[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

Konzil von Neocäsarea

Inhaltsverzeichnis

Konzil von Sardika

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

Konzil von Gangra

O93, f. 38vb; V630, f. 81va; W411, f. 12v; V1341, f. 13rb; E97, f. 250rb

INCIPIT1 GANGRENSE2 CONCILIUM POST NICENAM3 SYNODUM EDITUM.

TITULI4

I De his5, qui6 nuptias damnant.

<E97, f. 250va> II De his7, qui carnem manducantes damnant.

III Non debere servum occasione8 religionis9 dominum suum contemnere.

IIII De oblatione presbyteri coniugati.

V Orationes ecclesiae non debere contemni10.

VI Non debere extra ecclesiam congregari11.

VII De fructibus in ecclesiam et non alibi dandis.

VIII De his12, quae in usus13 pauperum conferuntur.

VIIII Virginitati studentem non debere nuptias exsecrare14.

<V630, f. 81vb> X De his15, qui pro virginitate superbiunt.

XI Agapem fratrum non debere contemni.

XII De continentibus et usu palliorum16.

XIII Non debere mulierem continentiae causa virilem habitum usurpare.

XIIII Non debere condemnantem nuptias a viro discedere.

XV Non debere quemquam continentiae causa filios17 suos neglegere18.

XVI Ne19 filii occasione religionis20 parentes suos dispiciant21.

XVII Caput tondere22 mulieri23 non licere.

XVIII Non debere die dominico ieiunare.

XVIIII Non licere communia24 ieiunia solvere.

XX Communicandum in basilicis martyrum.25

Dominis honorabilibus consacerdotibus in Armenia constitutis episcopis Eusebius, Eulalius, Olipius, <V1341, f. 13va> Philetus, Pappus, Basilius, Bitinicus, Heracius26 27, Ipacius, Bassus, Eugenius, Gregorius, Elianus, Pressius, Eugenius, qui convenerunt in Gangrense28 concilium in domino salutem. Quoniam conveniens sancta synodus episcoporum in Gangrensem ecclesiam propter quasdam29 ecclesiasticas et necessarias causas inquirendas et ea, quae secundum Eustachium gesta sunt, dinoscenda invenit multa fieri indecenter ab his30, qui31 eundem Eustachium32 secuti33 sunt, necessario statuit palam factis omnibus amputare34 universa, quae ab eodem male commissa sunt. Declaratum est enim hos eosdem35 nuptias accusare36 et docere, quod nullus in coniugali positus gradu37 spem habeat apud deum, unde factum est, ut multae mulieres seductae relictis propriis viris et viri uxoribus destitutis vinculum coniugale dissolverent <E97, f. 250vb> continentiam profitentes, <W411, f. 13r> quam, cum retinere non possent, adulterium38 commiserunt. Inventi sunt enim39 dissensiones ac separationes in40 dominicis ecclesiis41 docere, id est, et traditiones ecclesiasticas et ea, quae in ecclesiis aguntur, debere contemni, privatis conventiculis institutis atque ad imitationem eorum, quae in domo dei aguntur, omnia praesumere42 celebrare, adhuc etiam vestibus communibus spretis novos et insolitos habitus assumpsisse. Primitias quoque fructuum et oblationes <V630, f. 82ra> eorum, quas veterum institutio ecclesiis tribuit, sibimet vindicasse43, id est, propria ratiocinatione44 doctrinae, tamquam sanctis sibi eas offerri debere apud se et inter se dispensandas, servos a dominis recedentes et per hunc inusitatum45 religionis46 suae habitum sub specie religionis47 dominos contempsisse. Mulieres quoque praeter consuetudinem et sui sexus ornatum hinc se iustificare48 credentes virilem habitum suscepisse pluresque earum occasione religionis49 tonsas genuini decoris comas penitus amputasse. Ieiunia50, quae in ecclesia praedicantur, contemnenda51 asseruisse. Nonnullos etiam eorum cibos carnium tamquam illicitos <O93, f. 39ra> reputasse in domibus coniugatorum52 nec53 orationes quidem debere celebrari persuasisse54, in tantum, ut easdem fieri vetent et oblationibus, quae in domibus factae fuerint, minime communicandum esse decernant. Presbyteros vero, qui matrimonia55 contraxerunt, sperni debere56 dicunt, nec sacramenta, quae ab his57 confici<V1341, f. 13vb>antur58, attingi. Loca sanctorum martyrum vel basilicas contemnere et omnes, qui illuc conveniunt et sacramenta conficiunt59, repraehendere. Divites60 fideles61, qui non62 omnibus renuntiant, quae possident, spem apud deum non habere, et multa alia, quae enumerare63 nulli possibile est, singulos quoque64 eorum pro suo arbitrio constituere. Unusquisque enim eorum per65 talem institutionem ab ecclesiastico canone recedens tamquam proprias leges sibimet condidisse66. Sed nec67 communis his68 omnibus et una sententia est. Singuli enim, prout videtur et libet, accusationem ecclesiae nitendo tamquam rector non sit, vel addit69 decreta vel minuit. Propter hoc ergo coactum70 est <E97, f. 251ra> hoc concilium in Gangrensi71 ecclesia habitum canones istos72 exponere, quibus probantur73 memorati extra74 ecclesiam esse. Quod si per poenitentiam condemnaverint omnia haec, quae male senserunt, tamquam a se non bene prolata acceptabiles fiant, <W411, f. 13v> atque ad75 eos singula, quae debeant76 contemnere77, synodus credidit exponenda. Quod si quis renuerit haec, quae hodie constituta78 sunt, tamquam hereticus79 anathematizatus80 et damnatus abiciatur, et erit non solum incommunicatus, verum etiam ab ecclesia abiciatur extorris, donec deprecetur episcopus81 et de universis, quae penes eos depraehensa atque detecta sunt, providerit82, quid83 horum susceperit observandum.

<V630, f. 82rb> DE84 HIS85, QUI NUPTIAS DAMNANT

I86 Si quis nuptias in accusationem deduxerit87 et mulierem fidelem ac religiosam88 cum viro suo dormientem abominandam89 crediderit aut etiam accusandam90 tamquam non posse coniugatos in regnum dei ingredi, anathema sit.

DE91 HIS92, QUI CARNEM93 MANDUCANTES DAMNANT

II94 Si quis carnem95 manducantem ex fide cum religione96 praeter sanguinem et idolo97 immolatum98 et suffocatum crediderit99 condemnandum tamquam spem non habentem, quod eas manducat100, anathema sit.

NON101 DEBERE SERVUM OCCASIONE102 RELIGIONIS103 DOMINUM SUUM CONTEMNERE

III104 Si quis servum alienum occasione105 religionis106 doceat dominum suum debere contemnere et eius ministerium107 destituere ac non potius docuerit eum suo domino bona fide et cum omni honorificentia deservire, anathema sit.

DE108 OBLATIONE PRESBYTERI CONIUGATI

IIII109 <V1341, f. 14ra> Si quis discernit presbyterum110 coniugatum, tamquam occasione nuptiarum, quod offerre non debeat111 et ab eius oblatione ideo112 abstinet, anathema sit.

ORATIONES113 ECCLESIAE NON DEBERE CONTEMNI114

V115 Si quis docet domum dei contemptibilem esse debere et congregationes quae in ea fiunt, anathema sit.

NON116 DEBERE117 EXTRA ECCLESIAM CONGREGARI118

VI119 Si quis extra ecclesiam privatam120 populos congregans contemnat ecclesiasticas sanctiones121 ipsamque ecclesiam apud se122 sine <E97, f. 251rb> consilio episcopi cum presbytero123 agat, anathema sit.

DE124 FRUCTIBUS IN ECCLESIA ET NON ALIBI DANDIS125

VII126 Si quis oblationes fructuum127 vel primitias ecclesiae128 debitas voluerit extra ecclesiam accipere aut129 dare praeter130 conscientiam episcopi131 vel eius, cui huiusmodi officia commissa sunt et non magis cum consilio eiusdem haec132 agenda133 putaverit, anathema sit.

DE134 HIS135, QUAE136 IN USUS PAUPERUM CONFERUNTUR137

VIII138 Si quis dederit vel acceperit139 fructuum140 oblationes141 praeter142 episcopum vel eum, qui constitutus143 est ab eo ad dispensandam144 misericordiam pauperibus, et qui dat et qui accipit145 anathema sit.

<O93, f. 39rb> VIRGINITATEM146 147 148 STUDENTI149 NON DEBERE <W411, f. 14r> NUPTIAS EXSECRARI150

VIIII Si quis vel virginitatem vel continentiam professus tamquam abominabiles nuptias iudicat151 et non propter solum152 hoc, quod continentia153 et154 virginitatis155 bonum156 sanctum157 propositum sit, anathema sit.

DE158 HIS159, QUI PRO VIRGINITATE SUPERBIUNT

X160 Si quis propter deum virginitatem professus in coniugio positos161 per arrogantiam <V630, f. 82va> vituperaverit, anathema sit.

AGAPEM162 FRATRUM163 NON DEBERE CONTEMNI

XI164 Si quis contemnendos duxerit agapem facientes et propter honorem domini165 fratres pauperes convocantes et noluerit communicare vocationibus166 eorum tamquam nihili167, quod fit, ducens168, anathema sit.

DE169 CONTINENTIBUS ET USU PALLIORUM170

XII171 Si quis virorum putaverit sancto proposito, id est continentiae, convenire, ut pallio172 utatur tamquam ex eo iustitiam habiturus et repraehendat vel iudicet <V1341, f. 14rb> alios, qui cum reverentia birris utuntur et alia veste communi, quae173 in usu est, anathema sit.

NON174 DEBERE175 MULIEREM CONTINENTIAE CAUSA VIRILEM176 HABITUM USURPARE

XIII177 Si qua178 mulier suo179 proposito utile iudicans, ut180 virili181 veste utatur, ad hoc, ut viri habitum imitetur, anathema sit.

NON182 DEBERE CONDEMNANTEM NUPTIAS A VIRO DISCEDERE

XIIII183 Si qua mulier184 derelicto viro discedere voluerit soluto vinculo coniugali185 nuptias condemnando, anathema sit.

NON186 DEBERE QUEMQUAM CONTINENTIAE CAUSA FILIOS187 SUOS NEGLEGERE

XV188 Si quis dereliquerit proprios filios et non eos aluerit189 et, quod190 pietatis est, <E97, f. 251va> necessaria non praebuerit191, sed192 sub193 occasione continentiae neglegendos putaverit, anathema sit.

NE194 195 FILII OCCASIONE196 RELIGIONIS197 PARENTES SUOS DESPICIANT198

XVI199 Si qui200 filii parentes maxime201 fideles deseruerint occasione202 dei cultus hoc iustum esse iudicantes et non potius debitum honorem parentibus reddiderint203, ut hoc ipsum204 in eis venerentur, quod fideles sunt, anathema sit.

CAPUT205 TONDERE206 MULIERI207 NON LICERE

XVII208 Quaecumque209 mulier religioni210 iudicans convenire comam sibi amputaverit, quam deus ad velamen eius et ad memoriam subiectionis illi dedit tamquam resolvens ius211 subiectionis, anathema sit.

NON212 DEBERE DIE DOMINICO IEIUNARE

XVIII213 Si quis tamquam hoc continentiae convenire iudicans die dominico ieiunaverit in eiusdem diei contemptum214, anathema sit.

NON215 LICERE COMMUNIA IEIUNIA SOLVERE

XVIIII216 Si quis eorum, qui in proposito sunt continentiae, praeter necessitatem corporalem superbiat et ieiunia communia totius <W411, f. 14v> ecclesiae putaverit contemnenda perfectam217 in sua scientia vindicans218 rationem, anathema sit.

COMMUNICANDUM219 220 IN BASILICIS MARTYRUM

XX221 Si quis per superbiam tamquam perfectum222 se existimans conventus, qui per loca et basilicas223 sanctorum martyrum fiunt vel accusaverit vel etiam oblationes, quae ibidem celebrantur spernendas esse crediderit memoriasque <V1341, f. 14va> sanctorum contemnendas224, anathema sit.

Haec225 autem scripsimus non abscidentes eos, <V630, f. 82vb> qui in ecclesia dei secundum scripturas sanctum226 propositum continentiae eligunt, sed eos, qui suscipiunt habitum eius et in superbiam efferuntur227 adversus eos, qui simplicius vivunt. Sed et228 hos condemnamus, qui se extollunt adversus scripturas et229 ecclesiasticos canones et nova introducunt praecepta. Nos autem et virginitatem cum230 humilitate admiramur et231 continentiam cum castitate232 et religione233 deo acceptissimam dicimus et renuntiationem saecularium negotiorum atque actuum cum humilitate234 approbanda laudamus et nuptiarum vinculum, quod secundum castitatem <E97, f. 251vb> secum perdurat, honoramus <O93, f. 39va> et divites cum iustitia et operibus bonis non abicimus et parsimoniam cum235 veste humili non reprobamus, sicut etiam ornatum praeter236 corporis diligentiam infucatum237 laudamus. Dissolutos autem et fractos238 in vestibus incessus239 non recipimus, et domos dei honoramus et conventus, qui in his240 fiunt tamquam sanctos et utiles recipimus241, pietatem242 in privatis domibus non concludentes et omnem locum in nomine dei aedificatum honoramus et congregationem in ecclesia factam ad utilitatem communem recipimus, et bona opera, quae supra vires in fratres pauperes exercentur243 secundum ecclesiasticas traditiones beatificamus et omnia, quae conveniunt traditionibus apostolicis et sanctarum scripturarum praeceptis in ecclesia fieri exoptamus244.

EXPLICIT245

O93, f. 39va; V630, f. 82vb; W411, f. 14v; V1341, f. 14va; E97, f. 251vb


1 INCIPIT GANGRENSE CONCILIUM] INCIPIUNT CAPITULA GANGRENSIS (korr. aus GANGRENSE V1341) CONCILII (CONCIL V1341) V630; V1341; E97

2 CANGRENSE W411

3 NICEAM V630; V1341; E97; NICENUM W411

4 TITULI fehlt V630; V1341; E97

5 iis E97

6 qui] qui ad V1341

7 iis E97

8 occansione V1341

9 religionis korr. aus religiones O93; relegionis W411

10 contemnere W411

11 congregare W411

12 iis E97

13 usis W411

14 execrari E97

15 iis E97

16 palliorum] palle orum W411

17 filios suos korr. aus filios V630

18 reddere V630

19 Nec E97

20 relegionis W411

21 despiciant W411; V630; E97

22 tundere W411

23 mulieri non licere] non debere mulieri W411

24 communia ieiunia] ieiunia communia W411

25 martyrum] martyrum EXPLICUNT CAPITULA INCIPIUNT GANGRENSE (CANGRENSE V1341) CONCILIUM POST NICEAM SYNODUM EDITUM V630; V1341; martyrum EXPLICIUNT CAPITULA E97

26 Iheratius W411; Hieracius E97

27 Heratius Ipatius Bassus Eugenius Gregorius Elianus korr. aus Heratius V630

28 cangremse W411

29 quodam W411

30 his] his ipsis W411; V1341; iis E97

31 qui] qui hunc W411; V1341

32 eustatium W411

33 gesta W411

34 amputari E97

35 eosdem korr. aus eodem E97

36 causare W411

37 gradu spem habeat apud deum, unde factum est, ut multe mulieres seducte korr. aus gradu O93

38 adulteria W411; V1341

39 etiam W411; V1341

40 in dominicis ecclesiis] a dominicis constitutis ecclesiarum dei W411

41 ecclesiis] ecclesiis dei V1341

42 praesumere] presumere et W411; V1341

43 vendicasse E97

44 ratiocinatio W411; ratiolcinatione korr. aus rationatione E97

45 inusitatum korr. aus inusitantum V630

46 relegionis W411; regionis V1341

47 relegionis W411

48 iustificari W411; V1341; E97

49 relegionis W411

50 Ieiunia korr. aus Ieiuna V630

51 contemnenda asseruisse] contemnendo ventris servisse W411

52 coniugatis W411

53 ne W411

54 persuasse W411

55 matrinia W411

56 debre W411

57 eis V630

58 conficiuntur W411; V1341; E97

59 conficiuntur W411

60 dicentes W411

61 fideles korr. aus fides E97

62 in V630

63 enumerari W411

64 quosque W411; V1341

65 pro W411

66 condidit W411

67 nec communis korr. aus communis V1341

68 iis E97

69 addidit W411; V630

70 actum W411

71 cangrensi W411

72 istas W411

73 probabuntur W411

74 intra W411

75 ad fehlt W411

76 debent V630; V1341; E97

77 condemnare W411; V1341; E97

78 constita W411

79 heredicus W411

80 anathimatizatus W411

81 episcopos W411; V1341

82 prodiderit W411

83 quid horum] quo bonorum W411

84 Rubrik fehlt V630

85 iis E97

86 I fehlt V630; E97

87 DUXERIT V630

88 relegiosam W411

89 abominandam] ab eo minandam W411

90 accusandandam W411

91 Rubrik fehlt V630

92 iis E97

93 CARNES V1341

94 II fehlt E97

95 carnes V1341

96 relegione W411

97 idoli E97

98 immolatam W411

99 crediderint W411

100 manducet W411; V1341

101 Rubrik fehlt V630

102 OCCANSIONE O93, OCCASIONE korr. aus OCCANSIONE V1341; occasione korr. aus occansione V630

103 RELEGIONIS W411

104 III fehlt E97

105 occasione korr. aus occansione V630; V1341

106 relegionis W411

107 ministeriun V1341

108 Rubrik fehlt V630

109 IIII fehlt E97

110 presbiterum korr. aus presbiter V630; presbiterem W411; presbyter V1341

111 debere W411

112 ideo] ideo se V630; W411; V1341; E97

113 Rubrik fehlt V630

114 CONTEMPNERE V1341; E97

115 V fehlt E97

116 Rubrik fehlt V630

117 DEBERE korr. aus DERE O93; LEGERE W411

118 CONGRE W411

119 VI fehlt E97

120 privatum W411, privatim korr. aus privatam V1341; privatim E97

121 sanctiones] sanctiones aliter ea quae sunt ecclesiae voluerit usurpare non conveniente presbytero iuxta decretum episcopi anathema sit V630; V1341 (korr. aus sanctiones; sunt] sanctae); E97

122 se] se autem W411

123 presbiterum W411

124 Rubrik fehlt V630; Rubrik] DE PRIORIBUS ECCLESIAE W411

125 DANDAS V1341

126 VII fehlt E97

127 fructuum korr. aus fructum V630

128 ecclesias W411

129 vel W411

130 extra W411

131 episcopis W411

132 haec agenda] his agendum W411

133 agendum V1341

134 Rubrik fehlt V630

135 iis E97

136 QUI W411

137 CONPERUNTUR W411; OFFERUNT V1341; offeruntur E97

138 VIII fehlt E97

139 acceperit korr. aus acciperit V630; acciperit W411

140 fructuum korr. aus fructum V630

141 oblationes korr. aus oblationis W411

142 extra W411; propter V1341

143 constitutus est korr. aus constitutus V630

144 dispendam korr. aus dipendam W411

145 accepit W411

146 VIRGINATII V1341

147 VIRGINITATEM STUDENTI] VIRGINITATI STUDENTI W411; Virginitati studentem E97

148 Rubrik fehlt V630

149 STUDENTEM V1341

150 EXECRARE V1341

151 indicat W411

152 solum hoc] hoc solum W411

153 continentiae korr. aus continentia V630; continentiae W411

154 et fehlt W411

155 virginitas korr. aus virginitatis W411; virginitas V1341; E97

156 bonum] bonum et E97

157 sanctumque W411; V1341

158 Rubrik fehlt V630

159 iis E97

160 X fehlt E97

161 positus W411

162 Rubrik fehlt V630

163 FRATREM W411

164 XI fehlt E97

165 deum V1341

166 vocantibus korr. aus vocationibus V630

167 nihilum W411

168 deducens W411; V1341

169 Rubrik fehlt V630

170 PALLIORUM] PALLIAE ORUM W411

171 XII fehlt E97

172 palleo W411

173 in usu korr. aus usus V630

174 Rubrik fehlt V630

175 DERE W411

176 VIRILEM HABITUM] VIRILI HABITU W411

177 XIII fehlt E97

178 qua korr. aus qa W411

179 hoc W411

180 ut fehlt W411

181 virile V1341

182 Rubrik fehlt V630

183 XIIII fehlt E97

184 mulier] mulier si W411

185 coniugali] coniugali in W411

186 Rubrik fehlt V630

187 FILIOS SUOS] FILIO SUO W411

188 XV fehlt E97

189 alat W411

190 quod] quod ab eo secundum W411

191 prebeat W411

192 sed korr. aus de E97

193 sub fehlt W411

194 Nec E97

195 Rubrik fehlt V630

196 OCCANSIONE O93

197 RELEGIONIS W411

198 DISPICIANT V1341

199 XVI fehlt E97

200 quis W411

201 maxime korr. aus maxima O93

202 occansione O93

203 reddiderint korr. aus redderint W411

204 ipsud W411

205 Rubrik fehlt V630

206 TUNDERE W411

207 MULIERI NON LICERE] MULIER NON DEBERE W411

208 XVII korr. aus XVIII V630; XVII fehlt E97

209 Quicumque W411

210 relegioni W411

211 iure W411

212 Rubrik fehlt V630

213 XVIII fehlt E97

214 contemptu W411

215 Rubrik fehlt V630

216 XVIIII fehlt E97

217 profectam W411

218 vendicans E97

219 COMMUNICANDAM W411

220 Rubrik fehlt V630

221 XX fehlt E97

222 profectum W411

223 basilica W411

224 continendas V630

225 am Rande XXI W411

226 sanctas W411

227 efferuntur korr. aus efferentur O93

228 et hos] eos V1341

229 et fehlt O)3

230 cum humilitate] humilitatem W411

231 et fehlt W411

232 castitate et korr. aus castitate O93

233 relegione W411

234 humilitate] humilitate discessumm W411

235 cum fehlt W411

236 propter W411

237 infucatum] in fructum W411

238 fracto korr. aus fractos E97

239 incessu E97

240 iis E97

241 recepimus W411

242 proprietatem korr. aus prietatem V630; privatim korr. aus prietatem V1341

243 exercetur W411

244 obtamus W411

245 EXPLICIT] EXPLICIT fehlt W411; EXPLICIT GANGRENSE CONCILIUM POST NICEAM SYNODUM EDITUM V630; V1341; E97

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 7.1.2006