[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

Konzil von Orange

Inhaltsverzeichnis

Konzil von Agde

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

Konzil von Vaison

O93, f. 61ra; V630, f. 119ra; W411, f. 77v; V1341, f. 50rb

INCIPIT1 CONCILIUM VASENSE2 EDITUM3 4 ERA CCCCLXXX

INCIPIUNT5 TITULI PRAEFATI CONCILII

I Ut Gallicani episcopi in Galliis6 non discutiantur.

II De poenitentibus subito mortuis, ut oblationes eorum recipiantur.

III Ut7 alterius episcopi8 chrisma nullus accipiat, sed9 tantummodo proprii.

IIII Ut qui oblationes defunctorum retinent, excommunicentur.'

V Ut qui sententiae episcopi sui non acquiescit, recurrat ad synodum.

VI Ut excommunicatus humiliet semetipsum, ut10 festinius11 reconcilietur.

VII Ut accusatores de12 levibus causis non audiantur, de criminalibus vero discutiantur.

VIII Ut episcopus alienum clericum peccantem redarguat13.

VIIII Ut qui expositum invenerit, ecclesiam contestetur14.

<V630, f. 119rb> X Ut qui praeter constitutum15 expositum reposcit, ut homicida16 habeatur.

<V1341, f. 50va> Constitutiones synodi tractatu17 habitae in civitate Vasensi18 apud episcopum19 Urbicium ecclesiae20 catholicae tempore21 22 Theodosii minoris et23 Dioscori24 consulis25 sub die Iduum26 Novembrium

I Placuit, ut27 episcopi de Gallicanis28 provinciis venientes intra Gallias <W411, f. 78r> non discutiendos, sed solum sufficere, si nullus communionem29 eis30 interdixerit, quia inter circumhabitantes ac sibi pene invicem notos non tam testimonio indigent presbyteri31, quam denotatione et denunciationibus depravati32.

II Eorum33, qui poenitentia accepta in bono34 vitae cursu satisfactoria compunctione viventes sine communione inopinato nonnunquam transitu in agris aut in35 itineribus praeveniuntur36, oblationem recipiendam et eorum funera <O93, f. 61rb> ac deinceps memoriam ecclesiastico affectu prosequendam, quia nefas est eorum commemorationes37 excludi a salutaribus sacris, qui ad eadem sacra fideli38 affectu contendentes, dum se diutius reos statuunt, indignos salutiferis mysteriis indicant39 ac purgatiores restitui desiderant. Ab his, pro40 quibus sacramentorum viatico intercipiuntur, quibus fortasse nec absolutissimam41 reconciliationem sacerdos denegandam putasset.

III Per singula territoria presbyteri vel ministri42 ab episcopis, non prout libitum fuerit a vicinioribus, sed a suis propriis per singulos43 annos petant chrisma appropinquante44 sollemnitate paschali, nec per quemcumque45 ecclesiasticum, sed, si qua necessitas aut46 ministrorum occupatio est, per subdiaconum47, quia in honorum est inferioribus summa committi. Optimum autem est, ut ipse suscipiat, qui in tradendo usurus48 est, si quid autem49 obstat50, saltim51 is, cuius officii52 est sacrarium disponere et sacramenta suscipere.

UT53 QUI OBLATIONES DEFUNCTORUM RETINENT, EXCOMMUNICENTUR

IIII Qui54 oblationes defunctorum retinent55 et ecclesiis tradere demorantur, ut infideles sunt ab ecclesia abiciendi, quia usque ad exinanitionem56 fidei57 pervenire certum est hanc pietatis divinae exacerbationem, quia58 et fideles de corpore recedentes votorum59 plenitudine et pauperes consolatu60 alimoniae et necessaria sustentatione fraudantur. Hi61 enim tales quasi egentium necatores nec credentes iudicium dei habendi sunt, unde et quidam patrum62 hoc scriptis suis inseruit congruente <V1341, f. 50vb> sententia, qua ait: Amico quippiam rapere furtum est et ecclesiae fraudari63 sacrilegium64.

V <V630, f. 119va> Si quis episcopi65 sententiae66 non acquiescit, recurrat ad synodum.

VI Ex epistola67 sancti Clementis utilia, quae praesenti tempore ecclesiis necessaria sunt, honorifice proferenda et cum68 reverentia69 ab omnibus fidelibus ac praecipue clericis recipienda, ex quibus, quod70 specialiter placuit propter71 venerandam antiquitatem statutis praesentibus roboramus, quod suprascriptus beatus martyr de beatissimi Petri apostoli constitutione72 commemorat dicens: Quaedam autem etiam ex vobis ipsis intellegere debetis, si qua sunt, quae ipse propter73 insidias hominum malorum non potest evidentius et manifestius proloqui, verbi74 gratia, inimicus est alicui pro actibus suis, <W411, f. 78v> vos nolite exspectare, ut ipse vobis dicat: Cum illo nolite amici esse, sed prudenter observare debetis et voluntati eius, videlicet quia75 ecclesiae curam gerit, absque commonitione76 obsecundare et averti77 ab eo, cui ipsum sentitis adversum, sed nec loqui his, quibus ipse non loquitur, ut unusquisque, qui in culpa est, dum cupit omnium vel78 vestrum sibi gratiam79 reparare, festinet citius reconciliari80 ei, qui omnibus praeest, ut81 per hoc redeat82 ad salutem, cum oboedire coeperit83 monitis praesidentis, et cetera, quae in consequentibus denotant amicos eorum, qui veritati inimici sunt. Sciat itaque deinceps84 clerus ad reatum, sed et fidelium populus ad culpam sibi85 adscribendum86, si quis in hoc vitium malorum computatur87 et disciplinae subversor agnoscitur88.

VII Placuit praeterea accusandi licentiam in nostris89 ordinibus90, si qua exsistat91, levitate92 comprimere93, quod94, si episcopus aliquem95 iudicat abstinendum pro humiliatione et correctione96 fratris et97 assurgitur98 exorari a99 ceteris, acquiescat100 fratri, de quo agitur, correptione et comminatione adhibita101. Sin autem de crimine aliquem putet esse damnandum, accusatoris vice discutiendum se102 sciat. Fas103 est enim, in104 quae uni probantur, probentur omnibus.

VIII Quod si tantum episcopus alieni105 clerici se106 conscium novit, quamdiu probare non potest, nihil proferat107, sed cum ipso ad compunctionem eius secretis correptionibus elaboret, qui108, si correptus pertinacior fuerit et se communioni publicae ingesserit109, etiamsi episcopus in redarguendo illo110, quem reum iudicat, probatione <O93, f. 61va> deficiat, indemnatus111, licet ab his, qui nihil sciunt, secedere ad tempus pro persona maioris <V1341, f. 51ra> auctoritate112 iubeatur illo113, quamdiu probari114 nihil potest, in communione omnium praeter quam eius, qui eum reum iudicat, permanente115.

VIIII De expositis, quia collata ab omnibus querela <V630, f. 119vb> processit eos non misericordiae116 iam, sed canibus117 exponi, quos colligere calumniarum metu quamvis infelix a praeceptis misericordiae mens humana detrectet118, reservandum119 est120, et secundum statuta fidelissimorum121, piissimorum augustissimorumque122 principum123 quisquis expositum colligit ecclesiam contestetur124, contestationem colligat, nihilominus125 de altario dominico die minister annuntiet, ut126 ab127 ecclesiastico expositum esse collectum, ut intra dies decem ab expositionis die128 expositum recipiat129, si quis se probaverit agnovisse. Collectori pro ipsorum decem dierum misericordia130, prout valuerit131 ad praesens retribuat132 aut in perpetuum cum dei gratia, si133 voluerit, possideat.

X134 Si135 quis expositorum136 hoc ordine collectorum repetitor137 vel calumniator exstiterit, ut homicida habendus est.

O93, f. 61va; V630, f. 119vb; W411, f. 78v; V1341, f. 51ra


1 INCIPIT fehlt W411

2 VASEN W411

3 DITUM W411

4 EDITUM ERA] ERA EDITUM V630; V1341

5 INCIPIUNT TITULI PRAEFATI CONCILII] fehlt V630; TITULI W411

6 gallias W411

7 Ut] Ut ab V1341

8 episcopo W411

9 sed tantummodo proprii fehlt W411

10 ut festinius] ut korr. aus ut festinus O93

11 festinius korr. aus festinus V1341

12 de levibus] debilibus W411

13 redarguat korr. aus redarguit V1341

14 contestur W411

15 constitutum fehlt W411

16 homicida] homicida ita W411

17 tractatu fehlt W411

18 vasensi korr. aus vasasensi O93

19 episcopum Urbicium] auspicium episcopum W411

20 ecclesiae korr. aus ecclesiasticae O93

21 temporibus V630; W411; V1341

22 tempore Theodosii minoris] theodosi minoris temporibus W411

23 et fehlt W411

24 Dioscori consulis] dioscoro consule W411

25 consule W411; consulibus V1341

26 Iduum Novembrium] idus novembres W411

27 ut episcopi] ergo tractatu abitu episcopos W411

28 gallicani O93

29 communiali W411

30 cuius W411

31 probi V630; V1341; probos W411

32 depravatos W411

33 Eorum] PRO HIS W411

34 bona W411

35 in fehlt V1341

36 prevenerint W411

37 commemora W411; commemorationem V1341

38 fideli korr. aus fidelia V1341

39 indicant korr. aus indigant V630

40 pro quibus] que W411

41 absolutissimam korr. aus obsolutissimam V630; obsolutissimam V1341

42 ministris W411

43 singulos annos] annos singulos V630; W411; V1341

44 propinquante W411

45 cumque V630; quemcumque korr. aus cumque V1341

46 aut korr. aus ut O93; ad W411

47 subdiaconem W411

48 usurus korr. aus visurus O93

49 autem fehlt W411; V1341

50 obtat W411

51 salutem W411

52 officiis W411

53 Rubrik fehlt V630; W411

54 Qui] DE DAMNATIONE EORUM qui W411

55 retinent et ecclesiis tradere demorantur, ut infideles sunt ab ecclesia] ecclesie W411

56 inanitionem V630; exinatione W411

57 fidei pervenire certum est hanc pietatis divinae exacerbationem fehlt W411

58 qua W411

59 votorum] votorum in W411

60 conlatu W411

61 Hii W411

62 patrum] patrum in W411; V1341

63 fraudare W411

64 sacrilegum W411

65 episcopi] EPISCOPI SUI W411

66 sententiam W411

67 EPISTULA W411

68 cum fehlt V630; V1341

69 referentia W411

70 quid W411

71 preter W411

72 statutionem W411

73 preter W411

74 verbis W411; verbi korr. aus ubi V1341

75 qui W411

76 communione W411

77 advertisse W411; averti] averti se V1341

78 vel fehlt V630; W411; V1341

79 gratia W411

80 reconciliare W411

81 et W411

82 redeat ad] credita W411

83 cepit W411

84 deinceps clerus korr. aus deinceps V1341

85 sibi] sibi si W411

86 adiscribendum W411

87 conputator W411

88 agnoscitur] angnoscitur korr. aus agnoscitur W411

89 vestris W411

90 ordinis W411

91 existet W411; existit V1341

92 levitate korr. aus levitae O93

93 conpremere W411

94 quod fehlt W411

95 aliquem] si quem W411

96 correctione fratris korr. aus correctione O93

97 et fehlt W411

98 adsurgit W411; V1341

99 ac V1341

100 adquiescat korr. aus aquiescat O93

101 adebita W411

102 se fehlt W411

103 Fas est korr. aus Fas V1341

104 ut W411; V1341

105 alieni clerici] alienis clericis W411

106 se fehlt W411

107 proderat W411

108 Quod V630

109 incesserit W411

110 illo fehlt W411

111 indemnatus] idem natus W411

112 auctoritatis korr. aus auctoritate V630

113 illud W411

114 probare V630; W411

115 permanentem W411

116 misericordia W411

117 canibus korr. aus canobus V1341

118 detrectati W411

119 deservandum W411

120 est fehlt W411

121 fidelissimorum piissimorum] DH morum W411

122 agustissimorumque W411

123 principium V630

124 contestur korr. aus contestor W411

125 nihilominus] nihil omnibus W411

126 ut fehlt V630; V1341

127 ab ecclesiastico] ecclesiastici ad W411

128 diem W411

129 praecipiat W411

130 misericordiam W411

131 maluerit W411

132 retribuat] ab homine W411

133 si voluerit possideat] persolvenda W411

134 X fehlt V1341

135 Si] SANE SI W411

136 expositorum] POST HANC DILECTISSIMAM sanctionem expositum W411

137 repertitor W411

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 13.1.2006