae ardore succensi, ut
erigere a terrenis mentem ad superna et divina
valeamus.
[H.
8] Ieiunium ergo dominici diei et quintae feriae
nemo celebrare debet, ut inter ieiunium christianorum et gentilium <SG670,
p. 314a> et veraciter
credentium et infidelium atque hereticorum vera et non falsa discretio habeatur, unde
scriptum est: Quae pars Christi ad Belial aut quae pars fideli cum infidele ? Quae autem
participatio iustitiae cum iniquitate? Et iterum: <I83, f. 155ra> Nolite iugum ducere cum
infidelibus.
De
cetero, fratres, videte, ne quis vos
decipiat inanibus verbis neque per philosophiam et inanem fallaciam secundum
<O93, f. 33va> traditionem hominum, secundum
elementa mundi et non secundum Christum,
quia in ipso habitat omnis plenitudo
divinitatis corporaliter, et estis in illo
repleti, qui est caput <VD38,
f. 147rb> omnis principatus et potestatis, in quo et
circumcisi estis circumcisione non manufacta in exspoliatione corporis carnis, in circumcisione Christi, consepulti
ei in baptismo, in quo
et resurrexistis per fidem
operationis dei, <BII13, f. 129vb> qui suscitavit illum a
mortuis
et vos, cum mortui essetis in delictis et praeputio carnis vestrae,
convivificavit cum illo, donans
vobis omnia delicta, delens, quod adversus nos erat in cyrographum decretis , quod erat <SG670,
p. 314b> contrarium
nobis, et ipsum tulit de medio affigens illud cruci, exspo <E97, f. 81vb>lians principatus et
potestates, traduxit
confidenter, palam triumphans illos in semetipso. Nemo
ergo vos iudicet in cibo <I83, f. 155rb> et in
potu aut in parte diei festi aut neomeniae aut sabbatorum,
quae sunt umbra futurorum, corpus autem Christi. Nemo
vos seducat volens in
humilitate et religione angelorum, quae non
vidit, ambulans frustra inflatus sensu carnis suae et non
tenens caput, ex quo <S105,
f. 115r> totum corpus per nexum et coniunctionem subministratum et
constructum <VD38, f. 147va> crescit in augmentum dei.
Si
mortui estis cum Christo ab elementis huius mundi, quid adhuc tamquam viventes in
mundo decernitis ? Ne tetigeritis neque
gustaveritis neque
contrectaveritis, quae sunt omnia in interitu ipso usu secundum
praecepta et doctrinas hominum, quae sunt rationem quidem <V630,
f.
73rb> habentia sapientiae in superstitione et humilitate, et ad non par<BII13,
f. 130ra>cendum corpori, non in honore aliquo ad
saturitatem <SG670, p. 315a> carnis. Igitur, si consurrexistis cum Christo, quae
sursum sunt, quaerite, ubi Christus est in dextera dei sedens, quae sursum sunt,
<N442, f. 71vb> <I83, f. 155va> sapite, non
quae super
terram. Mortui enim estis, et vita vestra abscondita est cum Christo in
deo. Cum Christus
apparuerit vita vestra,
tunc et vos apparebitis cum ipso in gloria.
Mortificate ergo membra vestra, quae sunt
super terram, fornicationem,
immundiciam, libidinem,
concupiscentiam malam et avaritiam, quae
est simulacrorum servitus, propter quae venit ira dei super filios
incredulitatis. In quibus et vos
ambulastis aliquando cum viveretis in illis. Nunc
autem deponite et vos omnia, iram,
indignationem, maliciam, <VD38, f. 147vb> blasphemiam, turpem sermonem de ore
vestro. Nolite mentiri invicem,
exspoliantes vos veterem hominem cum actibus
eius et induentes novum eum, qui renovatur in
agnitionem secundum imaginem
eius, qui creavit eum, ubi non est <Bcan4, f.
113v> gentilis et Iudaeus, circumcisio et praeputium,
barbarus et Scytha , servus et liber,
sed omnia <I83, f. 155vb> et in omnibus Christus. Induite
ergo <SG670, p.
315b> vos,
sicut electi dei, sancti et dilecti, viscera misericordiae,
benignitatem, humilitatem, modestiam, patientiam, <BII13, f.
130rb> supportantes invicem et donantes
vobismetipsis, si quis adversus aliquem <E97,
f. 82ra> habet
querelam. Sicut et Christus donavit vobis, ita et vos, super omnia
autem haec caritatem habentes, quod est vinculum
perfectionis. Et pax Christi vigeat in cordibus vestris, in qua et vocati estis in uno
corpore, et grati estote. Verbum dei
habitet in vobis abundanter in omni sapientia, docentes et commonentes
vosmetipsos psalmis, hymnis,
<P9629, f. 47v> canticis spiritalibus in gratia cantantes
in
cordibus vestris deo. Omne,
quodcumque facitis in verbo aut in opere, omnia
in nomine domini nostri Iesu Christi, gratias <VD38, f.
148ra> agentes deo et patri per ipsum.
Vos, carissimi, nolite
deficere benefacientes. Quod si aliquis fuerit, qui non oboedierit
<I83, f. 156ra> verbis apostolicis, hunc notate et non
commisceamini cum illo, <SG670, p. 316a> ut confundatur. <S105, f.
115v> Et nolite qua<V630, f. 73va>si inimicum aestimare , sed corripite ut
fratrem.
Deus
autem pacis det vobis idipsum sapere in alterutrum et in omnes, et ipse
sit semper vobiscum in omni loco. Amen.
Data
Kal. Mart. Volusiano et
Rufino vv. cc. conss. EXPLICIT.
O93,
f. 33vb; N442, f. 72rb;
V630, f. 73va; I83, f.
156ra; VD38, f. 147va;
P9629, f. 47v; SG670, p.
316a; Bcan4, f. 113v; E97,
f. 82rb; P102; BII13, f. 130rb;
S105, f. 115v