6. Konzil von Toledo

Die Auflösung der Handschriftensiglen und Hinweise zur Edition finden Sie hier.

X De progenie libertorum ecclesiae, ne eis vel^¹¹ pro nuntiatione^¹² ab ecclesia liceat evagare.

XV^¹⁷ De incolumitate^¹⁸ et adhibenda^¹⁹ dilectione regiae prolis^²⁰.

XVI De his, qui rege superstite^²¹ aut sibi aut aliis ad^²² futurum provident regnum et^²³ de personis, quae^²⁴ prohibentur ad regnum accedere.

<E97, f. 320rb> XVII^²⁵ De custodia vitae principum et defensione praecedentium regum^²⁶ a sequentibus adhibenda.

XVIII^²⁷ De gratiarum actionibus in confirmatione^²⁸ concilii deo et principi^²⁹ datis^³⁰.

<V1341, f. 80va> Convenientibus nobis Spaniarum^³¹ Galliaeque^³² pontificibus cum^³³ orthodoxi et gloriosi Chintilani^³⁴ regis salutaribus hortamentis^³⁵ absque^³⁶ impedimento^³⁷ in praetorio Toletano in ecclesia sanctae Leocadiae martyris^³⁸ sedibus collocatis^³⁹ sub die VI Id. Ianuar. anno primo^⁴⁰ praedicti^⁴¹ principis et triumphatoris Christi^⁴² era DCLXXX^⁴³, statuimus^⁴⁴ subter inserta capitula.

<O93, f. 79ra> I <V630, f. 146rb> Cum primum omnipotenti domino^⁴⁶ pro corona fratrum ita numerosae^⁴⁷ gratiae nobis fuissent peractae, nihil melius nihilque salubrius omnium insedit^⁴⁸ animo^⁴⁹ quam^⁵⁰ more synodi universalis post^⁵¹ sollemnia perfunctae^⁵² orationis, quod mente interius^⁵³ ruminabamus^⁵⁴, lingua manaremus^⁵⁵, et quod corde credebamus, ore ructaremus superna^⁵⁶ favente^⁵⁷ sententia, quae^⁵⁸ ait: Eructuavit^⁵⁹ cor meum verbum bonum, et^⁶⁰ iuxta prophetam verbum^⁶¹ fecit^⁶² dominus abbreviatum^⁶³ super terram. Quamobrem ex abundantia nostri cordis sit confessio^⁶⁴ vocis, ut fidem, quam omnium mens intrinsecus gestat in confessione, <W411, f. 129v> interpres lingua foras^⁶⁵ effundat. Itaque credimus et profitemur sacratissimam omnipotentissimam trinitatem patrem et filium et spiritum sanctum, unum deum solum, non solitarium^⁶⁶, unius^⁶⁷ essentiae, virtutis^⁶⁸, potestatis, maiestatis uniusque^⁶⁹ naturae, discretam inseparabiliter personis, indiscretam essentialiter substantia^⁷⁰ deitatis, creatricem omnium creaturarum, patrem ingenitum, increatum, fontem et originem totius divinitatis, filium a patre intemporaliter ante omnem creaturam sine initio genitum, non creaturam^⁷¹, nam nec pater^⁷² umquam sine filio nec filius exstitit^⁷³ sine patre, sed tamen filius deus de patre deo, non pater deus de filio deo^⁷⁴, pater^⁷⁵ filii, non deus de filio, ille^⁷⁶ autem filius patris et deus de patre, per omnia <V1341, f. 80vb> coaequalis <E97, f. 320va> patri, deus verus de deo vero, spiritum vero sanctum neque genitum neque creatum, sed de patre filioque procedentem utriusque esse spiritum, ac per hoc substantialiter unum sunt, qui et unus^⁷⁷ ab utroque procedit. In hac^⁷⁸ autem trinitate tanta est unitas substantiae^⁷⁹, ut pluralitate careat et aequalitatem teneat nec minor^⁸⁰ ^⁸¹ in singulis quam in omnibus, nec maior in omnibus quam in singulis manet^⁸² personis. Ex his igitur tribus divinitatis personis solum filium fatemur^⁸³ ad redemptionem humani generis propter culparum debita, quae per inoboedientiam a^⁸⁴ deo originaliter et nostro libero^⁸⁵ arbitrio contraxeramus^⁸⁶ resolvenda, a^⁸⁷ secreto patris ex^⁸⁸ arcano^⁸⁹ prodisse^⁹⁰ et hominem sine peccato de sancta semper virgine^⁹¹ Maria assumpsisse, ut idem filius dei patris esset^⁹² filius hominis, deus perfectus et homo perfectus, ut homo perfectus^⁹³ et^⁹⁴ deus esset^⁹⁵ unus Christus naturis in duabus, una^⁹⁶ persona, ne quaternitas trinitati^⁹⁷ accederet, si in Christo persona disterminata^⁹⁸ ^⁹⁹ esset. Ergo a patre et spiritu sancto inseparabiliter^¹⁰⁰ persona, ab homine^¹⁰¹ autem^¹⁰² assumpto natura. Idem^¹⁰³ cum eodem homine^¹⁰⁴ unus exstat persona cum patre et spiritu sancto natura^¹⁰⁵ ac^¹⁰⁶, sicut diximus, ex duabus naturis et una^¹⁰⁷ persona unus est dominus noster Iesus Christus, in forma divinitatis ae<V630, f. 146va>qualis patri, in forma servi minor patre. Haec^¹⁰⁸ est^¹⁰⁹ enim vox eius in psalmo: De ventre^¹¹⁰ matris meae deus meus es tu. Natus itaque a deo sine matre, natus a^¹¹¹ virgine sine patre, solus verbum caro factum est et habitavit^¹¹² in nobis. Et^¹¹³ cum tota cooperata^¹¹⁴ sit trinitas formationem suscepti hominis, quoniam inseparabilia sunt opera trinitatis, solus tamen accepit^¹¹⁵ hominem in singularitate personae, non in unitate divinae naturae, id^¹¹⁶ est^¹¹⁷ id^¹¹⁸, quod est proprium^¹¹⁹ filii non quod commune^¹²⁰ trinitati. <W411, f. 130r> Nam si^¹²¹ unam^¹²² nati hominis deique alteram^¹²³ confecisset^¹²⁴ personam^¹²⁵, tota^¹²⁶ trinitas^¹²⁷ corpus assumpsisset, quoniam constat naturam trinita<V1341, f. 81ra>tis esse unam, non tamen personam. Hic igitur dominus Iesus Christus missus a patre suscipiens, quod non erat, nec^¹²⁸ amittens^¹²⁹, quod erat, inviolabilis de suo, mortalis de nostro venit in hunc^¹³⁰ mundum peccatores salvos facere et credentes iustificare, faciensque mirabilia traditus est propter delicta nostra, mortuus est propter expiationem nostram, resurrexit propter iustificationem nostram, huius livore^¹³¹ sanati, huius^¹³² morte deo patri reconciliati, huius^¹³³ <E97, f. 320vb> resurrectione sumus resuscitati. Quem etiam venturum in fine^¹³⁴ exspectamus saeculorum^¹³⁵ cum resurrectione^¹³⁶ omnium aequissimo suo iudicio redditurum iustis praemia^¹³⁷, impiis poenas. Ecclesiam quoque catholicam credimus sine macula^¹³⁸ et ruga^¹³⁹ corpus eius esse regnumque habituram^¹⁴⁰ cum capite suo omnipotenti^¹⁴¹ Christo Iesu, postquam hoc corruptibile induerit incorruptionem et^¹⁴² mortale immortalitatem, ut^¹⁴³ sit deus omnia in omnibus. Hac^¹⁴⁴ fide corda purificantur, hac^¹⁴⁵ hereses^¹⁴⁶ exstirpantur, in hac omnis ecclesia collocata^¹⁴⁷ iam in regno caelesti et <O93, f. 79rb> deinceps^¹⁴⁸ in saeculo praesenti gloriatur et non est in alia^¹⁴⁹ fide salus, nec enim nomen aliud sub caelo est^¹⁵⁰ datum hominibus, in quo oporteat nos salvos fieri.

II Religiosissimi^¹⁵² principis nostri devotionem^¹⁵³ et nostrorum consacerdotum primo anno regni sui constitutionem^¹⁵⁴ cum magna reverentia et veneratione suscipientes, quam iam^¹⁵⁵ constat in omni^¹⁵⁶ regno suo annua vice celebrari, quam^¹⁵⁷ placuit etiam nostra assertione^¹⁵⁸ firmari. Proinde universalis auctoritate censemus^¹⁵⁹ concilii, ut hi^¹⁶⁰ dies laetaniarum, qui in synodo^¹⁶¹ praemissa sunt instituti, eodem in tempore, quo iussi sunt excoli^¹⁶², annure^¹⁶³ cursu omni observatione habeantur celeberrimi, ut pro illis, quibus nunc usque simul implicati sumus delictis, sit^¹⁶⁴ nostra expiatio ante <V1341, f. 81rb> oculos dei omnipotentis.

III^¹⁶⁶ Inflexibilis Iudaeorum perfidia deflexa tandem videtur^¹⁶⁷ pietate et potentia superna. Hinc enim liquet, <V630, f. 146vb> quod inspiramine summi dei excellentissimus et^¹⁶⁸ christianissimus princeps ardore fidei inflammatus cum regni sui sacerdotibus praevaricationes et superstitiones^¹⁶⁹ eorum eradicare^¹⁷⁰ elegit funditus, nec sinit^¹⁷¹ degere in regno suo eum^¹⁷², qui non est^¹⁷³ catholicus^¹⁷⁴, ob cuius fervorem^¹⁷⁵ fidei gratias omnipotenti domino^¹⁷⁶ caelorum agimus^¹⁷⁷, eo quod ei^¹⁷⁸ tam illustrem^¹⁷⁹ creaverit^¹⁸⁰ animam^¹⁸¹ et sua repleverit sapientia. Ipse^¹⁸² ^¹⁸³ quoque donet^¹⁸⁴ ei et^¹⁸⁵ in^¹⁸⁶ praesenti saeculo^¹⁸⁷ longaevam vitam et in futuro gloriam^¹⁸⁸ aeternam. Illud autem provida nobis cura et valde est decernendum vigilanti^¹⁸⁹ sollertia, ne^¹⁹⁰ eius fidei^¹⁹¹ calor^¹⁹² et noster labor quandoque in posteris tepefactus liquescat. Quo<W411, f. 130v>circa consonam^¹⁹³ cum eo corde et ore promulgamus <E97, f. 321ra> deo placituram sententiam, simul etiam cum suorum optimatum illustriumque virorum consensu^¹⁹⁴ ex^¹⁹⁵ deliberatione sancimus^¹⁹⁶, quisquis succedentium temporum regni sortitus^¹⁹⁷ fuerit apicem, non ante conscendat^¹⁹⁸ regiam^¹⁹⁹ ^²⁰⁰ sedem^²⁰¹, quam inter reliqua^²⁰² condicionum sacramenta pollicitus fuerit hanc^²⁰³ se catholicam non permissurum^²⁰⁴ eos violare^²⁰⁵ fidem, sed et nullatenus eorum perfidiae favens^²⁰⁶ vel quolibet^²⁰⁷ neglectu aut cupiditate illectus tendentibus ad praecipitia infidelitatis aditum praebeat praevaricationis, sed quod magno^²⁰⁸ pro nostro^²⁰⁹ est^²¹⁰ tempore conquisitum, debeat^²¹¹ illibatum perseverare in futurum. Nam incassum bonum agitur, si non in^²¹² eius perseverantiam^²¹³ providetur. Ergo postquam ordine^²¹⁴ praemisso^²¹⁵ ad gubernacula accesserit regni, si^²¹⁶ ipse temerator exstiterit huius promissi, sit anathema maranatha in conspectu sempiterni^²¹⁷ dei et pabulum efficiatur ignis^²¹⁸ aeterni, simulque^²¹⁹ cum eo damnatione perculsi^²²⁰ quicumque <V1341, f. 81va> sacerdotum vel quilibet^²²¹ christianorum eius implicati fuerint errori. Nos enim ita^²²² praesentia decernimus, ut praeterita, quae in^²²³ universali^²²⁴ synodo de Iudaeis conscripta sunt, confirmemus, quoniam ea^²²⁵, quae^²²⁶ necessaria pro eorum salvatione^²²⁷ scribi potuerunt, in eisdem^²²⁸ esse cautum scimus^²²⁹. Quapropter^²³⁰, quae tunc decreta sunt, valitura esse^²³¹ censemus.

IIII Saepe pullulantia pravitatis^²³³ germina^²³⁴ licet saepissima^²³⁵ patrum^²³⁶ iusta noverimus severitate^²³⁷ damnata, tamen quia crebris conspiciuntur denuo vigere^²³⁸ radicibus, iustitiae acriori^²³⁹ vigore^²⁴⁰ radicitus^²⁴¹ amputare^²⁴² sancimus. Proinde^²⁴³ quicumque Simonis imitator^²⁴⁴ simoniacae^²⁴⁵ quoque heresis exstiterit^²⁴⁶ sectator^²⁴⁷, ut^²⁴⁸ ecclesiasticorum^²⁴⁹ ordinum gradus non dignitate^²⁵⁰ morum obtineat, sed munerum impensione conquirat et per oblata^²⁵¹ munera capiat, quibus hanc^²⁵² nec^²⁵³ rationis ordo, nec dignitas morum ulla commendat, talis invenitur^²⁵⁴ sacrorum <V630, f. 147ra> ordinum apices penitus^²⁵⁵ adipisci^²⁵⁶ nullo modo permittatur, sed et^²⁵⁷ si adeptus fuerit, communione privatus cum ordinatoribus suis propriorum bonorum amissione damnetur^²⁵⁸.

V Saepe fit, ut proprietati originis obsistat longinquitas temporis. Quapropter providentes^²⁶² decernimus, ut quis^²⁶³ clericorum stipendium de rebus ecclesiae cuiuscumque episcopi percipit largitate^²⁶⁴, sub precariae^²⁶⁵ nomine debeat professionem scribere^²⁶⁶ <E97, f. 321rb> per retemptationem^²⁶⁷ diuturnam iudicium^²⁶⁸ afferat ecclesiae et, quaecumque in usu perceperit^²⁶⁹, debeat utiliter laborare, <V1341, f. 81vb> ut nec res divini iuris videantur aliqua occasione neglegi^²⁷⁰ et subsidium ab ecclesia, cui deserviunt, <W411, f. 131r> percipere^²⁷¹ possint clerici. Quod si quis eorum contempserit facere, ipse se^²⁷² stipendio suo videbitur privari^²⁷³.

DE^²⁷⁴ VIRIS AC FEMINIS SACRIS^²⁷⁵ PROPOSITUM TRANSGREDIENTIBUS SACRUM

VI Proclivis^²⁷⁶ cursus est ad^²⁷⁷ voluptatem^²⁷⁸ et imitatrix^²⁷⁹ natura^²⁸⁰ vitiorum. Quamobrem quisquis virorum vel mulierum habitum semel induerint vel induerunt spontanee religiosum aut si vir deditus^²⁸¹ ecclesiae^²⁸² vel femina fuerit aut fuit delegata^²⁸³ puellarum monasterio, in utroque sexu^²⁸⁴ praevaricator ad propositum invitus reverti cogatur, ut vir detondeatur et^²⁸⁵ puella monasterio regrediatur. Si autem^²⁸⁶ quolibet patrocinio desertores permanere voluerint, sacerdotali sententia ita^²⁸⁷ a christianorum coetu habeantur extorres, ut nec locus^²⁸⁸ eis ullus^²⁸⁹ sit communis^²⁹⁰. Viduae quoque, sicut universalis iam dudum statuit^²⁹¹ synodus, professionem^²⁹² vel habitus sui desertrices superiori^²⁹³ sententia condemnentur^²⁹⁴.

VII Quamvis priora numquam^²⁹⁶ siluerint^²⁹⁷ de tanto facinore concilia^²⁹⁸, ratio tamen^²⁹⁹ poscit, ut ea^³⁰⁰, quae frequenti praevaricatione iterantur, frequenti sententia condemnentur^³⁰¹. Et ideo, quoniam^³⁰² tanta exstitit^³⁰³ perversitas hominum, ut hi^³⁰⁴, quos sub religioso^³⁰⁵ habitu poenitentiae professio pro peccatorum venia ad manum^³⁰⁶ sacerdotis deducit^³⁰⁷ vel adduxit, iterum rediviva^³⁰⁸ malicia ad vitae pristinae sordes^³⁰⁹ revocet^³¹⁰. Huius rei causae^³¹¹ sancta^³¹² synodus decernit, ut, si quis^³¹³ ingenuorum^³¹⁴ utriusque sexus, si^³¹⁵ sub nomine poenitentis in habitu^³¹⁶ religioso^³¹⁷ sunt conversati, post haec autem comam nutrientes vel vestimenta <V1341, f. 82ra> saecularia sumentes ad id, quod reliquerant, redierunt aut^³¹⁸ redierint, ab episcopo civitatis, in cuius territorio sunt conversi, compraehensi^³¹⁹ rursus legibus poenitentiae in monasteriis subdantur inviti. Quod si facere^³²⁰ propter aliquam^³²¹ potestatis vigorem^³²² non^³²³ poterit, tunc, sicut priscorum canonum^³²⁴ statuerunt decreta, quousque ad dimissum ordinem revertantur, excommunicati et^³²⁵ anathemate condemnati habeantur. Similiter^³²⁶ et hi^³²⁷, qui post excommunicationem^³²⁸ vel interdictum cum ipsis <E97, f. 321va> communicaverint. Sacerdos autem, ad quem <V630, f. 147rb> pertinere noscuntur, si eos quolibet munere vel favore aut neglegentia admonere noluerit^³²⁹, ut^³³⁰ aut revertentes suscipiat aut contemnentes de ecclesia reiciat, simili^³³¹ sententia plectatur, quousque emendationis eorum vel damnationis ab eo sententia promulgetur.

VIII Antiqui et sanctissimi est^³³³ patris^³³⁴ sententia papae Leonis, ut is, qui in aetatis^³³⁵ adolescentia^³³⁶ positus, dum mortis formidat^³³⁷ casum^³³⁸, pervenerit ad poenitentiae^³³⁹ remedium, si coniugatus^³⁴⁰ forte fuerit incontinens, ne postea adulterii^³⁴¹ incurrat^³⁴² lapsum, redeat ad pristinum coniugium, quousque possit adipisci <W411, f. 131v> temporis maturitate continentiae statum. Quod nos sicut de^³⁴³ viris ita et de feminis aequo^³⁴⁴ modo censemus non quidem hoc^³⁴⁵ generaliter et canonice^³⁴⁶ praeceptum, sed constat a nobis pro humana fragilitate indultum ea^³⁴⁷ dumtaxat ratione^³⁴⁸, ut, si is^³⁴⁹, qui poenitentiae non est legibus deditus, antea^³⁵⁰ ab hac vita discesserit quam ex consensu^³⁵¹ ad continentiam eorum^³⁵², unde^³⁵³ fuerit <O93, f. 79vb> regressus, subprestiti^³⁵⁴ non liceat denuo ad uxores^³⁵⁵ transire amplexus. Si autem illius vita^³⁵⁶ exstiterit superstes^³⁵⁷, qui non accepit benedictionem poenitentis nubat, si se continere non potest et alterius^³⁵⁸ consortio fruatur uxoris, quod de utroque <V1341, f. 82rb> sexu^³⁵⁹ pari modo a^³⁶⁰ nobis manifestatum^³⁶¹ est decrevisse ita videlicet, ut in his^³⁶² omnibus^³⁶³ sacerdotis ordinatio exspectetur, ut, iuxta^³⁶⁴ quod aetatem aptam prospexerit^³⁶⁵ continentiae^³⁶⁶, absolutionis vel districtionis^³⁶⁷ tribuat legem.

VIIII Longinquitate saepe fit temporis^³⁶⁹, ut non pateat condicio originis, unde iam decretum est in anteriori universalis^³⁷⁰ concilii^³⁷¹ canone^³⁷², ut professionem suam liberti ecclesiae debeant facere, qua profiteantur se^³⁷³ et de familiis esse^³⁷⁴ ecclesiae^³⁷⁵ obsequium numquam relicturos. Unde his quoque nos adicimus, ut, quoties cursum vitae sacerdos impleverit et de hac vita migraverit, mox cum^³⁷⁶ successor eius advenerit, omnes liberti ecclesiae vel ab eis progeniti^³⁷⁷ cartulas^³⁷⁸ suas in conspectu omnium debeant ipsi, qui^³⁷⁹ substituitur^³⁸⁰, pontifici publicare et professione^³⁸¹ <E97, f. 321vb> in conspectu ecclesiae renovare, quatenus status^³⁸² sui vigorem et^³⁸³ illi obtineant et oboedientia^³⁸⁴ eorum ecclesia non careat. Si autem aut scripturas^³⁸⁵ libertatis suae intra annum ordinationis novi pontificis manifestare contempserint aut professiones renovare noluerint, vacuae et inanes cartulae ipsae remaneant, et illi origini^³⁸⁶ suae^³⁸⁷ redditi sint perpetuo^³⁸⁸ servi.

X Etenim decet^³⁹³, ut^³⁹⁴, quorum parentes titulum libertatis de familiis ecclesiae perceperunt, intra ecclesiam, cui obsequium debent, causa^³⁹⁵ eruditi<V630, f. 147va>onis enutriantur. Contemptus quippe est patronorum, si^³⁹⁶ ipsis neglectis^³⁹⁷ aliis ad educandum^³⁹⁸ detur progenies manumissorum. Itaque censemus, ut sine^³⁹⁹ sui^⁴⁰⁰ status praeiudicio ad^⁴⁰¹ episcopos habeantur^⁴⁰² in doctrinae obsequio, quatenus et illi^⁴⁰³ debitum reddant famulatum et nullum^⁴⁰⁴ patiantur suae ingenuitatis detrimentum. <V1341, f. 82va> Eos vero, qui^⁴⁰⁵ aliter, quam sententia nostra decrevit^⁴⁰⁶, agere temptaverint^⁴⁰⁷, invitos iubemus ab episcopis ad hoc ipsum^⁴⁰⁸ reduci. Quod si forte parentes eorum eos^⁴⁰⁹ pontificibus suis dare contempserint <W411, f. 132r> et alios sibi patronos adoptaverint^⁴¹⁰, ingratorum feriantur^⁴¹¹ lege libertorum.

XI Dignum est, ut vita innocentis^⁴¹⁵ nulla^⁴¹⁶ maculetur pernicie accusatoris^⁴¹⁷. Ideo^⁴¹⁸ quisquis a quolibet criminatur^⁴¹⁹, non ante accusatus supplicio detur^⁴²⁰, quam accusator praesentetur atque legum^⁴²¹ et canonum sententia exquiratur^⁴²². Quod^⁴²³, si indigna ad accusandum persona invenitur, ad eius accusationem non iudicetur^⁴²⁴.

XII Pravarum audacia mentium saepe malicia cogitationum aut causa culparum refugium appetit hostium^⁴²⁶. Unde quisquis patrator causarum exstiterit talium^⁴²⁷, virtutem^⁴²⁸ ^⁴²⁹ potens^⁴³⁰ defendere adversariorum et patriae vel genti^⁴³¹ suae detrimenta intulerit rerum, in^⁴³² potestatem^⁴³³ regis ac gentis reductus^⁴³⁴, excommunicatus^⁴³⁵ et retrusus longinquioris^⁴³⁶ poenitentiae legibus subdatur. Quod si ipse mali sui prius reminiscens^⁴³⁷ ad ecclesiam fecerit confugium, intercessu^⁴³⁸ sacerdotum et reverentia loci regia in eis pietas reservetur comitante iustitia.

XIII Qui primatum^⁴⁴⁰ dignitatis^⁴⁴¹ atque reverentiae^⁴⁴² vel^⁴⁴³ gratiae ob meritum in palatio honorabiles habentur, his a iunioribus <E97, f. 322ra> modestus honor per omnia deferatur, qui etiam minores a senioribus et dilectionis amplectantur^⁴⁴⁴ affectu et utilitatis imbuantur exemplo.

XIIII <V1341, f. 82vb> Praemium fraudare fidelibus non solum inhumanum^⁴⁴⁷, sed <O93, f. 80ra> etiam exsistit iniustum. Ideoque cum fidei meritum tam in rebus divinis quam in humanis non habeatur^⁴⁴⁸ ingratum, dignum videtur^⁴⁴⁹, ut sacerdotali sententia consulamus^⁴⁵⁰ fidelibus regis^⁴⁵¹. Proinde ut anno primo serenissimi^⁴⁵² principis nostri decrevit concilium^⁴⁵³ sanctum omnes fideles^⁴⁵⁴, qui obsequio et sincero servitio voluntatibus vel iussis paruerint^⁴⁵⁵ principis totaque intentione salutis eius custodiam vel^⁴⁵⁶ vigilantiam habuerunt^⁴⁵⁷, a regni successoribus nec a^⁴⁵⁸ dignitate nec a rebus pristinis causa repellantur iniusta, sed et nunc ita pro uniuscuiusque utilitate^⁴⁵⁹ principis mo<V630, f. 147vb>derentur^⁴⁶⁰ discretione, sicut eos prospexerit^⁴⁶¹ necessarios esse patriae. Et^⁴⁶² sic illis impertiatur benignitas, ut in ceteris magnae^⁴⁶³ monstretur^⁴⁶⁴ gratiae potestas, quatenus ita omnia in rebus iuste conquisita^⁴⁶⁵ lucrentur, ut posteris relinquendi^⁴⁶⁶, vel quibus voluntas eorum decreverit conferendi spontaneo fruantur arbitrio. Ceterum si infidelis quisquam in capite regio aut inutilis in rebus commissis praesenti^⁴⁶⁷ piissimo domino nostro Chintilano^⁴⁶⁸ regi^⁴⁶⁹ exstiterit, in clementia^⁴⁷⁰ eius maneat potestatis^⁴⁷¹ suo^⁴⁷² nutu constituenda^⁴⁷³ huiusmodi moderatio. Nefas est enim in dubium deducere eius <W411, f. 132v> potestatem, cui omnium gubernatio superno constat^⁴⁷⁴ delegata^⁴⁷⁵ iudicio. Quod si post^⁴⁷⁶ eius discessum quispiam repertus fuerit eius vitae fuisse infidelis, quicquid largitate ipsius in rebus habuit conquisitis, careat confiscandum^⁴⁷⁷ et fidelibus largiendum.

XV Quia his, qui principibus digne deserviunt atque deferentibus fidele illis obsequium constat nos optimum ministrasse suffragium^⁴⁷⁹, dum iuste a principibus acquisita in eorum iure persistere sancimus indivulsa, aequum est maxime, ut rebus ecclesiarum dei^⁴⁸⁰ adhibeatur a nobis providentia <V1341, f. 83ra> opportuna, adeo^⁴⁸¹ ut^⁴⁸² quaecumque res^⁴⁸³ ecclesiis dei a principibus iuste concessae^⁴⁸⁴ sunt vel fuerint^⁴⁸⁵ vel cuiuscumque^⁴⁸⁶ alterius personae quolibet titulo illis non^⁴⁸⁷ ^⁴⁸⁸ iniuste <E97, f. 322rb> collatae^⁴⁸⁹ sunt vel exstiterint, ita in eorum^⁴⁹⁰ iure persistere firma stabilitate^⁴⁹¹ iubemus, ut evelli quocumque^⁴⁹² casu vel tempore nullatenus possint. Opportunum enim est^⁴⁹³, ut, sicut fidelia hominum^⁴⁹⁴ servitia^⁴⁹⁵ non^⁴⁹⁶ exsistere censuimus ingrata, ita ecclesiis collata, quae proprie sunt pauperum^⁴⁹⁷ alimenta^⁴⁹⁸, eorum^⁴⁹⁹ in iure pro mercede offerentium maneant inconvulsa.

XVI Sicut insolentia malorum regum odiosa et exsecrabilis^⁵⁰³ semper exsistit subiectis^⁵⁰⁴, ita bonorum provida^⁵⁰⁵ utilitas amabilis efficitur populis. Quocirca quis ferat^⁵⁰⁶ aut quis talem^⁵⁰⁷ errantem^⁵⁰⁸ christianum videat, qui^⁵⁰⁹ regiam^⁵¹⁰ sobolem^⁵¹¹ aut posteritatem^⁵¹² conetur^⁵¹³ exspoliari^⁵¹⁴ rebus aut privare^⁵¹⁵ dignitatibus? Quod, ne fiat, cum generalis promatur de principis filiis^⁵¹⁶ sententia^⁵¹⁷ de praesentis excellentissimi Chintilani^⁵¹⁸ regis^⁵¹⁹ posteritate, dantur aperta^⁵²⁰ a nobis decreta, ut ea, quae synodus praeterito anno in hac^⁵²¹ ecclesia habita constituit circa omnem posteritatem^⁵²² eius universitas regni sui conservet, hoc est, ut praebeatur filiis eius dilectio benigna et firma^⁵²³ et tribuantur^⁵²⁴, ubi loci oportunitas^⁵²⁵ exhibuerit defensionis adminicula iusta, ne de rebus iuste profligatis^⁵²⁶ aut parentum dignitate procuratis vel largitate principum aut alicuius impensis aut etiam proprietate debitis fraudentur qualibet insidia calliditatis neque^⁵²⁷ a quoquam laedendi^⁵²⁸ eos praebeatur^⁵²⁹ argumenta machinationis, quia dignum est, ut, cuius regimine <V630, f. 148ra> habemus^⁵³⁰ securitatem, eius posteritati decreto concilii impertiamus quietem. Denique tanta erga^⁵³¹ nos nostri principis exstant beneficia, ut longum sit singillatim^⁵³² ea promere lingua. Ipse enim auctore^⁵³³ deo nobis pacem, ipse quasi captivam reduxit captivitatem^⁵³⁴, ipsius ope^⁵³⁵ quieti^⁵³⁶, ipsius sumus^⁵³⁷ <V1341, f. 83rb> largitione ditati, ipse medicamine bonitatis suae et reis pepercit et rectos sublimavit, cui, si dignis^⁵³⁸ voluerimus respondere beneficiis^⁵³⁹, non tantis^⁵⁴⁰ exstamus^⁵⁴¹ copiis^⁵⁴² virtutis, quibus^⁵⁴³ tantae voto sufficiamus^⁵⁴⁴ voluntatis.

<W411, f. 133r> DE^⁵⁴⁵ HIS, QUI REGE SUPERSTITE^⁵⁴⁶ AUT SIBI AUT ALIIS AD^⁵⁴⁷ FUTURUM PROVIDENT REGNUM ET DE PERSONIS, QUAE PROHIBENTUR^⁵⁴⁸ AD REGNUM ACCEDERE

XVII Quoniam^⁵⁴⁹ in concilio anteriori, quod anno primo gloriosi principis^⁵⁵⁰ nostri habitum est, de huiusmodi re fuerit promulgata sententia, tamen <E97, f. 322va> placet iterare, quod^⁵⁵¹ convenit custodiri^⁵⁵². Itaque regis vita constante nullus sibi <O93, f, 80rb> aliquo opere vel deliberatione^⁵⁵³ cuiuscumque dignitatis laicus seu gradu episcopi^⁵⁵⁴ aut^⁵⁵⁵ presbyteri aut diaconi^⁵⁵⁶ consecratus ceterisque^⁵⁵⁷ clericatus officiis^⁵⁵⁸ deditus futurum^⁵⁵⁹ regem provideat contra viventis regis utilitatem et procul dubio voluntatem, nullo blandimento vel suasione pro eadem spe aut alios in se trahat aut ipse in alium acquiescat. Iniquum enim et valde exsecrabile^⁵⁶⁰ christianis debet haberi futuri^⁵⁶¹ temporis illicitis^⁵⁶² prospicere et vitae suae ignarus^⁵⁶³ ventura disponere. Quod si quisque iam talia iniqua deliberatione cum^⁵⁶⁴ quocumque est meditatus, hoc sibi noverit esse sacerdotali moderatione concessum, si^⁵⁶⁵ veniabiliter^⁵⁶⁶ poscit, ut^⁵⁶⁷ hoc sine mora praesentis principis auribus studeat^⁵⁶⁸ publicare. Si autem retineat^⁵⁶⁹ ^⁵⁷⁰ et^⁵⁷¹ deliberationis^⁵⁷² suae^⁵⁷³ machinamenta^⁵⁷⁴ noluerit dicere, pessimo plectatur anathemate. Rege vero defuncto nullus tyrannica^⁵⁷⁵ praesumptione regnum assumat, nullus sub religionis^⁵⁷⁶ habitu detonsus^⁵⁷⁷ aut turpiter decalvatus aut servilem originem trahens vel extraneae gentis homo, non^⁵⁷⁸ ^⁵⁷⁹ sine genere^⁵⁸⁰ et^⁵⁸¹ moribus^⁵⁸² dignus provehatur ad apicem^⁵⁸³ regni. Temerator autem huius praeceptionis sanctissime perpetuo^⁵⁸⁴ anathemate damnatur^⁵⁸⁵.

<V1341, f. 83va> DE^⁵⁸⁶ CUSTODIA VITAE PRINCIPUM ET DEFENSIONE PRAECEDENTIUM REGUM A SEQUENTIBUS ADHIBENDA

XVIII Iam quidem^⁵⁸⁷ in antecedenti universali synodo saluti^⁵⁸⁸ nostrorum principum constat esse^⁵⁸⁹ consultum, sed libet iterare bene sancita et digna auctoritate munire salubriter ordinata. Ideoque testamur^⁵⁹⁰ coram deo et omni^⁵⁹¹ ordine angelorum, coram prophetarum atque apostolorum vel omni^⁵⁹² martyrum choro, coram omni ecclesia catholica et christianorum coetu, ut nemo intendat^⁵⁹³ interitum regis, nemo vitam principis tractet^⁵⁹⁴, nemo eum regni gubernaculis privet^⁵⁹⁵, nemo tyrannica praesumptione apicem regni^⁵⁹⁶ sibi usurpet^⁵⁹⁷, nemo quolibet^⁵⁹⁸ machinamento in eius adversitate^⁵⁹⁹ sibi coniuratorum manum associet. Quod si^⁶⁰⁰ quippiam horum^⁶⁰¹ quisquam nostrorum^⁶⁰² temerari^⁶⁰³ praesumptor^⁶⁰⁴ ^⁶⁰⁵ exstiterit, anathemate divino perculsus absque ullo re<V630, f. 148rb>medii loco habeatur condemnatus aeterno iudicio; is autem qui eius sedem fuerit assecutus, <E97, f. 322vb> si vult tanto^⁶⁰⁶ expiari^⁶⁰⁷ piaculo quasi proprii patris eius ulciscatur interitum, in cuius defensionis auxilio universi regni Gothorum consentiat fortitudo. Si autem desidii^⁶⁰⁸ causa^⁶⁰⁹ et minori zelo tam funestum noluerint^⁶¹⁰ <W411, f. 133v> vindicare scelus^⁶¹¹, sint omnes ex^⁶¹² nostra sententia opprobrium ceteris gentibus.

DE^⁶¹³ GRATIARUM ACTIONIBUS^⁶¹⁴ IN CONFIRMATIONE CONCILII DEO ET PRINCIPI DATIS

XVIIII^⁶¹⁵ His omnibus rite dispositis et diuturna collatione deliberatis^⁶¹⁶, benedictionem^⁶¹⁷, gloriam et honorem invisibili omnium auctori^⁶¹⁸ rependimus lumini^⁶¹⁹ patri et in^⁶²⁰ conservandis^⁶²¹ eius imploramus opem suffragii, ut constitutionibus nostris robur^⁶²² tribuat seu^⁶²³ virtutem fragilitatemque^⁶²⁴ humanam^⁶²⁵ huic^⁶²⁶ dispositioni reddat, id^⁶²⁷ ^⁶²⁸ est, salubrem efficacem, ut non iudicet praevaricatricem. Nos igitur omnia suprascripta omni^⁶²⁹ auctoritate priscorum <V1341, f. 83vb> canonum subscriptione nostra^⁶³⁰ firmamus et gratias agimus christianissimo et gloriosissimo Chintilano^⁶³¹ principi^⁶³² nostro, cuius studio advocati et instantia sumus collecti, cuius voluntas probata^⁶³³ ordinatio exstitit religiosa. Donet ei <O93, f.. 80va> dominus^⁶³⁴ optimo principi diuturnum in saeculo praesenti triumphum et in parte^⁶³⁵ iustorum perpetuum regnum felicibusque^⁶³⁶ annis. Felix ipse in longa felicitate fruatur et divinae dexterae protectione ubique muniatur^⁶³⁷.

Ego Sclua^⁶³⁸ etsi indignus ecclesiae Narbonensis episcopus^⁶³⁹ in his constitutionibus a nobis editis^⁶⁴⁰ subscripsi^⁶⁴¹. Similiter et alii episcopi subscripserunt^⁶⁴² numero XXXVII^⁶⁴³.

1 am Rande LI W411

2 ITEM CONCILII TOLETANI VI INCIPIUNT TITULI] Incipiunt capitula Toletani concilii sexti E97

3 CONCILII TOLETANI] CONCILIUM TOLETANUM W411

4 VI korr. aus VII V630

5 INCIPIUNT fehlt W411

6 ad W411

7 viriis korr. aus viris W411

8 propositis W411

9 transgredientium W411

10 tradantur V630; V1341

11 vel pro nuntiatione fehlt E97

12 nuntritio W411

13 Non E97

14 condamnetur V630; condonetur W411

15 configientibus W411

16 regnum W411; regum] regum XV De rebus ecclesie collatis a principe E97

17 XVI E97

18 incolumitate et fehlt E97

19 adhibenda dilectione] dilectione adhibenda E97

20 prole E97

21 supprestite W411

22 ad futurum fehlt E97

23 et de personis quae prohibentur ad regnum accedere fehlt E97

24 qui W411

25 XVII korr. aus XVIII V630; XVIII E97

26 regnum V630; W411; regum korr. aus regnum V1341; E97

27 XVIII korr. aus XVIIII V630; XVIIII E97

28 confirmationi korr. aus firmationibus V1341

29 principis W411

30 datis] datis Expliciunt capitula Incipit toletanum concilium Sextum PROLOGUS E97

31 ispaniarum E97

32 Gallitięque korr. aus Gallięque E97

33 summis W411

34 cinthilanis W411

35 ornamentis W411

36 adque W411

37 impedimento fehlt W411

38 martyris] martyris dedis W411

39 conlatis, am Rande vel collocatis V630; collatis V1341; E97

40 primo fehlt W411; secundo E97

41 privati W411

42 Christi] in christo secundo W411

43 DCLXXXVI W411

44 statuimus subter inserta capitula fehlt W411

45 Rubrik fehlt V630; E97

46 deo E97

47 numerosa W411; E97

48 insedit korr. aus sedit V1341

49 animus W411

50 quam korr. aus quem V1341

51 pos W411

52 perdefuncte W411

53 iterum W411

54 inabamus W411

55 maneremus W411

56 superna favente sententia] superne fabentes sententie W411

57 faventes V630; fabentes W411;; favente korr. aus faventes V1341

58 quae ait fehlt W411

59 eructavit W411

60 quod W411

61 verbum fehlt W411

62 fecit dominus abbreviatum] adbreviatum fecit dominus E97

63 adbreatum V630

64 confusio W411

65 foris V630

66 solitarum V630; V1341

67 unus W411

68 virtus W411

69 unusque W411

70 substantie W411; substantiam V1341

71 creatum E97

72 patrem W411

73 extetit W411

74 deo] deo Ex patre deo filius deus non pater deus ex filio deo korr. aus deo V630; deo Non pater deus de filio deo E97

75 patre V630; V1341

76 Illae korr. aus Illa E97

77 interlinear id est spiritus O93

78 hac autem trinitate] hanc autem trinitatem W411

79 substantia W411

80 interlinear sub se O93

81 miror W411

82 maneat W411

83 fateamur W411

84 a deo] adę E97

85 libera W411

86 contraximus V630; V1341

87 a fehlt E97

88 et V630; V1341; ex fehlt W411

89 archanoque W411

90 prodidisse korr. aus prodisse V630

91 virgine Maria] per virginem mariam W411

92 esse W411

93 perfectus fehlt E97

94 et fehlt V1341

95 esset unus] unus esset E97

96 in W411

97 trinitas W411

98 interlinear vel geminata E97

99 terminata, interlinear vel ge V630; terminata W411; geminata V1341

100 inseparabiliter korr. aus inseparabiliter creatus O93; inseparabiliter] inseparabiliter creatus, am Rande discretus V630; inseparabiliter creatus W411; V1341; separabilis creditur E97

101 homine korr. aus omine O93

102 autem] autem est W411

103 Idem korr. aus Item V630; Item W411

104 hominem W411

105 interlinear id est unus O93

106 hoc W411

107 una persona] duę personę W411

108 Hic W411

109 est enim] enim est W411

110 veture W411

111 una W411

112 habitabit W411

113 am Rande Attende Hominis et verbi dei factorem una persona sed non hominis et dei id est totius sanctae Trinitatis Non enim tota trinitas carnem suscepit sed verbum caro factum est E97

114 cooperta W411

115 accepit fehlt V630; V1341

116 id est] in W411

117 est id] est korr. aus est id V630

118 id] in eo E97

119 primum W411

120 conmunet W411

121 sa W411

122 unam nati] naturam W411

123 alterum W411; alteram fehlt E97

124 confidisset W411

125 personam fehlt W411

126 tota] tot ad W411

127 trinitatis W411

128 non W411

129 admittens W411

130 humano W411

131 libore W411

132 cuius W411

133 cuius W411

134 finem W411

135 saeculorum] saeculorum et W411

136 resurrectionem W411

137 premie W411

138 macula] macula in opera W411

139 ruga] ruga et fide W411

140 alaturam W411

141 omnipotente W411

142 et mortale immortalitatem] inmortalem et moralitatem W411

143 ut sit] ausit W411

144 Hęc W411

145 hec W411

146 hereses] hereses se W411

147 conlata V630; V1341

148 degens E97

149 ali W411

150 est datum] datum est E97

151 Rubrik fehlt V630; E97

152 Religiosissimi korr. aus Religiosissimo O93; Relegiosissimi W411

153 devotione W411

154 constitutionem] constitutio nec W411

155 iam constat] constat iam V630; V1341

156 omni] omni regni W411

157 quam fehlt W411

158 assentione V630; W411; assensione V1341

159 censemus concilii] concilii censemus E97

160 hii W411; ii E97

161 sido W411

162 exquoli W411

163 annuere W411

164 sint W411

165 Rubrik fehlt V630; E97

166 II V630

167 videtur korr. aus videntur W411

168 et christanissimus princeps] princeps et christianissimus E97

169 subprestitiones W411

170 eradicari W411

171 sini W411

172 cum W411

173 sit W411

174 catholicas W411

175 ferborem W411

176 deo V630

177 regie W411

178 ei] de eius W411

179 inlustram W411

180 creaverit korr. aus creverit V630

181 animum E97

182 Ipse korr. aus Ipsa V1341

183 Ipse quoque fehlt W411

184 donec W411

185 et fehlt W411

186 in praesenti saeculo longaevam] presentie eviditurnam W411

187 saeculi O93

188 gloriam korr. aus gloram V1341

189 vigilantis W411

190 nec W411

191 fidei fehlt

192 calor et noster labor korr. aus calor V1341

193 consono E97

194 consensum W411

195 et E97

196 sancimus] sancimus ut E97

197 sortitus fuerit] sortierit W411

198 concendat W411

199 interlinear vel regni E97

200 regiam korr. aus regiem O93; regnum V630; regum 411; regni korr. aus regnum V1341

201 sed W411

202 reliquam W411

203 Hac W411

204 permissuram W411

205 vigilare W411

206 fabens W411

207 quodlibet W411

208 magno pro] magnopere V630; magno pro] magno per korr. aus magnopere W411

209 nostro est korr. aus nostro O93

210 est fehlt V1341

211 debeat korr. aus dedeat V630

212 in fehlt V630; W411; V1341

213 perseverantia korr. aus perseverantiam V630; perseverantia V1341

214 ordinem W411

215 permisso W411

216 sui W411

217 sempiterni fehlt V630

218 igni W411

219 simul W411; simili E97

220 perculsis E97

221 quelibet W411

222 ita korr. aus ita de V630; ita] ita de V1341

223 in fehlt W411

224 universalis V630

225 ea fehlt W411

226 queque W411

227 salvationes W411

228 eadem W411

229 sancimus V630; V1341

230 Quapropter] quia propter W411

231 esse fehlt W411

232 Rubrik fehlt V630; E97

233 pravitatem W411

234 germani O93

235 sepissime E97

236 patrum fehlt W411

237 severitatem W411

238 vigere radicibus] vigerare decibus W411

239 acrioris E97

240 ruigo W411

241 radicitus] radicitus ea E97

242 amputare] eam putare W411

243 Proinde] proinde quia W411

244 innitatur W411; imitator korr. aus imitor V1341

245 simonice W411

246 exsisterit V630

247 auctoritate W411

248 et W411

249 ecclesiasticarum W411

250 dignitate morum] dignitatem eorum W411

251 oblatam W411

252 hunc E97

253 nec korr. aus ne W411

254 inventus V630; W411; V1341; E97

255 penitus fehlt E97

256 adipiscere W411

257 et si] si et W411

258 damnatur W411

259 Rubrik fehlt V630; E97

260 A fehlt V1341

261 ALIENETUR] alienantur ecclesiarum W411

262 pervidentes W411

263 quisque V1341; quisquis E97

264 largitatem W411

265 praeturiae O93; precario E97

266 scribere] scribere nec V630; V1341; scribere ut nec W411; E97

267 retentionem V630; V1341; temptationem W411; retentationem E97

268 praeiudicium W411; E97

269 perciperit W411

270 elegi W411

271 percipiunt W411

272 se korr. aus est V630; e W411

273 privare V630; W411; E97; privari korr. aus privare V1341

274 Rubrik fehlt V630; E97

275 SACRIS fehlt W411

276 prodevis W411

277 a W411

278 voluntate W411

279 inmittatris W411

280 naturam W411

281 adaeditus O93

282 ecclesiae] eclesię choro W411; E97

283 deligata W411

284 exessu W411

285 et puella monasterio regrediatur fehlt W411

286 aut W411

287 ita a] Id ad W411

288 locum W411

289 ulla W411

290 communionis V630; V1341

291 estatuit W411

292 professionis V630; V1341; E97

293 superiore W411

294 condemnetur W411

295 Rubrik fehlt V630; E97

296 nequaquam E97

297 siluerunt W411

298 consilia W411

299 tam W411

300 eam O93

301 condemnentur korr. aus condemnetur V630; W411; V1341

302 quoniam fehlt V630; V1341

303 existit E97

304 hii W411; ii E97

305 religioso korr. aus religiosos V630; relegioso W411

306 manu O93; E97

307 deducit vel adduxit] deduxit E97

308 redibiba W411

309 sorde W411

310 revocet korr. aus revocent O93; revocent W411

311 causa V630; V1341; E97

312 sanctę W411

313 qui E97

314 ingeniorum W411

315 si fehlt V630; W411; V1341; E97

316 habito W411

317 relegioso W411

318 aut redierint fehlt V630; V1341

319 prehensi V1341

320 fieri V630; V1341

321 alicuius V1341; E97

322 vigore W411

323 non poterit] difficile fuerit V630; W411; V1341; E97

324 canorum W411

325 et anthemate condemnati fehlt W411

326 Sed W411

327 hii W411; ii E97

328 communionem V630; W411; V1341; excommunicationem korr. aus communicationem E97

329 noluerit korr aus noluerint O93; noluerint W411

330 ut fehlt W411; V1341

331 Similis W411

332 Rubrik fehlt V630; E97

333 est patris] patris est E97

334 patri W411

335 etate W411

336 aduliscentia W411

337 formida W411

338 causam W411

339 penitentia W411

340 coniugatus] coniugatus et W411

341 adulteri W411

342 incurruat W411

343 di W411

344 aequo korr. aus aequi O93; aquo W411

345 hoc fehlt W411

346 legitime W411

347 et W411

348 actione W411

349 hiis W411

350 ante E97

351 consensu] consensu alter E97

352 eat korr. aus erat E97

353 dum W411

354 superstiti V630; V1341; E97

355 uxoris V630; V1341; E97; uxoribus W411

356 vitae W411

357 subprestis W411

358 ulterius V630; ulterius korr. aus alterius V1341

359 exessu W411; sexui V1341

360 a nobis] nos E97

361 manifestum V630; W411; V1341; E97

362 his fehlt W411

363 hominibus W411

364 iusta W411

365 prespexerit W411

366 continentia W411

367 disctructionis W411

368 Rubrik fehlt V630; E97

369 temporis korr. aus tempus is O93

370 universalis concilii] universali concilio W411

371 concilii korr. aus concilio O93

372 canone ut] canonent W411

373 sed W411

374 suis W411

375 ecclesiae] ecclesiae et ecclesiae V630; V1341; ęcclesię et eiusdem ęcclesię E97

376 cum fehlt W411

377 progeniti korr. aus pro gentibus O93

378 cartolas W411

379 qui fehlt W411

380 substituitur] subsisti ut W411

381 professione] profes suas W411; professiones E97

382 status sui] statum W411

383 et illi fehlt V630; V1341

384 oboedientiam W411

385 scriptura W411

386 origini korr. aus originis O93; originis V630; W411; V1341

387 sua W411

388 perpetua W411

389 Rubrik fehlt V630; E97

390 PROGENIA W411; PROGENIE korr. aus PROGIE V1341

391 NE EIS] nec is W411

392 VEL] vel pronuntiationum korr. aus vel pronintiationum W411; VEL fehlt V1341

393 det W411

394 ut] ut hi V630; V1341; ut hii W411; ut ii E97

395 cause W411

396 si fehlt W411

397 necglectis korr. aus necgletis O93

398 educandum] deo ducandum W411

399 ne W411

400 suis W411

401 ad episcopos] ab episcopo V630; V1341; E97

402 habeantur] habeatur E97

403 illum W411

404 nullam W411

405 qui aliter] qualiter W411

406 decreverit V630; V1341

407 temptaverant W411

408 ipsud W411

409 eorum V630

410 adoptaverint] et obtaverint W411

411 periantur W411

412 Rubrik fehlt V630; E97

413 SINE fehlt W411

414 conderinetur W411

415 innocenti W411

416 non W411

417 accusantur W411

418 adeo W411

419 criminantur W411

420 decidetur W411

421 legum korr. aus legem V1341

422 exquirantur W411

423 ut W411

424 iudicetur] iudicetur nisi vivi pro capite regie maiestatis causa versatur W411

425 Rubrik fehlt V630; E97

426 hosteum W411

427 alium O93

428 virtutes W411

429 virtutem potens] virtute se petens E97

430 penitens W411

431 gentis W411

432 non V630; V1341

433 potestatem regis] potestatis W411

434 reductus korr. aus reductis V630

435 excommunicatos W411

436 longinquioris korr. aus longinquoris O93

437 reminicens E97

438 intercessu korr. aus intercessus O93; intercessus W411

439 Rubrik fehlt V630; E97

440 primatus E97

441 dignitate W411

442 referentiae W411

443 vel gratiae fehlt W411

444 amplectatur W411

445 Rubrik fehlt V630; E97

446 lata W411

447 inmanum W411

448 habeantur W411

449 videtur ut korr. aus videtur O93

450 consulamus] consolamus in W411

451 regi W411

452 serenissimo W411

453 concilium sanctum korr. aus concilium V1341

454 fideles qui] qui fideles W411

455 paruerunt W411; V1341

456 vel vigilantiam fehlt V630

457 habuerint E97

458 ad W411

459 utilitatis W411

460 moderantur W411

461 perspexerit E97

462 Et fehlt W411

463 magnę korr. aus agnę V630; magna E97

464 aut W411

465 conquisitis E97

466 reliquendi V630

467 praesente V630; V1341

468 chintilani W411; chinthilino V1341

469 regis W411

470 clementię E97

471 potestate E97

472 suo fehlt W411

473 constet W411

474 constet W411

475 delegata korr. aus delegato O93; delegato V630; deligata W411

476 potest W411

477 conpiscandum W411

478 Rubrik fehlt V630; E97

479 suffragium] suffragia cum W411

480 dei fehlt E97

481 interlinear vel ideo E97

482 ut fehlt W411

483 rerum W411

484 concessa W411

485 fuerunt korr. aus fuerint V630

486 cuiusque W411

487 non] non non W411

488 non iniuste] iuste E97

489 conlata W411

490 earum V630; V1341; E97

491 stabilitate fehlt W411

492 quoque V630; V1341

493 est fehlt W411

494 omnium W411

495 servitia non korr. aus servitia V630

496 non fehlt V1341

497 pauperum alimenta korr. aus alimenta pauperum O93

498 elimenta W411

499 earum E97

500 Rubrik fehlt V630; E97

501 INCOLUMITATE] INCOLUMITATE et W411; V1341

502 PRO fehlt W411

503 exacrabilis W411

504 subiectis korr. aus subiectus W411

505 profida W411

506 fiat W411

507 tale W411; taliter E97

508 errante W411

509 qui fehlt W411

510 regi W411

511 suboles W411

512 posteritate W411

513 conetur fehlt W411

514 expoliare V630; V1341; E97

515 privari W411

516 filiis korr. aus filius W411

517 sententia] sententia nostra id est W411

518 cinthiliani W411

519 regi V630

520 apta V630; V1341

521 hanc W411

522 potestatem W411

523 firma] firma et tribuantur, ubi loci oportunitas exhibuerit defensionis adminicula iusta korr. aus firma O93

524 tribuatur W411

525 oportunitatis V630

526 proligatis W411

527 neve W411

528 lendendi W411

529 praebeantur V630; V1341; E97; preveniantur W411

530 habeamus W411

531 erga korr. aus ergo W411

532 singulatim E97

533 actore W411

534 caritatem V630; W411; V1341; E97

535 opere E97

536 quiet W411

537 simul W411

538 dignis korr. aus dignos O93; W411

539 beneficiis korr. aus benefciis V1341

540 tantis korr. aus tantos W411

541 sextamus W411

542 opus W411

543 quibus tantae] quanto W411

544 sufficimus W411

545 Rubrik fehlt V630; E97

546 subprestite W411

547 ad korr. aus a W411

548 prohibentur korr. aus probentur W411

549 Quamquam korr. aus quam W411; Quanvis korr. aus Quavis E97

550 principis korr. aus principi W411

551 quod korr. aus quodque W411

552 custodire W411; E97

553 deliberatione korr. aus deliberationes W411

554 episcopatus korr. aus episcopatui W411

555 aut fehlt W411; ut E97

556 diaconi korr. aus diacono W411

557 ceterisque korr. aus ceterique W411

558 officiis korr. aus officii W411

559 futurum fehlt W411

560 exsecrabile] exsacrabile O93; execrabile a W411

561 futuri korr. aus futuris O93

562 inlicita W411; illicite E97

563 ignaros korr. aus ignarus W411; ignaros E97

564 cum fehlt W411

565 ut fehlt W411

566 veniabiliter] venia utiliter W411

567 ut fehlt W411

568 studeat fehlt W411

569 interlinear vel reticet E97

570 obtineat W411

571 a W411

572 deliberationis korr. aus deliberatione O93; deliberatione W411

573 sua W411

574 machinamenta korr. aus machinamento V630

575 tirannica korr. aus irannica W411

576 religionis korr. aus regionis V1341; relegionis W411

577 detonsus korr. aus detontus W411

578 non fehlt W411

579 non sine] nisi V630; V1341; E97

580 genere] genere cognitus korr. aus genere cogatus W411

581 nec korr. aus et W411

582 interlinear vel meritis E97

583 pacem V630; apicem korr. aus pacem V1341; ipicem E97

584 perpetuo anathemate damnatur] feriatur perpetuo anathemate W411

585 dampnetur V630; V1341; E97

586 Rubrik fehlt V630; E97

587 QUIDEM IN korr. aus QUIDEM V1341

588 salute W411

589 adesse W411

590 testantur V630; testam O93; contestamur E97

591 omni korr. aus homini W411

592 omne W411; omnium E97

593 intendat] intendat in E97

594 tractet] nec adtractet W411; attrectet korr. aus attractet V630; attractet V1341; attrectet E97

595 privet korr. aus priv O93

596 regni sibi korr. aus regni E97

597 usurpet nemo korr. aus usurpet O93

598 colibet W411

599 adversitatem E97

600 si] si in W411

601 harum W411

602 nostrum E97

603 temerari] temerario casu W411; temerare E97

604 praesumptus korr. aus praesumptos W411

605 praesumptor exstiterit] praesumpserit E97

606 tanto korr. aus anto O93

607 expiari korr. aus expiare O93

608 desidię E97

609 cura W411

610 noluerit W411

611 sedis O93; scelos W411

612 extra V630; ex korr. aus extra V1341

613 Rubrik fehlt V630; E97

614 actionibus korr. aus actionebus W411; V1341

615 VIIII V630

616 diliberatis W411

617 benedictione W411

618 auri O93; aucto W411

619 luminum V630; W411; V1341; E97

620 hi W411

621 consenservandis W411

622 roborem W411

623 seu virtutem] servitus W411

624 fragilitatemque korr. aus flagitatemque W411

625 humanata W411; humanam] humanam ita E97

626 hic W411

627 id est salubrem fehlt W411

628 id est salubrem efficacem] efficacem id est salubrem V630; V1341; E97

629 salva W411; E97

630 nostra fehlt E97

631 cinthilani W411; chntilano E97

632 principo W411

633 probet W411

634 dominus] dominus et W411

635 patre W411

636 felicibusque annis] felicesque annos W411

637 muniamur V630; muniatur korr. aus muniamur V1341

638 salva W411; E97

639 episcopus korr. aus episcopis V630

640 editis korr. aus editus V630

641 suscripsit W411

642 subscripserunt] susscripserunt id est W411

643 XXXVIII E97

© 2004-2006 Karl-Georg Schon
Dieser Text ist urheberrechtlich geschützt. Er steht unter der GNU Free Documentation License.
Demnach dürfen Sie ihn frei weiter verbreiten und bearbeiten, vorausgesetzt Sie nennen den Namen des ursprünglichen Autors und Sie geben auch anderen das Recht den von Ihnen bearbeiteten oder verbreiteten Text unter den gleichen Bedingungen weiter zu verbreiten. Im einzelnen finden Sie Bestimmungen der GNU Free Documentation License unter dem Menüpunkt Lizenz.

[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]

[Home] [Überblick] Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen [Text] [Übersetzungen] [Capitula Angilramni] [Collectio Danieliana] [Lizenz] [Kontakt] [Links] [Impressum] [Inhalt]

[Home]
[Überblick]
Handschriftenverzeichnis

Handschriftenbeschreibungen
[Text]
[Übersetzungen]
[Capitula Angilramni]
[Collectio Danieliana]
[Lizenz]
[Kontakt]
[Links]
[Impressum]
[Inhalt]