[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

2. Konzil von Karthago

Inhaltsverzeichnis

4. Konzil von Karthago

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

3. Konzil von Karthago

O93, f. 49vb; V630f. 99vb; W411, f. 45r; B132, f. 53ra; V1341, f. 31va; E97, f. 271ra

INCIPIT CONCILIUM CARTHAGINENSE1 TERTIUM HABITUM AB EPISCOPIS NUMERO XCVII2 ERA CCCCXXXV3

<E97, f. 271rb> I Ut comprovinciales4 episcopi de pascha suum primatem inquirant5.

II Ut per singulos annos concilium fiat.

III Ut episcopus priusquam ordinetur, canones agnoscat.

IIII Ut levitae et virgines ante XXV annos non consecrentur6.

V Ut sacramentum caticuminis non praebeatur.

VI Ut mortuis baptismum7 vel eucharistia non detur8.

VII Ut9 episcopus accusatus, ubi vel infra quod10 tempus examinetur11.

VIII De presbyteris et diaconibus, quanti episcopi eos audiant.

VIIII Ut clerici publica iudicia non appellent12.

X Si a13 quoquam ab aliis iudicibus ecclesiasticis ad alios14 iudices15 ecclesiasticos maioris16 auctoritatis provocatum17 fuerit, non obesse18 prioribus19 diversas sententias proferentibus.

<O93, f. 50ra> XI Ut filii clericorum ad spectacula20 non accedant.

XII Ut clericorum matrimoniis21 infideles22 non socientur23.

XIII24 Ut clerici de rebus suis nihil infidelibus conferant.

XIIII25 Ut clerici filios suos a sua potestate exire non sinant26, nisi aetate et moribus comprobatis27.

XV28 Ut clerici non sint29 conductores vel negotiatores.

XVI30 Ut clerici non sint usurarii31.

XVII Ut cum clericis extraneae feminae non cohabitent32.

XVIII Ut clerici non ordinentur, nisi omnes, qui cum eis sunt, fideles33 exsistant34.

XVIIII35 Ut clerici36, cum37 ad pubertatem venerint38, aut coniugium aut castitatem profiteantur.

XX Ut plebes alienas alius episcopus non usurpet.

XXI Ut nullus episcopus alienum clericum audeat39 retinere40 vel ordinare.

XXII Ut nullus clericus ordinetur, nisi fuerit probabilis41.

XXIII De precibus et orationibus.

XXIIII Ut in sacrificio tantum panis et calix offeratur.

XXV Ne42 clerici vel continentes ad43 viduas vel virgines soli44 habeant accessum.

XXVI Ut primae sedis episcopus princeps sacerdotum non appelletur.

XXVII Ut clerici tabernas non ingrediantur.

XXVIII Ut episcopus sine formata metropolitani longius non proficiscatur45.

<W411, f. 45v> XXVIIII Ut missa46 a47 ieiunis48 celebretur.

<V630, f. 100ra> XXX Ut nullus in ecclesia convivetur.

XXXI Ut poenitentibus iuxta peccatum49 modus poenitentiae detur.

XXXII Ut presbyter praeter iussa50 vel absentiam episcopi non reconciliet <V1341, f. 31vb> poenitentem51.

XXXIII De custodia sacrarum virginum.

<B132, f. 53rb> XXXIIII De baptizandis aegrotis, qui iam loqui non possunt.

XXXV Ut apostaticis52 vel a53 Spania54 conversis poenitentia55 non negetur.

XXXVI Ut presbyter chrisma non conficiat.

XXXVII Ut clerici sine necessitate in56 aliena civitate non immorentur57.

XXXVIII Ut58 non liceat fieri translationes episcoporum.

XXXVIIII Ut59 non praesumant duo episcopi ordinare pontificem.

XL Ut60 dum episcopus eligitur, si contradictores61 habeat62, quinque sacerdotes conveniant.

XLI Ut63 per singulos annos convenientes episcopi ad concilium64 etiam de paschali solemnitate a primate65 suo informentur66.

<E97, f. 271va> XLII Ut67 non accipiat alium episcopum plebs, quae in diocesim68 69 semper subiacebit70.

XLIII Ut71 qui plebe sua contempta72 ad concilium venire detrectant73 et plebem et honorem amittant74.

XLIIII Ut75 clericum alienum nullus76 sibi praesumat episcopus ordinare77.

XLV Ut78 episcopus, qui plures habet clericos, ei, qui eget, ad ordinandum postulatus largiatur.

XLVI Ut79 episcopus in diocesi factus solum eam teneat80 plebem, quae81 exstitit82 ordinatus83.

XLVII Ut84 praeter scripturas canonicas nihil in ecclesia legatur sub nomine divinarum scripturarum.

XLVIII De85 baptizatis a Donatistis86.

XLVIIII87 Ut88 gesta concilii episcoporum subscriptionibus confirmentur89.90

<V1341, f. 32ra> CAESARIO91 ET ATTICO92 VIRIS CLARISSIMIS CONSULIBUS93 KAL. SEPTEMBR. CARTHAGINE IN SECRETARIO BASILICAE RESTITUTAE, CUM AURELIUS EPISCOPUS94 UNA95 CUM EPISCOPIS96 SUIS CONSEDISSET, ADSTANTIBUS ETIAM DIACONIBUS97 CONSTITUTA SUNT HAEC, QUAE PRAESENTI CONCILIO DEFINITA SUNT98.

I99 Placuit100 igitur in principio propter errorem, qui101 saepe solet oboriri102, ut omnes Africanae provinciae103 episcopi observationem paschalem104 ab ecclesia Carthaginensi105 curent accipere.

II Similiter106 placuit, ut propter causas ecclesiasticas, quae ad perniciem plebium saepe veterescunt107 <V630, f. 100rb> singulis quibusque annis concilium convocetur108, ad quod omnes provinciae, quae109 primas sedes habent de conciliis suis110 binos, aut quantos elegerint, episcopos legatos mittant, ut et minus invidiosi minusque hospitibus sumptuosi exsistant, ut111 congregato conventu plena possit esse auctoritas. De Tripoli112 autem propter inopiam episcoporum episcopus113 unus veniat.

<W411, f. 46r> III Item114 placuit, ut ordinandis115 episcopis vel clericis116 prius ab ordinatoribus suis decreta conciliorum auribus117 eorum118 inculcentur119, ne se aliquid contra statuta concilii fecisse poeniteant.

IIII <O93, f. 50rb> Item120 placuit, ut ante viginti quinque annos aetatis nec diaconi121 ordinentur nec virgines consecrentur, et ut lectores122 populum123 non salutent124.

V Item125 126 placuit127 per solemnissimos128 paschales dies sacramentum caticuminis non detur, nisi solitum129 sal, quia130, si131 fideles per illos dies sacramenta132 <E97, f. 271vb> non mutant133, nec caticuminis oportet mutare134.

VI Item135 placuit, ut corporibus defunctorum eucharistia non detur, dictum est136 enim a domino: Accipite et edite. Cadavera autem nec137 accipere possunt nec edere138. Cavendum est, ne mortuos etiam baptizari posse fratrum infirmitas credat, quibus nec eucharistiam dari139 licitum140 est.

VII Aurelius141 episcopus dixit: Quisquis142 episcoporum accusatur, ad primates143 provinciae ipsius causam deferat accusator, nec a communione suspendatur, cui144 crimen intenditur, nisi ad causam suam dicendam electorum145 iudicum146 die147 statuta litteris evocatus minime occurrerit148, hoc est infra149 150 spatium mensis ex ea die, qua eum litteras151 accepisse152 constiterit. Quod153 si aliquas veras necessitatis154 causas probaverit, quibus eum occurrere <B132, f. 53vb> non potuisse155 <V1341, f. 32rb> manifestum sit, causae suae dicendae intra alterum mensem integram156 157 habeat facultatem, verum158 tamdiu post mensem secundum non communicet159, donec purgetur160. Si autem161 ad concilium <V630, f. 100va> universale anniversarium occurrere noluerit162, ut vel ibi causa eius terminetur, ipse in se damnationis163 sententiam dixisse iudicetur. Tempore sane, quo164 non communicat165, nec in166 sua ecclesia vel parrochia communicet. Accusator autem eius, si numquam diebus causae dicendae defuerit167, a communione non removeatur. Si vero168 aliquando defuerit subtrahens169 se, restituto170 in communionem171 episcopo172 ipse removeatur a communione accusator ita tamen, ut nec ipsi adimatur173 facultas causae peragendae, si se ad174 diem occurrere non175 noluisse176, sed non potuisse probaverit. Illud vero placuit, ut, cum agere177 coeperit in episcoporum iudicio, si fuerit accusatoris178 persona179 culpabilis, ad arguendum180 non admittatur181 nisi proprias causas, non tamen ecclesiasticas182 asserere183 voluerit.

<W411, f. 46v> DE184 PRESBYTERIS VEL CLERICIS ACCUSATIS185

VIII Si autem presbyteri vel diaconi186 fuerint accusati, adiuncto sibi ex187 vicinis locis proprius episcopus legitimo188 numero collegarum, quos189 ab eodem accusati petierint, id est, una190 secum in presbyteri nomine191 episcopi192 sex, in193 diaconi tres194, qui195 ipsorum causas196 discutiant197, eadem dierum et dilationum et a communione remotionum198 et discussione <E97, f. 272ra> personarum inter accusatores et eos, qui accusantur199, forma200 servata. Reliquorum autem clericorum causas etiam201 solus episcopus loci agnoscat et finiat.

VIIII202 De203 204 diversis ordinibus ecclesiae servientibus, ut, si quis in causam criminis incurrerit et abnuerit iudicium ecclesiasticum, debeat periclitari, et ut filii sacerdotum spectacula saecularia non adeant. Item205 206 placuit207, quisquis208 episcoporum, presbyterorum209 et diaconorum seu clericorum, cum in ecclesia ei crimen fuerit intentum210 vel civilis causa fuerit commota, si derelicto ecclesiastico iudicio publicis iudiciis purgari voluerit, etiamsi pro ipso211 fuerit prolata sententia212, locum suum amittat, et213 hoc in criminali actione. In civili vero perdat214, quod evicit215, si locum suum obtinere maluerit216. Si quidem217 enim218 ad eligendos iudices undique ecclesiae consortio iudicat219 220, qui de universa221 ecclesia male sentiendo222 de iudicio saeculari poscit auxilium, cum223 privatorum causas apostolus etiam ad ecclesiam deferri224 atque ibi determinari praecipiat.

X <V630, f. 100vb> Hoc225 etiam placuit, ut a226 quibuscumque iudicibus <B132, f. 54ra> ecclesiasticis ad alios iudices ecclesiasticos, ubi est maior227 auctoritas, fuerit provocatum, non eis obsit, quorum fuerit soluta228 sententia, si convinci non potuerint229 vel inimico animo iudicasse <V1341, f. 32va> vel aliqua cupiditate aut230 gratia depravati231. Sane si ex consensu partium iudices electi fuerint, etiam a pauciore232 numero, quam constitutum est, non liceat provocari.

XI Ut233 234 filii sacerdotum vel clericorum spectacula235 saecularia non exhibeant236, sed nec spectent237, quamquam238 quidem ab239 spectaculo240 et omnes laici prohibeantur241. Semper enim christianis omnibus hoc interdictum est, ut, ubi blasphemi242 sunt, non accedant.

<O93, f. 50va> XII Item243 placuit, ut filii vel filiae episcoporum vel quorumlibet clericorum gentilibus vel hereticis aut schismaticis matrimonio non iungantur244.

XIII245 Ut episcopi vel clerici in eos, qui catholici christiani non sunt, etiamsi consanguinei246 fuerint, per donationes rerum suarum nihil conferant.

XIIII247 Ut248 episcopi vel clerici filios suos a sua potestate249 per emancipationem250 exire non sinant, nisi <E97, f. 272rb> de moribus eorum fuerint et251 aetate securi252, <W411, f. 47r> ut possint ad eos iam propria pertinere peccata.

XV253 Item254 placuit, ut episcopi, presbyteri et diaconi vel clerici non sint conductores aut procuratores255 neque ullo turpi vel inhonesto negotio victum quaerant, quia respicere debent scriptum esse: Nemo militans deo implicat se negotiis saecularibus.

XVI256 Ut257 nullus clericorum amplius recipiat, quam accommodaverit: si pecuniam, pecuniam258 accipiat, si speciem, eandem259 speciem, quantum260 dederit, accipiat, et quicquid aliud tantum, quantum dederit, recipiat261.

XVII Ut262 cum omnibus263 omnino clericis extraneae feminae non cohabitent, sed solae matres, aviae et materterae264, amitae265, sorores et266 filiae fratrum aut sororum et quaecumque267 ex familia domestica necessitate, etiam antequam268 ordinarentur269, iam cum eis habitabant270, vel si filii eorum iam ordinatis parentibus uxores acceperunt271, aut servis non habentibus in domo quas ducant, aliunde272 ducere necessitas fuerit273.

XVIII Ut274 episcopi et275 presbyteri et276 diaconi non ordinentur, priusquam omnes, qui sunt in domo eorum christianos catholicos <V630, f. 101ra> fecerint.

<B132, f. 54rb> XVIIII Placuit277, ut lectores, cum ad278 annos pubertatis venerint, cogantur279 aut280 uxores281 ducere aut continentiam profiteri.

XX Placuit282, ut a283 nullo episcopo usurpentur plebes alienae284, nec285 aliquis episcoporum supergrediatur in diocesim286 collegam287 suum.

XXI Ut288 clericum alienum nisi concedente eius289 episcopo290 nemo audeat vel retinere vel promovere in ecclesia sibi credita. Clericorum autem nomen etiam lectores et psalmistae et ostiarii retinent.

XXII Ut291 nullus ordinetur clericus nisi probatus292 vel episcoporum examine vel populi293 testimonio.

XXIII Ut294 nemo in precibus vel patrem pro filio vel filium pro patre nominet, et295 cum ad altare296 assistitur, semper ad patrem dirigatur oratio. Et quascumque297 sibi preces aliquis298 describit, non eis utatur299, nisi prius eas instructiones300 fratribus contulerit.

XXIIII Ut301 in302 sacramentis corporis et sanguinis domini nihil amplius offeratur, quam ipse dominus tradidit303, hoc est panis304 et vinum aquae305 mixtum, nec amplius in sacrificiis306 offeratur quam307 de uvis <E97, f. 272va> et frumentis.

XXV <W411, f. 47v> Ut308 clerici vel continentes ad viduas309 vel virgines nisi ex iussu vel permissu episcoporum aut310 presbyterorum non accedant. Et hoc non soli311 faciant, sed312 cum clericis vel cum his313, cum quibus episcopus aut314 presbyter iusserit315. Nec episcopi aut presbyteri soli habeant accessum ad huiusmodi feminas, sed ubi aut clerici praesentes sunt aut graves aliqui christiani.

XXVI Ut316 primae317 sedis episcopus non318 appelletur princeps sacerdotum aut summus sacerdos aut aliquid huiusmodi, sed tantum primae sedis episcopus.

XXVII Ut319 clerici edendi vel bibendi causa tabernas non ingrediantur nisi peregrinationis320 necessitate compulsi321.

XXVIII Item322 323 placuit, ut324 episcopi325 trans mare non proficiscantur326 nisi consulto327 primae sedis episcopo sive cuiusque328 provinciae primate329, ut ab eo praecipue possit sumere formatam vel commendationem.

XXVIIII <V630, f. 101rb> Ut330 sacramenta altaris non nisi331 a ieiunis332 hominibus celebrentur333 excepto uno die anniversario, quo cena domini celebratur. Nam, si aliquorum pro334 meridiano tempore defunctorum sive episcoporum sive ceterorum <B132, f. 54va> commendatio facienda est, solis orationibus fiat, si illi, qui faciunt335, iam pransi inveniantur336.

XXX Ut337 338 nulli episcopi vel clerici in ecclesia conviventur, nisi339 forte transeuntes hospitiorum necessitate illic reficiant. Populi etiam ab huiusmodi conviviis, quantum340 fieri potest, prohibeantur.

XXXI Ut341 poenitentibus secundum differentiam peccatorum episcopi arbitrio poenitentiae tempora decernantur342.

<V1341, f. 33ra> XXXII Ut343 presbyter inconsulto episcopo non reconciliet poenitentem, nisi absente344 episcopo necessitate cogente. Cuiuscumque345 poenitentis publicum <O93, f. 50vb> et vulgatissimum crimen est, quod universam ecclesiam commoverit, ante apsidam346 manus ei imponatur.

XXXIII Ut347 virgines sacrae, si a348 parentibus, a quibus custodiebantur, privatae fuerint, episcopi providentia vel presbyteri, ubi episcopus absens est, in349 monasterio virginum vel gravioribus feminis commendentur350, ut simul habitantes invicem se custodiant, ne351 passim vagantes ecclesiae laedant opinionem.

<E97, f. 272vb> XXXIIII Ut352 aegrotantes, si pro se respondere non possunt, cum353 voluntatis eorum testimonium sui dixerint354, baptizentur355. <W411, f. 48r> Similiter356 et de poenitentibus agendum est357.

XXXV Ut358 scenicis atque histrionibus359 ceterisque huiusmodi personis vel apostaticis conversis vel reversis ad deum gratia vel reconciliatio non negetur.

XXXVI Ut360 presbyter inconsulto361 episcopo virgines non consecret, chrisma vero numquam conficiat.

XXXVII362 Ut363 clerici in aliena civitate non immorentur, nisi causas eorum iustas364 episcopi365 loci vel presbyteri locorum perviderint366 367.

XXXVIII368 369 Illud370 autem suggerimus mandatum nobis, quod etiam in Capuensi plenaria synodo videtur statutum, ut non liceat371 fieri rebaptizationes372, reordinationes vel translationes episcoporum. Nam Crisconius373 Villaregiensis episcopus plebe sua derelicta Tuburniensem374 invasit ecclesiam et usque375 hodie commonitus, secundum quod statutum <V630, f. 101va> fuerat, relinquere eandem376, quam invaserat, plebem377, contempsit adversus statuta378, quae pronuntiata fuerant. Confirmata quidem379 audivimus, sed petimus, secundum quod nobis mandatum est, ut dignemini380 dare fiduciam, quo381 neces<B132, f. 54vb>sitate ipsa cogente liberum nobis382 sit rectorem provinciae secundum statuta gloriosissimorum principum adversus illum adire, ut qui miti383 admonitioni384 sanctitatis385 vestrae acquiescere noluit et386 emendare illicitum, auctoritate387 iudiciaria protinus excludatur. Aurelius episcopus388 dixit: Servata forma389 disciplinae non existimabitur390 appetitus, si391 vestra392 caritate modeste393 conventus recedere detractaverit, cum fuerit suo contemptu394 et contumacia faciente etiam auctoritate395 iudiciaria396 conventus397 398 399. Honoratus400 et Urbanus episcopi dixerunt: Hoc ergo omnibus placet401.

XXXVIIII402 403 Honoratus404 405 et Urbanus episcopi406 dixerunt: Et illud nobis407 manda<V1341, f. 33rb>tum408 409, ut, quia proxime fratres nostri410 Numidiae duo episcopi ordinare praesumpserunt pontificem, non nisi a duodecim censeatis episcoporum celebrari411 ordinationes. Aurelius episcopus dixit: Forma antiqua servabitur, ut non minus quam tres sufficiant, qui fuerint a metropolitano directi412 ad episcopum ordinandum. Propterea, quia in Tripoli413 forte414 et415 Arguze416 interiacere417 videntur barbarae gentes. <E97, f. 273ra> Nam418 in Tripoli, ut asseritur, episcopi sunt quinque tantummodo et possunt forte de ipso numero vel duo necessitate <W411, f. 48v> aliqua occupari. Difficile est enim, ut de quolibet419 numero omnes possint occurrere. Numquid420 debet hoc ipsum impedimento esse ecclesiasticae utilitati? Nam et in421 ecclesiam422, ad quam dignata est sanctitas vestra convenire crebro ac pene per diem dominicam ordinandos habemus. Numquid nam frequenter423 potero duodecim vel decem vel non multo minus advocare episcopos? Sed facile est mihi duos424 adiungere meae425 parvitati426 vicinos427, quapropter cernit mecum caritas vestra hoc ipsum observari428 non posse.

XL429 Et430 431 illud est statuendum, ut quando ad432 eligendum episcopum convenerimus, si qua contradictio433 fuerit oborta434, quia talia facta sunt apud nos, non praesumant ad purgandum eum, qui ordinan<B132, f. 55ra>dus est, tres iam, sed postulentur <V630, f. 101vb> ad numerum supradictorum duo vel tres et in eadem plebe, cui ordinandus435 est436, discutiantur437 primo personae438 contradicentium439, postremo illa etiam, quae440 obiciuntur, pertractentur441. Et cum purgatus fuerit sub conspectu publico442, ita demum ordinetur. Si hoc cum vestrae sanctitatis animo concordat, <O93, f. 51ra> roboretur vestrae dignitatis responsione. Ab universis episcopis dictum est: Satis443 placet.

XLI444 Honoratus445 et Urbanus episcopi dixerunt: Quoniam de concilio446 quaedam tractata447 noscuntur, adicimus etiam de die paschae nobis esse mandatum, ut de ecclesia semper448 Carthaginensi449, sicuti450 praedictum est, instruamur et non sub angusto temporis spatio. Aurelius episcopus dixit: Si sanctitati vestrae videtur, quoniam nos spopondisse451 iam superius meminimus452 453, ut singulis quibusque annis ad tractandum conveniamus454 et, cum convenerimus in unum, tunc divulgabitur sanctus paschae dies per455 legatos, qui affuerint concilio. Honoratus et Urbanus episcopi dixerunt: Nunc de praesenti coetu petimus456, ut litteris457 provinciam vestram458 de hac die informare dignemini. Aurelius episcopus dixit: Ita fiat necesse est459.

<E97, f. 273rb> XLII460 Epigonius461 episcopus dixit: Multis462 in conciliis hoc statutum463 464 est <V1341, f. 33va> a coetu sacerdotali, ut plebes, quae in diocesibus ab episcopis retinentur465, quae episcopos numquam habuerunt, non nisi cum voluntate eius episcopi, a quo tenentur, proprios466 accipiant rectores, id est episcopos. At467 vero, quia nonnulli468 dominatu quodam adepto469 communionem470 fratrum abhorrent, vel certe cum elevati471 fuerint, quasi in quadam arce tyrannicam472 sibi dominationem473 vindicant474, quod475 plerique stolidi adversus episcopos suos cervices erigunt presbyteri vel conviviis476 477 sibi conciliantes plebem, ut478 persuasu479 maligno et480 illicito481 eosdem velint sibi collocare <W411, f. 49r> <B132, f. 55rb> rectores, quod quidem insigne mentis tuae tenemus votum, frater religiose482 Aureli, quia haec saepe oppressisti non curando tales petitiones483, sed propter eorum malos484 cogitatus485 et prave486 concinnata concilia hoc dico: Non debere rectorem accipere eam487 plebem, quae in diocesi488 semper subiacuit489, nec umquam proprium episcopum habuit. Quapropter, si universo sanctissimo complacet490 concilio, hoc, quod491 prosecutus <V630, f. 102ra> sum, confirmetur. Aurelius492 episcopus dixit: Fratris493 et consacerdotis nostri, prosecutioni494 non obsisto, sed hoc495 me et fecisse et facturum esse profiteor496.

XLIII497 Circa498 eos sane, qui fuerint499 concordes non solum circa ecclesiam Carthaginensem500, sed circa omne sacerdotale consortium, sunt enim plerique conspirantes cum plebibus propriis501, quas decipiunt, ut dictum est, earum scalpentes502 aures503 ad seducendum, vitiosae vitae homines vel certe inflati et ab hoc consortio separati, qui putant propriae plebi incubandum504 et nonnumquam conventi ad concilium venire detractant, sua forte ne prodantur flagitia metuentes. Dico, si placet, circa hos non505 tantum dioceses non esse servandas, verum506 etiam et de507 propria ecclesia, quae illis508 male faverit509, omnimodo annitendum, ut etiam auctoritate publica reiciantur510 atque ab ipsis principalibus cathedris511 <E97, f. 273va> removeantur. Oportet enim, ut, qui universis fratribus ac toto concilio inhaeserit, non solum suam iure integro512, sed et dioceses possideat. At513 vero, qui sibimet514 putant plebes suas sufficere fraterna dilectione contempta, non tantum dioceses amittant515, sed, ut dixi, etiam propriis516 publica517 careant518 auctoritate ut rebelles. Honoratus et Urbanus episcopi dixerunt: Summa provisio sanctitatis tuae cohaesit mentibus singulorum et puto omnium responsione ea, quae prosequi519 dignatus es, reprobanda520. Universi episcopi dixerunt: Placet, placet.

XLIIII521 <V1341, f. 33vb> Epigonius522 episcopus dixit: In multis conciliis <B132, f. 55va> hoc statutum est, etiam nunc hoc confirmatum523 est524 vestra prudentia, fratres beatissimi, ut clericum alienum nullus sibi praeripiat525 episcopus praeter eius arbitrium, cuius fuerit clericus. Dico autem Iulianum, qui ingratus526 est dei beneficiis527 per meam parvitatem in se collatis, ita temerarium528 et audacem exstitisse529, ut eum, qui a me baptizatus est, et530 cum esset puer egentissimus531, mihi ab eodem commendatus532, cumque multis annis a me aleretur atque incresceret, hunc533, ut dixi, baptizatum534 in ecclesia mea per manum parvitatis535 meae constat, id est, in diocesi Appabensi536 lector esse coeperat, immo annis ferme duobus legerat, <V630, f. 102rb> nescio537 <W411, f. 49v> quo contemptu humilitatis538 meae, idem Iulianus arripuit, quem dicit539 quasi proprium civem540 sui loci Vazaritani541 me inconsulto542 usurpare543. Nam et diaconum illum ordinavit, hoc544, si545 licet, pateat, haec546 licentia vobis547, beatissimi fratres, sin548 minus tam impudens549 cohibeatur, ne se misceat <O93, f. 51rb> communioni cuiusquam. Numidius episcopus dixit: Si non postulata neque consulta tua dignatione id550 videtur fecisse Iulianus, iudicamus551 omnes552 inique factum atque indigne. Quapropter nisi idem Iulianus correxerit errorem suum et cum satisfactione eundem clericum, quem fuit553 ausus ordinare, revocaverit tuae plebi contra554 statuta concilii faciens, contumacia555 sua separatus a nobis excipiet iudicium. Epigonius episcopus dixit: Aetate pater et556 ipsa promotione antiquissimus, vir laudabilis, frater et collega noster <E97, f. 273vb> Victor vult hanc petitionem generalem omnibus effici.

XLV557 Aurelius558 episcopus dixit: Sermonem559 meum admittite, fratres. Contingit560 nonnumquam, ut postulentur ab ecclesiis, quae propositis561 egent vel presbyteris562 vel episcopis, et tamen memor statutorum563 id sequor, ut564 conveniam episcopum eius atque ei inculcem, quod eius clericus a qualibet ecclesia postuletur. Sed forte565 in566 hodierno non reluc<B132, f. 55vb>tati sunt et, ne quando contingat, ut reluctentur, cum fuerint a me in hac causa postulati, quem scitis567 multarum ecclesiarum et ordinandorum568 curam sustinere. Iustum est ergo, ut quemlibet consacerdotum569 conveniam cum duobus e570 consortio nostro vel tribus testibus. Si vero indevotus571 exstiterit, quod572 censet573 caritas vestra faciendum574? Ego enim cunctarum ecclesiarum dignatione dei, ut scitis, fratres575, sollicitudinem sustineo. Numidius episcopus dixit: Fuit haec semper licentia huic sedi, ut, unde576 vellet, et de cuius nomine fuisset conventus, pro desiderio cuiusque577 ecclesiae ordinaret578 episcopum. Epigonius episcopus dixit: Bonitas sequestrat possibilitatem. Minus enim praesumis, frater, cum te bonum et clementem omnibus reddis, habes enim hoc579 in arbi<V1341, f. 34ra>trio580. Satis581 est, ut582 satisfaciat583 personae uniuscuiusque episcopi in prima tantummodo conventione. Si autem, quod584 licet huic sedi, vindicandum585 <V630, f. 102va> fuerit586 sibi587 arbitratus, necesse habes tu omnes ecclesias suffulcire. Unde tibi non potestatem damus, sed588 tuam assignamus, ut liceat voluntati tuae et semper tenere, quem589 voles, ut praepositos plebibus590 vel ecclesiis constituas, qui postulati fuerint, et unde voles. Postumianus episcopus dixit: Deinde qui unum habuerit, numquid debet illi unus ipse presbyter auferri? <W411, f. 50r> Aurelius episcopus dixit: Sed episcopus unus esse potest, per quem dignatione divina presbyteri multi constitui possunt591, unus autem episcopus difficile invenitur constituendus592. Quapropter, si necessarium episcopatui593 quis habuerit presbyterum et unum, ut dixisti, frater, habuerit, etiam ipsum ad promotionem dare debebit. Postumianus episcopus dixit: Ergo si habet alios594 abundantes clericos, debet mihi alia plebs <B132, f. 56ra> <E97, f. 274ra> subvenire? Aurelius episcopus dixit: Sane quomodo tu595 ecclesiae alteri596 subveneris, persuadebitur illi, qui plures habet clericos, ut unum tibi ordinandum597 largiatur.

XLVI598 Honoratus599 600 et Urbanus episcopi dixerunt601: Audivimus602 constitutum, ut603 dioceses non mereantur episcopi604 accipere, nisi cum605 consensu eius, sub quo fuerant constitutae606. Sed in provincia nostra, cum aliqui forte in diocesi607 concedente eo608 episcopo, in cuius potestate fuerant609 constitutae, ordinati sunt episcopi, etiam dioceses sibi610 vindicant611. Hoc et612 corrigi caritatis613 vestrae614 iudicio et615 inhiberi de cetero debet616. Epigonius episcopus dixit: Singulis episcopis servatum est, quod decebat, ut617 ex massa618 diocesium nulla carperetur, ut proprium episcopum619 habuisset, nisi ipse consensum620 adhibuisset621 concedendi622. Sufficiat enim, si consenserit623, ut eadem diocesis permissa proprium624 tantum episcopum habeat et625 ceteras sibi non vindicent626 dioceses, quae627 exempta de fasce628 multarum sola meruit629 honorem episcopatus630 suscipere. Aurelius episcopus dixit: Non dubito631 caritati vestrae632 omnium placere633 eum, qui634 in diocesi635 concedente episcopo, qui matricem tenuit636, solam eandem637 retinere638 plebem639, in qua fuerit640 ordinatus.

XLVII Item641 642 placuit, ut praeter scripturas canonicas nihil in ecclesia legatur643 sub nomine divinarum scripturarum. Sunt autem <V630, f. 102vb> canonicae scripturae, id est644 Genesis, II Exodus, III Leviticus, IIII Numeri, V Deuteronomii645, VI Iesu646 Nave, VII Iudicum, VIII Ruth, VIIII Regnorum647 libri IIII648, Paralipomenon649 libri II650, Iob651, Psalterium Davidicum652, Salomon653 libri V, <V1341, f. 34rb> libri XII prophetarum654, Esaias655, Hieremias656, Ezechiel657, Daniel658, Tobias659, Iudith660, Esther661, Esdrae libri II, <B132, f. 56rb> Machabaeorum libri II. <O93, f. 51va> Novi autem testamenti XXVII662 Evangeliorum663 libri IIII, Actuum apostolorum liber I, Pauli apostoli664 epistolae665 XIII666, eiusdem ad Hebraeos I, Petri apostoli667 II, Ioannis apostoli668 III, Iudae apostoli669 I et Iacobi I, apocalypsi670 Ioannis liber I. quod671 fiunt XXVII672. Hoc673 etiam fratri et consacerdoti nostro Bonifacio vel aliis earum674 partium episcopis pro confirmando <E97, f. 274rb> isto canone innotescat, quia675 a patribus ista accepimus in ecclesia legenda. Liceat etiam legi passiones martyrum, cum anniversarii dies676 eorum celebrantur.

XLVIII677 Placuit678 679, ut consulamus680 fratres <W411, f. 50v> et consacerdotes nostros Siricium et Simplicianum de solis infantibus, qui baptizantur penes eosdem, ne quod suo non fecerint681 iudicio, cum ad ecclesiam dei salubri proposito fuerint682 conversi, parentum illis error impediat, ne683 provehantur684 sacri altaris ministri. Quibus insertis Honoratus et Urbanus episcopi, legati685 provinciae Mauritaniae686 Sitifensis, dixerunt687: Iam dudum cum apud sanctitatem vestram allegaremus688 scripta, dilati689 690 sumus ea contemplatione, quod fratres nostri advenire possent de Numidia legati, sed quia non parvi dies sunt, quibus exspectati minime venerunt, ultra praetermittere, quae nobis mandata sunt a nostris coepiscopis non oportet691 atque ideo, fratres, suggestionem nostram692 libenter admittite. De fide enim693 Niceni694 tractatus695 audivimus, verum696 et de697 sacrificiis inhibendis698 post prandium, ut a ieiunis699, sicut dictum est, offerantur, et tunc et nunc confirmatum700 est701.

XLVIIII702 Placuit703, ut episcopi704, presbyteri, diaconi705 vel quicumque clerici, qui706 nihil habentes ordinantur, et tempore episcopatus707 vel clericatus sui agros vel quaecumque708 praedia nomine suo comparant, tamquam <V630, f. 103ra> rerum dominicarum invasionis <B132, f. 56va> crimine teneantur709, nisi710 admoniti711 ecclesiae712 eadem713 ipsa contulerint. Si autem ipsis proprie aliquid libertate714 alicuius vel successione cognationis715 venerit716, faciant inde, quod eorum praeposito717 congruit. Quod si a suo praeposito718 retrorsum exorbitaverint, honore ecclesiastico indigni tamquam reprobi iudicentur.

L719 Aurelius720 721 episcopus dixit: Quoniam igitur universa arbitror fuisse tractata, si722 omnia cum animo vestro convenerunt, sermone723 vestro cuncta724 roborate725. Universi episcopi dixerunt: Omnibus haec placuerunt et haec nostra subscriptione firmamus. Et subscripserunt: Aurelius episcopus726 ecclesiae Carthaginensis727 <V1341, f. 34va> huic decreto consensi et relecto728 subscripsi, Epigonius episcopus plebis Bullensis regionis729 subscripsi, Augustinus730 episcopus plebis Hipponensium731 regionum subscripsi732. Similiter et omnes episcopi XLIIII subscripserunt733.734

O93, f. 51va; V630, f. 103ra; W411, f. 50v; B132, f. 57va; V1341, f. 34va; E97, f. 274rb


1 cartaginiense korr. aus cartaginense E97

2 XLVII W411

3 CCCCXXXV] CCCCXXXV TITULI W411; CCCCXXXV Incipiunt capitula E97

4 provinciales W411; B132; V1341

5 requirant E97

6 consecrentur korr. aus consecretur W411

7 baptisma W411

8 detur korr. aus debetur V630; debetur B132

9 Ut] Ut si V1341

10 quot V630; quod korr. aus quo V1341

11 examinetur korr. aus examinatur W411

12 appellent korr. aus appellant V630

13 a quoquam] quis korr. aus quis quae W411

14 aliso korr. aus alio W411

15 iudices ecclesiasticos maioris auctoritatis fehlt W411

16 maioris fehlt O93

17 provocatum fuerit] fuerit provocatus korr. aus fuerit W411

18 obesse] obesse noterit korr. aus obosse W411

19 prioribus diversas sententias proferentibus] prioribus si diversa sententia non proferatur (non proferatur korr. aus proferatur W411) W411

20 expectaculum O93; W411

21 matromoniis W411

22 infidelium W411

23 socientur korr. aus societur W411

24 XIII fehlt W411

25 XIII W411

26 sinant korr. aus desinant W411

27 comprobatos E97

28 XIIII W411

29 sint korr. aus sinant W411

30 XV W411

31 usurarii korr. aus usurii W411

32 habitent V630

33 fideles korr. aus fidelibus W411

34 existunt korr. aus exisunt V630

35 XVIIIIkorr. aus XVIII W411

36 clerici korr. aus cleri W411

37 cum korr. aus um E97

38 venerint korr. aus venerit W411

39 audeat korr. aus audat W411

40 ordinare B132

41 probabilis korr. aus probabile W411

42 Nec V630

43 ad viduas vel virgines] ad virgines vel ad viduas korr. aus vel viduas W411

44 soli] soli non W411

45 proficiscatur korr. aus profiscatur V1341

46 missa a korr. aus missa V1341

47 a fehlt W411

48 ieiunis korr. aus ieienis O93; ieiuniis V630; W411

49 peccatorum V630

50 iussum W411

51 penitenter V630

52 apostolocis V630

53 a fehlt W411

54 interlinear scenicis W411

55 reconciliatio W411

56 iam B132

57 morentur korr. aus moretur W411

58 Rubrik auf Rasur (Ut non liceat fieri translationes episcoporum): De rebaptizacionibus et reordinationibus vel translationibus episcoporum B132; Rubrik] De iis qui nichil habentes in ecclesiis ordinantur E97

59 Rubrik] Ut preter scripturas canonicas nichil in ecclesia legatur sub nomine divinarum scripturarum E97

60 Rubrik] De baptizatis a donatistis E97

61 contradictodictores W411

62 habeat korr. aus habeant W411

63 Rubrik] Ut non licet fieri reordinaciones rebaptizaciones vel translaciones episcoporum E97

64 concilium korr. aus cilium V630

65 primate korr. aus prima W411

66 informentur korr. aus informetur W411

67 Rubrik] Ut non minus quam a tribus episcopis pontifex ordinetur E97

68 diocesi V630

69 diocesim] diocesim quę korr. aus diocesim W411

70 interlinear u W411

71 Rubrik] Ut dum episcopus eligitur si contradictores habeat quinque sacerdotes conveniant E97

72 contenti korr. aus contempti W411

73 detrectant korr. aus decretant V630

74 admittant W411

75 Rubrik] Ut per singulos annos convenientes episcopi ad concilium de paschali solemniter primatem suum requirant E97

76 nullus korr. aus nulli W411

77 ordinare fehlt W411

78 Rubrik] De visitandis provinciis E97

79 Rubrik] Ut non accipiat episcopum plebs que diocesi semper subiacuit E97

80 teneat plebem] plebem teneat V630; B132; V1341

81 quae] in qua korr. aus quia W411; qua B132; V1341

82 extititi W411

83 ordinaus W411

84 Rubrik] Ut qui plebe sua contenti ad concilium venire detrectant et plebem et honorem amittant E97

85 Rubrik] Ut clericum alienum nullus sibi praesumat episcopus E97

86 Donatistis] Donatistis XLVIIII De his qui nihil habentes in ecclesiis ordinantur V1341

87 L V1341

88 Rubrik] Ut episcopus qui plures habet clericos ei qui eget ad ordinandum postulatus largiatur E97

89 confimantur] confirmentur EXPLICIUNT CAPITULA V630; V1341

90 Folgende Rubriken folgen:

L Ut unaqueque provintia propter longinquitatem primatem habeat proprium.

LI De episcopis vel subsequentibus ordinibus qui sacrosancta mysteria contractant placuit ab uxoribus contineri.

LII Ut res ecclesię nemo distrahat.

LIII Presbyteri et diaconi in graviore culpa convicti manus impositionem tamquam laici nequaquam suscipiant.

LIIII Presbyteri, diaconi vel clerici, qui causa sua ad transmarina putaverint appellandum, in communione minime suscipiantur.

LV Si quis excommunicatus ante audientiam communicare praesumpserit, ipse in se dampnationem protulit.

LVI De accussato vel accussatore.

LVII Ut si qui clerici ab episcopis suis promoti contempserint nec illic maneant, unde recedere noluerunt.

LVIII Ut presbyteri rem ecclesię, in qua sunt constituti, numdant et nulli episcopo liceat rem tituli matricis ecclesię usurpari.

LVIIII Allocutio ad episcopos aurelii cartaginensis episcopi.

LX Quod nihil de ipponiensi concilio sit emendandum.

LXI De visitandis provintiis

EXPLICIUNT CAPITULA B132

folgt L Ut episcopus in diocesi factuis solam eam teneat plebem in qua extitit ordinatus EXPLICIUNT (EXPLICIUNT korr. aus XLIX EXPLICIUNT E97) CAPITULA E97

91 CESSARIO V630; B132; CESARIUS W411

92 EUTICO V630; EUTETICO B132; E97; ATTETICO W411

93 CONSULIBUS] CONSULIBUS V V1341

94 EPISCOPUS korr. aus EPISCOPUS SUIS W411

95 UNA CUM EPISCOPIS SUIS CONSEDISSET] CONSEDISSET CUM EPISCOPIS SUIS W411

96 coepiscopis E97

97 DIACONIBUS korr. aus DIACONIBUS SUIS O93

98 SUNT korr. aus SUNT HAEC V630

99 I] I cap. E97

100 Vor Placuit] UT PROVINTIALES EPISCOPIS DE PASCHA PRIMATEM INQUIRANT W411

101 qui korr. aus quae V630

102 oberrare, interlinear vel oriri W411

103 provintiae episcopi korr. aus provintiae O93

104 paschalem] paschalis festi korr. aus paschalis W411

105 cartaginensi korr. aus cartaginense W411

106 vor Similiter] UT PER SINGULOS ANNOS CONCILIUM FIAT W411

107 veterascunt E97

108 vocetur V630

109 quae primas sedes habent] [pr]imati suo [cau]sam reddant korr. aus primas sedes habent W411

110 suis] suis et korr. aus suis W411

111 et W411

112 metropoli W411

113 episcopus unus] unus episcopus W411; V1341

114 Vor Item] UT EPISCOPI PRISQUAM ORDINAENTUR (korr. aus ORDINANTUR) CANONES AGNOSCANT W411

115 ordinandis korr. aus ordinatis O93; ordinatis V630; B132; V1341

116 clericis korr. aus clerici W411

117 acrius korr. aus acribus W411

118 eorum] eorum mentibus korr. aus eorum W411

119 inculcetur W411

120 Vor Item] UT LEVITE ET VIRGINES ANTE XX ET V ANNOS NON CONSECRENTUR W411

121 diacones W411

122 lector W411

123 populos V630

124 salutet W411

125 Vor Item] UT SACRAMENTUM CATICUMINIS NON PRAEBEATUR W411

126 tem E97

127 placuit] placuit ut etiam V1341; placuit ut E97

128 solemnissimum W411

129 solum korr. aus solitum W411

130 quia korr. aus qua W411

131 si fehlt B132

132 sacramento W411

133 mutent V1341

134 mutari E97

135 Vor Item] UT MORTIS BAPTISMUM VEL EUCHARISTIA NON DETUR W411

136 est fehlt O93

137 nec fehlt W411

138 agere W411

139 dare W411

140 licitum est] enim advertit W411

141 Vor Aurelius UT SI EPISCOPUS ACCUSATUR UBI VEL INFRA QUOD TEMPUS EXAMINETUR W411

142 Quisque B132

143 primatum W411; primatem E97

144 cui crimen intenditur fehlt W411

145 electorum iudicum die statuta] prime sedis W411

146 iudicium V1341

147 interlinear vel primę sedis E97

148 occurrit W411; excurrerit V1341

149 interlinear vel tra E97

150 intra W411; V1341

151 litteris W411

152 accipisse B132

153 Quod korr. aus Quos E97

154 necessitates W411

155 potuisset W411

156 integrum E97

157 integram habeat facultatem] integra ab ea facultate W411

158 verum tamdiu] verumtamen diu V1341

159 communicetur W411

160 portetur W411

161 autem] autem nec W411

162 noluerit] ut voluerit W411; voluerit E97

163 damnationis] damnationis suae V630

164 quod W411

165 communicet W411

166 in fehlt W411

167 fuerint W411

168 vel W411

169 subtrahen W411

170 resituito V1341

171 communione W411

172 episcopi W411

173 adimetur W411

174 ad diem fehlt V630

175 non fehlt V630; E97

176 voluisse E97

177 interlinear vel agit causam E97

178 acusatoris korr. aus acausatoris W411

179 personam W411

180 agendum W411

181 datur W411

182 ecclesiasticas] ecclesiasticas si V630; B132

183 assere W411

184 Rubrik fehlt V630; B132; E97; Rubrik] DE PRESBITERIS ET DIACONIBUS QUANTI EPISCOPI EOS AUDIANT W411

185 ACCUSANTIBUS V1341

186 diacones W411

187 e W411

188 legitimum W411

189 quos ab eodem accusati petierint id est fehlt W411

190 unum W411

191 nomen W411

192 episcopis korr. aus episcopi V630

193 in fehlt W411

194 tribus korr. aus tres E97

195 qui fehlt W411

196 causam W411

197 discutiunt W411

198 remotinum W411

199 acusatur W411; accusentur B132

200 forma] forma suprascripta korr. aus forma V630

201 autem B132

202 VIIII fehlt E97

203 e E97

204 De diversis ordinibus ecclesiae servientibus, ut, si quis in causam criminis incurrerit et abnuerit iudicium ecclesiasticum, debeat periclitari, et ut filii sacerdotum spectacula saecularia non adeant fehlt W411

205 am Rande IX E97

206 Vor Item] UT CLERICI PUBLICA IUDICIA NON APPELLENT W411

207 placuit] placuit ut V1341

208 quis W411

209 presbyterorum et diaconorum korr. aus presbyterorum V1341

210 institutum W411

211 ipso] ipso ei V630

212 sententia] sententia sententia W411

213 et fehlt W411

214 perdat korr. aus dat V630

215 devicit W411

216 valuerit E97

217 cui W411

218 enim fehlt V630; B132; V1341; E97

219 am Rande vel de ecclesię consortio dubitat V630

220 praeiudicat E97

221 universa ecclesia] universae ecclesiae W411

222 sitiendo W411

223 cum fehlt W411

224 deliberi W411

225 Vor Hoc] SI QUIS AB ALIIS IUDICIBUS ECCLESIASTICIS AD ALIOS FUERIT NON OBESSE PRIORIBUS SI DIVERSA SENTENTIA PROFERATUR W411

226 a fehlt W411

227 maiora W411

228 sola W411

229 potuerit W411; potuerint korr. aus potuerit E97

230 aut fehlt W411

231 depravat W411; depravari E97

232 pacciori W411

233 Vor Ut] UT FILII CLERICORUM AD EXPECTACULUM NON ACCEDANT W411

234 Et E97

235 expectacula W411

236 exhibeant korr. aus exhibent B132

237 expectent W411

238 quamdiu W411

239 ab spectaculo] exspectaculo korr. aus expectaculo E97

240 expectaculo W411

241 prohibeatur W411

242 blasphemia W411

243 Vor Item] UT FILII CLERICORUM MATRIMONIIS INFIDELIUM NON SOCIENTUR W411

244 coniungantur V1341

245 Kapitel fehlt W411

246 consanguinei korr. aus consanguinei non V630

247 XIII W411

248 Vor Ut] UT CLERICI FILIOS SUOS A SUA POTESTATE EXIRE NON SINANT NISI AETATE ET MORIBUS CONPROBATIS W411

249 potestate per korr. aus potestate E97

250 mancipatione W411; emancipationem korr. aus mancipationem O93; mancipationem V1341

251 et fehlt W411; et] et de V1341

252 securos W411

253 XIIII W411

254 Vor Item] UT CLERICI NON SINT CONDUCTORES VEL NEGOTIATORES W411

255 procuratores] procuratores privatorum W411

256 XV W411

257 Vor Ut] UT CLERICI NON SINT USURARII W411

258 pecuniam fehlt W411

259 eandem speciem fehlt W411

260 quantam O93

261 recipiat fehlt W411

262 Vor Ut] UT CUM CLERICIS EXTRANEAE FEMINE (EXTRANEAE FEMINE korr. aus EXTRANEAE) NON COHABITENT W411

263 hominibus W411

264 matere W411

265 amitae fehlt B132

266 et filiae fehlt W411

267 quicumque W411

268 anquam W411

269 ordinetur W411

270 habitabunt W411

271 acciperunt W411

272 aliunde ducere] alium deducere W411

273 fuerit] fuit V630

274 Vor Ut] UT CLERICI NON ORDINENTUR NISI OMNES QUI CUM EIS SUNT FIDELES EXISTANT W411

275 et fehlt W411

276 et fehlt W411

277 Vor Placuit] UT clerici (clerici korr. aus cleri) cum ad pubertatem venerint aut coniugium aut castitatem proficiantur W411

278 ad fehlt W411

279 coutatur W411

280 aut fehlt W411

281 uxores korr. aus uxore W411

282 Vor Placuit] UT PLEBES alienas alius episcopus non usurpet W411

283 a fehlt W411

284 alienas W411

285 ne W411

286 interlinear vel negotio E97

287 collegam suum] suum collegam korr. aus suam collegam V630

288 Vor Placuit] UT NULLUS EPISCOPUS AUDEAT RETINERE VEL ORDINARE W411

289 ius W411

290 episcopum W411

291 Vor Ut] Ut nullus clericus ordinetur nisi fuerit vita probabilis W411

292 probatus] fuerit vita probabilis W411

293 populi korr. aus populo O93; populis korr. aus populus W411

294 Vor Ut] DE PRAECIBUS ET ORATIONIBUS W411

295 et fehlt W411

296 altari W411

297 quicumque W411

298 alii W411

299 utantur W411

300 instructionibus W411; V1341; instructioribus E97

301 Vor Ut] UT SACRIFITIO PANIS ET CALIX OFFERATUR W411

302 in fehlt W411

303 dicit W411

304 panem W411

305 atque W411

306 primitiis W411

307 quam de uvis] deo vinis W411

308 Vor Ut] UT CLERICI VEL CONTINENTES AD VIRGINES VEL VIDUAS SOLI NON HABEANT ACCESSUM W411; UT CLERICI VEL CONTINENTES AD VIRGINES VEL VIDUAS NON ACCEDANT V1341; E97

309 viduas korr. aus vidas W411

310 ut W411

311 solum W41

312 se W411

313 iis E97

314 ut W411

315 Nec episcopi aut presbyteri fehlt W411

316 Vor Ut] UT PRINCEPS SACERDOTUM NON APPELLETUR EPISCOPUS V1341; E97

317 primi W411

318 non appelletur fehlt W411

319 Vor Ut] UT CLERICI TABERNAS NON INGREDIANTUR W411

320 peregrinationis korr. aus peregrinationis eius V630

321 compulsi fehlt W411

322 Vor Item] UT EPISCOPI TRANS MARE NON PROFICISCANT (proficiscantur E97) V1341; E97

323 Item placuit fehlt W411

324 Vor ut] UT episcopus sine formata metropolitani longius non proficiscantur (proficiscantur korr. aus profiscantur) W411

325 episcopus W411

326 proficiscatur W411

327 consultu V1341

328 cuiuscumque V630

329 primate fehlt W411

330 Vor Ut] UT MISSA A IEIUNIIS CELEBRETUR W411

331 nsis a korr. aus nisi V630

332 ieiuniis W411

333 celebretur W411

334 pro fehlt V630; W411

335 faciunt korr. aus faciu E97

336 inveniuntur W411

337 Vor Ut] UT NULLUS IN ECCLESIA CONVIVETUR W411

338 Et E97

339 ni B132

340 quantum fehlt W411

341 Vor Ut] UT penitentibus iuxta peccatum modus penitentia detur W411

342 decernatur W411

343 Vor Ut] UT PRESBYTER preter iussu vel absentiam non reconciliet paenitentem W411

344 absente episcopo] absentiam episcopi W411

345 Cuiuscumque] Cuiuscumque autem V1341

346 abscidat W411

347 Vor Ut] DE CUSTODIA SACRARUM VIRGINUM W411

348 a fehlt E97

349 pro W411

350 commendetur W411

351 nec W411

352 Vor Ut] DE BABTIZANDIS EGROTIS QUI IAM LOQUI NON POSSUNT W411

353 con W411

354 dixerunt W411

355 baptizentur korr. aus baptizantur V630; V1341; baptizantur O93; B132

356 Similiter et de poenitentibus agendum est fehlt W411

357 est fehlt O93

358 Vor Ut] UT apostaticis vel scenicis conversis reconciliatio non negetur W411

359 strionibus W411

360 Vor Ut] UT PRESBYTER CHRISMA NON CONFICIET W411

361 inconsulto] non consulto W411; V1341

362 XXXVII fehlt V630

363 Vor Ut] UT clerici sine necessitate in aliena civitate non inmorentur W411

364 iusta B132

365 episcopus W411; E97

366 pviderint B132

367 perviderint] perviderint
XXXVIII Placuit ut episcopi et quicumque clerici qui nichil habentes infra est (vgl. unten c. 49)

XXXIX Item placuit ut preter scripturas canonicas infra est (vgl. unten c. 47)

XL Placuit ut consulamus fratres infra est (vgl. unten c. 48)

Quibus insertis (interlinear id est finito concilio ii legati suggesserunt quae sibi mandata erant E97) honoratus et urbanus episcopi legati provincie mauritanie sitifensis dixerunt Iam dudum cum apud sanctitatem vestram allegaremus scripta dilati sumus ea contemplatione quo fratres nostri advenire possent de numidia legati Sed quia non parvi dies sunt quibus expectati minime venerunt ultra pretermittere quę nobis mandata sunt a nostris coepiscopis non oportet Atque ideo fratres suggestionem nostram libenter admittite De fide enim niceni tractatus audivimus Verus et de sacrificiis inhibendis post prandium ut a ieiuniis sicut dictum est offerantur et tunc et nunc firmatum est (vgl. unten c. 48) E97

368 XXXVII V630; XXXVIII fehlt E97

369 c. 38] XXXVII Placuit ut episcopi et quicumque clerici qui nichil habentes infra est (vgl. unten c. 49) E97

370 Vor Illud] UT NON LICEAT FIERI TRANSLATIONES EPISCOPORUM W411

371 noceat W411

372 repabtizationes] rebaptizationes et V630

373 crefonius E97

374 tubuniensem W411

375 usque] usque in W411

376 eadem W411; eundem E97

377 plebem] plebem et W411

378 statutum W411; istum E97

379 quam E97

380 indignemini B132

381 quoniam W411; V1341; quo] quo iam E97

382 nobis sit] sit nobis E97

383 mitti W411

384 am Rande vel de commonitorio V630

385 sanctitatis fehlt W411

386 et fehlt W411

387 am Rande vel de commonitorio V630

388 episcopus dixit] dixit episcopus E97

389 forma korr. aus formae V1341

390 aestimabitur W411; V1341; E97

391 si] si a E97

392 vestra caritate] vestram caritatem W411

393 modestus V630

394 contempto W411

395 auctori W411

396 iudicia W411

397 confutatus E97

398 conventus. Honoratus et Urbanus episcopi dixerunt: Hoc enim omnibus placet. Ab universis episcopis dictum est iustum est placet korr. aus conventus V630

399 conventus. Honoratus et Urbanus episcopi dixerunt: Hoc ergo omnibus placet] conventus. Honoratus et Urbanus episcopi dixerunt: Hoc ergo omnibus placet Ab universis episcopis dictum est iustum est placet korr. aus conventus V630

400 Honoratus et Urbanus episcopi dixerunt: Hoc ergo omnibus placet fehlt B132; V1341

401 placet] placet Ab universis episcopis dictum est placet W411; E97

402 XXXVIII B132; XLII E97

403 c. 39] Item placuit ut preter scripturas canonicas infra est (vgl. unten c. 47) E97

404 Vor Honoratus] UT NON PRAESUMAT EPISCOPUS ORDINARE PONTIFICEM W411

405 Honorandus W411

406 episcopi fehlt W411

407 nobis mandatum est] mandatum est nobis E97

408 notum korr. aus natum W411

409 mandatum] mandatum est B132; V1341; notum est korr. aus natum est W411

410 nostrae O93

411 celebrare W411

412 ordinati W411

413 metropoli W411

414 forte fehlt E97

415 et] et in V1341

416 azuge W411; arzuge E97

417 interdicere W411

418 Nam] Nam et W411; V1341

419 quolibet korr. aus quodlibet W411

420 Numquid] Nam quid W411

421 in] in hac korr. aus in V630; in hac W411; V1341

422 ecclesia W411; V1341; E97; ecclesia korr. aus ecclesiam V630

423 frequentes B132

424 duos korr. aus duo W411

425 meę korr. aus me W411

426 parvitati] parvitati episcopos V630; parvitati korr. aus parvitates W411

427 vicinios korr. aus vicinos W411

428 observare W411

429 XLIII E97

430 Vor Et] UT DUM EPISCOPUS ELIGITUR si (ELIGITUR si korr. aus ELEGITUR) CONTRADICTORES HABEAT QUINQUE SACERDOTES CONVENIANT W411

431 am Rande tironisches hic B132

432 ad korr. aus d W411

433 contradictio korr. aus contradicto W411

434 aborta O93

435 ordinandus korr. aus ordinandum W411

436 est] est et W411

437 discutiatur V630

438 personae] personę cui V1341

439 contradicendum B132; contradicentium korr. aus contradicendum est V1341

440 quae korr. aus qua V630

441 pertractaentur korr. aus pertractatur W411

442 publico korr. aus publica W411

443 Satis placet] placet satis V630

444 XLIIII E97

445 Vor Honoratus] UT PER SINGULOS ANNOS CONVENIENTES EPISCOPI AD CONCILIUM ETIAM DE PASCHALI SOLEMNITATE A (A korr. aus AD W411) PRIMATE SUO INformENTUR (INformENTUR korr. aus INCHOENTUR) W411

446 concilio] concilio nostro E97

447 tractata korr. aus tractantia W411

448 semper fehlt W411

449 cartaginiensi V630; cartaginense W411

450 sicut W411; V1341

451 spondisse W411

452 meminismus B132

453 meminimus ut singulis quibusque annis convenimus korr. aus meminimus W411

454 convenerimus korr. aus cumvenerimus W411

455 per legatos] praelatos korr. aus perlatos W411

456 petimus korr. aus ferimus W411

457 litteris] litteras ad korr. aus litteras W411

458 nostram korr. aus vestram V630

459 est] est

XLV Honoratus et urbanus dixerunt Et illud nobis verbo mandatum est ut quia constitutum est in concilio ypponiensi singulas debere provincias tempore concilii visitandas esse dignemini etiam quod hoc anno secundum ordinem distulistis vel alio anno mauritaniam provintiam visitare Aurelius episcopus dixit Nunc de provintia mauritania propterea quod in finibus africę posita sit nichil statuimus Si quidem vicini sunt barbarici Sed pręstet deus ut ex abundanti non pollicentes venire possimus ad vestram provintiam Cogitare enim debetis fratres quia hoc sibi et tripolitani et arzugitani fratres potuerunt exigere si ratio pateretur E97

460 XLVI E97

461 Vor Epigonius] UT NON ACCIPIAT ALIUM EPISCOPUM PLEBS IN DIOCESIM QUAE SEMPER SUBIACUIT W411

462 Multis in conciliis] Multis conciliis korr. aus Multi concilii W411

463 statum B132; statutum korr. aus statum V1341

464 statutum est korr. aus statutum W411

465 retinentur korr. aus retinetur W411

466 proprios korr. aus proprius W411

467 At korr. aus Ad W411

468 nonnull O93

469 adepto korr. aus adempto W411

470 communione W411

471 elevati korr. aus devati W411

472 tyrannica W411

473 dominatum W411

474 vindicant korr. aus vincant W411

475 interlinear Dum E97

476 interlinear vel ciliis E97

477 conviviis korr. aus conviis W411

478 ut] vel certe W411

479 persuasu korr. aus per sua W411

480 aut W411

481 illicito] inlicito favore W411

482 relegiose W411

483 interlinear vel petitores E97

484 malos fehlt W411; malos korr. aus maliis V1341

485 cogitatus korr. aus cogitatos W411

486 pravae korr. aus prava W411

487 eam fehlt W411

488 diocesi korr. aus diocesim W411; diocesim V1341

489 subiacuit korr. aus subnavit W411

490 complacet concilio] cetui placet korr. aus cui placet W411

491 quid W411

492 am Rande XLVII E97

493 Fratris et korr. aus Fratri W411

494 persecutioni korr. aus prosecutione V630; V1341; prosecucione W411

495 me et fecisse et facturum esse profiteor] quod (quod korr. aus quid W411) prosecutus sum confirmetur korr. aus quod (quod korr. aus quid W411) prosecutus sum confirmetur Aurelius episcopus dixit: Fratri consacerdotis nostri prosecutioni non obsisto, sed hoc me et fecisse et facturum esse profiteor W411

496 confiteor V630; B132; V1341; E97

497 XLIII fehlt E97

498 Vor Circa] UT PLEBE SUA CONTENTI (CONTENTI korr. aus CONTEMPTI W411) AD CONCILIUM VENIRE DETRACTANT ET PLEBEM ET HONOREM AMITTANT (AMITTANT korr. aus ADMITTAT W411) W411

499 fuerunt B132

500 cartaginiensem V630

501 propriis quas korr. aus propriis W411

502 am Rande sollicitantes V630

503 aures korr. aus vires W411; aures] aures blandi E97

504 incumbendum korr. aus incurvandum W411

505 non korr. aus no W411

506 verum korr. aus vere W411

507 de propria ecclesia] propriae ecclesiae W411

508 illis korr. aus illi W411

509 faverit korr. aus fuerit V630; W411

510 eiciantur E97

511 castris W411

512 integro korr. aus ingro W411

513 At korr. aus Ad W411

514 sibimet korr. aus bimet O93

515 amittant korr. aus admittant W411

516 propriis] propriis bonis korr. aus propriis W411

517 puplica korr. aus supplicare W411

518 careant auctoritate] auctoritate careant korr. aus auctoritate W411

519 prosequi] pro se quę B132

520 probanda V630; reprobanda] esse est probanda korr. aus reprobanda W411; roboranda E97

521 XLVIII E97

522 Vor Epigonius] UT CLERICUM ALIENUM NULLUS SIBI PRAESUMAT EPISCOPUS W411

523 confirmandum korr. aus confirmatum W411

524 est] est a E97

525 am Rande usurpet V630

526 ingratus korr. aus gratus W411

527 beneficiis] bene vitiis W411

528 temerarium korr. aus temerium W411

529 extitisse korr. aus extetisse V1341

530 et fehlt V630; W411

531 elegantissimus W411

532 commendatum V630; B132; V1341

533 hunc fehlt W411

534 baptizatus korr. aus baptizatu W411

535 parvitatis meae constat, id est] meam korr. aus apparuit baptismi constat W411

536 appalliensi W411; E97; Appalensi korr. aus Abbapensi V1341; appaliensi O93

537 nescio korr. aus nascio W411

538 humilitatis meae] inmanissimo korr. aus militatissime W411

539 dicat W411

540 civem korr. aus civium W411

541 Vazaritani me] a baptizare animo korr. aus baptizaret animi W411

542 inconsulto korr. aus inconsultu W411; inconsultu B132

543 usurpavit E97

544 hoc scilicet] sed licet korr. aus hoc sed licet W411

545 si licet] scilicet W411; B132; V1341

546 hoc W411

547 nobis W411; E97

548 sin korr. aus si W411

549 inprudens W411; V1341

550 id videtur] videtur korr. aus invidetur W411

551 dicamus W411

552 omnes korr. aus omne V630

553 fuerat W411

554 constra B132

555 contumacia sua] contumaciae suae W411; E97

556 et fehlt W411

557 XLIX E97

558 Vor Aurelius] UT EPISCOPUS QUI PLURES HABET CLERICOS EI QUI EGET AD ORDINANDUM POSTULATUs (POSTULATUs korr. aus POSTULATU) LARGIATUR W411

559 Sermonem meum fehlt W411

560 contigit W411

561 praepositis V630

562 presbyteris vel episcopis] presbyteri vel episcopi E97

563 statuorum E97

564 ut] ut cum W411

565 etiam W411

566 in fehlt B132

567 novistis korr. aus istis W411

568 interlinear da E97

569 cumsacerdotum W411

570 e korr. aus et V630; e fehlt W411

571 ingratus korr. aus indevetus W411

572 quod censet] quę dicet korr. aus qui dicens et W411

573 censet korr. aus censat V1341

574 facienda W411

575 frater E97

576 unde vellet korr. aus cum debellet W411

577 cuiusquam W411; V1341; E97

578 ordinare W411

579 hoc in] in hoc O93

580 arbitrio] arbitrio sed W411

581 Satis est fehlt E97

582 ut fehlt W411

583 satisfiat korr. aus satisfaciat V630; satisfacias E97

584 quod licet] quodlibet V630; B132; V1341

585 vindandum B132

586 fuerit sibi] sibi fuerit W411

587 tibi E97

588 sed tuam] sed korr. aus sed tuae W411

589 quod W411

590 plebilis V630; plebius B132

591 possint W411

592 consitutendus korr. aus constituendos W411

593 episcopus W411

594 alius korr. aus alios V630; alius E97

595 tuae W411

596 altaris W411

597 largiendum V630

598 L E97

599 Vor Honoratus] UT EPISCOPUS IN DIOCESI FACTUS SOLAM EAM TENEAT PLEBEM IN QUA EXTITIT ORDINATUS W411

600 Honorandus W411

601 dixerunt korr. aus dixerint B132

602 Audiamus W411

603 ut fehlt W411

604 episcopos korr. aus episcopis W411; episcopos E97

605 cum korr. aus cdm V1341

606 constituti W411

607 dioceses E97

608 haec W411

609 fuerant constitutae fehlt W411

610 sibi korr. aus sib V1341

611 vindicare W411

612 et fehlt W411

613 caritatis korr. aus caritas V630; caritati W411

614 vestrae] vestrae et korr. aus vestrae W411

615 et fehlt W411

616 debet korr. aus debent W411

617 aut W411

618 missa W411

619 episcopum korr. aus episcopom W411

620 consensum] e consensu W411

621 advidisset W411; habuisset E97

622 concedentis E97

623 consenserit korr. aus conserit V1341

624 proprium tantum] tantum proprium V1341; E97

625 et fehlt W411

626 vindicet W411; vendicet E97

627 qui W411; que korr. aus quia V1341

628 fasce] fasce mulce W411

629 erit W411

630 episcopis W411

631 dubito] dubito tuae W411

632 vestrae omnium korr. aus vestrae O93

633 placare W411

634 qui fehlt V1341

635 diocese W411

636 tenuit] tenuit ordinatus est E97

637 eadem W411

638 reddere W411

639 plebem] plebem debere E97

640 fuerat V630

641 Item] Ut preter scripturas catholicas nichil in ęcclesia legatur Item E97

642 Item placuit fehlt W411

643 LEGANTUR W411

644 est] est I fehlt W411; V630

645 Deuteronomium V1341

646 iesus V630; iesu korr. aus iesus V1341

647 Regum V630; B132; V1341; E97

648 IIII] IIII X W411

649 Paralippemenon korr. aus Paralippomenon V630; Paraliphymenon B132; V1341

650 II] III XI W41I

651 Iob] Iob I V630; Iob] Iob XII W411

652 daviticum W411; Davidicum fehlt E97

653 Salomon fehlt O93; B132; V1341; Salomon libri V libri fehlt W411; Salomonis E97

654 prophetarum] prophetarum quindecim W411

655 Esaias] esaiae XVI W411

656 Hieremias] hieremiae XVII W411; Hieremias fehlt E97

657 Ezechiel] ezechiel XVIII W411

658 Daniel] danihel XVIIII W411

659 Tobias] tobias XX W411

660 Iudith] iudith XXI

661 Esther] ester XXII

662 XXIIII O93; XXIII W411

663 Evangelii W411

664 apostoli fehlt V1341

665 epistule W411

666 XIIII B132

667 apostoli fehlt W411; E97

668 apostoli fehlt W411

669 apostoli fehlt W411

670 Apocalipsis B132

671 Qui E97

672 XXXII B132

673 Hoc etiam fratri et consacerdoti nostro Bonifacio vel aliis earum partium episcopis pro confirmando isto canone innotescat, quia a patribus ista accepimus in ecclesia legenda] Ita ut de confirmando isto canone transmarinę eccelesiae consolatur W411

674 earum korr. aus eorum E97

675 qua O93

676 dieos B132

677 XLVIII fehlt E97

678 Vor Placuit] DE BAPTIZATIS A DONATISTIS W411

679 lacuit E97

680 consolamus W411

681 fecerunt W411

682 fuerant W411

683 Nec W411

684 promoveantur W411

685 legatio W411

686 mataniae W411

687 dixerunt fehlt W411

688 allegaremus] alligaremus si W411

689 dilatati B132

690 dilati sumus] latissimus W411

691 oporteat W411

692 vestram W411

693 enim fehlt W411

694 nicena W411

695 tractatum W411

696 verium W411

697 de] de ęcclesię E97

698 inhibendi W411

699 ieiuniis W411

700 firmatum W411

701 est] est Quoniam igitur universa arbitror fuisse tractata korr. aus est E97

702 XLVIIII fehlt E97

703 Vor Placuit] DE HIS QUI NIHIL HABENTES IN ECCLESIIS ORDINANTUR W411

704 episcopi] episcopi aut W411

705 diacones W411

706 qui fehlt W411

707 episcopos W411

708 quamcumque W411

709 teneatur W411

710 nisi korr. aus nsi V630

711 admoniti] admoniti in W411; V1341

712 ecclesia W411

713 eadem ipsa] eandem ipsam W411

714 liberalitate E97

715 cognationis korr. aus cognationes E97

716 venerint W411

717 proposito V1341; E97

718 proposito korr. aus pręposito V630; proposito W411; V1341; E97

719 L fehlt B132; E97

720 Vor Aurelius] UT GESTA CONCILII EPISCOPORUM SUSSCRIPCIONIBUS CONFIRMETUR W411

721 Aurelius episcopus dixit fehlt E97

722 si fehlt W411

723 sermone vestro] sermones vestros W411

724 cuncti W411

725 roborare B132

726 episcopus] episcopus dixit sepe W411

727 cartaginiensis V630

728 relecto korr. aus relicto O93; V630; relicto W411

729 regionis] regionis episcopus W411

730 Agutinus W411; Agustinus O93

731 ypponinsium B132; epunensium orr. aus epuginensium W411

732 subscripsit W411

733 subscripserunt] subscripserunt explicit V630

734 folgen L, LI, LII, LIII, LIIII, LV, LVI, LVII, LVIII, LVIIII, LX, LXI (c. 51-57 des Konzils von Afrika der Dionysio-Hadriana als c. 51-57, c. 58 = c. 33 desselben Konzils, c. 59 = Einleitung des des Konzils von von Karthago von 397; c. 60 und c. 61 = c. c. 34 und c. 52 des Konzils von Afrika der Dionysio-Hadriana B132

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 10.1.2006