O93, f. 119vb; V630, f. 214vb; N442, f. 116va; P9629, f. 84vb

ITEM¹ INCIPIT² EPISTOLA CONCILII CARTHAGINENSIS AD SANCTUM INNOCENTIUM PAPAM URBIS ROMAE.

Domino beatissimo et honorantissimo³ sancto fratri Innocentio⁴ papae Aurelius⁵, Numidius, Rusticianus⁶, Fidentinus, Avagrius⁷, Antoninus⁸, Palatinus⁹, Adeodatus, Vincentius, Publianus¹⁰, Teasius, Tutus, Pannonius, Victor, Restitutus, alius Restitutus, Rusticus, Fortunatianus¹¹, Ampelius, Avivius, Felix, Donatianus, Adeodatus, Octavius, Serotinus, Maiorinus, Postumianus¹², Crispolis, Victor, alius Victor, Leutitis¹³, Marianus, Fructusus¹⁴, Faustinianus, Quodvultdeus¹⁵, Candorius, Maximus, Magarus¹⁶, Rusticus¹⁷, Rufinianus¹⁸, Proculus¹⁹, Thomas, Ianuarius, Octavianus, Praetextatus, Sixtus²⁰, Pentadius, Cyprianus, Servilius, Pelagius, Marcellus, Venantius, Didimus, Saturninus, Batecenus²¹, Germanus, Germanianus, Iuventius²², Maiorinus, Iuventius²³, Candidus²⁴, Cyprianus²⁵, Emilianus, Romanus, Africanus et Marcellinus, qui in concilio ecclesiae Carthaginensis affuimus.

Cum ex more ad Carthaginensem²⁶ ecclesiam <N442, f. 116vb> solemniter veniremus²⁷ atque ex diversis causis congregata ex nobis synodus²⁸ haberetur, compresbyter noster Orosius nobis litteras sanctorum fratrum et consacerdotum nostrorum dedit Anerothis <P9629, f. 85ra> et Lazari, quorum formam his constituimus esse subdendam. His ergo lectis²⁹ Pelagium et Caelestium³⁰ auctores nefarii prorsus et ab omnibus³¹ nobis anathematizandi³² erroris advertimus. Unde factum est, ut recensendum³³ peteremus, quid ante ferme quinquennium super Caelestii^{34 35} nomine hic apud³⁶ ecclesiam Carthaginensem fuerit agitatum. Quo recitato, sicut ex subditis avertere poterit sanctitas tua, quamvis iudicatio manifesta constaret, quia illo tempore episcopali iudicio excisum hoc tantum vulnus³⁷ ab ecclesia³⁸ videretur, nihilominus tamen id communi deliberatione censuimus, ut huiusmodi persuasionis auctores, quamvis et ad presbyterium idem³⁹ Caelestius⁴⁰ postea pervenisse dicatur, nisi haec apertissime anathematizaverint, ipsos quoque anathematizari oportet, ut, si⁴¹ ipsorum non potuerit, saltim eorum, qui ab eis decepti sunt vel decipi possunt, cognita sententia, quae⁴² in eos lata est, sanitas procuretur. Hoc itaque gestum, domine frater⁴³, sanctae caritati tuae intimandum duximus, ut statutis nostrae mediocritatis etiam apostoli<V630, f. 215ra>cae sedis adhibeatur auctoritas pro tuenda salute multorum et quorundam perversitate etiam corrigenda. Id⁴⁴ enim agunt isti damnabilibus disputationibus suis, ut non defendendo, sed potius in superbiam sacrilegam extollendo liberum arbitrium nullum relinquant locum gratiae dei, qua christiani sumus, quia⁴⁵ et⁴⁶ ipsum nostrae voluntatis arbitrium vere facit⁴⁷ liberum, dum a carnalium concupiscentiarum dominatione liberatur dicente domino⁴⁸: Si vos filius <N442, f. 117ra> liberaverit, tunc vere liberi eritis, quod auxilium fides impetrat, quae est in Christo Iesu domino nostro. Isti⁴⁹ autem⁵⁰ asserunt, sicut a fratribus, qui etiam eorum⁵¹ libros⁵² legerunt, cognovimus, in eo dei gratiam deputandam⁵³, quod talem hominis instituit creavitque naturam, quae⁵⁴ per⁵⁵ propriam⁵⁶ voluntatem legem⁵⁷ dei possit implere sive naturaliter in corde conscriptam sive in litteris datam, eandem quoque legem ad gratiam pertinere, quod illam deus in adiutorium hominibus dedit. Illam vero gratiam, qua⁵⁸, ut dictum est, christiani sumus, cuius apostolus praedicator est dicens: Condelector enim legi dei secundum interiorem hominem, video autem <O93, f. 120ra> aliam legem in membris meis⁵⁹ repugnantem legi mentis meae et captivantem me in legem⁶⁰ peccati, quae est in membris meis. Miser ego⁶¹ homo, quis me liberabit⁶² de corpore mortis huius? Gratia dei per Iesum Christum dominum nostrum. Nolunt omnino cognoscere <P9629, f. 85rb> nec aperte quidem oppugnare audent. Sed quid aliud agunt cum hominibus animalibus percipientibus, quae sunt spiritus dei? Persuadere non cessant ad operandam perficiendamque iustitiam et dei mandata complenda⁶³ solam sibi humanam sufficere⁶⁴ posse naturam non attendentes, quod scriptum est: Spiritus adiuvat infirmitatem nostram. Et: Non volentis⁶⁵ neque currentis, sed miserentis est dei. Et: Quod unum corpus sumus in Christo Iesu⁶⁶, singuli autem alter alterius membra habentes dona diversa secundum gratiam, quae data est nobis. Et: Gratia dei sum⁶⁷ id, quod sum⁶⁸, et gratia eius in me vacua non fuit, sed plus omnibus illis laboravi, non ego autem, sed gratia dei mecum. Et: Gratias ago deo, qui⁶⁹ dedit nobis victoriam per dominum nostrum Iesum Christum. Et: Non quia idonei sumus cogitare aliquid quasi ex nobismetipsis, sed suffi<N442, f. 117rb>cientia nostra ex deo est. Et: Habemus thesaurum istum in vasis fictilibus, ut eminentia virtutis sit dei et non ex nobis, et innumerabilia⁷⁰, quae de scripturis omnibus, si colligere⁷¹ velimus, domus⁷² non sufficit. Et veremur, ne apud te ista ipsa commemorando⁷³, quae maior⁷⁴ gratia de sede apostolica praedicas⁷⁵, inconvenienter facere videamur⁷⁶, sed ideo facimus, quia eo, quod infirmiores sumus, quaqua versus quisque⁷⁷ nostrum verbum dei praedicando pu<V630, f. 215rb>tatur attentius⁷⁸, crebrius eos patimur in nos audacius insurgentes⁷⁹. Si ergo Pelagius episcopalibus gestis, quae in⁸⁰ oriente confecta dicuntur, etiam tuae⁸¹ veneratione iuste visus⁸² fuerit absolutus, error tamen ipse⁸³ et impietas, quae iam multos assertores habet per diversa⁸⁴ dispersos, etiam auctoritate apostolicae sedis anathematizanda est. Consideret enim sanctitas tua et pastoralibus nobis compatiatur visceribus, quam sit pestiferum et exitiabile⁸⁵ ovibus Christi, quod istorum sacrilegas disputationes necessario sequitur, ut nec orare debeamus, ne intremus⁸⁶ in temptationem, quod dominus⁸⁷ discipulos monuit et posuit in oratione quam docuit, ut ne⁸⁸ deficiat fides nostra, quod pro apostolo Petro se rogasse ipse testatus⁸⁹ est. Si enim possibilitate⁹⁰ naturae et arbitrio voluntatis in potestate sunt constituta, quis non ea videat inaniter a domino peti et fallaciter orari, cum⁹¹ orando poscuntur, quae naturae⁹² iam ita conditae sufficientibus viribus obtinentur. Nec debuisse dicere dominum Iesum: Vigilate et orate, sed tantummodo: Vigilate⁹³, <P9629, f. 85va> ne intretis in temptationem; nec beatissimo Petro⁹⁴ primo⁹⁵ apostolorum: Rogavi pro te, sed moneo te vel impero⁹⁶ ac praecipio, ne deficiat⁹⁷ fides tua. Contradicitur etiam iustorum⁹⁸ <N442, f. 117va> contentione benedictionibus nostris, ut incassum super populum dicere videamur⁹⁹, quicquid eis a domino precamur, ut recte ac pie vivendo illi placeant vel illa, quae pro fidelibus precatur apostolus dicens: Flecto genua¹⁰⁰ mea ad patrem domini¹⁰¹ nostri Iesu Christi, ex quo omnis paternitas in caelis et in terra nominatur, ut det vobis secundum divitias gloriae suae¹⁰² virtute¹⁰³ corroborari¹⁰⁴ per spiritum eius. Si ergo¹⁰⁵ voluerimus benedicendo super populum dicere: Da illi, domine¹⁰⁶, virtutem¹⁰⁷ corroborari per spiritum tuum, istorum nobis disputatio contradicit, affirmans negari¹⁰⁸ liberum arbitrium, si hoc a deo poscitur, quod in vestra¹⁰⁹ est potestate, virtute enim corroborari, si volumus, inquiunt, possumus ea possibilitate naturae, quae¹¹⁰ non^{111 112} nunc accipimus¹¹³, sed cum¹¹⁴ crearemur¹¹⁵, accepimus¹¹⁶. Parvulos¹¹⁷ etiam propter salutem, quae per salvatorem Christum datur baptizandos, negant, ac si¹¹⁸ eos mortifera ista doctrina in aeternum necant promittentes, etiam si non baptizentur, habituros vitam aeternam nec pertinere¹¹⁹, de quibus dominus ait: Venit enim filius hominis quaerere et salvare, quod perierat. Quia isti inquiunt, non perierant, nec est, quod in eis salvetur¹²⁰ vel tanto pretio redima<V630, f. 215va>tur, quia nihil est in eis vitiatum, nihil¹²¹ tenetur sub diaboli potestate captivum, nec pro eis fusus esse sanguis in remissione legitur peccatorum. Quamquam per baptismum Christi etiam parvulorum fieri dicant redemptionem libellos¹²² vero Caelestius in Carthaginensi¹²³ ecclesia iam confessus est. Sed multi, qui eorum prohibentur¹²⁴ esse vel fuisse discipuli, haec mala, quibus fundamenta Christianae fidei conantur¹²⁵ evertere¹²⁶, quacumque possunt affirmare, non cessant. Unde etiam si Pelagius Caelestiusque <N442, f. 117vb> correcti sunt, vel si ista numquam sensisse¹²⁷ dicunt, et quaecumque scripta contra eos prolata fuerint, sua esse negabunt, nec¹²⁸ est quemadmodum commendatio¹²⁹, convincantur¹³⁰, generaliter¹³¹ tamen quicumque dogmatizat¹³² et affirmat humanam sibi ad vincenda¹³³ peccata <O93, f. 120ra> et dei mandata facienda sufficere posse naturam et eo modo gratiae dei, quae sanctorum evidentius orationibus declaratur adversarius invenitur, et quicumque negat parvulos per baptismum Christi a¹³⁴ perditione liberari¹³⁵ et salutem percipere sempiternam, anathema sit. <P9629, f. 85vb> Quicumque¹³⁶ autem alia eis obiciuntur¹³⁷, non dubium venerationem tuam, cum gesta episcopalia perspexerit, quae in oriente in¹³⁸ eadem causa confecta dicuntur, id iudicaturum¹³⁹, unde omnes in dei misericordia gaudeamus.

Ora pro nobis, domine¹⁴⁰ beatissime papa¹⁴¹. Contuli.

O93, f. 120rb; V630, f. 215va; N442, f. 117vb; P9629, f. 85vb