[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

Projekt Pseudoisidor

Pseudoisidor

Capitula Angilramni

Collectio Danieliana

Pseudoisidor Teil I

Pseudoisidor Teil II

Pseudoisidor Teil III

Konzil von Lerida

Inhaltsverzeichnis

1. Konzil von Toledo

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

Konzil von Valencia

O93, f. 67va; V630, f. 129rb; W411, f. 97v; V1341, f. 61ra; E97, f. 302rb

INCIPIT1 VALENTINUM2 CONCILIUM SEX EPISCOPORUM HABITUM ERA DXXXIII3.

TITULI4 EIUSDEM5 6 CONCILII INCIPIUNT

<V630. f. 129va> I Ut evangelium post apostolum legatur.

II Ut defuncto episcopo de rebus ipsius vel ecclesiae nullus quicquam praesumat.

III Ut propinqui morientis episcopi7 de rebus eius nihil usurpent sine metropolitani et8 comprovincialium9 conscientia.

IIII De exsequiis morientis episcopi et10 qualiter humetur11.

<V1341, f. 61rb> V De vagis et inoboedientibus clericis.

VI Ut clericum alienum nullus ordinet, nec12 sit clericus, qui non spoponderit locum, ubi sit delegatus13.

ANNO XV TEODORICI14 REGIS SUB DIE PRIDIE15 NON. DECEMBR.16

I17 Cum18 in nomine domini nostri Iesu Christi19 Valentino20 concilio21 congregati22 ecclesiasticas23 24 regulas tractaremus antiquos canones relegentes inter cetera hoc25 esse censuimus observandum, ut sacrosancta evangelia ante munerum26 illationem27 vel28 missam29 <W411, f. 98r> caticuminorum in ordine lectionum post30 legantur, quatenus salutaria31 praecepta domini nostri Iesu Christi vel sermones32 sacerdotis non solum fideles, sed33 etiam caticumini34 ac poenitentes et35 omnes, qui36 e diverso sunt, audire licitum37 habeant. Si38 enim pontificum praedicatione audita nonnullos attractos39 ad fidem evidenter scimus.

II40 Hoc41 etiam placuit, ut episcopo ab42 hoc43 saeculo44 iubente domino arcessito45 clerici46 ab omni omnino supellectili47 vel quaecumque sunt48 in domo ecclesiae vel episcopi in libris, <E97, 302va> in speciebus, utensibilibus, vasculis49, frugibus, gregibus, animalibus vel omni omnino re50, rapaces manus abstineant et nihil latronum more51 diripiant. Qui nisi52 canonum auctoritate cohibiti fuerint omnia, quae pervaserint53, metropolitani vel omnium comprovincialium54 sacerdotum districtione55 coacti56 in pristinum statum57 redintegrare58 cogantur, ut nihil antistiti59 vel dispensatori futuro necessariorum sub hac iusta constitutione <O93, f. 67vb> depereat. Quod ut confidentius60 iustitia61 manente servetur secundum Regiensis62 synodi constituta episcopo a corpore recedente vicinior illi accedat episcopus, qui ex more63 exsequiis64 celebratis, statim ecclesiae ipsius curam districtissime gerat, ne quid ante ordinationem futuri pontificis remanentium65 clericorum subversioni66 vel direptioni iam liceat, ita ut67 perspectis omnibus68 inspectio69 certior descriptioque70 fidelissima, si fieri potest, intra octavas71 defuncti sub diligentia praesentis72 episcopi peragatur73. Dehinc74 ad metropolitani notitiam75 habita ordinate76 descri<V630, f. 129vb>ptio deferatur, ut eius electione talis persona77 ordinandae78 domus79 ecclesiasticae procuretur, quae vel80 consueta clericis stipendia dispenset81 et82 creditarum sibi rerum, si forsitan83 tarditas in84 episcopo85 ordinando successerit, metropolitano congruis temporibus reddere possit86 rationem, ut sub87 hac salubri constitutione clerici88 stipendiis suis omnino contenti89 labores <V1341, f. 61va> non90 diripiant episcopi decedentis91 et in92 vacuam93 ecclesiae domum futurus pontifex non sine dolore succedat, sed magis de praedecessoris94 sui dimisso95 possit et ipse gaudere et aliis ministrare.

III Simili96 quoque97 modo parentibus et98 propinquis decedentis99 episcopi, si intestatus obierit denuntietur100, ut sine metropolitani vel comprovincialium sacerdotum conscientia nihil de rebus101 defuncti occupare pertemptent, ne forte hereditariis rebus etiam aliqua ad ecclesiam pertinentia vel permixta usurpent, sed usque102 ad ordinationem futuri exspectent antistitis103 aut certe, si longum fuerit, ad104 metropolitani, ut dictum est, ordinationem <W411, f. 98v> recurrant. Si quis <E97, f. 302va> autem immemor divini timoris contra haec sancta synodica clericus quisque105 vel laicus venire improba mente temptaverit et communione et consortio privetur ecclesiae, quia durum est106, ut ad illam conveniat, quam exspoliare non metuit107, nisi forte spiritu meliori108 correptus, dum a praesumptione cessaverit, recuperet109 indulgentiam110. Si autem rationabiliter modesteque unusquisque111 repetit112, quod sibi iure debetur, ei absque aliqua animadversione a metropolitano, vel cui iniunxerit, aut113 res aut ratio non negetur. Hos114 etiam omnes canones constringunt115, qui tam116 in praeteritum quam117 in futurum res ecclesiae vel episcopi usurpantes diripuerint118.

IIII Illud119 etiam provido consilio decernentes120, ut, quia saepe121 sanctorum antistitum per abstinentiam122 commendatoris episcopi exsequiae differuntur, ita ut veneranda pontificis membra, dum tardius funerantur123, iniuriae124 omnino subiaceant. Episcopus, qui post mortem fratris ad sepeliendum eum solet invitatus occurrere, infirmum magis et adhuc in corpore positum admonitus visitare non differat, ut125 aut de relevatione consacerdotis126 amplius gaudeat aut certe de ordinatione domus suae fratrem admoneat eiusque probabilem voluntatem in effectum127 transmittat ac128 recedentem a saeculo oblatum129 in eius commendatione130 sacrificium131 deo, mox sepulturae tradat diligentissime et superius constituta canonice non differat adimplere. Si autem, ut fieri solet, antistes132 obitu repentino discesserit et collimitanei sacerdotes de longinquo minime adesse potuerint, uno die tantum133 cum sua134 nocte exanimatum corpusculum sacerdotis maneat135, ne136 sine <V630, f. 130ra> fratrum ac137 religiosorum138 frequentia vel psallentium excubatione <V1341, f. 61vb> servatum a presbyteris139 cum omni diligentia in loculo140 conditum seorsum non statim humetur, sed honorifice commendetur, donec sine mora invitato undecumque pontifice ab ipso, ut condecet, sollemniter tumuletur, ut et iniuriae tollatur occasio et mos antiquus in sepeliendis sacerdotibus observetur.

V Hoc141 etiam placuit, ut vagus atque instabilis clericus <O93, f. 68r> sive etiam in diaconi142 ministerio vel presbyteri143 officio constitutus, si episcopi144, a quo ordinatus est, praeceptis non oboedierit, ut in delegata145 sibi ecclesia <E97, f. 303ra> officium dependat assiduum, quousque in vitio146 permanserit, et communione et honore privetur.

VI Ut147 nullus alienum clericum secundum decreta148 canonum sine consensu episcopi sui audeat ordinare, sed nec ullum149 sanctorum sacerdotum quispiam ordinet, qui localem se futurum primitus non spoponderit, ut per hoc nullus a regula vel disciplina <W411, f. 99r> ecclesiastica deviare permittatur impune150.

Celsinus151 152 in Christi nomine episcopus153 kk. subscripsi154. Secabius episcopus subscripsi. Benagius episcopus subscripsi. Ampelius episcopus subscripsi. Salustius archidiaconus155 vicarius domini mei Marcelli episcopi subscripsi.

O93, f. 68ra; V630, f. 130ra; W411, f. 99r; V1341, f. 61vb; E97, f. 303ra


1 INCIPIT fehlt W411

2 VALENTINUM CONCILUM] CONCILIUM VALENTINUM V630; Valentinum concilium korr. aus concilium Valentinum E97

3 DLXXXIIII W411

4 TITULI EIUSDEM CONCILII INCIPIUNT fehlt V630

5 EIUSDEM CONCILII fehlt E97

6 EIUSDEM CONCILII INCIPIUNT fehlt W411

7 episcopus W411

8 vel E97

9 comprovincialium] comprovintialium episcoporum E97

10 et fehlt W411

11 vitietur W411

12 nec] in eo W411

13 deligatus W411

14 teuderici W411

15 PRIDIE fehlt E97

16 Decembr.] DECEMBRIS I CUM O93; DECBRIS. CUM V630

17 I fehlt V630; 1341; I] I cap. E97

18 Cum fehlt W411

19 Christi] christi in E97

20 Valentino] valens in W411

21 concilium W411

22 congregati] congregati I UT EVANGELIUM POST APOSTOLUM LEGATUR Dum de W411; CONGREGATI I korr. aus CONGREGATI CUM I V630

23 I Ecclesiasticas V630; W411; V1341

24 ecclesiasticas regulas] ecclesiastica regula W411

25 hoc esse] hęc W411

26 munerum] in numerum V630; numerum W411; munerum korr. aus in numerum V1341

27 inlatione W411

28 in V1341

29 missa W411

30 post] post apostolum E97

31 salutaria korr. aus saluteria W411; salutaria fehlt E97

32 sermone W411

33 sed etiam] sententiam W411

34 catecumina W411

35 sed W411

36 qui e korr. aus qui V630

37 licitum korr. aus licum V1341

38 sic O93; V630; W411; V1341; E97

39 adtractatos W411; adtractis V1341

40 am Rande episcopi morientis O93

41 Vor Hoc] UT DEFUNCTO EPISCOPO DE REBUS IPSIUS vel eclesie nullus quicquam praesumat W411

42 ab hoc] a V630

43 hoc fehlt V1341

44 saeculo fehlt E97

45 accersito E97

46 cleri W411

47 superlectile W411; suppellectile E97

48 sunt fehlt W411; sint V630; V1341

49 vascolis W411

50 rem V1341

51 more korr. aus ore V630

52 sine W411

53 prevaserint W411

54 conprovincialium korr. aus provincialium V630

55 disctrictione korr. aus districtio V1341

56 coerciti E97

57 statutum V630

58 redintegrare] sed integrare W411

59 antistiti vel] antestiquel W411

60 confitentius W411

61 iustitiam W411

62 regiensis korr. aus regiensi O93

63 more] more et W411

64 exsequiis] ex equis W411

65 inantium W411

66 subversione W411; surreptioni E97

67 ut perspectis] uddi reptis W411

68 hominibus W411

69 inspectior W411

70 discriptioque O93; W411; descriptione E97

71 octabas O93; W411; V1341; octavas korr. aus octabas V630

72 praesenti W411

73 peratur W411

74 Ideinc W411

75 notitia W411

76 ordinate] ordina vel W411

77 persone W411

78 ordinande korr. aus ordinante V1341

79 domui E97

80 vel] vele a W411; et E97

81 dispensata W411

82 et fehlt W411

83 forsitam W411

84 in] in ea W411

85 episcopo ordinando] ordinando episcopo E97

86 possit fehlt W411

87 sub hac] hac sub E97

88 clericis W411

89 cotemnant W411; contempti E97

90 nostros W411

91 decidentis W411

92 a W411

93 vacuum V630

94 precessoris W411; V630

95 demisso W411

96 Vor Simili] UT PROPINQUI MORIENTIS EPISCOPI DE REBUS EIUS NIHIL USURPENT SINE METROPOLITANI ET CONPROVINTIALIUM CONSCIENTIA W411

97 quoque modo] modo quomodo E97

98 vel E97

99 decidentis V1341

100 denuntientur W411

101 rebus defuncti korr. aus rebus V1341

102 usque ad] ad usque W411

103 antestis W411

104 a W411

105 quisque fehlt E97

106 es W411

107 metuet W411

108 melioris V630; meliore E97

109 impetret E97

110 interlinear vel recuperet E97

111 uniusquisque W411

112 repetet W411

113 aut korr. aus au V1341

114 hoc W411

115 constringendi W411

116 tam fehlt W411

117 quam in futurum fehlt W411

118 diripuerunt W411

119 Illud] DE EXSEQUIIS MORIENTIS episcopi qualiter humetur Illi W411

120 decernimus E97

121 saepe] se per W411

122 absentiam W411; E97

123 fenerantur W411

124 iniurie korr. aus iniure W411

125 ut fehlt W411

126 sacerdotis V630; V1341

127 effectu W411

128 ac korr. aus aut V630

129 oblato E97

130 commendationem W411

131 sacrificio E97

132 antistes korr. aus antestis O93; antesticis korr. aus antestis W411

133 tanto W411

134 sua fehlt W411

135 maneat fehlt W411

136 non W411; E97

137 hec W411

138 relegiosorum W411

139 presbyteris] presbyteris et E97

140 loco V630

141 Vor Hoc] DE VAGIS ET INOBOEDIENTIBUS CLERICIS W411

142 diaconii E97

143 presbyteris W411; presbyterii E97

144 episcopus V1341

145 diligata W411

146 vitium W411

147 Vor Ut] UT CLERICUM ALIENUM NULLUS ORDINET NEC SIT CLERICUS QUI NON SPOPONDERIT LOCUM UBI SIT DELIGATUS W411

148 decreta korr. aus decretum W411

149 illum W411

150 impugne E97

151 Celsinus] VII Celsinus V1341

152 CELSINUS korr. aus CELESTINUS W411

153 episcopus kk. fehlt W411

154 sunscripsi] subscripsi Iustinianus episcopus subscripsi Reparatus episcopus subscripsi W411

155 archediaconus W411

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

Zuletzt geändert am 15.1.2006