|
|
|
|
|
 |
|||
|
|
||||||||||
|
|
|
Die
Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition
finden Sie hier. 5.
Konzil
von Toledo
O93, f. 78rb; V630, f. 145rb; W411, f. 127r; V1341, f. 79ra; E97, f. 319ra INCIPIT1 CONCILIUM TOLETANUM2 VIGINTI QUATTUOR EPISCOPORUM HABITUM ERA DLXXXIIII3 ANNO4 PRIMO DOMNI5 CHINTILLANI6 REGIS. INCIPIUNT7 8 TITULI EIUSDEM9 CONCILII. I De institutione novarum10 laetaniarum. II De custodia salutis regum et defensione prolis praesentium principum. III De reprobatione personarum, quae prohibentur11 adipisci12 regnum. IIII De his, qui sibi regnum13 blandiuntur spe rege superstite14. <E97, f. 119rb> V De his, qui principes <W411, f. 127v> maledicere praesumunt. VI Ut regum15 fideles a successoribus regum16 rerum iure non fraudentur pro servitutis17 mercede. VII Quod in celebritate cunctorum conciliorum synodus Toletana temporibus Sisenandi18 habita per19 probationem vocis clarae ob custodiam sui cunctis debeat innotescere20. <V1341, f. 79rb> Apud urbem Toletanam diversis ex provinciis Spaniae21 sacerdotes domini, qui22 in uno pacis osculo23 in basilica24 sanctae25 martyris Leocadiae26 secundum27 gratiarum actiones omnipotenti domino persolvimus propter suam magnam28 misericordiam, cuius nutu29 in hanc convenimus concordiam et gloriosi30 principis31 nostri Chintalanae32 regis initia, ob cuius salutis et felicitatis constantiam supernam imploramus33 clementiam, qui se34 in medio nostri35 coetus ingressus cum optimatibus et senioribus palatii sui supplex36 omnium orationibus commendavit suosque fideles ita facere sancta exhortatione coegit atque hanc37 institutionem, quam ex praecepto eius et decreto38 nostro sancimus, divina inspiratione praemisit39. DE40 INSTITUTIONE NOVARUM LAETANIARUM I Scilicet ut in cuncto regno a deo sibi concesso specialis et propria haec religiosa41 omni tempore teneatur observantia, ut a die Id.42 Decembr. laetaniae43 triduo44 ubique annua successione peragatur45 et indulgentia delictorum lacrimis impetretur. Quod si dies dominica intercesserit, in sequenti hebdomada <V630, f. 145va> celebretur46, ut, quoniam abundante47 iniquitate efficitur48, ut usquequaque49 prolata50 malicia51 nova exerceantur52 facinora, nova quoque haec ipsa surgat53 consuetudo, quae possit ante omnipotentis oculos nostra esse purgatio. DE54 CUSTODIA55 REGUM ET DEFENSIONE PROLIS PRAESENTIUM PRINCIPUM II Summa autem nobis vigilantia et grandi religionis56 cura providendum est, ut mala57, quae assidue prohibita perpetrantur, circumspecta58 disciplina59 ecclesiastica stirpentur60. Non enim incassum scriptum est: Pestilente flagellato stultus61 sapientior62 erit. <O93, f. 78va> Quamobrem, quoniam praeponderante onere63 delictorum experientia pene semper ac saepe fieri discimus, quod magnopere64 vitare <E97, f. 319va> debemus, quod65 etiam custo<V1341, f. 79va>ditur66 cum hoc67, quod divinis sacramentis spopondimus68, temeritate violamus. Ideoque frequenter est compescendum, quod crebro invenitur transgressum. Sed ne69 succedentes praecedant70 ac deinde sequentes invident71 anterioribus et72 cuncta quieta73 et pacata74 permaneant, haec <W411, f. 128r> in75 concilio communiter considerata defertur sententia, ut servetis, quaecumque in universali et magna synodo provisa conscriptaque circa principum salutem76 et utilitatem77 sunt, haec quoque adiecta custodiantur, videlicet ut omni benignitate omnique firmitate circa omnem posteritatem78 principis nostri Chintilani79 regis teneatur dilectio et praebeatur rationabile defensionis adminiculum, ne res80 iuste provisae aut etiam parentum digna provisione procuratae81 ad82 iuris proprietatem83 pertinentes84 iniuste fraudulenterve85 86 auferantur87 a quoquam causa88 illicite exquisita89 laedendi90 eos91, ne quocumque modo quibuslibet rebus spreta92 dilectione93 molestentur. Haec enim licentia efficit et principes94 subiectis suspectos95 et subiectos in bonis principum cupidos. Quocirca96 ne97 et praemissa contemnantur98 et ut cupiditas radix omnium malorum auferatur, contestamur99 omnes praesentes et absentes vel etiam futuris temporibus consequentes coram deo et angelis eius, quod, si quisquam nostrae contestationis temerator exstiterit100 atque contemptor et quacumque argumentatione odiose eos molestari101 aut in aliquo fuerit conatus laedere, sit anathema in christianorum omnium coetu atque superno condemnetur102 iudicio, sit exprobabilis103 omnibus catholicis et abominabilis sanctis angelis in ministerio dei constitutis, sit104 hoc saeculo perditus et in futuro damnatus105, qui106 tam107 rectae provisioni108 noluit praebere consensum. DE109 REPROBATIONE PERSONARUM, QUAE PROHIBENTUR ADIPISCI110 REGNUM III Inexpertis nobis111 moribus112 novam decet invenire medelam. Quapropter quoniam sunt113 inconsiderate quorundam mentes et se114 minime capientes, quos nec origo ornat nec virtus decorat, <V1341, f. 79vb> qui115 passim putant116 licenterque <V630. f. 145vb> ad regalia117 maiestatis pervenire fastigia, huius rei causa nostra omnium cum invocatione <E97, f. 319vb> divina praebetur118 sententia, ut, si119 quis120 talia meditatus fuerit, quem nec lectio121 omnium praeficit122 nec123 Gothicae gentis nobilitas124 ad hunc honoris125 126 apicem trahit, sit127 consortio catholicorum privatus et divino anathemate condemnatus. DE128 HIS, QUI SIBI REGNI129 BLANDIUNTUR SPE130 REGE SUPERSTITE131 IIII Ergo quia et religioni132 inimicum et hominibus constat esse perniciosum133 futura illicite cogitare et casus principum exquirere ac sibi in posterum providere, cum scriptum sit: Non134 est vestrum nosse tempora135 vel momenta, quae pater posuit136 in sua potestate, hoc decreto censemus, ut, quisquis inventus fuerit talia perquisisse et vivente principe <W411, f. 128v> in alium attendisse pro futura regni spe aut alios in se propter id attraxisse, a conventu catholicorum cum137 excommunicationis sententia expellatur138. DE139 HIS, QUI PRINCIPES MALEDICERE140 PRAESUMUNT V Sed et141 hoc pro pestilentiosis hominum moribus salubri deliberatione censemus142, ne quis in principem maledicta congerat, scriptum est enim143 a legislatore144: Principem populi tui ne maledixeris. Quod, si quis fecerit145, excommunicatione ecclesiastica plectatur. Nam146 si maledici regnum dei non possidebunt, quanto magis talis ab ecclesia necessario147 pellitur, qui divinae violator sententiae148 invenitur. UT149 REGUM150 FIDELES A SUCCESSORIBUS REGNI151 RERUM IURE NON FRAUDENTUR152 PRO SERVITUTIS MERCEDE153 VI Simili providentia pro fidelibus regum nostra datur sententia, ut, quisquis superstes154 principum exstiterit, iuste in rebus profligatis155 aut largitate principis acquisitis nullam debeat <O93, f. 78vb> habere iacturam. Nam si licenter et iniuste fidelium perturbentur mentes, nemo opta<V1341, f. 80ra>bit156 proprium157 ac fidele praebere obsequium, dum cuncta nutant158 in incertum159 et in futuro160 discriminis formidant causam161, sed saluti et rebus eorum principalis pietas162 debeat163 praebere suffragia; exemplis enim ceteri provocantur ad fidem, cum fideles non fraudantur mercede. QUOD164 IN CELEBRITATE CUNCTORUM CONCILIORUM SYNODUS TOLETANA TEMPORIBUS SISENANDI HABITA PRONUNTIATIONE165 VOCIS CLARAE OB CUSTODIAM166 SUI CUNCTIS DEBEAT INNOTESCI167 VII Propter malorum168 mentium facilitatem169 et memoriae170 oblivionem171 hoc172 sacratissima statuit synodus, ut in omni concilio episcoporum Spaniae173 universalis concilii decretum, quod propter principum nostrorum est salutem174 constitutum, peractis omnibus in synodo publica voce debeat pronuntiari, quatenus175 <E97, f. 120ra> saepe replicatum176 auribus vel assiduitate iniquorum177 mens territa corrigatur, quae ad praevaricandum et oblivione et facilitate178 perducitur. DE179 INDULGENTIA PRINCIPUM NOXIIS RESERVATA VIII In his omnibus, quae praemisimus180, potestatem indulgentiae in culpis delinquentium principi reservamus, ut iuxta bonitatis et181 pietatis suae moderamen, ubi182 emundationem183 prospexerit184 mentium, veniam tribuat culparum. DE185 FAVORE PRINCIPUM CONCILII ACCLAMATIONE186 CONCESSO VIIII His vero omnibus finem et robur187 subscriptione nostra facientes gloriam et laudem omnipotenti domino, in quantum mortalium valitudo sinit, reddimus. Post haec gratias excellentissimo et glorioso188 principe189 nostro Chinti<V630, f. 146ra>lani190 regi peragimus, <W411, f. 129r> cuius ardor fidei et studium bonae intentionis et unanimitatis concordiam nobis tribuit et fiduciam caritatis. Donet ei dominus et de inimicis triumphum et de beatitudine gaudium, custodiat eum protectione assidua et muniat bonae voluntatis suae circumspectione191 tutis<V1341, f. 80rb>sima, cuius regnum manet in saecula saeculorum. Amen192. Ego Eugenius193 Toletanae ecclesiae provinciae Carthaginensis194 metropolitanus episcopus his communibus195 decretis annuens subscripsi. Similiter et.alii episcopi196 subscripserunt197 numero XX. O93, f. 78vb; V630, f. 146ra; W411, f. 129r; V1341, f. 80rb; E97, f. 320ra
1 INCIPIT fehlt W411 2 TOLETANUM] toletanum quintum E97 3 DCLXIIII E97 4 ANNO PRIMO DOMNI CHINTILLANI REGIS INCIPIUNT TITULI EIUSDEM CONCILII] INCIPIUNT TITULI EIUSDEM CONCILII ANNO PRIMO DOMNO CHINTILLANI REGIS V1341 5 DOMNO V630; V1341 6 CINTHILANI W411 7 INCIPIUNT fehlt W411 8 TITULI EIUSDEM CONCILII fehlt V630 9 INCIPIUNT EIUSDEM CONCILII fehlt W411 10 novarum laetaniarum] novorum letaniorum W411 11 prohibentur] non probantur korr. aus probantur E97 12 adipiscere W411 13 ragni 14 supręstite W411 15 regum] regnum de W411 16 regnia W411 17 servitutes W411 18 Sisenandi] sisenandi regis E97 19 per probationem] pronuntiatione E97 20 innotescere] innotescere VIII De indulgentia principum noxiis (principum noxiis] noxiorum principi E97) reservata VIIII De favore principum (principi E97) concilii (concilii korr. aus concilium V1341) adclamatione (adclamationi V630; V1341) concesso (concesso] concesso EXPLICIUNT CAPITULA V1341; E97) V630; W411; V1341; E97 21 ispanię E97 22 qui fehlt W411; E97 23 colle W411 24 basilicam W411 25 sancti V630; V1341 26 Leocadiae] leochadię collecti ubi E97 27 secundum] consedimus V630; V1341 qui consedimus W411 28 magnam fehlt E97 29 notu W411 30 gloriosissimi E97 31 principis korr. aus principes V630 32 chintillanae V630; cinthalani W411; chintilani E97 33 imploravimus E97 34 se in fehlt W411 35 nostri] nostri si W411 36 supplex] supplex se korr. aus supplex W411 37 hunc O93 38 decreto] de cetero O93 39 permisit V1341 40 Rubrik fehlt V630; E97 41 relegiosa W411 42 idum W411 43 laetania V630; V1341; E97; et W411 44 triduum W411 45 peragantur W411 46 celebrentur W411 47 abundan W411 48 efficitur ut] et faciem te W411 49 usque W411 50 prolatus W411 51 malicia] malicia ut W411 52 exerceant V1341; V630 53 urgat W411 54 Rubrik fehlt V630; E97 55 CUSTODIA] CUSTODIA SALUTIS W411 56 relegionis W411 57 male W411 58 circuminspecta W411 59 disciplinam W411 60 extirpentur V630; W411; V1341; E97 61 stultu O93 62 sapientię W411 63 ionere korr. aus vonere W411 64 magnopere korr. aus manopere V1341 65 quodque korr. aus quoque W411; quodque E97 66 custodituros W411; custoditur] custodituros nos E97 67 hoc quod fehlt W411; E97 68 spondimus W411; spopondimus korr. aus spospondimus V630 69 nec W411 70 precederit W411 71 invideant V630; V1341; E97; invidant W411 72 ut W411 73 quiete W411 74 peccata W411 75 in concilio] nostri concilii W411 76 salute W411 77 humilitatem W411 78 potestatem V630; V1341 79 cinthilani W411 80 res iuste provisae] rebus iuste provisis W411 81 procuratis W411 82 vel W411 83 proprietate W411 84 pertinentes fehlt W411 85 fraudulenterve] fraudenter ne W411 86 fraudulenterve auferantur korr. aus fraudulenterque O93 87 auferantur fehlt V630; W411; V1341 88 causa korr. aus causae O93; cause W411 89 exquisite W411 90 ledendi korr. aus ledenti O93; V1341; ledenti W411 91 eos korr. aus eos praebeantur O93; eos praebeatur V630; V1341; eos] eos prebeantur W411 92 preta W411 93 dilectionem W411 94 principes korr. aus principes in O93; principes] principes in V630; W411; V1341; E97 95 suspectos et subiectos korr. aus suspectos O93 96 Quocirca] quos circa korr. aus circa W411 97 nec W411 98 contemnantur] tem creantur W411 99 constestamus W411 100 existerit W411 101 molestare W411; E97 102 condemnentur W411 103 exprobrabilis V630; V1341; E97 104 sit] Sit in E97 105 condempnatus V630; V1341 106 quia W411 107 tamen W411 108 provisionis W411 109 Rubrik fehlt V630; E97 110 adipiscere W411 111 NOVIS korr. aus NOBIS V1341; novis E97 112 mortuis W411; morbis E97 113 sunt fehlt W411 114 se minime korr. aus semine V630 115 qui fehlt W411 116 putant korr. aus putan O93 117 regna W411 118 preberetur W411 119 si fehlt W411 120 quis korr. aus qus W411 121 electio korr. aus lectio V630; electio V1341 122 provecit W411; proficit V1341 123 ne W411 124 nobilitatis W411 125 honoris fehlt V630; V1341 126 honoris apicem] apicem dignitatis E97 127 sit] sit a V630; E97 128 Rubrik fehlt V630; E97 129 REGNI BLANDIUNTUR] BLANDIUNTUR REGNUM W411 130 SPE fehlt W411 131 SUBPRESTITE W411 132 relegioni W411 133 subprestitiosum W411 134 Non est korr. aus Non V1341 135 tempora vel momenta] momenta vel tempora V630; V1341 136 posuit fehlt W411 137 cum fehlt W411 138 expellentia W411 139 Rubrik fehlt V630; E97 140 MALEDIRE korr. aus MALEDICERE W411 141 et fehlt W411 142 sensimus W411 143 enim fehlt W411 144 legelatore W411 145 feceris O93 146 Nam si korr. aus Nam W411 147 necessario] non cessario W411 148 sententia W411 149 Rubrik fehlt V630; E97 150 REGNUM W411 151 REGNI] regni a W411; SUIS REGUM V1341 152 FRAUDENTUR korr. aus FRAUDENTER V1341 153 mercedem W411 154 subprestitis W411 155 probligatis W411 156 obtavit W411 157 promptum W411 158 nuntiant W411 159 incertu W411 160 futurum E97 161 casum E97 162 pietatis W411 163 debet V630; V1341; E97 164 Rubrik fehlt V630; E97 165 PRONUNTIATIONE] per nuntiationem W411 166 CUSTODIAM SUI] custodiamus vi W411 167 innotescere W411; INNOTESCI korr. aus INNOTESCIT V1341 168 malarum V630; V1341; E97 169 facilitate W411 170 memoria W411 171 oblivione W411; oblivionis V630; V1341 172 hac W411 173 ispanię E97 174 salute W411 175 quatenus] quatinus dum E97 176 replicatur E97 177 inquorum W411 178 facilitate korr. aus felicitate E97 179 Rubrik fehlt V630; E97 180 promisimus W411 181 et pietatis fehlt W411 182 ut W411 183 emendationem W411 184 prospexerit korr. aus prospexerint O93; prespexerit W411; E97 185 Rubrik fehlt V630; E97 186 adclamatio W411 187 roborem W411 188 gloriosissimo V630; V1341 189 principi V630; W411; principi korr. aus principo V1341 190 cinthilani korr. aus cinthiliani W411 191 circumspectionem O93; circuminspectionem W411 192 Amen fehlt V630; W411; V1341 193 Eugenius fehlt W411 194 cartaginiensis E97 195 communibus korr. aus communionibus V630 196 EPISCOPORUM W411 197 subscripserunt] SUSCIPSERUNT ID W411 ©
2004-2006
Karl-Georg Schon Zuletzt geändert am 19.1.2006 |